Mata jeng caong hu pasram pahat saong jeng lac sa dalam dom jalan ngak siam abih piah daong ka mata hadah, jangaih. Dom jalan pasram pahat biak mbuan ngak bo mikva njauk thau yau hadei ini:

Maong praong saong atah: rilo tukvak mata kol drei bhian pamaong tame sa labik jaik dalam labik sit, tuk nan, mata kol drei pik malang takik jang, mata njauk peih praong tabiak kayua dua gah mata oh maong tame hu sa labik dalam rilo mon nan ye ba tal thu mata, lagah mata. Kayua yau nan ye, njauk sahneng tal bruk caik ka mata padeih padei meng bruk brei ka mata maong atah, dalam labik praong, rilo ia harei abih di nyu nan lac sambo mau hijao di langik tasik.

Pik, malang mata: njauk pik malang mata samar dalam 1 tal 2 minit brei ka darah nduac siam, abih lagah mata. Atau mbuan di abih lac pik mata brei ka mata padeih padei dalam dom minit.

Mayah ngak bruk dalam rilo maong haong komputer, njauk ramik tanut hadah di màn hình di tanut siam di abih. Bruk ini, meda daong ka mata hu padeih padei saong takik lagah mata. Njauk pandar ia harei langik tasik saong takik veik tukvak pandar mac komputer jang yau phone pan tangin piah plaih ngak ka mata lagah, lac siam di abih. Njauk padeih 10 minit yaok maong piah pacang lagah mata saong caik ka mata hu siam veik.

Njauk cuk kreih camin jhuk tuk tabiak langiu, abih di nyu nan lac janih camin daong khik ka mata plaih di tia UV.

Mata brei hu padeih padei. Mikva sah dua plak tangi tame gauk blaoh caik tagok dua gah mata piah ka mata hu padeih padai. Jhui caik ka ia harei tame mata. Njauk ngak bruk ini gam gam, abih di nyu nan lac tuk daok ngak bruk di komputer.

Bhian madeih melam, lahik ndih, kurang ndih lac makna ngak ka mata hu dom quầng thâm atau ngak brei meta sabil. Ngak bruk suai dalam labik hu jamriak la-an bo var manyum ia ginup meda ngak ka rup pabhap saong meta thu ia. Nan ye, piah daong ka mata hu khang kadang, hadah hadai, njauk ndih ginup tuk saong manyum rilo ia jeng lac jalan ngak siam di abih. Min njauk caik hatai lac di tuk melam dahlau meng nao ndih, oh  manyum rilo ia kayua meda  ngak ka mata brah di dah page harei hadei tuk ndih tagok.

Langiu di bruk takik pandar dom janih kích thích haong pandap mbang oh siam ka mata yau ye saradang, pakao, … ye bruk pabak dom janih pandap mbang hu kein ka mata jeng lac bruk biak siam:

Vitamin A: Vitamin A lac sa janih vitamin siam ka mata. Vitamin A hu rilo dalam tai bhong di baoh manuk, ada, ia tasau, gan athur, dom janih njam patam baoh karaoh yau ye njam lang, rau dền, rau ngót, baoh traong ndaiy,  gấc, baoh lahaong, cà rốt...

Kẽm: Kẽm hu daong ka darah nduac nao mai dalam mata hu mbuan, pacang ka mata njauk thu, pandik, lagah, kan daok. Kẽm hu rilo dalam ralaow limo, ralaow manuk, sò, tai bhong di baoh manuk, ada...

Dom janih vitamin B biak siam ka mata, kayua yau nan ye piah pabak vitamin B1, B2 saong niacin, mikva meda pabak dom pandap mbang yau ye ralaow thar, ralaow manuk, limo, dom janih asal ratak, njam hijao, ia tasau, baoh manuk, ada./.