Zơ Râm Hữu Danh

                                                                                               (SV Đại học Văn hóa TP HCM)

            Pơrning nắc mưy vel văn hoá cấp chr’hoong âng chr’val Lăng, chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. Cóh vel Pơrning, hadang cơnh Cơ Lâu Nâm bơơn ta năl nắc mưy t’coóh vel bơơn bấc ngai chắp nhêr, nắc anh hùng lực lượng vũ trang lâng nắc nghệ nhân boọc coọch âng vel bhươl Cơtu, nắc Bhling Phát 27 c’moo bơơn bấc ngai năl tước lâng k’đươi bhrợ trưởng vel p’niên bhlâng, bhriêl ta’bách lâng zay ta’níh…

         Bhling Phát bơơn ta tin đươi lâng k’đươi bhrợ trưởng vel Pơrning nhiệm kỳ 2015-2020. đhiệp mưy c’moo ơy tơợ bêl bhrợ têng trưởng vel, Bhling Phát bơơn đhanuôr chắp kiêng, hơnh déh tu râu zay ta’níh, lứch loom tu bhiệc bhrợ. Râu âng anoo k’rang bhlâng nắc bhrợ ha cơnh đoọng zúp đhanuôr têêm ngăn pr’ắt tr’mung, vêy bơơn pa’xoọng zên:

           Băng Cơtu: acu rơơm kiêng cấp ping, cơ quan vêy thẩm quyền nắc lêy moon pachoom liêm gít đoọng ha đhanuôr đắh bhiệc b’băn, tơơm chr’nóh choom padưr pa’xớc pr’ắt tr’mung liêm nhâm, đoọng đhanuôr pa’câl cóh thị trường.

          Vel văn hoá Pơrning nắc mưy ooy đợ đhị lướt lêy chi’ớh bha’lâng âng chr’hoong lêy chô. Năl gít bhiệc nâu, anoo Phát nắc ơy họp vel lâng k’đươi moon đhanuôr cóh vel bhr’lậ paliêm zâp đông tô bhúh, lâng t’đang k’đươi đhanuôr padưr paliêm bhiệc taanh dzặc lâng taanh n’đoóh a’doóh đhị vel đoọng ha ta’mooi buôn lướt lêy chi’ớh ooy cr’chăl nâu a’tốh. anoo cung lêy chắp bhiệc têêm ngăn, liêm sạch cóh môi trường, an ninh. Anoo Phát moon:

           Băng Cơtu: acu rơơm kiêng bhr’cộ cấp ping taluôn lướt ooy vel đoọng đh’rứah pazưm bhrợ bhiệc lêy cha’mêết an ninh xã hội đhị vel. Tu bấc apêê bhrợ cắh liêm crêê dzợ p’niên mơ 13-14 c’moo, cắh năl liêm gít pháp luật, nắc lêy bhrợ têng đợ bhiệc bhrợ zêl cha’groong đấh loon.

          Lâng râu zooi zúp âng t’coóh vel lâng âng cán bộ dân chính vel, tu vêy đợ bhiệc bhrợ liêm gít nắc anoo trưởng vel p’niên pabhlâng bơơn đhanuôr tin đươi. Apêê nắc xay moon bấc râu liêm crêê ooy anoo. Anoo Abing Lập, bêl ahay nắc bhrợ phó vel Pơrning nhiệm kỳ 2013-2015 đoọng năl:

           Băng Cơtu: ting cơnh xay moon âng cu nắc đồng chí Phát bhrợ choom, ta’níh, taluôn bhrợ têng liêm xang bh’rợ âng đay, cung cung rơơm kiêng ađoo taluôn padưr liêm choom đợ râu ơy choom âng đay, lâng râu zr’nắh k’đhạp nắc lêy ta’moóh apêê cóh vel bhrợ têng.

            Hadợ A Lăng Dè 29 cóh vel Pơrning moon:

          Băng Cơtu: c’moo tr’nơợp k’đhơợng bhrợ trưởng vel, lâng c’la cu đồng chí Phát bhrợ choom cơnh đêếc nắc liêm choom bhlâng. Tơợ t’ngay đồng chí Phát dzoọc bhrợ trưởng vel nắc ơy vêy bấc râu tr’xăl liêm gít, cơnh đắh chính sách, đắh đhị ắt tớt liêm tưn taách lấh, xang nặc an ninh taluôn zư nhâm mâng lấh.

           Bhling Phát dzợ p’têết pazưm zâp pr’loọng cóh vel đh’rứah liêm lâng p’rá xa’nay zr’nưm âng đhanuôr lướt đăn lâng cán bộ cóh vel. Bêl ahay zâp đắh bh’rợ nắc bhrợ têng họp định kỳ lalay lâng đhanuôr cóh vel, xoọc đâu anoo Phát nắc ơy k’đươi moon zâp ngai cóh zâp ban ngành nắc bhrợ têng, họp zr’nưm đoọng râu p’rá xa’nay âng đhanuôr liêm buôn lấh, zâp ngai nắc năl gít lấh ooy đắh bh’rợ âng đồng chí ngai bhrợ cắh ơy liêm choom:

          Băng Cơtu: ting cơnh acu, ha y chroo bêl họp vel nắc lêy vêy râu prá xay pazưm đh’rứah âng zâp ban ngành cóh vel. Họp pazưm đh’rứah, oó chấc pác cơnh mặt trận lalay, chi đoàn vel lalay, đảng bộ vel lalay, trưởng vel lalay. Nắc lêy bil bấc cr’chăl t’ngay âng đhanuôr.

            Trưởng vel p’niên Bhling Phát dzợ k’đươi moon lâng vel bhươl, lấh mơ bhiệc bhrợ têng bhiệc bhiệc g’lúh hơnh déh cha ha’roo t’mêê Zơ Trăng, đhanuôr cóh vel zi cung bhrợ têng hơnh déh zâp t’ngay bhiệc bhan pậ chr’nắp âng k’tiếc k’ruung mưy cơnh liêm choom. Tơợ đêếc, lấh mơ đợ bhiệc bhan truyền thống âng manứih Cơtu, Bhling Phát nắc ơy đh’rứah lâng zâp t’coóh vel, cán bộ chr’val zay ta’níh bhrợ têng hơnh déh đảng, hơnh déh t’ngay k’tiếc k’ruung pazưm pachô, t’ngay thương binh liệt sỹ… mưy cơnh liêm ta’níh, vêy câm óih bhrợ trại, vêy múa tân tung da dặ, xa’nưl chiing cha’gâr… bơơn xa’nay bh’rợ 30A zooi zúp, Bhling Phát nắc zước nhăn zên đoọng bhrợ têng c’lâng cóh vel bhươl lâng be tông. Xoọc đâu, bơơn lướt truíh c’lâng t’mêê liêm, đhanuôr cóh vel Pơrning zâp ngai cung xơơng yêm loom, hơnh déh./.

TRƯỞNG THÔN TRẺ BHLING PHÁT

        Pơrning là thôn văn hóa cấp huyện của xã Lăng, huyên Tây Giang, tỉnh Quảng Nam.  Ở thôn Pơ Ning, nếu như Cơ Lâu Nâm được biết đến là một vị già làng uy nghiêm, là anh hùng lực lượng vũ trang và là nghệ nhân điêu khác của bản làng Cơtu, thì Bhling Phát 27 tuổi được nhiều người biết với cương vị là trưởng thôn trẻ tuổi,nhiệt huyết…

           # Blhing Phát được tín nhiệm bầu làm trưởng thôn Pơrning nhiệm kỳ 2015 – 2020. Đã tròn một năm từ ngày làm trưởng thôn, Bhling Phát được bà con ưng cái bụng lắm vì sự tận tình, hết lòng vì công việc.  Điều mà anh quan tâm nhất là làm sao giúp cho bà con mình ổn định được sản xuất, có thêm thu nhập:

            (Băng Cơ Tu: Tôi rất mong muốn cấp trên, cơ quan có thẩm quyền hãy định hướng cụ thể cho bà con những vật nuôi, cây trong có thể phát triển kinh tế bền vững, để bà con sản phẩm buôn bán ngoài thị trường. Đồng thời luôn thăm dò ý kiến bà con để xem sự hưởng ứng, đồng thời ngăn chặn được nạn phá rừng làm rẫy. Bên cạnh đó, tôi cũng hi vọng những dự án cấp trên hứa sẽ đầu tư về đường bê tông, cơ sở vật chất sẽ sớm được khắc phục để việc xây dựng nông thôn mới, làng du lịch sớm được hoàn thành theo dự kiến 2017 – 2018. Luôn có sự thông nhất đồng lòng giữa lãnh đạo cấp trên và nhân dân ở địa phương để mọi công tác sẽ thuận lợi.)

             Thôn văn hóa Pơrning là một trong những địa điểm du lịch trọng tâm mà huyện nhắm tới. Nhận thức được vấn đề đó, anh Phát đã họp thôn và vận động bà con trong thôn tu sửa lại các nhà tộc họ, đồng thời kêu gọi bà con khôi phục lại lớp đan lát và dệt thổ cẩm tại thôn để phục vụ cho khách du lịch trong thơi gian sắp tới đây. Anh cũng coi trọng việc đảm bảo vệ sinh môi trường, an ninh trật tự . Anh Phát nói:

               Băng Cơ Tu: Tôi mong muốn lãnh đạo cấp trên thường xuyên xuống tại thôn để cùng phối hợp về vần đề quán triệt an ninh trật tự xã hội tại thôn. Vì đa số những người vi phạm ở độ tuổi 13 – 14, chưa đủ độ tuổi vị thành niên nên pháp luật chưa thể xử lý được, nên chúng ta chỉ có thể xử lý bằng việc ngăn chặn kịp thời, biện pháp hợp lý để tình trạng này không còn xảy ra nữa. Theo tôi thì tùy theo mức độ vy phạm của mỗi người mà chúng ta sẽ đưa ra hình thức xử lý phù hợp: Nếu ở mực nhẹ thì cán bộ thôn qua hòa giải, động viên hỏi rõ nguyên nhân lý do; Nếu ở mực nặng phá hoại tài sản chung của thôn thì sẽ bắt đền bù bằng giá trị của tài sản đó, đồng thời sẽ họp kiểm điểm tại nhà Gươl trước sự chứng kiến của đông đảo bà con trong thôn).

          Với sự ủng hộ của già  làng và hỗ trợ của cán bộ dân chính thôn, nhờ những việc làm cụ thể đó mà anh trưởng thôn trẻ tuổi rất được bà con tin tưởng. Họ đã dành những lời tốt đẹp khi nói về anh.

Anh Abing Lập, cựu phó thôn Pơrning nhiệm kỳ 2013 – 2015 cho biết:

           Băng Cơ Tu: Theo ý kiến của riêng tôi thì đồng chí Bhling Phát làm được, nhiệt tình, hoạt bát, luôn hoàn thành tốt công việc được giao phó, lấy được lòng dân và mọi người cảm thấy thỏa mãn trong mọi thắc mắc của mình khi hỏi trưởng thôn. Tôi cũng mong rằng đồng chí Phát luôn phát huy những điểm mạnh, lợi thế của mình, đồng thời những cảm thấy khó khăn trong công việc thì có thể hỏi ý kiến của tôi cũng như các gia làng hay các đồng chí đã từng làm trước đây)

             Còn A Lăng Dè 29 ở thôn Pơrning nói:

          (Băng Cơ Tu: Cơ bản năm đầu tiên nhận chức trưởng thôn, đối với cá nhân tôi đồng chí Phát làm được như vậy là quá tốt so với những thế hệ trước đây khi mới đảm nhiệm chức vụ trưởng thôn mà tôi từng chứng kiến. Từ ngày đồng chí Phát lên làm trưởng thôn đã có những thay đổi rõ rệt, đầu tiên là về chính sách siết chặt các mặt của thôn, thứ hai là vấn đề môi trường xanh sạch đẹp hơn và tiếp đến là vấn đề an ninh trật tự xã hội trong thôn được giữ vững ổn định hơn.)

          Bhling Phát còn gắn kết lại được các cán bộ trong thôn với nhau và tiếng nói của nhân dân đến gần cán bộ trong thôn hơn. Thay vì trước đây mỗi mảng, mỗi lĩnh vực sẽ tổ chức cuộc họp định kỳ riêng với bà con trong thôn thù bây giờ anh Phát đã đề nghị mọi người trong các ban nghành thôn sẽ tổ chức họp chung để nghe phản ánh của nhân dân dễ hơn, mọi người sẽ biết được rõ ràng hơn về trách nhiệm của đồng chí nào làm chưa được tốt.

           (Băng a Phát: Theo tôi định hướng, sau này trước khi họp thôn phải có sự trao đổi thống nhất giữa các ban nghành trong thôn. Họp lồng ghép vào nhau luôn, chứ không cần phải chia theo mảng như: Mặt trân riêng, Chi Đoàn thôn riêng, Đảng bộ thôn riêng, Trưởng thôn họp riêng. Thứ nhất làm mất thời gian của bà con rất nhiều, thứ hai cuộc họp chưa có sự minh bạch thật sự và cũng chưa hẳn đạt kết quả cao nhất. Vì theo tôi thấy nhiều đồng chí ý kiến, chủ trương nghị quyết rất nhiêu, nhưng khi thực hiện thì hiểu quả chẳng ra vào đâu cả. Nên tối muốn có sự thống nhất, rõ ràng trước bà còn để mọi thắc mắc của bà con trong thôn sẽ được các đồng chi trong ban lanh đạo thôn giải quyết thỏa đáng triệt để.)

               Trưởng thôn trẻ Bhling Phát còn đề xuất với làng: “Ngoài việc tổ chức lễ hội vào dịp mừng lúa mới Zơ Trăng, dân làng mình cũng tổ chức mừng các ngày lễ lớn của đất nước một cách bài bản”. Kể từ đó, ngoài những lễ hội truyền thống của người Cơ Tu, Bhling Phát đã cùng với các già làng, cán bộ xã hăng hái tổ chức mừng Đảng đón xuân, mừng ngày đất nước thống nhất, ngày thương binh liệt sĩ… một cách chỉn chu, bài bản, có đốt lửa trại, có múa tung tung za zá, có tiếng cồng chiêng…Được Chương trình 30A hỗ trợ, Bhling Phát mạnh dạn viết đơn xin kinh phí để bê tông hóa toàn bộ đường trong thôn mình. Bây giờ, được đi trên con đường mới, nhân dân thôn PơrNing ai cũng thấy vui cái bụng…./.

----