Ting cơnh muy pa chăp lêy bơơn xay moon moọt c’xêê 9/2020 coh Tạp chí Sinh lý học, ting cr’chăl, a chăc dưr vaih k’đhap bơơn lêy apêê c’leh căh zập đác coh a chăc, năc cơnh đợ bhooh coh a ham bấc. Ha dang căh vêy pazêng c’leh nâu, ma nuyh t’ha căh choom năl a chăc đay căh zập đác. Đhr’năng căh zập đác coh a chăc căh bơơn k’rang pa dưah buôn bhrợ đhr’năng da dul p’hơơm đâh lâh, bhrợ bhrơợng ha da dul. Nâu kêi năc pazêng c’leh đoọng bơơn năl cắh zập đác coh a chăc ha dợ a hêê pa ghit xơợng:

        Nặ tơợ boóp

        Đác ha’vi choom zêl khuẩn lâng đhr’năng cắh zập đac buôn bhrợ a chăc căh zập đác ha’vi. Tu cơnh đeêc, vi khuẩn choom dưr vaih bấc coh boop, bhrợ vaih nặ tơợ boop. Năc cung tu bhrợ zập ngai dưr đăh bêch boọp n’nặ bhlầng. Đhr’năng t’vaih đác ha’vi k’zih lâh xoọc bêl bêch bhrợ  vaih nặ tơợ boóp tu vi khuẩn dưr vaih coh ha dưm. Tu cơnh đêêc, bêl boop hêê xơợng gooh lâng pr’hơơm xơợng nặ, năc đoo c’leh âng a chăc hêê cắh zập đác, pa đâh pa xoọng đác t’bấc.

        N’căr u gooh lâng bhrôông

        N’căr căh zập đac cung cr’đooh, c’cọot lâng căh liêm. Pleng k’tiếc tr’xăl, cơnh âm chăc căh liêm crêê lâng âm a lăc buôh, cà phê bhrợ đác coh achăc hêê xrêệt bil. Muy coh đhr’năng chr’năp lơơng crêê tước n’căr nắc n’căr hêê h’lụ bêl ng’đị, m’xứi năc vêy u ploh cơnh ty.

Tân cệêt ra rặ

Pleng ting puih chăc a hêê buôn tân cệêt ra rặ tu pưih crêê ooy a chăc. Lâh mơ, pazêng rau tr’xăl coh apêê chất điện giải cơnh natri lâng kali cung choom bhrợ vaih tân cệêt ra rặ.

Bêl xay ooy đhr’năng pa xiêr tân cệêt ra rặ, đac âm năc căh ơy zập.

Muy pa chăp lêy c’moo 2019 bơơn xay moon đhị Tạp chí “BMJ Open Sport and Exercise medicine” đoọng lêy bêl pazêng ma nuyh ting pâh pa chăp lêy pa xoọng đác tơợ ơy pa gơt a chăc lâng apêê pr’âm chất điện giải, apêê năc dooh lâh crêê tân cệêt ra rặ. Đăh lơơng, pazêng ma nuyh âm đác hêê zệê năc buôn tân cệêt ra rặ lâh.

Rau chr’năp bhlầng pa ghit lêy năc zêng lâng đhr’năng pleng k’tiếc mát lâh, đhr’năng căh zập đác dzợ dưr vaih ha dang hêê căh âm zập đác bêl pa gơt a chăc căh cợ zập bh’rợ cơnh lơơng.

Kiêng cha rau đơ ngam

A chăc căh zập đác buôn bhrợ k’đhap ha cơ quan cơnh loom coh bhiệc lơi glycogen-glucose k’rong đơc, lâng apêê thành phần k’rong đơc năng lượng lơơng. Rau đâu năc choom bhrợ ahêê kiêng cha đường đoọng pa zập năng lượng đâh coh đêêc pazêng rau hêê lalua đươi năc pa xoọng đác. Ha dang hêê ngoọ kiêng cha đường năc tu căh zập đác, ahêê lêy âm đác lalăm cha./.

Mất nước mùa nắng nóng: Các dấu hiệu bất thường ngoài cảm giác khát

VOV.VN

Mất nước là khi bạn mất nhiều chất lỏng hơn mức tiêu thụ và cơ thể không có đủ nước cũng như các chất lỏng khác để thực hiện các chức năng bình thường. Ngoài ra, mất nước cũng có nghĩa là bạn đang mất chất điện giải như muối và kali. Nếu bạn khát, đó là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy cơ thể bạn đang bị mất nước. Tuy nhiên, các dấu hiệu mất nước không phải lúc nào cũng rõ ràng như vậy.

Theo một nghiên cứu nhỏ được công bố vào tháng 9/ 2020 trên Tạp chí Sinh lý học, theo thời gian, cơ thể trở nên khó phát hiện các dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như lượng muối trong máu cao. Nếu không có những tín hiệu này, người lớn tuổi có thể không nhận ra mình đang mất nước. Tình trạng mất nước không được điều trị có khả năng khiến nhịp tim tăng lên, gây căng thẳng cho tim. Dưới đây là một số dấu hiệu mất nước bất thường mà bạn không nên bỏ qua:

Hôi miệng

Nước bọt có đặc tính kháng khuẩn và tình trạng mất nước có thể khiến cơ thể không tiết đủ nước bọt. Do đó, vi khuẩn có thể phát triển quá mức trong miệng, dẫn đến hôi miệng. Đó cũng là lý do khiến mọi người thường thức dậy với hơi thở có mùi vào buổi sáng. Quá trình sản xuất nước bọt bị chậm lại trong khi ngủ dẫn đến mùi khó chịu trong miệng do sự phát triển của vi khuẩn qua đêm. Vì vậy, khi miệng bạn có vẻ khô và hơi thở có mùi lạ, đó là dấu hiệu cho thấy bạn nên bù nước.

Da khô hoặc đỏ ửng

Da thiếu nước có thể trở nên khô, bong tróc, ngứa và thậm chí trông xỉn màu. Thay đổi thời tiết, chế độ ăn uống không lành mạnh và lựa chọn lối sống như uống rượu hoặc caffeine làm cạn kiệt lượng nước trong da của bạn. Một triệu chứng quan trọng khác liên quan đến da là da bị lõm sau khi bạn ấn vào và phải mất một thời gian để trở lại trạng thái bình thường.

Chuột rút cơ

Càng nóng lên do hoạt động hoặc do thời tiết, bạn càng dễ bị chuột rút do nhiệt tác dụng lên cơ. Ngoài ra, những thay đổi trong các chất điện giải như natri và kali cũng có thể dẫn đến chuột rút cơ.

Khi nói đến việc giảm bớt tình trạng chuột rút cơ, nước lọc có thể là không đủ.

Một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên tạp chí “BMJ Open Sport and Exercise Medicine” cho thấy khi những người tham gia nghiên cứu bù nước sau khi tập thể dục bằng đồ uống có chứa chất điện giải, họ sẽ ít bị chuột rút hơn. Mặt khác, những người uống nước lọc thường dễ bị chuột rút hơn.

Điều quan trọng cần lưu ý là ngay cả trong thời tiết mát mẻ hơn, tình trạng mất nước vẫn có khả năng xảy ra nếu bạn không uống đủ nước trong khi tập thể dục hoặc bất kỳ hoạt động nào khác.

Thèm đồ ngọt

Cơ thể mất nước có thể gây khó khăn cho các cơ quan như gan trong việc giải phóng glycogen - glucose dự trữ, và các thành phần dự trữ năng lượng khác. Điều này có thể kích thích cảm giác thèm ăn đường để cung cấp nguồn năng lượng nhanh chóng trong khi những gì bạn thực sự cần là bù nước. Nếu bạn nghĩ mình thèm đường là do mất nước, hãy thử uống nước trước khi ăn./.