Khoa Hồi sức  zêl độc ma nưih ga rứa, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh xooc zư pa dưah đoọng ha muy cha năc pân jưih, 23 c’moo, crêê nhiễm trùng uốn ván pa bhlâng ngân. Ma nưih ca ay crêê ha nhuunh lêệ, ca ay p’lêê hoọng, rối loạn thần kinh thực vật. L’lăm đêêc, ma nưih ca ay crêê c’lâm xe máy, ha nhuunh tr’pang dzung, bơơn muy bệnh viện tơợ An Giang đơơng âng tươc. Xang bêl moot viện, ma nưih ca au âi bơơn ta hơ c’lâng pr’hơơm, p’hơơm oxy, an thần, ra loc aham bâc chu. Tươc đâu, ađoo pân jưih  ca ay âi ăt viện lâh 1 c’xêê, pa zêng zên zư pa dưah năc vêy đhr’năng dzooc lâh 350 ưc đồng. Coh bêl đêêc, pr’loọng đong âng ma nưih ca ay zr’năh k’đhap, ma nưih ca ay căh vêy thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT).

Nâu đoo đhêêng năc muy coh bâc ngai crêê uốn ván zư pa dưah coh Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh. Trung bình, zâp c’xêê Khoa zêl độc coh ma nưih ga rứa zư pa dưah ha lâh 20 cha năc uốn ván, coh đêêc, bâc năc apêê ngân pa hơơn lâng máy. BS.CKII Trương Ngọc Trung  - Trưởng khoa pa chô c’rơ t’bhlâng zêl độc ma nưih ga rứa, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh đoọng năl, ma nưih crêê uốn ván đhị đâu bâc năc tơợ 40-60 t’moo căh câ ga rứa lâh. Nâu đoo năc apêê bêl tứi căh bơơn tiêm cha groong vaccine uốn ván căhc â âi tiêm n’đhang căh ta tiêm zâp. Tu cơnh đêêc, bh’rợ zư lêy coh a chăc xiêr ting c’moo lâng buôn crêê uốn ván ha dang crêê bhrêy. Pa bhlâng năc, bêl crêê uốn ván cơnh lâng apêê ga rứa, apêê âi vêy cr’ay coh a chăc năc buôn dưr vaih ngân, đanh zư pa dưah, zên pră bâc. Ting bác sĩ Ngọc Trung, uốn ván căh vêy xay moon viêr lơi ngai ôt:“Dịch tễ uốn ván k’dâng cơnh đhị ooy công vêy. Nha bào uốn ván vêy choom vaih coh apêê môi trường  nhiệt độ dal, gooh, căh câ dzêp dzong… Tu cơnh đêêc bh’rợ xay bhrợ băng bh’rêy năc choom bhrợ đhị bhưah, căh vêy p’ghit coh muy bơr ngai a năm. Ngai bhrêy năc công choom bơơn xay bhrợ pa liêm băng bh’rêy muy cơnh liêm ta nih.”

Ha dợ ting TS.BS Lê Quốc Hùng – Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, apêê ngai crêê nhiễm trùng uốn ván năc buôn vaih u jưih, cr’đơơng tươc a bôc. Uốn ván năc muy cr’ay nhiễm trùng cấp tính tu vi khuẩn uốn ván bhrợ t’vaih. Choom moon, ma nưih ca ay crêê uốn ván ngân năc buôn crêê p’xoọng apêê vi khuẩn n’lơơng, zư pa dưah pa bhlâng zr’năh k’đhap:“Đợ ngai crêê nhiễm trùng t’tun lâh vi khuẩn uốn ván năc dzợ buôn crêê nhiễm trùng tu muy bơr apêê vi khuẩn n’lơơng. Tu cơnh đêêc z’nươu zư pa dưah ha muy bơr ngai xooc pa hơơm lâng máy năc buôn dzooc tươc bơr pêê ha riêng ưc đồng. Tu coh bêl pa hơơm máy, ma nưih ca ay xooc đhur, năc buôn bhlâng nhiễm trùng p’xoọng cớ apêê vi khuẩn n’lơơng, cr’đơơng tươc năc choom đươi dua apêê râu kháng sinh bâc zên.”

BS.CKII Trương Ngọc Trung – Trưởng khoa Pa chô c’rơ zêl độc coh ma nưih ga rứa, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh đoọng năl, apêê ngai ăt zư pa dưah đhị đâu buôn đang dâng 3 tuần, vêy ngai năc ăt đanh lâh. Lâh mơ ta hơ c’lâng pr’hơơm lâng máy, apêê ca ay năc zư pa dưah đhr’năng nhiễm trùng n’lơơng cơnh lâng zên dâng 40-150 ưc đồng/cha năc:“Uốn ván năc đợ zư pa dưah liêm choom dâng 90 pa tươc 95%, đhr’năng bhrợ pa dưr cớ công z’zăng liêm, n’đhơ cơnh đêêc, zên công zăng bâc, tu cơnh đêêc công năc muy râu k’đhap ha pr’loọng đong. Ma nưih ca ay crêê uốn ván buôn năc apêê lum pr’ăt tr’mông zr’năh k’đhap, ha dang căh vêy thẻ  BHYT năc pa bhlâng k’đhap ha ngai ca ay,”

Công ting bác sĩ Trương Ngọc Trung – Trưởng khoa Pa chô c’rơ zêl độc ma nưih ga rứa, Bệnh viện Bệnh nhiệt dới thành phố Hồ Chí Minh, buôn năc nha bào uốn ván coh môi trường moot ooy a chăc đhị apêê băng bh’rêy, tr’loó, pr’đôm căh  câ ta tắc, n’đhơ năc phẫu thuận căh liêm ta nih. N’đhơ cơnh đêêc, uốn ván năc cr’ay choom cha groong lâng bh’rợ tiêm cha groong văc xin zâp. Tu cơnh đêêc, đha nuôr năc choom tiêm cha groong l’lăm bêl crêê bhrêy. Văc xin uốn ván vêy pr’đươi tơợ 10-15 c’moo, bêl crêê uốn vá công choom tiêm văc xin đoọng cr’ay doó lâh ngân. Cơnh lâng apêê ngai căh âi tiêm cha groong văc xin zâp, bêl vêy bhrêy năc choom đơơh tươc cơ sở y tế đăn bhlâng đoọng bơơn pa dưah băng bh’rêy liêm crêê, căh choom c’la đay rau bhrợ băng bh’rêy đhị đong cơnh xut, m’poọ ha la z’nươu, n’jưah căh liêm vệ sinh, n’jưah bhrợ t’vaih pr’đơợ ha vi trùng uốn ván moot vaih./.

Hệ lụy từ bệnh uốn ván

Thời gian qua, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận nhiều trường hợp mắc uốn ván nguy kịch chỉ từ những vết thương nhỏ. Đáng nói, nhiều bệnh nhân nằm viện dài ngày, nguy cơ nhiễm trùng thứ phát, trong khi bệnh nhân lại không có thẻ Bảo hiểm y tế và chi phí điều trị lên tới hàng trăm triệu đồng, gánh nặng kinh tế vô cùng lớn.

Khoa Hồi sức tích cực chống độc người lớn (ICU), Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh đang điều trị cho một bệnh nhân nam, 23 tuổi, bị nhiễm trùng uốn ván rất nghiêm trọng. Người bệnh bị hủy cơ vân cấp, suy thận cấp, rối loạn thần kinh thực vật. Trước đó, bệnh nhân bị tai nạn xe máy, nát mu bàn chân, được một bệnh viện từ An Giang chuyển lên. Sau khi nhập viện, bệnh nhân đã được mở khí quản, thở oxy, an thần, giãn cơ, điều trị lọc máu nhiều đợt. Đến nay, nam bệnh nhân đã nằm viện hơn 1 tháng, tổng chi phí đã gần 250 triệu đồng. Dự kiến, bệnh nhân vẫn phải tiếp tục điều trị, chi phí có thể lên đến hơn 350 triệu đồng. Trong khi đó, gia cảnh của bệnh nhân khó khăn, bệnh nhân không có thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT)

Đây chỉ là một trong số hàng chục bệnh nhân bị uốn ván điều trị ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh. Trung bình, mỗi tháng Khoa Chống độc người lớn điều trị cho hơn 20 bệnh nhân uốn ván, trong đó, phần lớn là những ca nặng phải thở máy. BS.CKII Trương Ngọc Trung - Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh cho biết, người mắc bệnh uốn ván tại đây chủ yếu từ 40-60 tuổi hoặc lớn hơn. Đây là những bệnh nhân do khi nhỏ chưa được tiêm ngừa vaccine uốn ván hoặc đã tiêm nhưng không chịu tiêm mũi nhắc lại. Do đó, kháng thể bảo vệ giảm theo thời gian và dễ bị uốn ván nếu bị thương. Đặc biệt, khi bị uốn ván đối với người lớn tuổi, bệnh nhân thường có bệnh nền nên diễn biến thường phức tạp, kéo theo thời gian điều trị nằm viện kéo dài, chi phí gia tăng. Theo bác sĩ Ngọc Trung, uốn ván không ngoại trừ một ai:“Dịch tễ uốn ván dường như chỗ nào cũng có. Nha bào uốn ván có thể tồn tại được trong các môi trường rất khắc nghiệt như nhiệt độ cao, ánh sáng khô, độ ẩm... Cho nên việc xử lý vết thương là phải trên diện rộng, không chú trọng trên một loại đối tượng nào cả. Người nào bị thương thì cũng phải được xử lý vết thương một cách hợp lý.”

Còn theo TS.BS Lê Quốc Hùng - Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, các trường hợp nhiễm trùng uốn ván có thể gây co giật, tổn thương não. Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn uốn ván gây ra. Đáng nói, người bệnh bị uốn ván nặng có thể bị thêm các loại vi khuẩn khác, điều trị rất khó khăn:“Những trường hợp bị nhiễm trùng thứ phát ngoài vi khuẩn uốn ván ra có thể bị nhiễm trùng bởi một số các vi khuẩn khác, có thể gặp những cái vi khuẩn đa kháng. Do đó thuốc men điều trị cho một số trường hợp phải thở máy có thể lên đến vài trăm triệu. Bởi vì trong lúc thở máy, bệnh nhân đang yếu, sẽ rất dễ dàng nhiễm trùng thêm những cái loại vi khuẩn khá, dẫn tới là phải sử dụng những cái kháng sinh đắt tiền”.

BS.CKII Trương Ngọc Trung - Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh cho hay, các trường hợp nằm điều trị tại đây thường khoảng 3 tuần, có những trường hợp phải nằm lâu hơn. Ngoài mở khí quản thở máy, bệnh nhân phải điều trị tình trạng nhiễm trùng khác với chi phí kèm theo khoảng 40-150 triệu/trường hợp: “Uốn ván là tỉ lệ điều trị thành công khoảng 90 cho đến 95 %, khả năng hồi phục cũng khá tốt, tuy nhiên, chi phí cũng khá là cao, cho nên cũng là một gánh nặng cho cả gia đình. Bệnh nhân bị uốn ván thường là những người có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, nếu không có thẻ BHYT thì cũng là gánh nặng cho cả bệnh viện luôn.”

Cũng theo bác sĩ Trương Ngọc Trung - Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh, thông thường nha bào (bào tử) uốn ván ngoài môi trường xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương, vết rách, vết bỏng hoặc do tiêm chích không an toàn, kể cả phẫu thuật không an toàn. Tuy nhiên, uốn ván là bệnh có thể phòng ngừa được bằng việc tiêm ngừa vắc xin đầy đủ. Do đó, người dân cần tiêm ngừa chủ động trước khi bị vết thương. Vắc xin uốn ván có hiệu lực 10-15 năm, khi bị mắc uốn ván vẫn có thể tiêm vắc xin để bệnh nhẹ đi. Đối với trường hợp chưa tiêm ngừa vắc xin đầy đủ, khi có vết thương cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí vết thương đúng cách, đồng thời, cần tránh tuyệt đối việc tự xử lý vết thương tại nhà như thoa đắp các loại lá cây, cỏ, vừa không đảm bảo vệ sinh, vừa tạo điều kiện cho vi trùng uốn ván xâm nhập./.