(Jasi saong Hani Pha lang tapa sap Cam)

      # Page harei 9/5, di mbang nyaom ka 34, Ủy ban Thường vụ Quốc hội brei panuac ka dự thảo pathau khan bruk pasang iek langyah, javap jaleiy panuac sua tangi di cử tri payua tal Quốc hội.

Puac harak pathau khan di mbang nyaom, akaok ban Dân nguyện di Quốc hội Nguyễn Thanh Hải brei thau, dalam tukvak kreh 2 mbang nyaom di Quốc hội ka 6 saong ka 7, sa kadha bahrau, “pandiak” hu manuac sia saong cử tri dalam negar sangka tal nan lac: bruk xâm hại tình dục uranaih; bala angaok jalan mbak kayua urang peih radaih pandar ma túy, alak mbia; glut jaleih trak di ar kraong pak dom puk palei; bruk patabiak tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật piah khik iek aia mesil; yak bak rilo manuac urang kayua kandah gauk dalam bruk khik iek, pandar jien bảo trì sang chung cư... Dalam nan, “pandiak” abih urak ini jeng lac bala angaok jalan mbak. Tui harak pathau khan, dom thun tapa bala angaok jalan mbak takik jang, manuac urang metai jeng takik jang min tamuh tagok bruk urang peih radaih pandar ma túy, alak mbia ba tal rilo bala biak pandik harao. Bruk ini caong hu taong phạt langyah catang saong Quốc hội meda tabiak sarak.

# Tổng cục jalan mbak Việt Nam bahrau hu panuac caong tagok yaom phạt urang peih radeih menyum alak tal tanut glong di abih  lac 40 triệu đồng, mek veik harak peih radeih dalam 24 bilan. Tanut phạt ni jeng hu ba tame pandar ka urang peih radeih  oh brei dut iek  nồng độ cồn song ma túy. Tui nan, tuk nồng độ cồn yam tapa 80 mg/100 ml darah atau 0,4 mg/lít khí thở, yaom phạt đề xuất tagok, meng 16 - 18 triệu đồng tagok 34 - 40 triệu đồng, mek veik harak peih radeih  meng 22 - 24 bilan. Ni lac yaom phạt glaong abih di Hukum langyah vi phạm hành chính, salih ka bruk mek veik harak peih radaih meng 4 - 6 bilan yau urak ni..

# Harei 9/5, akaok Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn hu mai rivang saong tadhau yuh Hòa thượng Thích Thiện Duyên, Phaok Pháp chủ Hội đồng Chứng minh Giáo hội Phật giáo Việt Nam di tỉnh Quảng Nam tukvak Đại lễ Phật đản thun 2019 - Phật lịch 2563. Akaok Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn jeng hu payua panuac tadhau yuh tal dom Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức, Ni trưởng, Ni sư saong urang Phật tử daok dalam saong langiu tỉnh Quảng Nam taduan raok sa bilan Phật đản bui sambai, patui jalan patagok ilamu gul pataom, gam haong dom pakat, dom ngành saong bhap bani peih ngak siam dom bruk ba tabiak, bruk ngak di drei, pakacah gauk ngak mbang, pala drak, ngak brei ka puk paga, palei negar dak harei dak kaya meda, siam gheih. Tapa nan, akaok Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn hu jao 5 baoh sang gul pataom brei ka urang kathaot dalam bal Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.

# Việt Nam hu payua harak likau peih drak pasa ka boh paaok tame darak pasa  Mỹ meng thun 2009. Dalam luac 10 thun tapa, Jabat pasang iek phun pala di 2 negar hu rilo mbang ginum biai ka ilamu kỹ thuật piah ba tabiak jalan langyah, dut iek phun pala. Hadei di rilo kham merat ginum biai, Jabat pasang iek phun pala di 2 gah mek hu thỏa thuận bruk blei tabiak negar langiu pa-aok song bruk xử lý meng chiếu xạ tuk pablei pa-aok tabiak negar langiu meng Việt Nam. Tui nan, di puac bilan 4-2019, lô pa-aok  8 tấn di Đồng Tháp hu pablei tapa Hoa Kỳ, peih tabiak jalan patagok ka boh kayau Việt Nam. 

# Dalam 4 bilan akaok thun 2019, dalam bal raya HCM hu 3 urang metai kayua ruak pandiak tabiak darah. Tal tukvak ini, TPHCM saong bhum gah meraong hu dom mbang hajan, brei thau bilan hajan daok mai tal, gah y tế kakei mikva njauk hu jalan ngak pacang caga ruak pandiak tabiak darah, juai brei ka ruak tamuh khang dalam bilan hajan. 

         # Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tabiak panuac lac negar ni padeih bruk pandar  jien USD, yaom lac Caracas jiak di ni peih ngak sarak tự do hóa drak pasa jien ndua. Di bilan 10 thun bloh, Venezuela khang hatia klaak jien USD tabiak truh gah jien ndua  angaok drak pasa hối đoái di negar ni piah cagar veik dom bruk thù địch di Mỹ.

# Harei ini 10-5, sa mbang megei baoh taneh khang 6,3 độ rích-te bahrau rah tabiak di langiu tasik tỉnh Mi-ya-da-ki (Miyazaki) di Nhật Bản. Tui Jabat khí tượng Nhật Bản, mbang megei baoh taneh rah tabiak tuk 8 tuk 48 minit (tukvak puk palei, samu 6 tuk 48 tukvak Hà Nội). Jabat khí tượng Nhật Bản oh ba tabiak panuac brei thau ka mbang riyak prong hadei di mbang megei baoh taneh. Công ty Điện lực Kiu-su (Kyushu) brei thau, oh hu kadha halei karei hu khan brei thau di sang mac điện hạt nhân jaik nan di tỉnh Ca-gô-si-ma (Kagoshima).

# Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA brei thau, urang pal akaok  Triều Tiên Kim Châng Ưn harei kabroi hu pasang iek bruk pasram tấn công di bol bala negar ni di gah  pai negar song dom labik “ tiền đồn”. Dok tui panuac khan di  Hàn Quốc, harei kabroi, Triều Tiên meda cuh 2 tên lửa katut, lac mbang ngak iek ka 2 dalam oh ka tal sa adit tapa ./.

Trang tin chiều thứ Sáu 10/5

                                                                                         H.Thủy biên soạn

      # Sáng 9/5, tại Phiên họp thứ 34, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Quốc hội.

Trình bày báo cáo tại phiên họp, Trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho biết, trong khoảng thời gian giữa 2 kỳ họp Quốc hội thứ 6 và thứ 7, một số vấn đề mới, “nóng” được dư luận và cử tri cả nước quan tâm như: vấn đề xâm hại tình dục trẻ em; tai nạn giao thông nghiêm trọng do lái xe sử dụng ma túy, rượu bia; sụt lún, sạt lở nghiêm trọng dọc bờ sông tại một số địa phương; vấn đề ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để quản lý nước mắm; khiếu nại, tố cáo đông người do mâu thuẫn trong việc quản lý, sử dụng quỹ bảo trì nhà chung cư... Trong đó, “nóng” nhất hiện nay vẫn là an toàn giao thông. Theo báo cáo, những năm qua tai nạn giao thông có giảm về số vụ, số người chết nhưng lại nổi lên tình trạng tài xế sử dụng ma túy, rượu, bia dẫn tới nhiều vụ tai nạn thảm khốc. Điều này đòi hỏi cần xử lý quyết liệt và Quốc hội có thể ra nghị quyết.

# Tổng cục Đường bộ Việt Nam vừa đề xuất tăng hình phạt với lái xe uống rượu lên mức cao nhất 40 triệu đồng, tước bằng lái 24 tháng. Khung phạt này cũng áp dụng cho tài xế không chấp hành kiểm tra nồng độ cồn và ma túy. Theo đó, khi nồng độ cồn vượt quá 80 mg/100 ml máu hoặc 0,4 mg/lít khí thở, mức phạt đề xuất tăng từ 16 - 18 triệu đồng lên 34 - 40 triệu đồng, tước bằng lái từ 22 - 24 tháng. Đây là mức kịch khung của Luật Xử lý vi phạm hành chính, thay cho tước bằng từ 4 - 6 tháng như hiện nay...

# Ngày 9/5, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã đến thăm và chúc mừng Hòa thượng Thích Thiện Duyên, Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh Giáo hội Phật giáo Việt Nam tại tỉnh Quảng Nam nhân Đại lễ Phật đản năm 2019 - Phật lịch 2563. Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn cũng gửi lời chúc các vị Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức, Ni trưởng, Ni sư và đồng bào Phật tử ở trong và ngoài tỉnh Quảng Nam đón mừng một mùa Phật đản an vui, tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, cùng với các cấp, các ngành và nhân dân thực hiện tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ, ra sức thi đua lao động, sản xuất, góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh. Nhân dịp này, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã trao 5 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo trên địa bàn thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.

# Việt Nam đã gửi hồ sơ xin mở cửa thị trường cho trái xoài vào thị trường Mỹ từ  năm 2009. Trong suốt 10 năm qua, cơ quan kiểm dịch thực vật của 2 nước đã có nhiều cuộc trao đổi kỹ thuật để thống nhất biện pháp xử lý kiểm dịch thực vật. Sau nhiều nỗ lực đàm phán, cơ quan kiểm dịch thực vật của hai bên đạt được thỏa thuận điều kiện nhập khẩu xoài và kế hoạch xử lý bằng chiếu xạ khi xuất khẩu xoài từ Việt Nam. Kết quả, vào cuối tháng 4-2019, lô xoài 8 tấn của Đồng Tháp đã chính thức xuất khẩu sang Hoa Kỳ, mở ra hướng đi triển vọng cho trái cây Việt Nam. 

# Trong 4 tháng đầu năm 2019, trên địa bàn TPHCM đã có 3 trường hợp tử vong do bệnh sốt xuất huyết. Thời điểm này, TPHCM và khu vực phía Nam có những cơn mưa bất chợt, báo hiệu mùa mưa bắt đầu, ngành y tế khuyến cáo người dân ra sức chủ động phòng chống sốt xuất huyết, tránh để dịch bệnh hoành hành trong cao điểm mùa mưa. 

         # Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tuyên bố nước này đã chấm dứt việc sử dụng đồng USD, mặc dù Caracas gần đây thực hiện chính sách tự do hóa thị trường ngoại tệ. Hồi tháng 10 năm ngoái, Venezuela đã quyết định loại đồng USD khỏi rổ tiền tệ trên thị trường hối đoái của nước này nhằm đáp trả các hành động thù địch của Mỹ.

# Hôm nay 10-5, một trận động đất mạnh 6,3 độ rích-te vừa xảy ra tại ngoài khơi bờ biển tỉnh Mi-ya-da-ki (Miyazaki) của Nhật Bản. Theo Cơ quan khí tượng Nhật Bản, trận động đất xảy ra lúc 8 giờ 48 phút (giờ địa phương, tức 6 giờ 48 giờ Hà Nội). Cơ quan khí tượng Nhật Bản không đưa ra cảnh báo sóng thần sau trận động đất. Công ty Điện lực Kiu-su (Kyushu) cho biết, không có bất thường nào được báo cáo tại nhà máy điện hạt nhân gần đó tại tỉnh Ca-gô-si-ma (Kagoshima).

 # Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA đưa tin, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Châng Ưn hôm qua đã giám sát cuộc diễn tập tấn công của quân đội nước này tại phía Tây đất nước và các khu vực “tiền đồn”. Còn theo  thông báo của Hàn Quốc, hôm qua, Triều Tiên có thể đã bắn 2 tên lửa tầm ngắn, vụ thử thứ 2 trong vòng chưa đầy một tuần qua./.