Tơợp ra diu, a’đhi Vàng A Hải cóh vel Sam Sẩu, chr’val Phúc Than, chr’hoong Than Uyên vêy bơơn pr’loọng đông âng đơơng tước ooy Trung tâm Y tế chr’hoong Than Uyên, tỉnh Lai Châu cấp cứu đhị đhr’năng k’oóh bấc, k’đhạp p’hơơm. Xang bêl khám lêy, a’đhi Vàng A Hải vêy bơơn bác sĩ moon k’ay xoóh ngân nắc lêy moót viện zư pa dứah. Anoo Vàng A Dũng, k’conh a’đhi Vàng A Hải moon, cắh mưy k’coon đay, cóh vel vêy bấc apêê k’ay ngân lướt ooy Trạm y tế chr’val cắh cậ lướt ooy bệnh viện chr’hoong đoọng khám pa dứah. Đợ apêê k’ay nâu bấc lêy p’niên k’tứi lâng apêê t’coóh t’ha; crêê zâp cr’ay cơnh k’oóh, đh’mar, k’đhạp p’hơơm lâng k’hir: “K’coon cu tu lưm plêệng k’tiếc tr’xăl ta luôn nắc crêê cr’ay xoóh lâng k’oóh, k’đhạp p’hơơm. Azi âng đơơng a’châu lướt ooy viện đoọng apêê bác sĩ khám lêy lâng đoọng moót viện zư pa dứah. Ha y chroo azi k’rang lêy lấh mơ tước apêê a’châu đoọng zêl cha groong pr’lúh cr’ay, oó dzợ moót viện”.

Đhị Phòng khám Trung tâm Y tế chr’hoong Than Uyên đợ t’ngay đăn đâu, đợ mơ apêê k’ay lướt khám pa dứah bấc lấh mơ. Apêê bác sĩ cóh đâu moon, cr’chăl lăm ahay, zâp t’ngay vêy dứp 100 g’lúh manứih lướt khám, lâng đợ mơ apêê moót viện zư pa dứah nội trú tước k’dâng 10%. Hân đhơ cơnh đêếc, đợ t’ngay đăn đâu, ting lêy zâp t’ngay trung tâm đương lêy khám tước k’dâng 300 g’lúh manứih k’ay, ooy đâu, đợ apêê moót viện lấh 60 cha nặc. Bác sĩ Chuyên khoa 1, Đỗ Mạnh Hùng, Phó Trưởng Khoa Khám pa dứah cr’ay, Trung tâm Y tế chr’hoong Than Uyên đoọng năl, đợ mơ manứih k’ay dưr bấc, bhrợ bịng xiên, k’đhạp đoọng ha bhiệc khám pa dứah đhị Trung tâm: “Bêl apêê k’ay lướt ooy Trung tâm Y tế khám nắc zâp c’bhúh bác sĩ cóh phòng khám zêng vêy k’đươi moon pấh zư lêy đoọng ha pêê k’ay. Lấh mơ khám đoọng zanươu, zâp y tế, bác sĩ dzợ moon p’too đoọng ha pêê k’ay lâng apêê cóh pr’loọng đông đắh bhiệc zêl cha groong pr’lúh cr’ay, bhrợ ha cơnh đoọng năl ghít lâng vêy cơnh zêl cha groong liêm choom”.

Tơợ tơợp c’moo tước đâu, Trung tâm y tế chr’hoong Than Uyên ơy khám lâng zư pa dứah đoọng ha lấh 45.000 g’lúh manứih, dưr dzoọc lấh 25% ting lêy lâng g’lúh nâu c’moo lăm; ooy đâu, ơy zư pa dứah nội trú đoọng ha k’noọ 4.000 g’lúh manứih. Lấh mơ, Trung tâm ơy khám lâng đoọng zanươu doọ pay zên ha k’noọ 4.000 p’niên dứp 6 c’moo lâng lấh 30.000 g’lúh apêê k’ay lưm tr’mung zr’nắh k’đhạp. Bác sĩ Vũ Văn Quang, Giám đốc Trung tâm đoọng năl, plêệng k’tiếc p’răng pứih lâng tr’xăl bấc cơnh nắc pr’đơợ liêm buôn đoọng zâp râu vi khuẩn, vi rút bhrợ cr’ay hân noo ch’noong dưr váih k’rơ bấc: “Ooy cr’chăl tr’xăl hân noo cơnh xoọc đâu buôn dưr váih zâp cr’ay, lấh mơ nắc cr’ay trơơi boọ ting c’lâng pr’hơơm cơnh cúm, covid, a’duục lâng bơr pêê cr’ay crêê tước c’lâng êệ đhọ. Đoọng zêl cha groong pr’lúh cr’ay bêl tr’xăl hân noo nâu nắc Trung tâm pa zưm ooy zâp bh’rợ xay moon p’too, xang nặc t’bhlâng lêy cha mêết. Tơợ đêếc bơơn lêy đấh zâp đhị dưr váih pr’lúh cr’ay ha dang váih, đoọng vêy c’lâng bh’rợ lêy bhrợ đấh bhlâng tơợ cr’ay tr’nơợp”./.

BỆNH MÙA HÈ GIA TĂNG TẠI VÙNG CAO LAI CHÂU

Nắng nóng kéo dài đã ảnh hưởng tới mọi mặt đời sống của người dân. Đặc biệt, sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn đã làm gia tăng nhiều bệnh liên quan đến đường hô hấp.

Đầu giờ sáng, bệnh nhi Vàng A Hải ở bản Sam Sẩu, xã Phúc Than, huyện Than Uyên được gia đình đưa đến Trung tâm Y tế huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu cấp cứu trong tình trạng ho nhiều, khó thở. Sau khi thăm khám, cháu Vàng A Hải được các bác sĩ chẩn đoán viêm phổi cấp nên phải  nhập viện điều trị. Anh Vàng A Dũng, bố của bệnh nhi Vàng A Hải cho biết: ngoài con anh, trong bản có nhiều người bị ốm phải đến Trạm y tế xã hoặc lên bệnh viện huyện để khám, điều trị. Những người ốm chủ yếu là trẻ nhỏ và người già; mắc các triệu chứng như ho, chảy nước mũi, khó thở và sốt: “Cháu nhà tôi do thời tiết thay đổi liên tục nên bị viêm phổi và ho, khó thở. Gia đình tôi đã đưa cháu lên viện để các bác sĩ thăm khám, rồi nhập viện điều trị. Sau này gia đình sẽ quan tâm hơn tới cháu để phòng bệnh, tránh phải nhập viện nữa”.

Tại Phòng khám Trung tâm Y tế huyện Than Uyên, những ngày gần đây, lượng bệnh nhân đến thăm khám tăng cao. Các bác sĩ ở đây cho biết, giai đoạn trước, trung bình mỗi ngày chỉ có dưới 100 lượt người tới thăm khám và tỷ lệ nhập viện điều trị nội trú chiếm khoảng 10%. Thế nhưng, những ngày gần đây, trung bình mỗi ngày trung tâm tiếp đón khoảng 300 lượt bệnh nhân, trong đó, số người nhập viện trên 60 trường hợp. Bác sỹ Chuyên khoa 1, Đỗ Mạnh Hùng, Phó trưởng Khoa Khám bệnh, Trung tâm Y tế huyện Than Uyên cho biết: số lượng bệnh nhân tăng cao đã gây quá tải cho việc khám và điều trị tại Trung tâm: “Khi bệnh nhân đến Trung tâm Y tế khám thì tất cả các đội ngũ bác sĩ ở phòng khám đều được huy động tối đa để đáp ứng nhu cầu của người bệnh. Ngoài việc khám kê đơn, các y tá, bác sĩ còn tư vấn cho bệnh nhân và người nhà về cách phòng tránh bệnh, làm sao để người dân hiểu được và có kiến thức phòng bệnh tốt nhất.

Từ đầu năm đến nay, Trung tâm y tế huyện Than Uyên đã khám và điều trị cho trên 45.000 lượt người, tăng 25% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, đã điều trị nội trú cho gần 4.000 lượt người. Ngoài ra, Trung tâm đã khám và cấp phát thuốc miễn phí cho gần 4.000 trẻ em dưới 6 tuổi và trên 30.000 lượt bệnh nhân nghèo. Bác sĩ Vũ Văn Quang, Giám đốc Trung tâm cho biết: Thời tiết nắng nóng và chênh lệnh nhiệt độ trong ngày lớn là điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn, vi rút gây bệnh mùa hè sinh sôi, phát triển: “Trong giai đoạn giao mùa như hiện nay rất dễ xuất hiện các bệnh dịch, đặc biệt là các bệnh dịch lây qua đường hô hấp như là cúm, covid, sởi và một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Để chủ động phòng, chống dịch trong thời điểm giao mùa này, Trung tâm đang tập trung vào các biện pháp về truyền thông, rồi tăng cường hệ thống giám sát. Từ đó phát hiện sớm nhất các ổ dịch nếu có, để có biện pháp xử lý sớm nhất ngày từ ca bệnh đầu tiên"./.