Ndih tagok biak avan piah pasram pahat rup di tuk page: Rilo menuac takre pasram pahat rup di tuk page, kadha ini oh hu hagait suan, min hu menuac medeih tuk mon 3 mon 4 page ye bruk ini lac oh lagaih. Khaol drei brei ndih njauk, ndih ginup tukvak, bruk medeih tagok biak avan nyu ngak ka dom tế bào di khaol drei mbuan si taha nao atau patrun prein ngak bruk, dalam nan hu tế bào thần kinh. Kayua yau nan ye, juai medeih lavik melam, langiu di dom menuac ngak bruk melam, daok veik khaol drei njauk ndih njauk mon, mbang njauk tuk meng khik hu pren yava siam di abih.

Mbang pabak, ndih pabak, mbang menyum tui hatai caong khin: Rilo menuac saneng lac kurang hagait pabak nan,  nan ye medeih lavik melam blaoh ndih pabak, mbang pabak, ini lac jalan saneng suan. Bruk medeih lavik melam blaoh hadei di nan ndih pabak, ndih dui atah meda ngak ka glo akaok oh daok hadah krah, rup babhap oh daok sami samar. Langiu di nan nyu ngak ka nhịp sinh học di khaol drei salih karei saong oh siam ka pren yava. Mang pabak ngak brei catang tian, trak tung saong ngak khut khat dalam tuk dinh dưỡng jeng oh siam jang, gaok mai daok kurang jang.

Taong prah sỏi di jalan tiết niệu tabiak meng… mbia: Meng jalan saneng lac me-nyum aia rilo meda daong taong prah sỏi di jalan tiết niệu tabiak gah langiu, nan ye hu biak rilo urang likei ndom lac menyum mbia laghaih me-ik. Ini lac jalan saneng suan  kayua aia menyum hu cồn meda ngak patagok nồng độ purine dalam rup, ngak ka dom axit uric tagok tui. Nan ye mbuan ngak jeng sỏi axit uric. Mbia alak daok ba tal rilo ruak karei yau patrun prein halang di thận, ngak  suy thận, patrun chức năng gan, srau dhau jalan tung pruac, patrun glo akaok kanar hadar….

Mbang trei catang tian: Rilo urang jeng saneng lac trei lac catang tian, lac bak dạ dày. Kadha ini suan kayua tuk mbang biak trei ye meda ngak oh siam tal jalan tung pruac, dalam tuk nan oh ka thau lac ginup asal, ginup năng lượng ka rup babhap halei oh. Suai lavik meda ngak giãn dạ dày, patrun prein co bóp saong tiêu hóa di dạ dày… Khaol drei njauk anit ranam saong iek glang dạ dày di drei tui jalan saneng bahrau, "trei" nan lac ginup asal saong ginup năng lượng dalam sa mbang mbang huak.

Mbang hagait bổ nan: Meng lavik mai, biak rilo urang jeng jia lac "mbang hagait bổ nan", pagap yau mbang gan ye bổ gan, mbang thận bổ thận, mbang glo ye bổ glo... Yaom lac dalam tung prauc di athur raong hu dom asal hu rilo dinh dưỡng daong pabak prein yava rup babhap. Min bruk mbang rilo tung prauc meda ngak lahik cân đối ka dinh dưỡng, lac jalan ba tal dom srau kadau. Taphia di bruk hu rilo cholesterol, đạm mbuan ba tal dom ruak yau gout, me-ik saradang, tim mạch, langiu di nan daok hu rilo  vi sinh vật oh siam ka rup pabhap.

Hatai saneng taong ruak "baha sang oh ginreih": Hu ruak ye kakuh 4 gah nan lac hatai saneng di rilo menuac. Tuk hu chẩn đoán ruak, hu oh takik menuac takik jia tame dom bác sĩ  atau dom balai y tế di palei,... mahit thei pato ong lang daok pak halei ye duah nao pak nan taong ruak. Bruk ini nyu ngak lahik nao dom jalan taom gaok haong dom dịch vụ y tế haong yaom jien takik. Pandik harao di abih lac ngak lahik nao "tuk vak ameh" piah taong dom janih ruak trak (yau nhồi máu cơ tim, đột quỵ, chấn thương…).

Rup pabhap di yaok urang kol drei nyu karei di gauk, bruk brei mboh tabiak gah langiu oh njauk lac brei mboh njauk saong ginup dom srau kadau gah dalam, juai khang hatai jia tame rup babhap bo njauk pambak tame dom bruk hu asal ilamu. Kadha ini hu makna lac bruk nao mai, mbang me-nyum, ndih daok, me-in sambai saong ngak bruk njauk ngak tui sa chế độ hu bruk cân bằng, laghaih, hu ilamu, abih di nyu lac njauk laghaih haong yaok rup babhap dalam yaok vaktu di umo thun./.