Đợ râu n’leh cơnh bhộ luônh, zr’ớ bấc căh cậ k’ăy bêl lướt pr’noong đh’rưah lâng ca dzăn. C’nặt t’ruih “Manuyh pa dưah đh’reh cr’ăy coh bhươl cr’noon” bêl đâu, xay truih tước ooy đhanuôr lâng pr’zớc đợ chr’na đha năh căh choom cha bêl crêê ca dzăn:

Prí t’viêng

Cha prí vêy bấc râu liêm crêê ha c’rơ, coh đêêc pa xiêr đhr’năng ca dzăn liêm choom bhlâng. Hân đhơ cơnh đêêc, la lay cơnh prí đọm ha dang cha prí t’viêng năc bhrợ đhr’năng ca dzăn ngân lâh mơ. Tu, coh prí t’viêng căh ơy đọm dzợ bấc tinh bột, a chăc a zân căh lâh choom tiêu hoá.

Caffeine

Công cơnh prí, caffeine vêy pr’đươi 2 cơnh liêm - mốp ha a chăc a zân. Caffeine năc muy chất bhrợ ha a chăc a zân kiêng lướt pr’noong căh cậ lướt đhó bấc lâh mơ. Năc đoo bêl a chăc a zân bil bấc đác, đợ caffeine coh cà phê, trà tăm, cola lâng sôcôla vêy cơnh năc bhrợ ha đhr’năng ca dzăn ngân lâh mơ.

P’lêê hồng

P’lêê hồng vêy bấc chất tannin, vêy cơnh bhrợ zih đhr’năng lướt vốch âng chr’na đha năh coh luônh lâng bhrợ ngân đhr’năng ca dzăn. Ha dang pr’zớc cha hồng, năc lêy pay cha p’lêê hồng ơy đọm lâng ba bặ.

Lêệ bhrôông

Vêy bấc râu tu đoọng doọ ng’cha lêệ bhrôông. Lêệ vêy bấc chất n’xiêng năc luônh u đanh đoọng tiêu hoá lâng n’jeh protein vaih đanh coh lêệ bhrôông công bhrợ ha p’lung k’đhap choom tiêu hoá. Lâh n’năc, lêệ bhrôông vêy bấc chất sắt ha dang cha bấc công bhrợ ca dzăn.

A lắc buah

Công cơnh caffeine, a lắc buah công ting bhrợ t’vaih ca dzăn tu bhrợ t’vaih đhr’năng tiêu hoá zih lâng kích thích luônh. Tơợ đêêc bhrợ ha cr’ăy ca dzăn ngân lâh mơ.

Sôcôla

Sôcôla năc đợ chr’na đha năh n’lơơng căh choom cha, pa bhlâng năc lâng manuyh crêê cr’ăy luônh kích thích luônh (IBS). Đợ bấc âng chất l’mặ coh sôcôla năc bhrợ zih đhr’năng tiêu hoá lâng bh’rợ pa xiêr đhr’năng gơt âng luônh lâng tơợ đêếc bhrợ zih đhr’năng lướt âng chr’na đha năh coh luônh.

Muy bơr râu chr’na đha năh chức năng

Đươi la lâh bấc đợ chr’na đha năh p’xoọng sắt lâng canxi năc muy coh pazêng râu tu bhrợ t’vaih ca dzăn. Liêm choom bhlâng năc vêy muy chế độ cha ộm crêê cơnh, liêm choom năc bhrợ t’vaih đợ chất dinh dưỡng chr’năp.

Ha dang bác sĩ p’too pa choom pr’zớc năc choom đươi đợ chất p’xoọng n’nâu ( ba bi cơnh, đợ manuyh ta bhúch aham chr’năp năc vêy chất sắt lâng pân đil vêy cơnh vaih cr’ăy n’hang năc chr’năp đươi canxi), năc choom cha đợ chr’na đha năh vêy bấc chất xơ đoọng doọ choom vaih ca dzăn.

Chr’na đha năh vêy ta bhrợ tơợ sữa

Cha bấc chr’na đha năh tơợ sữa cơnh: sữa, phô mai lâng kem vêy cơnh bhrợ bấc ngai crêê ca dzăn. Tu, pazêng chất coh sữa công cơnh đh’rưah lâng cơnh n’lơơng năc bhrợ ha cr’ăy ca dzăn ngân lâh mơ. Lâh n’năc, lactose coh sữa dzợ bhrợ bhộ luônh lâng zr’ớ bấc.

Chr’na đha năh cha đơơh

Đợ chr’na đha năh cha đơơh, cơnh bánh mì vêy lêệ lâng khoai tây pa đing zêng vêy bấc n’xiêng. Bấc chr’na đha năh vêy ta zêệ bhrợ đớc công choom bhrợ t’vaih cr’ăy ca dzăn lâng công căh lâh bấc dinh dưỡng. Xăl tu cha đợ chr’na đha năh đơơh năc ng’cha clang, tu clang vêy bấc chất xơ, bấc chất dinh dưỡng, zooi pa xiêr đhr’năng vaih cr’ăy ca dzăn.

Chr’na đha năh ơy ta zêệ bhrợ đớc

Chr’na đha năh ơy ta zêệ bhrợ đớc căh lâh vêy bấc dinh dưỡng lâng buôn vêy bấc n’xiêng. Bấc chr’na đha năh vêy ta zêệ bhrợ đớc năc dzợ vêy bấc bhooh. Pazêng chr’na đha năh oó lâh cha cơnh: bánh mì bhoóc, bánh bặ, chr’na đha năh ta đớc pa chrộ, xúc xích. Pazêng chr’na đha năh n’nâu vêy cơnh choom bhrợ t’vaih cr’ăy ca dzăn bhrợ zih đhr’năng tiêu hoá. Năc ng’cha p’lêê p’coo, r’veh r’đoong lâng chr’na đha năh ta bhrợ r’veh r’đoong, ting n’năc ộm zập đác đoọng zooi luônh tiêu hoá cơnh c’xu./.

Những thực phẩm cần tránh khi bị táo bón

Táo bón là một bệnh lý phổ biến và được định nghĩa là đi tiêu ít hơn ba lần mỗi tuần. Nếu bạn đi tiêu ít hơn một lần một tuần, tình trạng này được coi là táo bón nặng. Các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng hoặc đau khi đi đại tiện thường đi kèm với táo bón.

Chuối xanh

Ăn chuối có lợi cho sức khỏe, trong đó làm giảm tình trạng táo bón rất hiệu quả. Tuy nhiên, ngược lại với chuối chín nếu ăn chuối xanh sẽ làm tình trạng táo bón trầm trọng hơn. Bởi, trong chuối xanh chưa chín còn nhiều tinh bột, cơ thể khó tiêu hóa.

Caffeine

Giống như chuối, caffeine có tác dụng 2 chiều tốt - xấu cho cơ thể. Caffeine là một chất kích thích khiến cơ thể đi đại tiện nhiều hơn hoặc tiêu chảy quá mức. Nhưng khi cơ thể bị mất nước, chất caffeine trong cà phê, trà đen, cola và sôcôla có thể làm tình trạng táo bón trở nên trầm trọng hơn.

Quả hồng

Quả hồng còn chát chứa lượng tannin cao, có thể làm chậm quá trình di chuyển của thức ăn qua ruột và làm tăng nặng tình trạng táo bón. Nếu bạn ăn hồng, hãy chọn loại chín có vị ngọt.

Thịt đỏ

Có rất nhiều lý do để tránh ăn thịt đỏ. Thịt có nhiều chất béo nên đường tiêu hóa cần nhiều thời gian hơn để xử lý và sợi protein dai trong thịt đỏ cũng khiến dạ dày khó tiêu hóa. Ngoài ra, thịt đỏ giàu chất sắt nếu tiêu thụ nhiều cũng gây táo bón.

Rượu

Giống như caffeine, rượu cũng góp phần gây táo bón vì nó làm chậm quá trình tiêu hóa và kích thích ruột. Từ đó khiến các triệu chứng táo bón trầm trọng hơn.

Sôcôla

Sôcôla là thực phẩm khác cần tránh, đặc biệt đối với những người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS). Lượng lớn chất béo trong sôcôla sẽ làm chậm quá trình tiêu hóa bằng cách làm chậm quá trình nhu động ruột và từ đó làm chậm quá trình di chuyển của thức ăn qua ruột.

Một số thực phẩm chức năng

Dùng quá mức các thực phẩm bổ sung sắt và canxi là một trong nguyên nhân gây táo bón. Lý tưởng nhất là một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh sẽ cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết.

Nếu bác sĩ khuyên bạn nên dùng những chất bổ sung này (ví dụ, những người bị thiếu máu cần sắt và phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh loãng xương cần canxi), hãy nhớ bổ sung thêm thực phẩm có nhiều chất xơ vào chế độ ăn uống để tránh bị táo bón.

Sản phẩm từ sữa

Tiêu thụ nhiều các sản phẩm từ sữa như sữa, phô mai và kem có thể khiến nhiều người bị táo bón. Bởi, các chất có trong sữa cũng như sự kết hợp các yếu tố khác dẫn đến tình trạng táo bón. Ngoài ra, lactose trong sữa còn gây đầy hơi và chướng bụng.

Đồ ăn nhanh

Đồ ăn nhanh, như bánh mì kẹp thịt và khoai tây chiên đều ít chất xơ và nhiều chất béo. Thực phẩm chiên góp phần gây táo bón và cúng cũng ít dinh dưỡng. Thay vì ăn đồ ăn nhanh thì nên ăn khoai lang, bởi nó rất giàu chất xơ hòa tan, nhiều chất dinh dưỡng, giúp giảm và ngăn ngừa táo bón.

Thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn chứa ít dinh dưỡng và thường nhiều chất béo. Nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn còn chứa rất nhiều muối. Các loại thực phẩm cần tránh như bánh mì trắng, bánh ngọt, đồ ăn đông lạnh, xúc xích. Những loại thực phẩm này có thể gây táo bón do làm chậm hệ tiêu hóa. Hãy thử ăn vặt bằng trái cây, rau và thực phẩm ở dạng hoàn toàn tự nhiên, đồng thời đảm bảo uống đủ nước để giúp hệ tiêu hóa hoạt động bình thường./.