Kinh vak angaok hala puan, drap ar praong di bhap bini bangsa Khmer Nam Bộ
Thứ ba, 11:13, 12/01/2021 Ái Nghiêm Ái Nghiêm
Kinh vak angaok hala puan (buông) hu makna biak ginreih dalam hatai sahneng di bhap bini Khmer Nam Bộ. Harei 23/01/2017, Mentri Ilamu, The thao saong Dulich brei thau angan 11 Drap ar ilamu phi vật thể pakat negar, dalam nan hu ilamu saong jalan vak akhar huroh angaok hala puan di urang Khmer lac janih ilamu bhap bini di dua huyen Tri Tôn saong Tịnh Biên.

 

Urak ini, oh hu harak gar halei brei thau cambaih tukvak hala puan hu pandar piah vak. Min dom roh duah lavik rai abih ka dom baoh tapuk vak angaok hala puan brei mboh lac, janih hala ini hu meng abap ka 2 hadei Công nguyên di Ấn Ðộ. Pak di Nam Bộ, kinh hala puan hu mboh di kreh abap XIX, hu pandar dalam bruk roh duah, pato saong bac kinh di chư tăng. Kinh hala puan hu 4 janih, nan lac: kinh Phật, dalikan; rija roya, kadha main di bhap bini; kadha patao adat bhap bini.

Sư Thạch Dương Trung, baha Moni Serey Sophol Cosdon, tỉnh Bạc Liêu brei thau, yaok bangsa hu 1 jalan vak akhar horoh karei di gauk, hu dom janih tapuk karei saong urang Khmer palih hala puan piah vak akhar. Hala puan ac hala di janih phun dreih yau phun thốt nốt. Meng kan, phun ini tamuh bauk bhum kraong Tiền, kraong Hậu, bhum taneh Tri Tôn, Tịnh Biên di tỉnh An Giang.

  Hala puan siam kajap yau nan ye mek ngak ba-ar takik tahak, takik khut, bruk. Piah ka dom blah hala puan khik hu suai, dahlau di abih urang palih ruah dom caduk siam, mek talei kak veik caduk nan, oh brei hala raak tabiak. Labaih sa thun hadei meng nao kaoh mai, pandar candaih kayau praong 6 cm, atah 60cm kateik tame blaoh cakak jeng blah praong samau candaih kayau, pambu ka nyu thu, cakak jeng hình chữ nhật, kateik ka nyu tapak, dak jeng xấp saong nan lac dom siphau ba-ar meng hala. Hu ba-ar blaoh, urang vak akhar horoh tagok hala. Urang  pandar kalam mbut hu akaok haluak meng kim loại vak tani tanat tagok hala thu, tangin vak brei samu gauk. Urang vak akhar brei gheih tangin, tani tanat, brei thau cambaih akhar haroh piah vak oh suan, kayua lac suan hasit ye hala nan njauk klak nao, oh pasiam veik hu.

Tui dom ong phik, dahlau diah, caong khin vak hu sa bộ kinh hala, urang vak brei duah labik joa lange, pataom abih prein tame saong brei daok di labik nan tal tuk halei salah blaoh. Kayua yau nan ye, urang vak kinh hala puan dahlau daih lac dom ong bhik, kayua tok hu dom ong bhik meng daok ngak hu yau nan. Vak blaoh, urang mek bồ hóng sraw saong menyek luk tagok, uak hacih hala, piah akhar ndon tagok. Patui di nan, urang vak abih blah ini tapa blah diah, tal tuk vak abih tapuk tài liệu ye phluh gilong  dom blah vak blaoh jeng 1 baoh tapuk hu kanduh gah langiu meng kayau. Piah ngak ka nyu kajap jang, abih di nyu lac ngak brei tapuk gheih, mekre, hu yaom glaong, urang mek ia hu hlai tapung katam kanjik luk tagok ka-ing, blah gah langiu tapuk.

Urak ini, dom blah kinh vak angaok hala puan daok hu khik di dom baoh baha lac drap ar  hu yaom glaong di bhap bini Khmer jeng yau di urang dom bangsa takik Viet Nam. Langiu di nan, dom yaom glaong gah pato pakai, jalan diukrai, bruk ndom puac daok dang, jalan khik ramik dom talei rohim dalam sang, dalam puk paga hu khik veik dalam dom baoh kinh vak meng hala puan lac dom yaom glaong ilamu phi vật thể brei hu patoa veik./.

Urang lang: Aí Nghiêm  12/1/2021

Ái Nghiêm
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)