Tước nâu kêi, ngành Y tế tỉnh Quảng Nam năl ghit rau tu dưr vaih bhrợ 3 p’niên chêệt, đh’rưah k’rong xay bhrợ bấc bh’rợ k’đhơợng pr’luh.

Cơ quan y tế năl ghit, zêng 3 p’niên chêệt đhị chr’hoong Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam êêh rau tu pr’luh a duuc cơnh xay moon xoọc tr’nơợp nắc tu pr’zuôh lâng ca ay xooh đanh. Coh đêêc vêy 2 ađhi noo luônh nắc N.H.D (7 c’moo) lâng N.T.T. (4 c’moo), nắc cacoon âng t’cooh N.V.T., ặt đhị bh’nụ Ông Thương, vel 3, chr’val Trà Leng. Bơr anhi chau pr’zuôh lalăm 3 t’ngay Tết, y tế vel bhươl moọt ooy đong xay moon, pa choom ma nuyh đong, k’dua đơơng trạm y tế khám cr’ay ha dợ c’la đong căh ting xơợng. Mị anhi p’niên pr’zuôh ngân, bil đác tơợ a chắc, c’rơ đhur lâng bil mặt bêl t’ngay 1 lâng 2 Tết Ất Tỵ.

P’niên thứ 3 nắc a chau H.K. H. (5 c’moo) k’coon âng t’cooh H.V.T., ặt đhị bh’nụ Đèn Pin, vel 3, chr’val Trà Leng. H. k’ooh, k’hir, ca ay xooh đanh lâng bil mặt t’ngay 3 Tết.

Cung coh t’ngay Tết Ất Tỵ, đhị chr’val Trà Leng, chr’hoong Nam Trà My bơơn năl 43 cha năc p’niên k’hir đh’rưah lâng gluh ban. Tơợ bêl bơơn đớp xa nay tơợ Trung tâm Y tế chr’hoong Nam Trà My, Trung tâm Cha mêệt lêy cr’ay cr’naanh tỉnh Quảng Nam ơy k’đươi cán bộ tước, cha mêệt lêy lâng pa ghit apêê đhr’năng ca ay. T’cooh Mai Văn Mười, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam xay moon:

“Cha mêệt lêy, pa mâng pazêng xa nay crêê tước pa dưah, pa bhlầng nắc ra văng giường đoọng ma nuyh ca ay bêch, pr’đươi y tế đoọng ha bh’rợ zư pa dưah lâng cha mêệt lêy pr’luh”.

Tước t’ngay 6/2, prang chr’hoong Nam Trà My bơơn lêy 52 p’niên, tơợ 6 c’xêê tước 15 c’moo, ặt đhị chr’val Trà Leng lâng Trà Dơn, chr’hoong Nam Trà My leh đhr’năng k’hir, k’ooh, k’tặ lâng vaih ban bhrôông. Xoọc đâu, Trung tâm Y tế chr’hoong Nam Trà My bơơn pa dưah 27 p’niên, 3 p’niên pa dưah đhị Bệnh viện Phụ sản – Nhi Quảng Nam, mơ dzợ bơơn pa dưah đhị Trạm Y tế chr’val Trà Leng lâng Trà Dơn. Moon ghit, zêng 3 p’niên căh dzợ lâng apêê p’niên k’hir vaih ban zêng căh ngai đơơng p’niên tước cơ ở y tế pa dưah tơợ đâh, đhơ ơy bơơn apêê y tế vel bhươl tước đong k’đươi, pa choom. Pr’căn Hồ Thị Nga, ặt đhị vel 4, chr’val Trà Dơn, chr’hoong Nam Trà My, vêy coon k’hir vaih ban xoọc pa dưah đhị Trung tâm Y tế chr’hoong Nam Trà My đoọng năl, c’lâng lướt ch’ngai bha dăh nắc k’dua đhanuôr glăc c’lâng bộ 3 tiếng đồng hồ nắc vêy tước đhị xe choom lướt đoọng ha coon tước Trung tâm y tế chr’hoong.

“Acoon cu k’hir vaih ban 3 t’ngay ha dợ cu ngoọ câl za nươu đoọng âm, đơc coh đong bơr pêê t’ngay nắc dưah. Muy đăh nắc tu c’lâng lướt lalâh ch’ngai, đhị vel 4, chr’val Trà Leng nâu căh ơy  vêy c’lâng xe ga mắc tước đong nắc k’dua đhanuôr glăc lướt dzung 2 giờ tước 3 giờ đồng hồ”.

Bấc p’niên k’tứi lalăm k’hir căh bơơn zư k’rang ta nih liêm, âm cha căh zập chất dinh dưỡng tu cơnh đêêc đhr’năng cr’ay ting ngân. Pazêng t’ngay hay, apêê cơ sở y tế đhị chr’hoong Nam Trà My tơợ ơy bơơn đớp apêê p’niên ca ay nâu nắc ơy pa ghit zooi ch’na cha, đh’rưah pa zay zooi apêê a đhi đâh chô đăh viện. Bác sĩ Hoàng Văn Luận, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế chr’hoong Nam Trà My đoọng năl, tước nâu kêi ơy vêy 13 p’niên ơy dưah.

“Têệm ngăn dinh dưỡng đoọng ha pêê p’niên đoọng têệm loom zư pa dưah, pr’loọng đong oọ tông chô. Đh’rưah pa choom cơnh k’rang lêy a chắc a zân đhị phòng zư pa dưah ca ay lâng đhị ặt pa tuông cơnh lâng p’niên hêch lêy boọ cr’ay ting bhrợ cơnh quy định âng Bộ Y tế đăh cr’ay buôn trơơi boọ”.

Pazêng t’ngay hay, Sở Y tế tỉnh Quảng Nam k’đưo k’bhuh zư pa dưah đâh nắc apêê cán bộ y tế dự phòng tước apêê vel bhươl dưr vaih pr’luh cr’ay đhị chr’hoong da ding ca coong Nam Trà My đoọng xay môn zooi đhanuôr năl cơnh pa ghit cha groong cr’ay. T’cooh Mai Văn Mười, Giám đốc Sở Y tế Quảng Nam đoọng năl:

“Azi nắc cha mêệt lêy ghit, pa xoọng bhiệc tiêm chủng vacxin, pazêng p’niên căh ơy bơơn tiêm nắc tiêm pa đâh. A zi k’đươi moon lâng apêê cơ sở y tế prang tỉnh nắc đâh zư pa dưah apêê đhr’năng leh cr’ay”./.

KHẨN TRƯƠNG KHỐNG CHẾ DỊCH BỆNH Ở TRẺ EM VÙNG CAO

 Những ngày trước, trong và sau Tết Ất Tỵ, tại huyện vùng cao Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam, 3 trẻ em tử vong và hàng chục trường hợp khác phải nhập viện để theo dõi, điều trị. Đến nay, ngành Y tế tỉnh Quảng Nam xác định được nguyên nhân khiến 3 trường hợp trẻ em tử vong, đồng thời tập trung triển khai nhiều giải pháp ngăn chặn dịch bệnh.

Cơ quan y tế xác định, cả 3 bệnh nhi tử vong ở huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam không phải do dịch sởi như thông tin ban đầu mà do tiêu chảy và viêm phổi kéo dài. Trong đó có 2 anh em ruột là N.H.D. (7 tuổi) và N.T.T. (4 tuổi), cả 2 là con của ông N.V.T., ở nóc Ông Thương, thôn 3, xã Trà Leng. Hai cháu này bị tiêu chảy 3 ngày trước Tết, nhân viên y tế thôn bản có vào nhà tư vấn, hướng dẫn người nhà đưa ra trạm y tế khám bệnh nhưng chủ hộ không làm theo. Cả 2 trẻ bị tiêu chảy nặng dẫn đến mất nước, suy kiệt, tử vong trong mùng 1 và mùng 2 Tết Ất Tỵ.

Trường hợp tử vong thứ 3 là cháu H.K.H. (5 tuổi), con của ông H.V.T., ở nóc Đèn Pin, thôn 3, xã Trà Leng. H. bị ho, sốt, viêm phổi kéo dài, suy hô hấp và tử vong vào mùng 3 Tết.

Cũng trong những ngày Tết Ất Tỵ, trên địa bàn xã Trà Leng, huyện Nam Trà My ghi nhận 43 trường hợp trẻ có triệu chứng sốt kèm theo phát ban. Sau khi tiếp nhận thông tin từ Trung tâm Y tế huyện Nam Trà My, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Nam đã cử cán bộ tiếp cận địa bàn, thực hiện giám sát, xác minh và điều tra các ca bệnh. Ông Mai Văn Mười, Giám đốc Sở Y tế  tỉnh Quảng Nam thông tin.

 “Rà soát, kiện toàn tất cả các vấn đề liên quan đến điều trị, đặc biệt là chuẩn bị giường bệnh, thuốc, vật tư y tế để phục vụ công tác thu dung, điều trị và giám sát dịch”.

Đến sáng ngày 6/2, toàn huyện Nam Trà My phát hiện 52 trẻ em, từ 6 tháng tuổi đến 15 tuổi, thường trú tại xã Trà Leng và Trà Dơn, huyện Nam Trà My có triệu chứng sốt, ho, nôn mửa và phát ban đỏ. Hiện, Trung tâm Y tế huyện Nam Trà My tiếp nhận điều trị 27 bệnh nhi, 3 bệnh nhi điều trị tại Bệnh viện Phụ sản - Nhi Quảng Nam, còn lại được điều trị tại Trạm Y tế xã Trà Leng và Trà Dơn. Đáng nói, cả 3 trường hợp bệnh nhi tử vong và các ca bệnh nhi sốt phát ban đều không chủ động đưa con đến các cơ sở y tế điều trị từ sớm, dù đã được nhân viên y tế thôn bản đến tận nhà tư vấn, hướng dẫn. Bà Hồ Thị Tha, trú thôn 4, xã Trà Dơn, huyện Nam Trà My, có con bị sốt phát ban đang điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Nam Trà My cho biết, đường sá xa xôi nên phải nhờ dân làng khiêng đi đường bộ gần 3 tiếng đồng hồ mới ra được nơi có xe máy để đưa con đến Trung tâm y tế huyện.

 “Con tôi đã sốt phát ban 3 ngày nhưng tôi cứ nghĩ mua thuốc bên ngoài cho con uống, để ở nhà vài hôm sẽ khỏi bệnh. Một phần vì đường sá quá xa xôi, tại thôn 4, xã Trà Leng này chưa có đường xe đến nhà nên phải nhờ người khiêng bộ từ 2 giờ đến 3 giờ đồng hồ”.

Nhiều bệnh nhi trước khi bị sốt không được chăm sóc tốt, ăn uống thiếu dinh dưỡng nên bệnh tiến triển theo chiều hướng xấu. Những ngày qua, các cơ sở y tế tại huyện Nam Trà My sau khi tiếp nhận các bệnh nhi này đã chủ động hỗ trợ bữa ăn, đồng thời tích cực điều trị giúp các em sớm ra viện. Bác sĩ Hoàng Văn Luận, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Nam Trà My cho biết, đến nay đã có 13 trẻ em khỏi bệnh. 

 “Đảm bảo dinh dưỡng cho các cháu để an tâm điều trị, gia đình không bỏ về. Đồng thời hướng dẫn vệ sinh cá nhân tại phòng bệnh và cách ly các trẻ nghi nhiễm bệnh theo đúng quy định của Bộ Y tế về bệnh truyền nhiễm”.

Những ngày qua, Sở Y tế tỉnh Quảng Nam cử đội phản ứng nhanh là các cán bộ y tế dự phòng đến các thôn, nóc xảy ra dịch bệnh tại huyện miền núi cao Nam Trà My để tuyên truyền giúp người dân biết cách chủ động phòng ngừa dịch bệnh. Ông Mai Văn Mười, Giám đốc Sở Y tế Quảng Nam cho biết:

 “Chúng tôi tiếp tục rà soát, bổ sung việc tiêm chủng vacxin, những trẻ em chưa được chủng ngừa thì phải tiêm ngay. Chúng tôi chỉ đạo cho các cơ sở y tế trên toàn tỉnh sẵn sàng các điều kiện cần thiết để thu dung, điều trị xuất hiện các ca bệnh”./.