# Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bahrau hu harak thư ieu ba gauk tame ngak ka 1 Việt Nam lac labik daok siam mekre, salamat saong patagok khang kajap, langyah bruk ô nhiễm môi trường kayua rác thải nhựa. Dalam harak thư, Thủ tướng khan lac: urak ini rác thải nhựa lac bruk pandik akaok angaok dunya. Di Việt Nam rác thải nhựa jeng dak harei dak rilo. Meyah kol drei oh hu jalan ngak siam, samar, drah ye dom kanjah jhak meng dom rác thải nhựa meda jeng bruk biak praong, biak trak.

# Tui kuhria mboh di  Ủy ban bangsa, hadei di rilo thun buh jien tabiak ngak, bhum bangsa takik (DTTS) song bhum ceik urak ni  hu labaih  98% xã hu jalan  ô tô mai tal pasak; tong abih dom  xã hu sang bac  mầm non,  sang bac tiểu học, trung học cơ sở; Labaih  99% xã hu bilai  y tế song labaih  90% xã hu pabak riyak papar sap papar binguk;  labaih  98% boh sang urang bangsa takik hu pandar  điện negar. Urak ni dalam negar hu  8 huyện tabiak truh angan  huyện kathaot, boh sang kan kathaot  doi dom  huyện kathaot TRUN  4% dut song thun dahlau ; dak harei dak hu rilo urang kaya meda lac bhap bini bangsa takik .

  # Tui Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, meng bilan 5, danak dak klauk jru peih praong pakat negar hu pabak 1 janih vaccine “5 dalam 1” tra tame dom jru klauk ka uraniah. Ini lac vaccine SII kayua Viện Huyết thanh Ấn Độ ngak, hu thành phần kháng nguyên dreih yau 2 janih vaccine “5 dalam 1” Quinvaxem saong ComBe Five daok hu pandar di taneh ia drei. Vaccine SII pacang caga 5 ruak: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, Hib; mek hu tanut chuẩn taong yaom dahlau di gah Y tế thế giới. Piah khik caga siam mekre salamat dalam bruk klauk jru, anak meta vaccine SII hu peih ngak sit di dom tỉnh, ban gah brak, bhum kreh negar, gah meraong negar saong bhum Tây Nguyên. Hadei di nan hu ba tame pandar meng puac thun ini.

        # Rilo thun ni mai, kanyah jhak di  amiăng dom janih, dalam nan hu amiăng patih hu mong mboh song hu panuac khan brei thau bloh. Bruk brei padeih pandar amiăng patih dalam ngak vật liệu, rilo meng lac ngak blah tauk Fibro-Xi măng jeng hu rajaei  patabiak meng thun 2004, min, urak ni dalam negar jeng dok 36 labik ngak blah tauk Fibro-Xi măng, song sản lượng yaok triệu m2 sa thun.  Tui  PGS. TS. Nguyễn Văn Sơn, Phó Viện trưởng Viện Sức khỏe Nghề nghiệp song Môi trường (Mintri  Y tế): Piah patrun biak rilo amiăng patih dok pataom dak harei dak rilo dalam môi trường ye brei hu dom quy định cambaih laih dalam bruk lang talaih, palahik blah tauk Fibro-Xi măng klaak. Prong di abih lac njauk jhul pakhang bruk pathau khan ka kanyah jhak di  amiăng patih  piah bhap bini thau, bloh meng nan salih bruk pandar blah tauk ka nyu lagaih.

# Tui Sở Du lịch TPHCM, meng akaok thun 2019 tal ini, tuai dunya mai tal ban raya  HCM hu labaih 2,2 triệu mbang, saong jien mek tame meng du lịch hu labaih 40.000 tỷ đồng, samu jaik 27% bruk ba tabiak di thun 2019. Gam saong bruk tabiak đề án pachreih bhap bini ngak du lịch di TPHCM tukvak 2019-2020, Sở Du lịch TP jeng hu pambuak bruk haong dom quận huyện, doanh nghiệp piah hu rilo janih pandap du lịch jang. Pagap yau bruk patagok jalan nao takai Bùi Viện (quận 1), phố thuốc đông y, vàng bạc đá quý (quận 5)… Urak ini, rilo hãng lữ hành hu pambuak gauk khang kajap saong ba tuai nao ravang iek dom tour này, tui jalan nao tal dom baha, hội quán, ba drei tame duah thau. 

Patui di ni dom khau tin dunya

# Martin Hobbs (umo 45 thun), urang  Nam Phi bahrau mek hu  2 kỷ lục dunya lac urang caluai ia sa drei lavik di abih song lac urang camereip caluai abih jalan atah  danao Malawi. Danao ni atah  581km, prong ka 3, dalam ka 2 di  châu Phi song lac sa dalam 8 prong abih di dunya. Dalam tuk caluai  54 harei gam  luac jalan atah di danao, langiu di bruk mbuan gaok baya  song hà mã, Hobbs dok dang anak langik hajan prong song riyah khang tuk ribuk  Idai tuh tame gah pai Nam Phi.

# Tuai meng grauk labik di dunya daok tuh mai baoh ceik ginreih Uluru daok di gah brak Australia dahlau di tuk labik ini kreik pabah mbang vĩnh viễn di bilan 10 tal. Hu maong lac bhum taneh ginreih di thổ dân, ceik Uluru hu tabung tapak samu saong salih sambo tui ia harei tuk ia harei tame ceik.

# Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg bahrau brei thau dom salih bahrau ngan song dom  nền tảng mạng xã hội di  công ty ni, dalam nan sangka dahlau tal bruk riêng tư. Tui nan, ứng dụng Facebook phiên bản bahrau jeng hu salih gah  thiết kế, paglaong bruk khik kandauk yau tin nhắn tapa  Messenger hu mã hóa tong abih,  tapa nan Facebook jeng oh thau hu nội dung. Phiên bản bahrau di ứng dụng Facebook tui kuhria hu mbaok di dunya  dalam dom adit tal./.

Trang tin thứ Hai 6/5/19

         # Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa có thư kêu gọi chung tay hành động vì một Việt Nam với môi trường sống trong lành, an toàn và phát triển bền vững, giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa gây ra. Trong thư, Thủ tướng nêu rõ: hiện nay rác thải nhựa là vấn đề nhức nhối trên toàn cầu. Ở Việt Nam lượng rác thải nhựa cũng ngày càng gia tăng. Nếu chúng ta không có giải pháp hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực của rác thải nhựa sẽ trở nên rất nghiêm trọng.

# Thống kê của Ủy ban Dân tộc cho thấy, sau nhiều năm đầu tư, vùng Dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi hiện đã có hơn 98% xã có đường ô tô đến trung tâm; tất cả các xã có trường mầm non, trường tiểu học, trung học cơ sở; Khoảng 99% xã có trạm y tế và trên 90% xã được phủ sóng phát thanh, truyền hình; trên 98% hộ DTTS được sử dụng điện lưới quốc gia. Đến nay, cả nước đã có 8 huyện thoát khỏi danh sách huyện nghèo, tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm bình quân 4% so với năm trước; ngày càng có thêm nhiều tỷ phú, triệu phú là đồng bào DTTS.

            # Theo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, bắt đầu từ tháng 5, chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia sẽ được thêm một loại vaccine “5 trong 1” nữa vào tiêm chủng cho trẻ em. Đây là vaccine SII do Viện Huyết thanh Ấn Độ sản xuất, có thành phần kháng nguyên tương tự 2 loại vaccine “5 trong 1” Quinvaxem và ComBe Five đã và đang được sử dụng tại nước ta. Vaccine SII phòng ngừa 5 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, Hib; chứa thành phần ho gà toàn tế bào và đạt tiêu chuẩn tiền thẩm định của Tổ chức Y tế thế giới. Để bảo đảm an toàn trong tiêm chủng, trước mắt vaccine SII được triển khai tiêm quy mô nhỏ tại một số địa phương thuộc miền Bắc, miền Trung, miền Nam và Tây Nguyên. Sau đó dự kiến được đưa vào tiêm chủng rộng rãi từ cuối năm nay.

# Nhiều năm nay, tác hại của amiăng các loại, trong đó có amiăng trắng đã được nhận diện và cảnh báo. Chủ trương dừng sử dụng amiăng trắng trong sản xuất vật liệu, chủ yếu là sản xuất tấm lợp Fibro-Xi măng cũng đã được Chính phủ ban hành từ năm 2004, tuy nhiên, hiện cả nước vẫn còn 36 cơ sở sản xuất tấm lợp Fibro-Xi măng, với sản lượng hàng triệu m2/năm.  Theo PGS. TS. Nguyễn Văn Sơn, Phó Viện trưởng Viện Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường (Bộ Y tế): Để giảm thiểu lượng lớn amiăng trắng đang tích tụ ngày càng nhiều trong môi trường thì cần có những quy định cụ thể trong việc tháo dỡ, tiêu hủy tấm lợp Fibro-Xi măng cũ. Quan trọng hơn là phải đẩy mạnh tuyên truyền về tác hại của amiăng trắng để người dân hiểu , từ đó thay đổi hành vi sử dụng tấm lợp phù hợp.

          # Theo Sở Du lịch TPHCM, từ đầu năm 2019 đến nay, lượng khách quốc tế đến TPHCM ước đạt hơn 2,2 triệu lượt, với tổng doanh thu du lịch đạt khoảng 40.000 tỷ đồng, hoàn thành 26,6% kế hoạch năm 2019. Cùng với việc ban hành đề án khuyến khích người dân làm du lịch trên địa bàn TPHCM giai đoạn 2019-2020, Sở Du lịch TP cũng chủ động gắn kết với các quận huyện, doanh nghiệp nhằm đa dạng, nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch. Chẳng hạn như việc phát triển phố đi bộ Bùi Viện (quận 1), phố thuốc đông y, vàng bạc đá quý (quận 5)… Hiện tại, nhiều hãng lữ hành đã gắn kết chặt chẽ và đưa du khách tham quan các tour này, với lộ trình đến các chùa chiền, hội quán, thưởng thức ẩm thực, trải nghiệm. 

      Nhạc cắt

          -Sau đây là một số tin thế giới

# Martin Hobbs (45 tuổi), người Nam Phi vừa lập 2 kỷ lục thế giới là người bơi một mình lâu nhất và người đầu tiên bơi hết chiều dài hồ Malawi. Hồ có tổng chiều dài 581km, lớn thứ ba, sâu thứ nhì ở châu Phi và là một trong 8 hồ lớn nhất thế giới. Trong hành trình bơi 54 ngày liên tục suốt chiều dài của hồ, ngoài việc có nguy cơ gặp cá sấu và hà mã, Hobbs còn phải đối mặt với mưa to và sóng lớn khi cơn bão Idai đổ bộ vào miền Đông Nam Phi

# Du khách từ khắp nơi trên thế giới đang đổ về ngọn núi thiêng Uluru ở vùng lãnh thổ Bắc Australia trước khi địa điểm này bị đóng cửa vĩnh viễn vào tháng 10 tới. Được xem là vùng đất thiêng liêng của thổ dân, núi Uluru có phần đỉnh bằng phẳng và đổi màu theo góc độ của ánh sáng khi mặt trời lặn.

# Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg vừa công bố một loạt thay đổi đối với các nền tảng mạng xã hội của công ty này, trong đó ưu tiên tính riêng tư. Theo đó, ứng dụng Facebook phiên bản mới sẽ được thay đổi về thiết kế, nâng cao tính bảo mật như tin nhắn qua Messenger sẽ được mã hóa tất cả, ngay cả Facebook cũng không thể biết được nội dung. Phiên bản mới của ứng dụng Facebook dự kiến có mặt trên toàn thế giới trong vài tuần tới./.