100 đại biểu vêy ta lêy pay nắc đợ manuýh vêy uy tín tơợ pazêng bhươl cr’noon âng chr’hoong vêy đợ rau chrooi đoọng chr’nắp cóh bh’rợ p’too pa choom đhanuôr, bhrợ t’váih rau nhâm mâng ooy chính trị, khối đại đoàn kết pazêng đhanuôr. Hốih Nhàn, PV Đài P’rá VN xay truíh:

            Pazêng apêê vêy uy tín nắc vêy ta lêy pay nắc đợ cán bộ ơy đhêy hưu, trưởng cr’noon, bí thư chi bộ cr’noon… lâng rau uy tín âng đay, lâng rau n’năl gít ooy j’niêng cr’bưn đh’rứah lâng kinh nghiệm cóh rau la lua âng đay, apêê đoo ơy ta níh đha nâng xay bhrợ cóh pazêng xa nay xơợng đươi c’lâng xa nay âng Đảng, chính sách, pháp luật âng Nhà nước. Manuýh vêy uy tín nắc lứch ting bhrợ têng cóh c’bhúh bhrợ pr’liêm, xay p’cắh gít rau chr’nắp nắc zung p’têết bhlưa đhanuôr lâng cấp uỷ Đảng, chính quyền, ta đang moon đhanuôr t’bil lơi rau j’niêng cr’bưn cắh liêm crêê, t’bhlâng zư lêy, pa dưr đợ rau chr’nắp ooy văn hoá ty danh la liêm pr’hay âng đhanuôr Cơ Tu.

                Kiêng ta đang moon đhanuôr ting xơợng bhrợ nắc c’la đay ta níh đha nâng xay bhrợ l’lăm lâng bhrợ têng liêm choom. T’coóh Bh’riu Nga ắt cóh chr’val A Ting, chr’hoong Đông Giang nắc muy cóh pazêng apêê đại biểu ta béch cóh bh’rợ bhrợ cha choom lâng zúp zooi đhanuôr đh’rứah t’bhlâng bhrợ cha. T’coóh Bh’riu Nga prá:

                   Tr’nơớp nắc ta đang moon đhanuôr bhrợ têng cơnh ooy đoọng bh’rợ âng hêê ting t’ngay dưr váih k’rơ cơnh boóp p’rá âng ava Hồ. rau bơr cậ nắc acu ta luôn ta đang moon đhanuôr bhrợ, pa bhrợ ta têng, cắh choom đương g’nưm ooy Đảng, Nhà nước, cơnh chóh crâng, zư lêy crâng… Xoọc đâu cóh cr’noon zi cắh vêy k’tiếc hân đoo ta lơi, zập đhị công vêy chr’nóh chr’bêết bấc bhlâng nắc t’nơơm keo, t’nơơm prị… c’la cu nắc vêy đhanuôr moon nắc manuýh uy tín, uy tín âng cu nắc boóp prá têy bhrợ, chrooi đoọng cr’van cr’bhộ ha bhươl cr’noon. Xoọc đâu acu xoọc bhrợ zr’lụ b’băn ga mắc, chóh n’loong đợ zên k’rong bhrợ lấh 300 ức đồng. Tước nâu cơy cóh cr’noon zi doọ vêy đhr’năng col n’loong, pa hư crâng bhrợ ha rêê, đhị ooy công lêy t’nơơm keo… đươi vêy cơnh đêếc nắc pr’ắt tr’mông âng đhanuôr vêy ta ha dưr.

              Nắc đơn vị bha lâng, xay moon bh’rợ tr’nêng đoọng ha UBND chr’hoong cóh bh’rợ manuýh vêy uy tín. Công an chr’hoong Đông Giang ơy pazum đh’rứah nhâm mâng lâng Ban Dân vận chr’hoong, Phòng Dân tộc chr’hoong lâng UBMTTQVN chr’hoong đoọng ch’mêết lêy, t’đui ooy đhr’năng la lua ooy rau chr’nắp âng pazêng manuýh uy tín cóh đhanuôr acoon cóh đoọng xay bhrợ t’nooi apêê uy tín. Cán bộ, chiến sĩ Công an nắc manuýh Cơ Tu tước tr’lum, bhrợ têng bh’rợ pa choom, pa dưr dal c’năl ooy c’lâng xa nay âng Đảng, chính sách, pháp luật âng Nhà nước… đoọng ha manuýh uy tín đoọng n’năl gít c’lâng xa nay, chính sách, pháp luật.

             Manuýh uy tín ơy đh’rứah lâng công an chr’hoong pazum đh’rứah xay bhrợ bấc bh’rợ zr’nắh k’đháp ooy rau têêm ngăn đhị vel đong. Pa bhlâng nắc bh’rợ 21 pr’loọng đong đhanuôr đhị đhăm ắt mamông Cútchrun, chr’val Ma Coóih tal crâng bhrợ ha rêê; 17 pr’loọng đong đhanuôr cóh Bút Tưa, chr’val Sông Kôn tu moon vêy ta bhuy a lụ pa hư đong xang, tơơi ắt ooy lơơng bhrợ zr’nắh k’đháp ooy rau têêm ngăn âng pr’ắt tr’mông; đhanuôr vêy bấc đơn thư khiếu nại ooy rau bil hư âng k’tiếc, chr’nóh chr’bêết crêê tước ooy đong máy thuỷ điện Sông Kôn II… t’coóh Nguyễn Đình Hùng, Đại tá Trưởng Công an chr’hoong Đông Giang prá:

               Cóh bh’rợ lướt xay moon p’too pa choom đhanuôr Cơ Tu xơợng đươi liêm choom c’lâng xa nay âng Đảng, pháp luật âng Nhà nước, rau chr’nắp âng manuýh uy tín cóh bh’rợ p’têết pa dưr kinh tế xã hội, văn hoá nắc vêy ta bhrợ têng liêm choom. Tơợ xa nay bh’rợ zư nhâm mâng rau têêm ngăn âng xã hội nắc manuýh uy tín vêy bh’rợ chr’nắp, pa bhlâng nắc cóh bh’rợ p’too pa choom manuýh n’lất n’mốp cóh đhanuôr, p’too pa choom đhanuôr Cơ Tu xơợng đươi xa nay luật liêm crêê lướt chô cóh c’lâng p’rang… nắc vêy ta bhrợ liêm choom bhlâng. Nắc ng’choom moon manuýh vêy uy tín chr’nắp pa bhlâng cóh bh’rợ zúp zooi công an zư nhâm mâng rau têêm ngăn đhị vel đong.

            Chr’hoong Đông Giang ơy bhrợ têng liêm choom chính sách đoọng ha manuýh vêy uy tín cóh đhanuôr acoon cóh, loon đơớh xay moon, p’too pa choom ooy tinh thần, pr’đươi, bhrợ t’váih rau liêm crêê đoọng ha manuýh vêy uy tín pa dưr rau chr’nắp âng đay. Tơợ c’moo 2012 tước nâu cơy chr’hoong Đông Giang ơy pay tơợ ngân sách mơ 282 ức đồng đoọng đươi dua cóh bh’rợ tước lum lêy, cher đoọng ch’ner bêl lễ, tết, bêl jéh k’ăy, lướt la lêy, học tập kinh nghiệm đoọng ha manuýh uy tín… Pazêng bh’nơơn bh’rợ âng manuýh uy tín bơơn bhrợ nắc đơớh vêy cấp uỷ Đảng, chính quyền tơợ chr’hoong tước ooy tinh loon đơớh haanh déh, cher đoọng ch’ner…

             T’coóh Đinh Văn Hươm, Chủ tịch UBND chr’hoong Đông Giang prá:

           Tơợ bêl xay bhrợ cơnh xa nay Chỉ thị 06 tước nâu cơy xa nay bh’rợ âng manuýh uy tín đhị chr’hoong Đông Giang nắc chr’nắp pa bhlâng cóh bh’rợ pa dưr kinh tế, văn hoá, xã hội, chr’nắp bhlâng nắc cóh bh’rợ t’bil ha ul pa xiêr đharứt, bhrợ têng bhươl cr’noon t’mêê lâng zư lêy, pa dưr rau chr’nắp pr’hay văn hoá âng manuýh Cơ Tu. Cóh pazêng t’ngay c’xêê ahay nắc rau k’rang, t’bhlâng âng pazêng manuýh uy tín. Pazêng rau xa nay bh’rợ âng chr’hoong lâng đh’rứah lâng lướt xay moon p’too pa choom âng manuýh uy tín nắc đhanuôr đhị chr’hoong ơy mr’cơnh cr’noọ xa nay xay bhrợ lâng xa nay bh’rợ âng chr’hoong. Ting n’nắc mr’cơnh cr’noọ xa nay cơnh bh’rợ âng manuýh uy tín cóh bhươl cr’noon. Tu bh’rợ n’nâu nắc ơy vêy ta xay p’cắh cóh 5 c’moo ahay tơợ rau bh’nơơn bh’rợ ơy choom bơơn bhrợ tơợ bh’rợ bhrợ têng bhươl cr’noon t’mêê, xang n’nắc zư lêy pa dưr văn hoá lâng t’bil ha ul pa xiêr đharứt đhị chr’hoong.

             Cóh pazêng t’ngay c’xêê ahay, Phòng Dân tộc chr’hoong Đông Giang ơy vêy bấc cr’noọ bh’rợ, chính sách xay moon xa nay bh’rợ đoọng ha UBND chr’hoong ooy bh’rợ, bhrợ têng bh’rợ lêy pay đợ manuýh uy tín cóh pazêng bhươl cr’noon vêy ta xay bhrợ liêm choom. Hân đhơ cơnh đêếc, nắc dzợ bấc rau xa nay bh’rợ k’rang bhrợ lấh mơ dzợ đoọng ha apêê c’bhúh n’nâu. Pr’căn A Lăng Đinh, Trưởng phòng Dân tộc chr’hoong Đông Giang prá:

             Bh’rợ k’rang tước ooy manuýh uy tín công đhiệp nắc mơ  a tốh, đhiệp chêếc lướt lêy, cher đoọng ch’ner bêl lễ, tếh… rau zr’nắh k’đháp nắc zên âng chr’hoong cắh ơy bấc đoọng bơơn cher đoọng ch’ner ha manuýh vêy uy tín cóh đhanuôr acoon cóh cóh vel đong. Đhị chr’hoong Đông Giang nắc dzợ muy bơr bhươl cr’noon bêl lêy pay manuýh uy tín dzợ lêy pay đợ manuýh t’coóh ta ha… đhanuôr cắh ơy n’năl gít cóh quyết định 18 xay moon nắc êếh rau manuýh uy tín nắc manuýh t’coóh ta ha, ting cơnh xa nay manuýh uy tín nắc manuýh n’năl chữ, n’năl prá p’rá a coon Kinh, n’năl xa nay âng xã hội cóh xoọc đâu đoọng p’too pa choom đhanudr. Muy bơr cr’noon dzợ k’noọ manuýh ta đhâm c’mor nắc choom ng’moon nắc manuýh uy tín, ha dang i nhi nắc manuýh bí thư chi bộ, trưởng cr’noon choom prá xay, choom bhrợ têng nắc công choom ng’bầu manuýh uy tín. Acu lêy dzợ bơr rau cắh ơy mr’cơnh cóh Chỉ thị 06 lâng Quyết định 18 ooy xa nay n’nâu.

          Đươi vêy pa dưr rau chr’nắp âng manuýh uy tín cóh đhanuôr acoon cóh cóh pazêng t’ngay c’xêê ahay, tước nâu cơy kinh tế - xã hội, văn hoá đhị zr’lụ chr’hoong ting t’ngay dưr váih k’rơ, pr’ắt tr’mông âng đhanuôr vêy ta ha dưr dal, rau têêm ngăn âng pr’ắt tr’mông nắc vêy ta zư nhâm mang. Cóh pazêng t’ngay c’xêê ha y chr’hoong Đông Giang nắc đơớh vêy chính sách crêê cơnh, loon đơớh, bhrợ t’váih rau liêm buôn đoọng ha manuýh vêy uy tín cóh đhanuôr acoon cóh pa dưr rau chr’nắp âng đay muy cơnh liêm choom lấh mơ./.

Đông Giang:

PHÁT HUY VAI TRÒ NGƯỜI CÓ UY TÍN

TRONG ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ

        UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam vừa sơ kết 5 năm “công tác phát huy vai trò người uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số” theo tinh thần Chỉ thị 06 và Quyết định 18 của Thủ tướng Chính phủ. 100 đai biểu được bầu chọn là người có uy tín từ các thôn trong huyện đã có những đóng góp quan trọng trong công tác vận động quần chúng,  tạo sự ổn định chính trị, khối đại đoàn kết toàn dân.  Hoih Nhàn, PV Đài TNVN phản ánh:

          Hầu hết những người uy tín được bầu chọn là những cán bộ đã nghỉ hưu, trưởng thôn, bí thư chi bộ thôn... Bằng uy tín, sự am hiểu về phong tục tập quán cùng với kinh nghiệm thực tiễn của mình, họ đã gương mẫu đi đầu trong việc chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Người có uy tín đều tham gia vào tổ hoà giải ở cơ sở, thể hiện rõ vai trò là cầu nối giữa nhân dân với cấp uỷ Đảng, chính quyền, vận đồng bà con xoá bỏ các tập tục mê tín, dị đoan, tăng cường bảo tồn, phát huy những giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của đồng bào Cơ Tu.

          Muốn vận động được bà con thì bản thân mình phải gương mẫu làm trước và làm có hiệu quả. Ông Bh’riu Nga ở xã A Ting, huyện Đông Giang là một trong những đại biểu điển hình làm ăn giỏi và giúp đỡ cho bà con cùng vươn lên trong sản xuất. Ông Bh’riu Nga nói:

         Băng tiếng Cơ Tu: Thứ nhất là vận động nhân dân làm thế nào cho phong trào ngày càng phát triển theo như lời dặn của Bác Hồ. Thứ hai tôi thường xuyên vận động nhân dân cần cố gắng làm ăn, sản xuất, không trông chờ ỷ lại vào sự giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, như trồng cây, giữ rừng... Hiện nay ở thôn chúng tôi không có đất trống, đồi núi rọc, chổ nào cũng có cây trồng đặc biệt là cây keo, cây chuối... Bản thân tôi được người dân bầu chọn là người uy tín, uy tín ở chỗ tôi miệng nói tay làm, góp của cải vật chất cho cộng đồng. hiện nay tôi đang xây dựng trang trại chăn nuôi, trồng cây với số tiền đâu tư hơn 300 triệu đồng. Đến nay trên địa bàn thôn chúng tôi không có tình trạng phát rừng làm rẫy, chỗ nào cùng thấy cây keo... nhờ đó mà đời sống nhân dân được nâng lên.

           Là đơn vị chủ lực, tham mưu chính cho UBND huyện trong công tác Người có uy tín, Công an huyện Đông Giang đã phối hợp chặt chẽ với Ban Dân vận huyện, Phòng Dân tộc huyện và UBMTTQVN huyện để rà soát, xem xét tuỳ vào thực tế phạm vi ảnh hưởng của từng người uy tín trong đồng bào DTTS để thống kê, lập danh sách. Cán bộ, chiến sĩ công an là người Cơ Tu trực tiếp tiếp xúc, làm công tác bồi dưỡng, nâng cao nhận thức về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước... cho những người có uy tín để họ nắm vững đường lối, chính sách, pháp luật.

            Người có uy tín đã cùng lực lượng công an huyện phối hợp giải quyết nhiều vụ việc phức tạp về an ninh trật tự ở địa phương. Điển hình như vụ 21 hộ dân ở khu tái định cư Cutchrun, xã Ma Cooi phá rừng làm nương; 17 hộ dân Bút Tưa, xã Sông Kôn do mê tín dị đoan đã đập phá nhà cửa, di chuyển đến nơi ở mới gây phức tạp về ANTT; người dân có nhiều đơn khiếu nại thiệt hại về đất đai, hoa màu liên quan đến nhà máy thuỷ điện Sông Kôn II… Ông Nguyễn Đình Hùng, Đại tá, Ttrưởng Công an huyện Đông Giang nói:

            Băng tiếng phổ thông: Trong hoạt động tuyên truyền, vận động, hướng dẫn đồng bào Cơ Tu thực hiện tốt chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, vai trò của người uy tín trong việc kết nối phát triển kinh tế xã hội, văn hoá được thực hiện rất tốt. Riêng trên lĩnh vực đảm bảo ANTT xã hội thì người uy tín đóng vai trò rất quan trọng, đặc biệt trong việc giáo dục, cảm hoá người lầm lỗi trong cộng đồng dân cư, tuyên truỳên, vận đồng đồng bào Cơ Tu chấp hành tốt luật lệ an toàn giao thông... được thực hiện rất tốt. Phải nói rằng người có uy tín có vai trò rất quan trọng giúp cho lực lượng công an đảm ANTT trên địa bàn .

             Huyện Đông Giang đã thực hiện tốt chế độ chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS, kịp thời động viên tinh thần, vật chất, tạo điều kiện cho người uy tín có thể phát huy tốt vai trò của mình. Từ năm 2012 đến nay huyện Đông Giang đã trích 282 triệu đồng từ ngân sách để hỗ trợ các hoạt động như tổ chức thăm tặng quà vào dịp lễ, tết, thăm đau ốm, ma chay, hiếu hỷ, đi tham quan, học tập kinh nghiệm...Những thành tích mà người uy tín đạt được đã được các cấp uỷ Đảng, chính quỳên từ huyện đến tỉnh kịp thời biểu dương, khen thưởng...

           Ông Đinh Văn Hươm, Chủ tịch UBND huyện Đông Giang nói:

         Băng tiếng phổ thông: Từ khi thực hiện Chỉ thị 06 đến nay vai trò của người uy tín trên địa bàn huyện Đông Giang rất là quan trọng trong việc phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, đặc biệt trong công tác xoá đói giảm nghèo, xây dựng NTM và giữ gìn phát huy bản sắc văn hoá Cơ Tu. Trong thời gian  qua đó là sự quyết tâm, nỗ lực của những người có uy tín. Những chủ trương phát động cuả huyện và cộng thêm tác động tuyên truyên của người có uy tín thì cơ bản nhân dân trên địa bàn huyện đồng tình ủng hộ cách làm cuả chính quyền địa phương. Đồng thời đồng tình ủng hộ cách làm của người già uy tín và những người uy tín trong thôn. Vì việc này nó đã thể hiện trong 5 năm qua từ kết quả đạt được trong xây dựng NTM,  rồi công tác bảo tồn văn hoá và xoá đói giảm nghèo trên địa bàn huyện.

          Trong thời gian qua, Phòng Dân tộc huyện Đông Giang đã có nhiều kế hoạch, chính sách tham mưu cho UBND huyện về công tác Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, triển khai công tác bầu chọn người có uy tín ở các thôn bản có hiệu quả. Tuy vậy, vẫn còn nhiều vấn đề cần phải được quan tâm hơn để hỗ trợ đội ngũ này. Bà A Lăng Đinh, Phó trưởng phòng Dân tộc huyện Đông Giang cho biết:

           Băng tiếng phổ thông: Việc quan tâm đến người uy tín cũng mới chỉ ở mức động viên, thăm hỏi tặng quà dịp lễ tết…Cái khó khăn là  kinh phí của huyện chưa có điều kiện khen thưởng cho người có uy tín trong cộng đồng đồng bào DTTS tại huyện nhà. Tại huyện Đông Giang vẫn còn một số thôn, bản khi mà bầu chọn người có uy tín thường chọn người già, quá cao tuổi không đủ sức khỏe…  Người dân chưa hiểu rõ trong quyết định 18 quy định là không phải bắt buộc người có uy tín phải là người già, theo quy định thì người uy tín phải biết chữ, biết tiếng phổ thông, nắm bắt được thông tin của xã hội hiện tại để mà tuyên truyền. Một số thôn cứ nghĩ người trẻ không thể là người có uy tín nhưng nếu anh là bí thư chi bộ, trưởng thôn mà ành làm được, nói được thì vẫn có thế bầu là người có uy tín. Cá nhân tôi thấy trong QĐ 18 thì hai nội dung này có sự chồng chéo cần phải chỉnh sửa.

            Nhờ phát huy tốt vai trò cuả người uy tín trong đồng bào DTTS trong thời gian qua, đến nay kinh tế - xã hội, văn hoá trên địa bàn huyện ngày càng phát triển, đời sống nhân dân ngày càng được nâng lên, an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội đựơc giữ vững. Trong thời gian đến huyện Đông Giang cần có những chính sách phù hợp, kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho người có uy tín trong đồng bào DTTS phát huy vai trò của mình một cách tốt hơn./.