Ting Cục Y tế dự phòng, đăn đâu, c’bhuh ch’mêêt lêy cr’ay trơơi boọ xay moon apêê xa nay ooy bh’rợ dưr bâc apêê crêê ca ay c’lâng pr’hơơm lâng apêê crêê ca ay đh’mâl A (H5N1), COVID-19 đhị muy bơr k’tiêc k’ruung cơnh Trung Quốc, Malaysia, Singapore, Campuchia…

T’ngay 13/11/2023, đhị Trung Quốc âi xay truih ooy bh’rợ dưr bâc đợ apêê crêê cr’ay ooy c’lâng pr’hơơm; đh’rưah xay moon apêê ca ay eh xooh căh âi ghit hâu tu coh p’niên k’tứi dưr vaih đhị muy bơr tỉnh miền Bắc Trung Quốc. Tu bha lâng bơơn xay moon năc đoo tu xooc moot hân noo ha ot, plêêng cha kêêt, tr’xăl p’jơh. Bh’nơơn ch’mêêt lêy âi xay moon apêê tu bơơn năl bâc năc đoo vi rút đh’mâl; lâh n’năc dzợ vêy Rhinovirus, Mycoplasma pneumoniae, vi rút  hợp bào c’lâng pr’hơơm….

Lâh n’năc, đhị Malaysia, Singapore đợ apêê crêê Covid-19 dưr bâc tơợ 50-100% t’piing lâng tuần l’lăm, pa zêng vêy c’leh doó lâh ngân lâng xay moon pr’luh cr’ay dưr bâc tu apêê cr’đơơng cơnh hân noo du lịch x’ría c’moo lâng bh’rợ pa xiêr c’rơ zêl pr’luh âng đha nuôr.

Đhị Campuchia, t’ngay 24/11/2023 xay moon cớ 1 cha năc crêê đh’mâl A/H5N1 coh ma nưih; k’rong lêy c’moo 2023, Campuchia âi xay moon 6 cha năc crêê coh ma nưih, coh đêêc 3 cha năc lâh chêêt.

Xooc đâu moot cr’chăl hân noo Ha ot Ha pruôt, plêêng tr’xăl hân noo p’jơh năc đoo tu dưr vaih lâng trơơi boọ apêê pr’luh cr’ay trơơi boọ, pa bhlâng năc trơơi boọ đhị c’lâng pr’hơơm, vêy đhr’năng dưr vaih k’rơ apêê pr’luh cr’ay trơơi boọ.

Nâu đoo công năc cr’chăl bh’rợ tr’câl tr’bhlêy, du lịch x’ría c’moo dưr bâc, năc pr’đơợ liêm ha pêê pr’luh cr’ay dưr vaih lâng trơơi boọ, buôn bhrợ đợ apêê crêê cr’ay trơơi boọ dưr bâc, pa bhlâng năc lâng c’bhuh vêy đhr’năng buôn crêê bâc bhlâng cơnh p’niên k’tứi c’rơ đhur, ma nưih t’cooh t’ha, ma nưih vêy cr’ay l’lăm coh a chăc.

Đoọng cha groong, zêl pr’luh cr’ay trơơi boọ, apêê cr’ay  trơơi boọ đhị c’lâng pr’hơơm, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế p’too moon đha nuôr căh choom lu lơ lâng năc choom năl xơợng bhrợ apêê c’lâng bh’rợ cha groong cr’ay cơnh đâu:

- Poor boop đhị apêê cơ sở y tế, đhị bêl lươt bâc ma nưih;

- Da doong rao têy lâng đach ch’ngaach, xà phòng căh câ đac c’chêêt khuẩn; gr’loc boop, mr’loọng lâng đac bhooh z’nươu; oó lâh c’têêl măt, t’luôch moh, boop; za đêr boop lâng moh bêl k’ooh lâng cheh.

- Xơợng bhrợ pa liêm zr’lụ ăt ma mông, a chăc a zân, zư pa ngăn a chăc, da doong tập thể dục, thể thao, ha dưr dal c’rơ a chăc.

- Cha chêên, ộm chêên; k’đhơợng nhâm râu yêm têêm ch’na dh’năh coh bh’rợ cut, bh’zi bh’năn lâng bhrợ têng apêê bh’nơơn lêệ bh’năn.

- Oó lâh lum ăt lâng ma nưih vêy c’leh cr’ay c’lâng pr’hơơm cơnh k’ooh, k’hir, k’đhap p’hơơm… lâng bêl vêy c’leh crêê ca ay, năc choom đơơh tươc cơ sở y tế đăn bhlâng đoọng bơơn pa choom đoọng, khám lâng zư pa dưah loon đơơh./.

Bộ Y tế khuyến cáo phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp

Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế vừa đưa ra thông tin về dịch bệnh truyền nhiễm lây truyền qua đường hô hấp và khuyến cáo phòng, chống dịch bệnh.

Phòng chống bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp

Theo Cục Y tế dự phòng, gần đây, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm ghi nhận các thông tin về việc gia tăng các trường hợp mắc bệnh đường hô hấp và các trường hợp mắc cúm A (H5N1), COVID-19 tại một số quốc gia như Trung Quốc, Malaysia, Singapore, Campuchia...

Ngày 13/11/2023, tại Trung Quốc đã thông báo về việc gia tăng số ca mắc các bệnh về đường hô hấp; đồng thời ghi nhận chùm ca bệnh viêm phổi chưa rõ nguyên nhân ở trẻ em xảy ra tại một số tỉnh miền Bắc Trung Quốc. Nguyên nhân chính được nhận định là do hiện đang vào mùa đông, thời tiết lạnh, thay đổi bất thường. Kết quả giám sát đã ghi nhận các tác nhân được phát hiện chủ yếu là vi rút cúm; ngoài ra còn có Rhinovirus, Mycoplasma pneumoniae, vi rút hợp bào hô hấp, Adenovirus...

Ngoài ra, tại Malaysia, Singapore số mắc COVID-19 gia tăng từ 50-100% so với tuần trước đó, hầu hết có triệu chứng nhẹ và nhận định dịch bệnh gia tăng do các yếu tố như mùa du lịch cuối năm và việc giảm khả năng miễn dịch của người dân.

Tại Campuchia, ngày 24/11/2023 ghi nhận thêm 1 ca mắc cúm A/H5N1 ở người; tích luỹ năm 2023, Campuchia đã ghi nhận 6 ca mắc ở người, trong đó, 3 ca tử vong.

Hiện nay đang trong giai đoạn vào mùa Đông Xuân, thời tiết chuyển mùa thay đổi thất thường là nguyên nhân xuất hiện và lây lan các dịch bệnh truyền nhiễm, nhất là bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các dịch bệnh truyền nhiễm.

Đây cũng là thời điểm nhu cầu giao thương, du lịch cuối năm tăng cao, là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh lây lan, có thể làm gia tăng số mắc các bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, nhất là với nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh như trẻ em có sức đề kháng yếu, người cao tuổi, người có bệnh lý nền.

Để phòng, chống dịch, bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân không được chủ quan, lơ là và cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh cá nhân như sau:

- Đeo khẩu trang tại các cơ sở y tế, trên các phương tiện công cộng và tại các địa điểm tập trung đông người;

-Thường xuyên rửa tay bằng nước sạch, xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay; súc miệng, họng bằng nước súc miệng; tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi.

-Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, giữ ấm cơ thể, tập luyện thể dục, thể thao, nâng cao thể trạng.

-Thực hiện ăn chín, uống chín; đảm bảo an toàn thực phẩm trong giết mổ gia súc, gia cầm và chế biến các sản phẩm từ gia súc, gia cầm.

-Tránh tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh đường hô hấp như ho, sốt, khó thở…và khi có dấu hiệu mắc bệnh, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời./.