ONG ALIP - MENUAC PABAK HATAI TAKRE KA RAI RANAIH
Thứ hai, 06:30, 26/02/2024 Urang lang: Mousa Phương Urang lang: Mousa Phương
VOV4.VOV.VN - Ong A Lip, (bangsa Ba Na, daok di palei Groi, xã Glar, huyện Đak Đoa, tinh Gia Lai) urak ini umo taha praong thun, min harei harei jeng daok kham merat pato taih chiêng, ngak capi, sarak rup kayau saong ramik pasiam chiêng ka rai ranaih. Tapa nan, hu daong khik ramik ilamu siam mekre di bangsa Ba Na.

Hu urang jakar ilamu xã Glar ba jalan, kol dahlak nao tal sang ong A Lip daok di palei Groi (xã Glar, huyện Đăk Đoa). Tuk tal pabah mbang sang ye hu mehit sap chiêng chreih chrai. Rilo thun ini mai, sang di ong Alip hu jeng labik pato taih chiêng ka uraniah.

Ong A Lip brei thau, dom rai dalam sang ong thei jeng thau taih chiêng, ramik pasiam sap chiêng. Meng sit, ong hu ame glam angaok bara nao iek dom bruk ngak adat di palei. Umo 11 thun, A Lip me-in hu dom kadha chiêng meng kan di urang Ba Na yau ye Uan padai bahrau, Adat kakuh tapen ia, Adat ngak pathi. Ame lahik blaoh, A Lip jeng daok kham merat khik ramik kong chiêng haong ilamu parang me-in. Ong duah pataom hu 10 baoh chiêng quý, hadei di tuk alin hadiah gauk gar dom baoh saong lahik meneing, urak ini ong daok hu 3 baoh, ong bhian nao taih me-in di harei pataom ilamu, tuk ngak adat saong rilo di abih lac piah pato ka dom uranaih sit dalam palei.“Saman dahlau bui sambai lo, tuk daok sit, mboh dom adat yau ye ngak pathi…tuk halei jeng hu chiêng, tamia xoang bui sambai lo. Tuk nan lac anek likei thei jeng caong khin hu taih chiêng, maong nan lac bruk ngak brei hadah mbaok meta. Tuk nan bui sambai yau nan, min urak ini raidiuk cakrok, oh thei pato, huac lac kol anek naih var nao, nan ye kham merat pato veik ka kol nyu”

Meng dom kham merat peih dom tal pato kong chiêng di ong A Lip, sap kong chieng di palei Groi hu chreih chrai tagok veik. Tal urak ini, palei Groi hu 2 kapul chiêng, kapul chiêng praong hu 21 urang, umo meng 23  tal 70 thun. Kapul chiêng nek naih hu 20 adei, umo meng 6 thun tal 12 thun. Dom kapul chiêng di palei bhian hu da-a nao ma-in tuk ngak adat, tuk hu bruk praong di bhum Tây Nguyên saong dalam negar. Adei Đinh Phát, umo 12 thun, daok di palei Groi lac sa dalam dom adei sit di kapul chiêng nek naih khan lac:“Yaok biar harei tuk bac blaoh di sang bac ye adei nao tapa sang ong Alip megru taih chiêng, pak ini kol adei mboh biak bui sambai, kol adei hu bac rilo janih, dalam nan hu chiêng, langiu di nan, sang ong jeng lac labik hu me-in bui sambai. Tukvak meng blaoh kol adei bui sambai lo kayua hu nao taih me-in  kong chiêng haong urang praong di rilo labik, hu taom gaok rilo menuac nan ye bui sambai lo, adei caong lac hadei ini praong tagok, adei taih joi kong chiêng yau dom urang praong”

Rilo thun ini mai, Ong A Líp daok hu pambuak bruk haong rilo sang bac di dom xã yau Glar, Ia Pết, ADơk, dalam huyen Đăk Đoa saong rilo huyện jaik taphia piah pato ka jaik 200 adei anek saih thau taih chiêng. Ong Nguyễn Văn Hùng, Hiệu trưởng sang bac Tiểu học ka 1 Glar brei thau, rilo thun ini mai, sang bac tuk halei jeng hu kapul kong chiêng nek naih 20 adei anek saih lac anek saih di ong Alip; yaok thun, kapul kong chiêng di sang bac tuk halei jeng hu labik dang glaong dalam dom mbang pakacah kayua huyện, tỉnh peih tabiak.

Meng dom rik daong di drei, rilo thun tapa, ong A Lip taduan hu rilo Harak meyaom di dom pakat meng TW tal tinh ban, puk palei. Bahrau abih, di thun 2019, ong hu Akaok Negar pok brei angan lac Ong Ưu tú dalam gah parang me-in ilamu bhap bini. Angaok dom jalan puk palei, menuac urang jeng daok mboh ong gru taha haong sruh radaih patuh 2 kong klak pajeng tui dom baoh chiêng nao pato ka anek naih di dom bhum atah bayah./.

Urang lang: Mousa Phương

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)