Tui bac si Nguyễn Minh Tiến, Phaok yam ndoc Sang iek ruak Nhi đồng Ban raya, ruak pandiak tabiak darah bhian tapa 3 tukvak, yaok tukvak 7 harei. Tukvak pandiak meng 1 tal 3 harei: Urang ruak meda pandiak mbiah atau pandiak glong meng 39 -40 độ C, gam pandik akok, pandik talang, khin glaok ta-ok, alah bingi. Menyum jru kan trun pandiak.
Tukvak abih pandiak, meng harei ka 3 tal harei ka 6: pandiak mboh thit abih, ralo urang ruak mboh njol dalam rup jang, takik pandik cambaoh. Meng 10 tal 20% mboh abih pandiak min rup pabhap lagah lagoi jang, tangin takai tagok baoh, pandik hatian gah hanuak, khin glaoh ta-ok, trak jang lac sre darah tagei, sre darah idung, thaok tian hu darah, takai tangin la-ar… Ini lac ruak trak. Meyah oh hu samar taong ruak njauk, urang ruak mbuan metai.
Tukvak siam veik, hadei di harei ka 6 tal 7: Urang ruak abih pandiak, oh daok glaih glar, pandik hatian, mbang mboh bingi jang, kalik katal saong ndon kalik bhong. Tapa hu 7 harei camereip, urang ruak prein yawa hu siam.
Tukvak abih pandiak lac tuvak kan kandah abih di ruak, di tuk camereip, virus njom tame khang dalam darah ngak brei pandiak. Tuk ini, hệ miễn dịch tamuh tabiak rilo kháng thể pacang virus. Virus metai nan ye trun meneing dalam darah saong rup pabhap trun pandiak. Yau nan min, tukvak ini rah tabiak dua bruk.
Ka sa, meyah kháng thể hu ngak tabiak lac kháng thể trung hòa (kein ka rup pabhap), ye meng harei 3 tal harei 7, urang ruak abih pandiak saong siam tagok, mbang huak bingi. Ka dua, meyah kháng thể ngak tabiak lac kháng thể patagok miễn dịch (jhak tal prein yawa) meda pambuak pagam saong dom anek ruak karei di virus. Bruk pambuak nan pambak tal rak darah, ngak barah tế bào nội mạc. Meng nan ngak sre dịch màng phổi, kan suak yawa ba tal pandik gan, thận, phổi, glo akok, meda ba tal metai.
Langiu di nan, sốc pandiak tabiak darah daok ngak trun tiểu cầu, sre darah. Tui bruk biến chứng, urang ruak meda tabiak darah ala kalik, sre darah idung, darah tagei; atau trak jang lac tabiak darah jalan tung pruac (glaok ta-ok hu darah, aih juk), tabiak darak hatung pruac… 10- 20% urang ruak pandiak tabiak darah mbuan ruak trak.
Piah takik ba tal ruak trak, bác sĩ pachreih urang ruak daok di sang, di harei ruak ka 3 tal ka 6, hadei di tuk abih pandiak njauk padeih padei, takik ngak bruk trak. Saong brei nao iek ruak gilac veik njauk tui tacei pato di bac sĩ. Meyah mboh ruak trak, yau pandik tian gah hanuak, pacah ia hauk, tangin takai la-ar, sre darah tagei, sre darah kumei…njauk tame sang iek ruak chip./.
Urang lang: Ai Nghiem – 14/7/2022
Viết bình luận