Nao tapa dom mblang hamu di palei K’Lót dalam xã Tu Tra (huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng) khaol dahlak hu nao tal sang taha akaok palei Ya Loan. Harei halei oh nao pato, taha daok sang gam haong hadiuk mong iek bein phun traong nde, bein chanh leo di sang drei. Jeng daok tamo phong thái di urang gru  dahlau daih dang pato pakat tiểu học, taha Ya Loan abih hatai khan cambaih laih ka bruk pato sap Chu Ru. Taha Ya Loan khan lac, taha caong khin khik ramik saong meyaih khan akhar vak di urang Chu Ru oh lac ka anek kamuan dalam palei bo daok ka taong abih dom urang jakar di puk palei nan ye ong taduan pato tuk hu panuac da-a, taha Ya Loan brei thau yau nan.

Bhian lac gru pato tiểu học, tal thun 1980, taha Ya Loan likau padeih bruk. Tal thun 2005, taha hu daa nao pato di dom tal pato sap Chu Ru ka urang jakar, gru pato… kayua tỉnh Lâm Đồng peih tabiak. Dalam dom thun tapa hu ralo khóa di taha akaok palei Ya Loan pato ka yaok rituh urang jakar hu  phổ cập sap Chu Ru. Phaok Akaok UB bhap bani xã Tu Tra Đinh Văn Hoàng brei thau: Taha Ya Loan pato biak mbuan thau. Taha tuk halei jeng abih hatai tacei pato anek saih học viên dalam tuk bac megru piah tuk bac bloh thei jeng ndom puac meng sap Chu Ru hu haong mikva dalam palei. Yaok khoá bac sap Chu Ru bhian dui atah 5 bilan, hu peih tabiak di pasak huyện, bal Đà Lạt, atah yaok pluh  mbaik km min taha Ya Loan jeng kham merat nao mai. 

Tui taha Ya Loan, piah pato hu sap Chu Ru, taha saong ralo taha karei dalam palei, urang jakar gah ilamo pataom gauk veik roh duah biên soạn jeng dom baoh tapuk, giáo án piah pato ka nyu lagaih. Taong abih dom tài liệu njauk pambuak pagam haong kỹ năng pang, ndom, puac, vak, biak mbuan thau saong mbuan ngak tui. Oh lac tok pato sap Chu Ru ka urang jakar Yuan, taha Ya Loan daok hu mbaok tame roh duah, biên soạn inelang Yuan - Chu Ru, duh ka bruk pato saong pabak brei ka anek kamuan dalam buôn palei. Baoh inelang hu 10 ribau sap bhian pandar saong jeng hu dom sap takik pandar dalam rai diuk di urang Chu Ru. Taha langyah, baoh inelang ini meda daong ka bhap bani dalam buôn palei kanar hadar tal akhar vak di bangsa drei, abih di nyu lac dom urang daok ranaih umo.

Sa-ai Ya Si Môn (umo 30 thun, daok di palei Ma Đanh, xã Tu Tra) brei thau: Yaom lac oh bac tapak min sa-ai jeng iew taha Ya Loan lac gru kayua lac taha hu daong ka sa-ai thau ralo jang ka panuac ndom akhar vak di bangsa drei. Ralo ayut sahabat ranaih yau sa-ai bhian ndom hu sap Chu Ru min oh thau cambaih laih ka akhar vak, ngữ pháp nan ye bruk puac inelang dua dua sap Yuan - Chu Ru nan lac biak hu kein laba. Puac thun 2017, taha Ya Loan hadah mbaok tuk taduan mek hu Harak meyaom di Thủ tướng Raja-ei pak lễ Pok meyaom urang hu angan je, nhân sỹ trí thức, doanh nhân bangsa takik naih gheih pakat negar 2017.

Taha Ya Loan brei thau taha haong dom urang hu ilamu daok ngak inelang dua dua sap Chu Ru - Yuan, duh ka mauac sia. "Bruk maong tal puac di abih nan lac rik daong tame bruk khik ramik ilamo di bangsa, abih di nyu lac khik ramik akhar vak saong panuac ndom sap puac di urang Chu Ru”, taha Ya Loan khan lac yau nan./.