Tơợ râu ch’mêệt lêy đoọng lêy đác kẹo căh vêy pr’họm năc c’la bhrợ têng đươi phụ gia đoọng ha 2.900 tấn giá đỗ ơy ta đơơng pa câl ooy thị trường năc hoạt chất 6-Benztlaminopurine. Nâu đoo nắc hoá chất căh vêy coh t’nooi choom đươi dua coh bh’rợ bhrợ chr’na đha năh lâng t’nooi zơ nươu zư lêy r’veh r’đoong choom ng’đươi coh Việt Nam.

Hoá chất 6-Benzylaminopurine căh liêm crêê h’cơnh ooy?

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, bêl ahay năc giảng viên Viện Công nghệ lâng Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội prá xay, 6-Benzylaminopurine năc hợp chất vêy ta đươi bấc bhlâng coh nông nghiệp đoọng pa dưr k’rơ râu chắt vaih âng r’veh r’đoong, pa dưr k’rơ vaih đoong, vaih pô lâng vaih p’lêê. Hân đhơ cơnh đêêc, bh’rợ ng’đươi ooy bh’rợ bhrợ giá đỗ cơnh coh bh’rợ n’nâu năc lất cơnh xa nay âng pháp luật.

Ting cơnh t’cooh Nguyễn Duy Thịnh, coh pazêng g’luh cha cha âng manuyh Việt, giá đỗ buôn ta đươi zêệ bhrợ bấc cơnh pr’dzăm, coh đêêc vêy ng’cha hất. Xoọc đêêc, 6-Benzylaminopurine năc moot tíh ooy achăc azân. Hân đhơ chất n’nâu doọ bhrợ ng’bol cấp tỉnh năc choom bhrợ t’vaih râu căh liêm crêê đanh đươnh ooy c’rơ đươi tơợ râu r’xăl lâng k’rong bấc coh achăc azân, cơnh râu cr’ăy doọ ơy dưr vaih k’rơ.

T’cooh Thịnh prá xay, 6-Benzylaminopurine bhrợ pa dưr râu đơ vaih coh achăc azân, bhrợ t’vaih căh liêm crêê coh tế bào. Bêl chất n’nâu ắt vaih đanh, năc choom bhrợ râu cr’ăy acọ, n’leh vaih cơnh viir moh mắt, c’ta. Ooy đanh đươnh, hợp chất n’nâu năc bhrợ căh liêm crêê loom, bhrợ c’rơ đhur lâng bhrợ t’vaih bấc cr’ăy râu lơơng. Pa bhlâng, râu crêê tước âng 6-Benzylaminopurine năc dzợ bhrợ râu căh liêm k’rơ bhlâng lâng apêê pân đil vêy achăc k’đhap. Râu k’rong bấc âng chất n’nâu coh achăc azân âng manuyh k’căn năc choom bhrợ râu căh liêm crêê ooy đhr’năng dưr pậ âng acoon p’niên coh luônh k’căn, buôn bhrợ t’vaih râu khúch goo, n’niên k’coon đơơh, căh cậ chất căh crêê cơnh coh cr’chăl pậ ga măc âng acoon p’niên.

Cơnh ng’năl giá đỗ crêê ta trâm hoá chất

Giá đỗ crêê ta trâm 6-Benzylaminopurine căh choom pa sạch lâng đác căh cậ lâng pazêng hoá chất hân đoo, tu hợp chất n’nâu năc clọp đhậu coh r’veh r’đoong. Tu cơnh đêêc, manuyh đươi dua năc oó lâh đươi r’veh r’đoong, chr’na đha năh vêy 6-Benzylaminopurine năc tơợ bh’rợ lêy pay đươi chr’na đha năh, r’veh r’đoong, năc ng’câl giá đỗ tơợ zr’lụ bhrợ liêm choom, nhâm mâng râu liêm crêê.

Ting cơnh PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, bh’rợ n’năl cơnh giá đỗ crêê hoá chất vêy cơnh coh tr’nơớp năc đươi giá ơy ta bhrợ. Buôn năc, giá đỗ ơy ta trâm hoá chất buôn vêy ta pa câl doọ lâh bấc zên t’piing lâng giá đỗ doọ vêy ta trâm hoá chất, tu ta bhrợ đơơh lâng doọ lâh bil bấc zên. Râu đâu xay moon manuyh đươi dua lêy ghít bêl lêy pay đoọng zư lêy c’rơ âng pr’loọng đong.

Đh’rưah lâng n’năc, manuyh đươi công n’năl ghít giá đỗ trâm hoá chất năc ng’lêy u liêm lâh mơ, bhrợ manuyh lướt ooy chợ đơơh kiêng câl.

Muy mẻ giá đỗ ng’bhrợ crêê cơnh bh’rợ năc chắt vaih đanh tơợ 4-5 t’ngay, ha dzợ giá đỗ crêê hoá chất buôn vêy achăc bhoóc ti liil, dal, riah ếp căh cậ m’bứi riah. Ha dợ, giá đỗ sạch liêm năc bấc riah, achăc u văng, căh lâh ti liil, căh lâh ga măc căh cậ l’mặ, năc u dal tơợ 2-3cm.

Giá đỗ buôn vêy ta bhrợ coh nhiệt độ tơợ 30-35 độ C, bhrợ t’vaih râu liêm buôn đoọng ha sinh vật dưr vaih. Lâng đhr’năng buôn cha giá đỗ hất năc căh rao căh lâh sạch, manuyh cha năc crêê vi khuẩn căh cậ hoá chất zưr xưa ắt vaih coh achăc.

Đoọng liêm crêê lâh mơ, apêê chuyên gia p’too moon đhanuôr năc cha giá đỗ ơy vêy ta trâm coh đác k’joọc. Bêl cha giá đỗ năc ng’rao pa sạch lâng trâm đớc coh đác sạch ng’lúc m’bứi bhooh bêl k’nặ zêệ bhrợ pr’dzăm. Bhrợ cơnh đâu năc t’bil râu căh liêm crêê tơợ vi sinh vật lâng hoá chất dzợ ắt coh giá đỗ./.

“NƯỚC KẸO” DÙNG LÀM “PHỤ GIA” CHO 2.900 TẤN GIÁ ĐỖ NGUY HIỂM NHƯ THẾ NÀO?

Vừa qua, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Đắk Lắk đã khởi tố 4 chủ cơ sở dùng chất cấm sản xuất giá đỗ nhưng dán mác “Vì sức khỏe người tiêu dùng”. Kết quả giám định cho thấy, "nước kẹo" không màu mà chủ các cơ sở dùng để làm "phụ gia" cho 2.900 tấn giá đỗ đã tung ra thị trường là hoạt chất 6-Benzylaminopurine. Đây là hóa chất không thuộc danh mục được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm và danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam.

Hóa chất 6-Benzylaminopurine nguy hiểm như thế nào?

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, 6-Benzylaminopurine là hợp chất được sử dụng phổ biến trong nông nghiệp để kích thích tăng trưởng tế bào thực vật, thúc đẩy cây ra nhánh, đâm chồi, ra hoa và kết trái. Tuy nhiên, việc sử dụng trên giá đỗ như trong vụ việc này lại là vi phạm pháp luật.

Theo ông Nguyễn Duy Thịnh, trong các bữa ăn của người Việt, giá đỗ thường được chế biến theo nhiều cách, kể cả ăn sống. Khi đó, 6-Benzylaminopurine có thể đi trực tiếp vào cơ thể. Mặc dù chất này không gây ngộ độc cấp tính nhưng có thể gây tác hại lâu dài đến sức khỏe thông qua những biến đổi và tích tụ trong cơ thể, như "quả bom nổ chậm”.

Ông Thịnh cho biết, 6-Benzylaminopurine có khả năng kích thích sự sinh trưởng bất thường của tế bào trong cơ thể người, dẫn đến tình trạng rối loạn tế bào. Khi chất này tích tụ lâu ngày, nó có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh, biểu hiện qua các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, nôn mửa. Về lâu dài, hợp chất này có thể gây tổn thương gan, làm suy yếu cơ thể và dẫn đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Đặc biệt, tác động của 6-Benzylaminopurine còn nguy hiểm hơn đối với phụ nữ mang thai. Sự tích tụ chất này trong cơ thể người mẹ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của thai nhi, làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh, sinh non, hoặc các bất thường trong quá trình phát triển của trẻ.

Cách phân biệt giá đỗ đã ngâm hóa chất

Giá đỗ đã bị tẩm qua 6-Benzylaminopurine không thể làm sạch bằng nước hay bất kỳ hóa chất nào, bởi hợp chất này đã thấm sâu vào tế bào thực vật. Do đó, người tiêu dùng cần hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa 6-Benzylaminopurine ngay từ khâu chọn lựa thực phẩm, ưu tiên mua giá đỗ từ các nguồn uy tín, đảm bảo an toàn.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, việc nhận biết giá đỗ nhiễm hóa chất có thể bước đầu thông qua giá thành sản phẩm. Thông thường, giá đỗ tẩm hóa chất thường có giá rẻ hơn so với sản phẩm được trồng tự nhiên, do quá trình sản xuất nhanh và ít tốn kém hơn. Điều này đòi hỏi người tiêu dùng cần cẩn trọng khi lựa chọn để bảo vệ sức khỏe gia đình.

Song song với đó, người tiêu dùng cũng có thể nhận biết giá đỗ ngâm hóa chất qua vẻ bề ngoài bắt mắt, thu hút ánh mắt của người đi chợ.

Một mẻ giá đỗ làm đúng quy trình tự nhiên sẽ mất từ 4-5 ngày, trong khi giá đỗ ngậm thuốc kích thích chỉ cần 1-2 ngày. Do đó, giá đỗ nhiễm hóa chất thường có thân trắng bóng, cọng dài, rễ ngắn hoặc rất ít rễ. Ngược lại, giá đỗ sạch có nhiều rễ, thân cong queo, không bóng, không quá to hay mập, với độ dài lý tưởng khoảng 2-3 cm.

Giá đỗ thường được làm ở nhiệt độ 30-35 độ C, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát triển. Với thói quen ăn giá sống mà không rửa sạch kỹ lưỡng, người dân dễ bị ảnh hưởng bởi vi khuẩn hoặc hóa chất tồn dư.

Để an toàn hơn, chuyên gia khuyến cáo người dân nên ăn giá đỗ đã chần qua nước sôi. Trước khi ăn giá đỗ nên rửa và ngâm nước sạch kèm theo một chút muối trước khi sử dụng. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ từ vi sinh vật và hóa chất còn sót lại trên giá đỗ./.