Makna di ging apui sang tuan dalam raidiuk urang bangsa Thái Tây Bắc
Thứ bảy, 00:00, 16/05/2020 Aí Nghiêm Aí Nghiêm
Tui adat cambat tanarakun, urang bangsa Thái bhian daok sang tuan. Dalam yaok baoh sang tuan nan hu dua bilik ging. Langiu di bruk piah tahaneh ngak pandap mbang, ging daok lac dom ilamu siam gheih tui sahaneng di yaok urang bangsa Thái Tây Bắc. Kadha “Dom bangsa adei sa-ai” harei ini, da-a mikva saong grauk… duah thau ka dom ilamu siam ghieh nan jeng yau makna di ging apui dalam sang tuan urang bangsa Thái labik ini, tapa kadha vak di Tòng Anh, urang vak di Rayo sap ndem Viet Nam:

Ging apui di urang bangsa Thái

 

  Dalam sang tuan meng kan di urang bangsa Thái Tây Bắc oh kurang hu ging apui. Meng kan, yaok baoh sang urang bangsa Thái bhian hu rilo rai daok haong gauk, yau nan ye sang tuan bhian hu meng 3 tal 5 duk bilik; hu 2 mbaik kanjan trun tagok pataok caik di dua akaok sang saong abih di nyu lac hu 2 bilik ging dalam sang. Bilik ging ala duk ndih di po sang tui sap Thái lac “chi phay cốc”, bilik ging gah langiu iew lac “chi phay pai”. Ong Cà Văn Chung, urang bangsa Thái daok di puk Co Pục, xã Chiềng Ngần, ban Sơn La, tỉnh Sơn La brei thau: dua baoh ging nan jeng piah pandar saong hu makna karei di gauk, jeng brei hu dom kandah njauk palaih njiak. Tui nan, ging apui njauk brei hu dalam sang tuan. Sa baoh sang hu salamat haniem phol njauk brei hu ging apui. Tui adat hukum di urang Thái, ging nan bhian hu gah amaik ngak brei, siam di abih lac adei sa-ai gah amaik di po sang. Meyah oh hu thei ye likau adei sa-ai gah diuk ngak. Ging ngak blaoh, gah amaik brei lambaok patuc apui camereip ka po sang. Ging pui brei mboh lac dalam sang hu haniem phol, ngak mbang hu ginup meda. 

Dahlau diah, di bhum palei pala ceik car oh hu điện, ging apui gam lac labik truac hadah, ghang ấm ka baoh sang. Yaok bruk praong sit hagait bhian hu urang dalam baoh sang daok vin taom dar ging apui piah ginum biai, njauk gauk. Jeng meng nan bo takik caik ka apui padam, abih di nyu lac dalam bilan la-ar di bhum ceik Tây Bắc. Tuk sang hu tuai damuai mai rivang jeng ndem meyai, mbang menyum di labik ini.

Abih di nyu lac ging apui gah ala duk bilik ndih di po sang (lac chi phay cốc), anek  taco, abih di nyu lac urang kumei oh brei tahaneh di ging nan tui hatai di drei, atau daok samu talei haong urang praong, brei mboh hatai iek praong ong muk, amaik ame. Daok ging pui “ chi phay pai”, hu ngak di duk gah langiu abih di sang tuan lac labik tahaneh, mbang menyum  di baoh sang.  Dalam sang hu urang ndih tapui anek brei ndih mbang huak taphia ging apui ini mbiah tal tuk ngak adat bak bilan ka anek kamar, hadei di nan meng brei ba tagok duk bilik ndih di diuk pasang.

Harei ini, raidiuk cakrok, salih birau, bruk ngak mbang kinh tế hu paglaong, pandap piah pandar tahaneh hu biak rilo janih saong biak lagaih jang dahlau. Min baoh sang urang Thái dalam palei jeng daok khik ging apui. Dalam dom baoh sang tuan di mikva urak ini, meyah oh hu dua baoh bilik ging yau meng kan  ye brei hu takik abih lac sa baoh ging. Bruk nan brei mboh ging apui biak hu makna dalam raidiuk urang bangsa Thái daok di bhum Tây Bắc./.

 

Urang lang: A.Nghiêm - 16/5/2020

Aí Nghiêm
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)