(Jasi saong Hani Pha lang tapa sap Cam)

# Yau Rayo sap ndom VN hu khan brei thau bloh, page harei  6/5, pak bal Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên hu peih mít tinh prong pahadar 110 thun  padang tỉnh (28.6.1909-28.6.2019), 70 thun padang Đảng bộ tỉnh (10.10.1949-10.10.2019), 65 thun jayak Điện Biên Phủ  (7.5.1954-7.5.2019) saong taduan mek Huân chương Độc lập hạng nhất.

Nao tapa dom canah jalan dak padang saong cakrok patagok ngan haong rilo kan kandah, rambah rambup ala pui hadah tacei jalan di Đảng, Bác Hồ, raja-ei saong bhap bani dom bangsa tỉnh Điện Biên mek hu rilo jak jeng prong di dom gah. Dalam 2 bruk mesruh metak, bol lin saong bhap bani Điện Biên oh damen ralaow darah, drap ar, rik daong pren yava, pandap pandar brei ka bol bala drei, piah ngak jeng jayak  sajarah Điện Biên Phủ 7.5.1954,  rik daong tame jayak praong  bilan xuân thun 1975, peih paha gah meraong yasa taneh aia. Hadei di tuk peih paha, Đảng bộ, raja-ei saong bhap bani Điện Biên  gul pataom gauk, kham merat ngak mbang dak padang tỉnh Điện Biên dak harei dak cakrok patgaok. Abih di nyu, ngan haong pren khang gah du lịch dakrai sajarah,  Điện Biên daok lac labik mai rivang di rilo tuai damuai dalam saong langiu negar.  

# Di mblang bein Tây Bắc (ban  Sơn La), Ủy ban bhap bini tỉnh Sơn La pambuak bruk song Ban khik ramik inem krung Chủ tịch Hồ Chí Minh di  Phủ Chủ tịch bahrau peih parang iek thaot binguk “Bác Hồ song bhap bini dom bangsa Tây Bắc”, di tuk pahadar  60 thun harei Bác Hồ song Kapul ngak bruk di Trung ương mai rivang ndom nyai song urang jakar, urang lin song mik va dom bangsa Tây Bắc di Sơn La (7/5/1959 - 7/5/2019). Parang iek hu yaih khan 350 thaot binguk ka Wa Hồ song bhap bini dom bangsa Tây Bắc, Sơn La. Parang iek jeng brei ka urang mong iek mboh hu bruk kinh tế, ilamu - xã hội, quốc phòng - an ninh di tỉnh ; nan lac bruk ngak hu meng kham merat bac megru song ngak tui jalan hadah krah siam mekre di Hồ Chí Minh

# Ong Peter Hunt lac sa urang roh duah negar langiu, ong biak takre sajarah Điện Biên Phủ meng umo 14 thun saong dom pluh thun hadei ong hu ngak sa luận án tiến sĩ ka Chiến dịch Điện Biên Phủ “daneiy angan dunya, tatuan megei baoh taneh” di bol bala saong bhap bani Việt Nam. Luận án tiến sĩ di ong Peter roh duah taong abih Chiến dịch Điện Biên Phủ meng thun 1953 tal bilan 7/1954. Dalam tuk taong abih gah di phương Tây jeng pataom tame gah  Pháp bo klaak tapa Việt Nam ye ong Peter ngak cagar veik. Ong Peter buh tabiak rilo pren yava, tukvak, jien padai dalam luac 7 thun tapa ka luận án tiến sĩ. Kuhria abih tih ong hu mai tal Việt Nam labaih 20 mbang, dalam nan hu 5 mbang nao rivang Điện Biên Phủ.  Peter Hunt ndom lac, Điện Biên Phủ oh njauk lac bruk mesruh bo Pháp lah, nan lac bruk msruh bo urang Việt Nam mek hu jayak. 

# Beir harei 6/5, Công an tỉnh Bình Phước hu jao harak pok meyaom di Giám đốc Công an tỉnh ka dom urang  lac: Lê Bá Dũng (umo 49 thun), Đoàn Bá Huy (umo 40 thun), Mai Đăng Công( umo36 thun) dok di ban Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước kayua ngak siam bruk Tong abih bhap bini khik ramik an ninh palei negar. Dahlau di nan, 3 saai hu mbaok tame pagui mek ja co klaik radeih máy jao ka công an dalam 2 bruk karei di gauk.

# Harei ini (7/5), Tòa án bhap bani TPHCM ba Văn Kính Dương (angan karei nan lac Trần Ngọc Hiếu, ndih tapui 1980) gam haong 9 đồng phạm tabiak xét xử. Dương hu brei thau lac urang pal akaok jalan talei ngak tabiak, pablei salih, khik piah suan adat hukum chất ma túy njauk Công an TPHCM cap mek di thun 2017. Tui cáo trạng, dalam tukvak nduac duak lệnh truy nã, Văn Kính Dương pambuak haong kol di nyu piah pablei salih suan adat hukum chất ma túy. Tok dalam tukvak katut panak meng bilan 6/2016 tal bilan 4/2017 kaol nyu hu roh duah, ngak tabiak jru lắc blaoh ba tabiak darak pasar pablei yaok rituh ribau asar.

Tui Tòa án bhap bani TPHCM, phiên tòa xét xử jalan talei ngak tabiak jru  lắc, ma túy ini dui atah tal abih harei 14/5.

Khaw tin dunya:

# “Oh biak te piah dong đa dạng sinh học meyah  khol drei ngak jip meng urak ni”, nan lac panuac ieu di dom urang ilamu ba tabiak di harei kabroi dalam  pathau khan ka bruk palai pajoa di gah văn minh hiện đại ngan song thế giới tự nhiên. Menuac urang dok palai pajoa nền tảng di gah  kinh tế, bruk ngak mbang ngak huak, an ninh padai brah, pren yava song chất lượng rai duik di dunya. 

# Harei 6/5, pak New York, Liên hợp quốc (LHQ) hu peih bruk pahadar dom urang van klaak rup drei dalam tuk daok ngak bruk, dalam nan rilo meng lac urang hu mbaok dalam gah khik iek sron mbon di dom labik nguy hiểm angaok dunya. Pahadar 115 urang ngak di LHQ metai dalam labaih  sa thun tapa, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres ndom lac kadha ini brei mboh bruk bo dom urang di LHQ daok ngak lac biak nguy hiểm, saong tapa nan jeng brei mboh lac  yaok ribau menuac di dunya oh huac metai lahik piah ba mai sron mbon jeng yau daong ka dom menuac njauk urang karei kateik greik saong rambah rambup dalam xã hội. 

# Karja  bang Cô-a-hui-la (Couahuila), gah Brak Mê-hi-cô brei thau sa sruh kapan haoh  sit laik di tuk dok par meng  Lát Vê-gát (Las Vegas, Mỹ) tal ban Mông-tơ-rây (Monterrey) di bang Nu-ê-vô Lê-ôn (Nuevo Leon) di Mê-hi-cô. Tong abih  13 urang hu mbaok di angaok sruh kapan haoh nan metai abih. Sruh kapan haoh  nyu tabiak truh  màn hình ra-đa di puac adit tapa di labik atah di ban  Môn-clô-va (Monclova) di Mê-hi-cô labaih 150 hải lý mai gah brak. Dom bruk pasang iek duah thau dok hu peih ngak piah ngak brei cambaih laih makna di bala./.

Trang tin chiều 7/5

                                                                                         H.Thủy biên soạn

        # Như Đài TNVN đã tường thuật, sáng  6/5, tại thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên tổ chức Lễ mít tinh trọng thể kỷ niệm 110 năm thành lập tỉnh (28.6.1909-28.6.2019), 70 năm thành lập Đảng bộ tỉnh (10.10.1949-10.10.2019), 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử (7.5.1954-7.5.2019) và đón nhận Huân chương Độc lập hạng nhất.

       Trải qua các chặng đường xây dựng và phát triển với nhiều khó khăn, gian khổ dưới ánh sáng chỉ đường của Đảng, Bác Hồ, chính quyền và đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trên các lĩnh vực. Trong 2 cuộc kháng chiến, quân dân Điện Biên đã không tiếc máu xương, của cải vật chất, đóng góp công sức, lương thực thực phẩm cho quân đội ta, cùng làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ 7.5.1954,  góp phần vào đại thắng mùa xuân năm 1975, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Sau giải phóng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Điện Biên lại cần cù, sáng tạo, đoàn kết, huy động các nguồn lực xây dựng tỉnh nhà ngày một phát triển. Đặc biệt,với lợi thế về du lịch lịch sử,  Điện Biên đang  dần là điểm đến của nhiều du khách trong, ngoài nước. 

      # Tại Quảng trường Tây Bắc (thành phố Sơn La), Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La phối hợp với Ban Quản lý Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch vừa tổ chức Lễ khai mạc triển lãm ảnh “Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Tây Bắc”, nhân kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ và Đoàn công tác của Trung ương về thăm, nói chuyện với cán bộ, chiến sỹ và đồng bào các dân tộc Tây Bắc tại Sơn La (7/5/1959 - 7/5/2019). Triển lãm đã giới thiệu 350 bức ảnh về Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Tây Bắc nói chung, Sơn La nói riêng . Triển lãm cũng đem đến cho người xem một bức tranh toàn cảnh về kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh của địa phương; đó là kết quả của quá trình phấn đấu học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

# Ông Peter Hunt là một nhà nghiên cứu nước ngoài, ông say mê lịch sử  Điện Biên Phủ từ năm 14 tuổi và vài chục năm sau đã quyết định làm một luận án tiến sĩ quy mô về Chiến dịch Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” của quân đội và nhân dân Việt Nam. Luận án tiến sĩ của ông Peter nghiên cứu toàn bộ Chiến dịch Điện Biên Phủ từ năm 1953 tới tháng 7/1954. Trong khi tất cả nguồn phương Tây đều tập trung vào phía Pháp mà bỏ qua Việt Nam thì ông Peter lại làm ngược lại. Ông Peter đã bỏ rất nhiều công sức, thời gian, tiền bạc trong suốt 7 năm qua cho luận án tiến sĩ. Tính tổng cộng ông đã tới Việt Nam trên 20 lần, trong đó có 5 lần thăm Điện Biên Phủ.  Peter Hunt  kết luận rằng Điện Biên Phủ không phải là trận chiến mà Pháp thua, đó là trận chiến mà người Việt Nam đã chiến thắng.

# Chiều ngày 6/5, Công an tỉnh Bình Phước đã trao giấy khen đột xuất của Giám đốc Công an tỉnh cho các cá nhân gồm: Lê Bá Dũng (49 tuổi), Đoàn Bá Huy (40 tuổi), Mai Đăng Công (36 tuổi) cùng ngụ tại TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước vì có thành tích xuất sắc trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Trước đó, 3 anh đã tham gia truy đuổi và khống chế kẻ trộm cắp xe máy giao cho công an trong 2 vụ khác nhau.

# Hôm nay (7/5), Tòa án Nhân dân TPHCM  đưa Văn Kính Dương (tên gọi khác là Trần Ngọc Hiếu, sinh năm 1980) cùng 9 đồng phạm ra xét xử. Dương được cho là kẻ cầm đầu  đường dây sản xuất, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy bị Công an TPHCM triệt phá năm 2017. Theo cáo trạng, trong thời gian trốn lệnh truy nã, Văn Kính Dương đã móc nối với đồng bọn để mua bán trái phép chất ma túy. Chỉ trong thời gian ngắn từ tháng 6/2016 đến tháng 4/2017 chúng đã nghiên cứu, sản xuất thuốc lắc rồi đem ra thị trường tiêu thụ trót lọt hàng trăm ngàn viên.

Theo Tòa án nhân dân TPHCM, phiên tòa xét xử đường dây sản xuất thuốc lắc, ma túy này kéo dài đến hết ngày 14/5./.

            -Sau đây là một số tin thế giới

# “Không quá muộn để cứu đa dạng sinh học nếu chúng ta hành động ngay bây giờ”, đây là lời kêu gọi được các nhà khoa học đưa ra hôm qua trong báo cáo mang tính bước ngoặt về tác động tàn phá của nền văn minh hiện đại đối với thế giới tự nhiên. Chính con người đang làm xói mòn nền tảng của nền kinh tế, kế sinh nhai, an ninh lương thực, sức khỏe và chất lượng cuộc sống trên toàn thế giới.

       # Ngày 6/5, tại trụ sở ở New York, Liên hợp quốc (LHQ) đã tổ chức Lễ tưởng niệm những người hy sinh trong khi làm nhiệm vụ, trong đó phần lớn tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình tại những nơi nguy hiểm trên thế giới. Tưởng nhớ 115 nhân viên của LHQ đã thiệt mạng trong hơn một năm qua, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh con số này đã cho thấy công việc mà các nhân viên LHQ đảm đương rất nguy hiểm, song đồng thời cũng là bằng chứng tỏ rõ cam kết mạnh mẽ của hàng ngàn người trên khắp thế giới sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy để mang lại hòa bình cũng như hỗ trợ những người yếu thế và cùng cực trong xã hội. 

# Chính quyền bang Cô-a-hui-la (Couahuila), phía Bắc Mê-hi-cô đã xác nhận một chiếc máy bay hạng nhẹ đã bị rơi khi đang trong hành trình từ Lát Vê-gát (Las Vegas, Mỹ) tới thành phố Mông-tơ-rây (Monterrey) thuộc bang Nu-ê-vô Lê-ôn (Nuevo Leon) của Mê-hi-cô. Toàn bộ 13 người có mặt trên máy bay đã thiệt mạng. Chiếc máy bay đã biến mất khỏi màn hình ra-đa hồi cuối tuần qua tại khu vực cách thành phố Môn-clô-va (Monclova) của Mê-hi-cô khoảng 150 hải lý về phía Bắc. Các cuộc điều tra cũng đang được tiến hành nhằm làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn./.