Lâng t’clăh bằng kỹ sư tự động hoá coh Pháp lâng đợ p’rá xa nay k’dua lướt pa bhrợ, c’lâng bh’rợ tr’nêng âng Đặng Dương Minh Hoàng năc ăt pa bhrợ coh pazêng tập đoàn ga măc. Ha dợ, anoo năc dưr bhrợ bh’rợ n’lơơng, chô ooy vel đong coh chr’hoong Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước (nâu cơy năc chr’val Đức Hạnh, tỉnh Đồng Nai) bhrợ t’vaih xa nay bh’rợ la lay âng đay coh bh’rợ ch’choh, b’băn.

Cr’noọ bh’rợ grơơ n’nâu năc vêy ta pa chô crêê cơnh cr’noọ xa nay. Mơ 37 c’moo, anoo Hoàng xoọc đâu năc manuyh c’la âng Zr’lụ ch’choh Thiên Nông bâc ơl chr’noh chr’bêệt bhưah lâh 50 ha. Coh đhăm k’tiêc n’năc, 12 ha bơ Mã Dương bâc ơl p’lêê năc căh p’lêê chr’năp âng vel đong ting n’năc tơợ chô đơơng zên lâh 6 tỷ đồng coh zập c’moo. P’lêê bơ tơợ đâu năc căh muy pa câl coh thị trường k’tiêc k’ruung ting n’năc năc tươc ooy Lào, Campuchia, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, lâng xoọc tươc ooy k’tiêc k’ruung coh châu Âu. Anoo Hoàng prá xay: “Ghít bhlâng c’lâng bh’rợ ch’choh b’bêệt liêm sạch, cha đăh doọ crêê pr’luh cr’ăy năc c’lâng bh’rợ bha lâng âng manuyh đươi dua, xoọc vêy bấc manuyh câl đươi. Hân đhơ cơnh đêêc, ha dang bhrợ bh’rợ ch’choh b’băn hữu cơ, ha dợ căh n’năl cơnh bhrợ têng bh’rợ ch’choh b’băn đươi pr’đươi số năc ahêê căh bơơn xay p’căh lâng manuyh câl đươi. Bh’rợ k’rong đh’rưah bhlưa bh’rợ ch’choh b’băn đươi pr’đươi số lâng bh’rợ ch’choh b’băn hữu cơ zooi manuyh đươi dua bơơn ch’mêệt lêy tơợ ch’ngai, ta nih đha nâng coh bh’rợ bhrợ têng, bh’rợ choh tơơm chr’noh, zư lêy rau chr’năp liêm, bhrợ pa dưr rau liêm choom”.

Căh muy ta nih đha nâng, bh’rợ ch’choh băc dzợ vêy ta bhrợ tự động k’nặ pazêng bh’rợ. Đợ pr’đươi cảm biến, tưới đác t’dzợt lâng lúc phân tự động tước ooy pazêng tơơm chr’noh năc bhrợ ha anoo k’đhơợng lêy pazêng bhươn chr’noh âng đay coh muy bêệ điện thoại ta béch. Bh’rợ crêê cơnh xa nay VietGAP n’nâu năc pr’đơợ zooi anoo vêy ta cher đoọng ch’ner Lương Định Của coh c’moo 2021.

C’xêê 6/2022, vêy ting xay bhrợ đh’rưah âng apêê mr’đoo cr’noọ bh’rợ, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp số Bình Phước vêy ta bhrợ t’vaih. Nâu đoo năc muy coh pazêng HTX l’lăm xay bhrợ ooy chuyển đổi số, bhrợ t’vaih bh’rợ ch’choh b’băn t’mêê liêm, zooi đhanuôr đh’rưah bhrợ t’vaih cr’van. Anoo Nguyễn Minh Hiếu, c’la âng Gia Bảo Ecofarm coh chr’val Phước Tín, thị xã Phước Long (nâu cơy năc phường Phước Long, tỉnh Đồng Nai), Phó Giám đốc HTX, prá xay: “Rau ta béch âng Hoàng năc n’đăh công nghệ thông tin, ta béch lâng rau tr’xăl t’mêê năc ơy pa choom đoọng ha đhi noo, công cơnh xay truih pazêng rau xa nay đoọng bh’rợ số hoá năc ta bhrợ k’rơ lâh mơ, liêm choom lâh mơ”.

Bh’rợ âng anoo Hoàng năc căh muy năc xa nay la leh, năc dưr vaih rau chr’năp pr’hay, rau liêm choom bhlâng ha c’lâng bh’rợ ch’choh b’băn taq béch coh prang tỉnh Đồng Nai. Bấc ơl đươi dua công nghệ dal xoọc ting t’ngay bâc lâh mơ, tơợ zr’lụ ch’choh b’băn ga măc tước ooy pazêng pr’loọng đong b’băn la leh, k’tứi.

T’cooh Nguyễn Minh Quang, Phó Giám đốc Sở Khoa học lâng Công nghệ Đồng Nai, xay moon ghít rau ting xay bhrợ âng chính quyền vel đong. “Sở t’bhlâng zooi đoọng, pa choom ooy kỹ thuật ha đhanuôr, pa bhlâng năc coh zr’lụ ch’ngai bha dăh, đươi tơợ pr’đươi pa têết khuyến công lâng pazêng trường đại học, doanh nghiệp. Bhrợ pa dưr cơ sở dữ liệu nông nghiệp số tơợ tỉnh tước ooy pazêng chr’val, phường, ch’mêệt lêy bh’rợ pa bhrợ lâng xay moon đhr’năng âng thị trường liêm crêê lâh mơ. T’đui đoọng c’rơ tơợ pazêng xa nay bh’rợ khoa học công nghệ âng tỉnh, k’tiêc k’ruung đoọng bhrợ pr’đươi số, pr’đươi công nghệ đoọng đươi dua coh bh’rợ pa bhrợ”.

Xa nay tơợ bhươn bơ âng Đặng Dương Minh Hoàng năc đoọng lêy, pazêng pr’đươi công nghệ bêl vêy ta đươi dua đhị cruung k’tiêc lâng rau tr’béch g’lăng lâng cr’noọ cr’niêng xay bhrợ năc bhrợ t’vaih rau liêm choom chr’năp tước ooy bha lang k’tiêc. Rau đêêc năc c’lâng bh’rợ bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ âng muy cha năc, ting n’năc năc dzợ c’lâng bh’rợ tr’nơơp đoọng ha xa nay bh’rợ ch’choh b’băn âng Việt Nam năc vêy ta n’năl coh prang bha lang k’tiêc./.

KỸ SƯ BỎ LƯƠNG NGÀN ĐÔ, VỀ QUÊ 'SỐ HÓA' NÔNG SẢN VIỆT

Đánh đổi mức lương ngàn đô và tương lai rộng mở ở thành thị, kỹ sư Đặng Dương Minh Hoàng chọn một ngã rẽ bất ngờ. Đó là trở về quê hương để bắt đầu cuộc cách mạng số trên chính mảnh đất của mình.  

Với tấm bằng kỹ sư tự động hóa từ Pháp và những lời mời chào hấp dẫn, con đường sự nghiệp của Đặng Dương Minh Hoàng tưởng chừng đã được định sẵn tại các tập đoàn lớn. Thế nhưng, anh lại quyết định rẽ hướng, trở về quê nhà tại huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước (nay là xã Đức Hạnh, tỉnh Đồng Nai) để viết nên câu chuyện của riêng mình với nông nghiệp.

Quyết định táo bạo ấy đã được đền đáp xứng đáng. Ở tuổi 37, anh Hoàng giờ đây là ông chủ của Nông trại Thiên Nông trù phú rộng hơn 50 ha. Trên mảnh đất ấy, 12 ha bơ Mã Dưỡng trĩu quả không chỉ là đặc sản của vùng mà còn là "cỗ máy" mang về doanh thu hơn 6 tỷ đồng mỗi năm. Trái bơ từ đây không chỉ chinh phục thị trường nội địa mà còn tự tin đặt chân đến Lào, Campuchia, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, và đang tiếp tục hành trình vươn đến trời Âu. Anh Hoàng chia sẻ: “Rõ ràng xu hướng nông nghiệp sạch, ăn để không bị bệnh là xu hướng tất yếu của người tiêu dùng, đang được nhiều người săn đón. Tuy nhiên, nếu làm nông nghiệp hữu cơ mà không biết cách làm nông nghiệp số, hoặc chưa biết cách làm nông nghiệp số thì chúng ta mất đi cơ hội kết nối với người tiêu dùng. Việc kết hợp nông nghiệp số và nông nghiệp hữu cơ giúp người tiêu dùng giám sát được từ xa, minh bạch hóa quy trình sản xuất, quá trình canh tác của cây, bảo vệ thương hiệu, xây dựng thương hiệu”.

Không chỉ minh bạch, quy trình sản xuất còn được tự động hóa gần như hoàn toàn. Hệ thống cảm biến, tưới nhỏ giọt và châm phân tự động đến từng gốc cây cho phép anh điều hành cả nông trại chỉ qua chiếc điện thoại thông minh. Mô hình chuẩn VietGAP này chính là nền tảng giúp anh giành được Giải thưởng Lương Định Của năm 2021 danh giá.

Tháng 6/2022, được sự đồng hành của những người cùng chí hướng, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp số Bình Phước ra đời. Đây là một trong những HTX tiên phong về chuyển đổi số của tỉnh, nhanh chóng nhân rộng mô hình trồng bơ công nghệ cao lên diện tích 200 ha.

Với vai trò Giám đốc HTX và Chủ nhiệm mạng lưới Lương Định Của toàn quốc, anh Hoàng đã trở thành người truyền cảm hứng, trực tiếp tư vấn và chuyển giao công nghệ, kiến tạo nên một hệ sinh thái nông nghiệp hiện đại, giúp bà con nông dân cùng nhau làm giàu. Anh Nguyễn Minh Hiếu, chủ sở hữu của Gia Bảo Ecofarm ở xã Phước Tín, thị xã Phước Long (nay là phường Phước Long, tỉnh Đồng Nai), Phó Giám đốc HTX, nhận xét: "Hoàng có thế mạnh lĩnh vực công nghệ thông tin, rất nhạy bén với những đổi mới nên đã hướng dẫn anh em, cũng như kết nối nguồn thông tin để làm cho việc số hóa mạnh mẽ, mượt mà hơn”.

Mô hình của anh Hoàng không chỉ là một câu chuyện thành công đơn lẻ, mà đã trở thành nguồn cảm hứng, một hình mẫu tiêu biểu cho hướng đi nông nghiệp thông minh của cả tỉnh Đồng Nai. Làn sóng ứng dụng công nghệ cao đang ngày một lan rộng, từ các trang trại tới từng hộ canh tác nhỏ.

Ông Nguyễn Minh Quang, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Nai, khẳng định sự đồng hành của chính quyền: "Sở sẽ tăng cường hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật cho nông dân, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa, thông qua hệ thống kết nối khuyến công và các trường đại học, doanh nghiệp. Xây dựng cơ sở dữ liệu nông nghiệp số kết nối từ tỉnh đến các xã, phường, giám sát sản xuất và dự báo thị trường chính xác hơn. Ưu tiên nguồn lực từ các chương trình khoa học công nghệ của tỉnh, quốc gia để đầu tư hạ tầng số, thiết bị công nghệ để chuyển giao vào sản xuất”.

Câu chuyện từ vườn bơ của Đặng Dương Minh Hoàng đã cho thấy, những hạt mầm công nghệ khi được gieo trên mảnh đất quê hương bằng trí tuệ và khát vọng có thể nảy nở thành những "trái ngọt" vươn tầm thế giới. Đó không chỉ là hành trình làm giàu của một cá nhân, mà còn là chương mở đầu đầy hứa hẹn cho nền nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ số toàn cầu./.