Khoa pa chô c’rơ, zêl cha groong độc, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi xoọc zư pa dứah bấc apêê k’ay têy dzung boọp xoọc ngân. Nâu đoo nắc đợ apêê k’ay ngân, hân đhơ cơnh đêếc pr’loọng đông cắh năl cắh cậ cắh cha mêết p’ghít pa liêm, tự zư pa dứah cóh đông tước bêl k’ay ngân lâng zâp cr’ay cơnh viêm a’bục, cắh liêm crêê c’lâng pr’hơơm nắc vêy đơơng ooy bệnh viện. Amóo Đinh Thị Nổ, vêy k’coon t’mêê zi lấh cr’ay nâu moon, k’coon đay k’cay têy dzung boọp, ặt cóh đông k’hir 2 t’ngay cắh choom dứah nắc đơơng k’coon ooy bệnh viện: “K’coon ặt k’hir cóh đông, xiêr ooy bệnh viện bác sĩ moon viêm a’bục, xang nặc têy dzung boọp, dạ dạy dzợ.”

Bác sĩ Trần Định Điệp, Trưởng khoa pa chô c’rơ, zêl cha groong độc – Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi, manứih trực tiếp zư pa dứah cr’ay đoọng năl, manứih k’ay nâu bêl moót viện zư padứah 2 t’ngay đhị Khoa Bệnh nhiệt đới nắc lêy cr’ay a’châu nâu ngân lấh, âng đơơng ooy khoa pa chô c’rơ chr’nắp, zêl cha groong độc đoọng t’bhlâng lêy cha mêết. Bác sĩ Trần Đình Điệp pa rơớt moon: “Hân noo nâu nắc hân noo âng cr’ay têy dzung boọp. Ha dang cắh bơơn lêy đấh, đợc p’niên ặt ooy đông nắc lêy ngân lấh lâng cắh loon zư pa dứah. Cr’ay nâu buôn bhrợ tước cr’ay viêm a’bục, cắh liêm crêê c’lâng pr’hơơm, tuần hoàn, pắt pr’hơơm, đhêy da dưl, k’ay bấc ooy cóh loom luônh. Lấh mơ, cắh vêy bơơn lêy c’léh cr’ay, đấh bơơn năl, zư pa dứah, đấh loon đoọng zư pa dứah đấh.”

Tơợ tơợp c’xêê 7 tước đâu, đhị Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi ting lêy zâp t’ngay đương pay zư padứah tơợ 15 tước 20 p’niên crêê cr’ay têy dzung boọp. Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi xoọc zư pa dứah đoọng ha 40 apêê p’niên k’ay têy dzung boọp. K’rang moon lấh mơ, đợ mơ p’niên crêê cr’ay têy dzung boọp ngân bhlâng nắc tước ¼. Đhị đhr’năng cơnh đâu, Bệnh viện ơy lêy cha mêết bhrợ zâp bh’rợ zêl cha groong cr’ay, cha mêết lêy tơợ zr’lụ khám padứah cr’ay lâng pác lêy đợ apêê cr’ay đoọng choom đoọng ặt lalay zư padứah liêm choom, doọ bhrợ trơơi boọ đoọng ha pêê cr’ay n’lơơng.

Bác sỹ Đỗ Duy Thanh, Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi đoọng năl, đợ apêê k’ay têy dzung boọp doọ lấh ngân, độ 1 buôn vêy c’léh bhíh đhị boọp, phát ban bơơn lêy cha mêết zư pa dứah đhị đông. Bêl p’niên k’hir 39 độ, k’hir cắh choom xiêr, ặt k’hir đenh lâng k’tạ nắc lêy đơơng ooy bệnh viện. Zâp c’léh bh’rợ lơơng cơnh bệch ặt c’jựch, dêêr, têy dzung dêêr, lướt dzoọng cắh nhâm mâng, p’hơơm đấh nắc lêy moót viện. ĐoỌng zêl cha groong cr’ay têy dzung boọp nắc apêê a’đhi nâu lêy ặt lalay mơ 10 t’ngay oó đoọng ặt chi ơh zr’nưm lâng apêê lơơng, ta luôn rao pa liêm têy lâng xà phòng. Bác sỹ Đỗ Duy Thanh, Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi moon: “Bhiệc lêy pác zư pa dứah chr’nắp bhlâng. Manứih k’ay têy dzung boọp doọ vêy zâp ngai cung ngân, mơ 3 – 5% p’niên vêy c’léh k’ay ngân. Bêl vêy c’léh cr’ay ngân, nắc bệnh viện đoọng ặt lêy cha mêết mưy đhị lalay, ha dợ đợ apêê p’niên doọ ngân nắc ặt zư padứah đhị zr’lụ lalay. Lấh mơ, lêy cha mêết zư đhị đông, cha mêết đợ c’léh bhrợ k’ay ngân, đấh âng đơơng ooy bệnh viện.”

Têy dzung boọp nắc cr’ay buôn lưm ooy p’niên lâng choom zư padứah đhị đông ha dang doọ k’ay ngân. Hân đhơ cơnh đêếc, cr’ay cung buôn bhrợ zâp cr’ay k’rang k’pân bêl ngân. Ooy đâu, 2 c’léh cr’ay k’rang k’pân bhrợ chêết bil đấh đoọng ha p’niên nắc biến chứng thần kinh lâng đắh c’lâng pr’hơơm, tuần hoàn. Cr’ay têy dzung boọp xoọc cắh ơy vêy vắc xin cha groong cr’ay. K’căn k’conh lâng manứih zư lêy p’niên lêy cha mêết c’rơ âng p’niên. Ha dang vêy zâp c’léh cr’ay cơnh k’hir đenh cắh choom xiêr, k’tạ, têy dzung boọp pr’đôm đác nắc lêy đấh âng đơơng ooy cơ sở y tế đoọng khám lâng zư padứah đấh loon./.”

Quảng Ngãi nhiều ca mắc bệnh tay chân miệng chuyển biến nặng

Những ngày gần đây, số trẻ em mắc bệnh tay chân miệng ở tỉnh Quảng Ngãi tăng nhanh. Trong đó, nhiều trường hợp diễn biến nặng, biến chứng viêm não, suy hô hấp. Ngành Y tế tỉnh Quảng Ngãi đã yêu cầu các cơ sở y tế tăng cường biện pháp phòng bệnh, hạn chế số ca mắc mới và tử vong do bệnh tay chân miệng.

Khoa hồi sức tích cực, chống độc, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi đang điều trị nhiều ca bệnh tay chân miệng diễn biến nặng. Đây là những trường hợp mắc bệnh nhưng gia đình không biết hoặc chủ quan tự điều trị ở nhà đến khi trở nặng với các biến chứng như viêm não, suy hô hấp mới đưa đến bệnh viện. Chị Đinh Thị Nổ, có con vừa qua cơn nguy kịch cho biết, cháu mắc bệnh tay chân miệng, ở nhà sốt 2 ngày không đỡ mới đưa con xuống bệnh viện: "Cháu sốt ở nhà, xuống bệnh viện đây bác sĩ nói bị viêm não, rồi tay chân miệng, dạ dày nữa”.

Bác sỹ Trần Đình Điệp, Trưởng khoa Hồi sức tích cực, chống độc - Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi, người trực tiếp điều trị cho biết, bệnh nhi này khi nhập viện điều trị 2 ngày tại khoa Bệnh nhiệt đới thì tình trạng cháu nặng hơn nên chuyển qua Hồi sức tích cực, chống độc để tiếp tục theo dõi. Bác sĩ Trần Đình Điệp khuyến cáo: “Mùa này là mùa của bệnh tay chân miệng. Nếu không phát hiện sớm, để trẻ ở nhà thì nặng lên không cứu kịp. Bệnh này thường dẫn đến biến chứng viêm não, suy hô hấp, suy tuần hoàn, ngưng thở ngừng tim, suy đa tạng. Quan trọng nhất không phải là tìm ra biến chứng mà phát hiện sớm, điều trị sớm, kịp thời, nặng hơn nữa thì can thiệp sớm”.

Từ đầu tháng 7 đến nay, tại Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi trung bình mỗi ngày tiếp nhận và điều trị từ 15 đến 20 trẻ mắc bệnh chân tay miệng. Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi đang điều trị cho 40 bệnh nhi chân tay miệng. Đáng nói, tỷ lệ trẻ mắc tay chân miệng độ nặng chiếm 1/3. Trước thực trạng này, Bệnh viện đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh, sàng lọc ngay từ khu khám bệnh và phân loại bệnh để có sự cách ly điều trị hiệu quả, tránh lây nhiễm chéo cho bệnh nhân khác.

Bác sỹ Đỗ Duy Thanh, Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi cho biết, những bệnh nhân tay chân miệng độ nhẹ, độ 1 thường có biểu hiện loét miệng, phát ban được theo dõi điều trị ở nhà. Khi trẻ sốt 39 độ, sốt không hạ, sốt lên tục và nôn ói thì phải đến ngay bệnh viện. Các dấu hiệu khác như ngủ giật mình, co giật, chân tay run, đi đứng loạng choạng, thở nhanh thì phải nhập viện ngay. Để phòng ngừa tay chân miệng thì các em mắc bệnh này nên cách ly khoảng 10 ngày không cho chơi chung với các bé khác, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng. Bác sỹ Đỗ Duy Thanh, Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ngãi nói: “Việc phân tầng điều trị rất quan trọng. Bệnh nhân mắc tay chân miệng không phải tất cả đều bị nặng, khoảng 3 đến 5% em bé có dấu hiệu nặng. Khi có dấu hiệu nặng thì bệnh viện cho nằm theo dõi ở 1 khu riêng, còn những em bé chưa có dấu hiệu nặng thì sẽ nằm theo dõi khu khác. Quan trọng nhất là theo dõi điều trị ở nhà, theo dõi những dấu hiệu chuyển đổi nặng, lúc đó phải chuyển viện gấp”.

Tay chân miệng là bệnh thường gặp ở trẻ và có thể điều trị tại nhà nếu bệnh nhẹ. Tuy nhiên, bệnh cũng dễ gây biến chứng nguy hiểm khi trở nặng. Trong đó, 2 biến chứng nguy hiểm dễ dẫn đến tử vong nhanh cho trẻ là biến chứng thần kinh và suy hô hấp, suy tuần hoàn. Bệnh tay chân miệng hiện chưa có vắc xin phòng bệnh. Phụ huynh và người chăm trẻ cần theo dõi sát sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ có các dấu hiệu như: sốt cao không hạ, nôn ói, tay chân nổi bọng nước thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời./.