Vêy muy cha chắc a mế Cơ Tu ơy z’lấh bấc râu k’đháp zr’nắh. Pr’ắt tr’mông nắc g’nưm tợơ a hêê, k’bớch k’míah băn 6 cha nắc ca coon pậ banh, cóh đếêc vêy 4 p’nong ca coon học đại học. A mế nắc đoo nắc pa căn A lăng Níu, ắt đhị A Rớch, chr’val A Ting, chr’hoong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Hốih Nhàn, PV t’ruíh phát thanh p’rá Cơ Tu âng Đài P’rá Việt Nam vêy bha ar xrắ ooy a mế Cơ Tu nâu. Đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah đương xợơng!

           C’moo 1997 t’coóh Pơ Loong Nooi k’díc âng pa căn A lăng Thị Níu lấh bil tuỷc’đơơng âng chiến tranh, đớc ha ngắh băn 6 p’nong ca coon k’tứi. muy a đoo băn 6 p’nong ca coon, đoọng vêy zên băn ca coon nắc a ngắh bhrợ ha rêê. Tước hân noo a băng nắc a ngắh đéh a băng, hân noo a tợơng nắc đéh a tợơng, bơơn c’rêe tợơ crâng xang nắc băn a’ọc, a tứch… đơơng pa câl đoọng t’bơơn zên ca coon cha học. Bêl đếêc, apêê pr’loọng đong ắt ma mông đhị vel A Rớch zêng đha rựt cắh ngai choom chếêc zúp zooi râu rị. Tu cơnh đếêc đhơ đhơ k’đháp đha rựt zêng đớc n’gơn cóh chr’lang âng a ngắh. Muy a ngắh băn 6 p’nong ca coon cha học, tu cơnh đếêc lêy a ngắh oóch lâng bhlầng. A ngắh k’rang pa bhrợ ta têng hớơ, rơơm đoọng ha pêê ca coon bơơn lướt học, vêy c’năl z’zăng pa bhriêl oó lấh k’đháp zr’nắh cơnh a ngắh…

          Xay moon đắh bh’rợ học tập âng apêê ca coon, móh mặt a ngắh ta luôn bhui har, a ngắh moon: a đay vêy 6 p’nong ca coon n’jứih, đhơ đhơ đoo p’nong cung học bhriêl choom, đha nui tr’út lâng năl k’er ca căn. A ngắh ch’ol ooy t’la giấy khen bơơn ta clặ bấc cóh za đêr, nắc đoo pazêng bh’nơơn học tập âng apêê ca coon a ngắh, a ngắh yêm loom bhlầng.

          Bêl ca conh p’niên bil nắc, đoo niên t’ha  học lớp 7, p’niên ta lách nắc tợơp học mẫu giáo. A cu cắh chếêc pa chắp tước cu dzợ, đhơ k’đháp zr’nắh a cu cung pa zay z’lấh. Đọong t’bơơn zên đoọng k’rang apêê ca coon học, nắc a cu pa zay đéh a băng, bơơn c’rêê. Muy a cu bhrợ têng ha rêê, vêy đoo c’moo a cu tal chóh 10 ang m’ma ha roo. Vêy ngai moon oó đoọng p’niên ta ha lướt học dzợ, đoọng ắt cóh đong zooi pa bhrợ, ha dợ a cu cắh đoọng đhêy, đoọng đoo lướt học.  apêê đoo zay học nắc a cu xợơng yêm ặ loom.

          K’er ca căn băn 6 p’nong đhi noo cha học, tu cơnh đếêc nắc pazêng a pêê đhi noo pa zay z’lấh k’đhap đha rựt đoọng học tập. A noo pân jứih ta ha nắc bhrợ cán bộ Jngây; a noo thứ bơr bhrợ cán bộ vel, a noo thứ pêê nắc bí thư chi bộ A Rớch, a đhi Pơ Loong Nươnh nắc cán bộ địa chính, xây dựng chr’val A Ting, a đhi Pơ Loong Ka Rứch xoọc pa bhrợ đhị công an chr’hoong Tây Giang lâng a đhi Pơ Loong Niêu xoọc nắc học c’moo x’rịa đhị trường Đại học Sư phạm Huế. A noo Pơ Loong Nương ca coon thứ pêê âng a ngắh A Lăng Thị Níu moon:

          Tước nâu kêi, a zi bơơn pậ banh nắc đươi tợơ c’rơ g’lếêh âng a mế, đoọng xay moon lứch c’rơ g’lếêh âng a mế nắc a zi muy choom moon, a mế nắc ma nuýh vĩ đại, ma nuýh ca căn vĩ đại. K’er a mế a zi pa cắh lâng bhiệc pa zay học đoọng bhriêl, ap zay z’lấh k’đháp đha rựt. Cóh 4 a đhi noo zi zêng ơy học đại học, a cu nắc ma nuýh pa cắh tiêu chí thi đua học tập. Tước x’rịa c’moo nắc vêy giấy khen đoọng ha mế. Ngai cắh vêy nắc vêy lỗi lâng a mế. tu cơnh  đếêc nắc a zi pa zay học đoọng bhriêl.

          Bêl xay moon tước pa căn A lăng ThịNíu, đhanuôr vel A Rớch đhơ đhơ ngai cung k’er lâng chắp. pa căn Cơ Lâu Hom ắt toor đong a ngắh A lăng Thị Níu xay moon:

          Bêl ca conh h apêê bil nắc apêê dzợ p’niên nhum. Bêl đếêc muy A lăng Níu băn apêê ca coon. Tước nâu kêi pazêng ca coon âng đoo ơy pậ banh, lêy a đoo nắc ma nuýh zay bhlầng. A đoô ơy z’lấh k’đháp đoọng băn ca coon pậ banh. Ca coon âng zi cắh ngai đui cơnh ca coon âng đoo.

          T’coóh Pơ Loong Chiến, Bí thư Đảng uỷ chr’val A Ting đoọng năl: a ngắh A lăng Thị Níu nắc muy cha nắc đhanuôr tiêu biểu âng chr’val A Ting đắh c’rơ z’lấh k’đháp. A ngắh nắc tấm gương đoọng apêê ca conh ca căn lơơng ting lêy bhrợ. Lâng pr’loọng đong ma nuýh Cơ Tu vêy tước 4 p’nong ca coon học đại học nắc pr’hắt bhlầng:

          A ngắh A lăng Thị Níu nắc muy cóh pazêng đhanuôr âng chr’val A Ting. K’díc a ngắh đấh bil, muy a ngắh băn apêê ca coon cha học đại học. Pr’loọng đong nắc pr’loong đong đha rựt, đhơ cơnh đếêc ca coon âng ngắh zêng pa zay học tập. Lâng đảng bộ, chính quyền vel nắc lêy nâu đoo pr’đợơ, tấm gương đoọng ha pêê pr’loọng đong lơơng ting lêy bhrợ. Đảng bộ, chính quyền zi cung tự hào bhlầng đắh pr’loọng đong nâu. Zập c’moo moọt pazêng g’lúh xay moon, k’đươi t’pấh, lưm mặt đhanuôr, a zi zêng xay moon tấm gương pa căn A lăng Thị Níu đắh bhiệc băn pa choom ca coon.

          Tước cr’chăl nâu kêi, pazêng ca coon âng a ngắh zêng pậ banh, ơy vêy bhiệc bhrợ têng cha tệêm ngăn. A ngắh  bhui har lấh mơ nắc apêê ca coon ơy tr’nher, tr’dô, tr’zúp tr’zooi. Bêl pr’loọng đong vêy bhiệc, cắh cợ pazêng t’ngay cha ha roo t’mêê, t’ngay tết apêê ca coon âng a ngắh zêng chô lưm, k’rong ắt bha bhụ, bhrợ váih pr’ắt tr’mông pr’loọng đong bhui har tệêm ngăn. Râu c’rơ g’lếêh âng a ngắh k’rong bhrợ têng nắc ơy pa chô bh’nơơn liêm./.

NGƯỜI MẸ CƠ TU NGHÈO NUÔI 4 CON HỌC ĐẠI HỌC

             Có một người mẹ Cơ Tu đã vượt qua rất nhiều khó khăn, vất vả. Cuộc sống chỉ dựa vào việc làm nương, làm rẫy, sống tằn tiện một mình nuôi 6 đứa con lớn khôn, trong đó có 4 đứa con học đại học. Người mẹ đó là bà A Lăng Thị Níu, ở thôn A Rớch, xã A Ting, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Hốih Nhàn, PV chương trình phát thanh tiếng Cơ Tu, Đài TNVN có bài viết về người mẹ Cơ Tu này. 

           Năm 1997 ông Pơ Loong Nooi chồng của bà A Lăng Thị Níu mất do di chứng chiến tranh, để lại cho bà 6 đưa con nhỏ. Một nách 6 đứa con, để có tiền nuôi con, cho con đi học bà phải làm nương, làm rẫy. Mùa măng bà vào rừng bẻ măng, mùa đót bà đi bứt đót, mùa mây tre bà cũng đi chặt mây tre rồi nuôi con heo, con gà... đem đi bán để có tiền cho con đi học. Lúc bấy giờ những hộ dân sinh sống ở thôn A Rớch đều nghèo nên không ai có thể giúp gì cho bà. Vì thế bao nhiêu khó khăn vất vả đều đè nặng lên đôi vai gầy yếu của bà. Một mình nuôi mẹ già và 6 đứa con ăn học, nên nhìn bà gầy nhom và đen đúa. Bà chỉ biết cặm cụi làm lụng, mong cho các con được đi học, có kiến thức để sau này bớt khổ...

           Nói về việc học tập của các con, khuôn mặt bà luôn luôn rạng ngời. Bà nói: Mình có 6 đứa con trai, đứa nào cũng đều học giỏi cả, ngoan hiền cả, thằng nào cũng thương mình hết. Bà chỉ lên những tấm giấy khen được ken đầy trên vách, đó là những thành tích học tập của các con bà, bà rất tự hào. 

          Khi bố chúng nó mất đứa đầu học lớp 7, đứa út mới cho đi học mẫu giáo. Tôi không nghĩ đến mình nữa, khó khăn như thế nào đi chăng nữa cũng cố gắng vượt qua. Để có tiền cho chúng nó đi học là tôi đi làm rẫy, bẻ băng. Chỉ có một mình tôi làm nương làm rẫy, có năm tôi phát rẫy đến 10 ang lúa giống. Có người nói đừng cho con đầu đi học nữa, cho ở nhà giúp bà làm việc nhà, nhưng tôi không nghĩ thế, tôi vẫn cho đi học. Chúng nó chăm chỉ học tập là tôi vui rồi.

         Thương mẹ vất vả nuôi 6 anh em ăn học, nên tất cả các anh em đều cố gắng vượt qua khó khăn chăm chỉ học tập. Anh trai đầu làm cán bộ xã Jơ Ngây; anh thứ hai làm cán bộ thôn; anh thứ ba làm bí thư chi bộ thôn A Rớch; em Pơ Loong Nươnh là cán bộ địa chính, xây dựng xã A Ting, em Pơ Loong Ka Rứch hiện đang công tác tại công an huyện Tây Giang và em Pơ Loong Niêu hiện đang học năm cuối tại trường Đại học Sư phạm Huế. Anh Pơ Loong Nương người con trai thứ 3 của bà A Lăng Thị  Níu nói:

            Đến hôm nay chúng tôi được trưởng thành đó là nhờ sự hy sinh của mẹ, để nói lên hết sự hy sinh đó chúng tôi chỉ biết nói mẹ là người vĩ đại, người mẹ vĩ đại. Thương mẹ chúng tôi thể hiện bằng việc học tập thật giỏi, cố gắng vượt qua mọi khó khăn. Trong số 4 anh em chúng tôi được học đại học thi tôi là người ra tiêu chí thi đua học tập. Đến cuối năm phải có giấy khen để đưa cho mẹ. Người nào không có là có lỗi với mẹ. Cho nên tất cả chúng tôi cố gắng học thât giỏi.

            Khi nhắc tới bà A Lăng Thị Níu, bà con trong thôn A Rớch ai cũng thương và cảm phục. Bà Cơ Lâu Hom hàng xóm của bà A Lăng Thị Níu bày tỏ:

             Lúc bố chúng nó mất thì chúng nó còn nhỏ lắm. Lúc đấy chỉ mình bà A Lăng Níu nuôi dạy con cái. Đến nay nhìn những đứa con của bà trưởng thành thật sự bà ấy là một người có nghị lực. Bà ấy đã vượt qua mọi khá khăn vất vả để nuôi con cái nên người. Con cái chúng tôi không có đứa nào được như con bà.

            Ông Pơ Loong Chiến, Bí thư Đảng uỷ xã A Ting cho biết: Bà A Lăng Thị Níu là một công dân tiêu biểu của xã A Ting về nghị lực vượt khó. Bà là tấm gương cho các bậc phu huỳnh khác noi theo. Đối với gia đình người Cơ Tu mà có tới 4 đứa con học đại học là rất hiếm:

              Bà A Lăng Thị Niu là một trong những công dân của xã A Ting. Chồng bà ấy mất sớm, một mình bà nuôi các con học đại học. Gia đình thì là gia đình nghèo, nhưng tất cả các con của bà đều ham học, mặc dù khó khăn nhưng bà vẫn tạo điều kiện cho các con được đi học. Cón đối với Đảng bộ, chính quyền địa phương xem đây là cơ sở, tấm gương cho các con em hộ gia đình khác trong xã noi theo. Đảng bộ, chính quyền chúng tôi cũng rất tự hào về hộ gia đình này. Hàng năm vào những dịp tuyên truyền, vận động, gặp mặt nhân dân, chúng tôi đều nêu tấm gương của bà A Lăng Thị Níu về việc nuôi dạy con cái.

              Đến thời điểm hiện tại những đứa con của bà đều đã trưởng thành, có công ăn việc làm ổn định. Bà vui hơn là tất cả các con của bà đều biết thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau. Những lúc gia đình có việc, hay trong những ngày ăn lúa mới, ngày tết các con của bà đều về thăm bà, tụ họp lẫn nhau, tạo nên không khí gia đình vui tươi đầm ấm. Sự hy sinh của bà phần nào cũng đựơc đền đáp./.