Jaik abih dom urang tame sang iek ruak cấp cứu kayua ula kaik, rilo meng lac ula pavaak, ula ia, ngak khal darah, mayah oh hu taong ruak samu meda ngak brei tabiak darah glo akaok ba tal metai.

Di bilan hajan atau tuk ia ndik, ula bhian rui tal labik thu lagu piah daok, kayua yau nan ye dalam tukvak ini mikva jhui nao tal dom labik sup palup yau ye mbu kayau, labik hala kayau atau kiak pacah pataom jeng mbuk… ini lac dom labik daok di ula.

Tui TS.BS. Lê Xuân Dương, Sang iek ruak Trung  ương Quân đội 108, tuk njauk ula kaik, piah plaih caik veik kan kandah, mikva meda langyah samar tui dom jalan ngak yau hadei di ini: eng drei sơ cứu chip atau nyim gauk gar daong, tuk sơ cứu blaoh meng ba urang ruak nao tal sang iek ruak. Bruk sơ cứu piah khik prein yava di urang njauk ula kaik, pacang cakak dom biến chứng trước dahlau di tuk urang njauk ula kaik nao tal labik iek ruak.

Tuk sơ cứu urang njauk ula kaik, brei ngak ka urang ruak jhui huac, jhui duh hatai, brei caik kadang takai, tangin njauk ula kaik meng nẹp (mayah megei rup ngak brei ka nọc độc njom tame rup samar jang).

Taoh abih dom pandap panda, ameh pariak cuk di takai, tangin labik njauk ula kaik.

Mayah njauk dom janih ula jhak yau ye cạp nong, cạp kia, hổ mang chúa, ula tasik kaik ye njauk “băng ép” oh brei megei hu piah ngak brei suai veik bruk rahtabiak triệu chứng liệt. Mek dom “băng chun giãn”, khan bai atau tanyiak, khan aw piah papaok khang do anek takai, anek tangin tal taong abih takai tangin njauk ula kaik. Gam tui di nan jeng kak pakhang yau ye nẹp, kayau, que, blah bìa khang khik gindang takai, tangin njauk ula kaik.

Meda iak tabiak, rao labik ula kaik di mala ia hacih haong sabon blaoh sát trùng.

Mayah urang ruak kan suak yava ye “hô hấp nhân tạo” yau ye hà hơi bluh tame atau meng pandap y tế yau ye bóp bóng, mac suak yava par tangin dahlau di tuk urang y tế mai tal.

Pajeng urang ruak nao tal labik iek ruak meng dom radaih, saong khik tani tanat băng ép, khik brei daok kandang, caik labik njauk ula kaik bier jang labik di baoh hatai, mayah di takai, tangin ye meda caik palao tangin atau takai.

Njauk thau lac: tuk njauk ula jhak atau oh jhak kaik, mikva jeng brei ngak saong  saong tui iek di sang iek ruak dreih yau ula jhak kaik, takik di nyu lac 12 maong camereip.

Tuk njauk ula jhak kaik mikva oh uh ia khal, ia patau, oh pandar dom janih jru meng kan, oh “chữa bằng mẹo”.

Kham marat cap mek atau pametai ula: mayah ula nan nyu metai atau cap mek hu ula njauk ba tui haong urang njauk ula kaik tal sang iek ruak piah thau cambaih janih ula nan./.

Urang lang: Thu Thao – 20/10