Liêm pr’hay lâng bh’rợ tân tung da dặ, bhưưng ang pr’hoọm tơợ apêê xa nập xập liêm pr’hay, dhd’rứah lâng cr’chăng liêm âng apêê diễn viên Cơ Tu tước tơợ chr’hoong da ding ca coong Nam Giang âi bhrợ t’váih râu liêm pr’hay lâng râu t’mêê t’mô ha t’mooi lâng đha nuôr phố Hội bêl tước lâng zr’lụ Bhươn Tượng An Hội cóh ha dum tr’cuôl ha nua. Nâu đoo nắc bh’rợ xa nay âng Sơn Văn hóa, thể thao lâng Du lịch tỉnh Quảng Nam pa zum lâng thành phố Hội An bhrợ têng lâng pr’đớc “ Ha dum văn hóa Cơ Tu”, đoọng pa cắh văn hóa Cơ Tu lâng xay trúih pr’đơợ du lịch da ding ca coong n’đắh Tây Quảng Nam. Kim Cương, PV Đài P’rá Việt Nam xay trúih:

       La lay lâng p’răng púih cóh t’ngay âng miền Trung, plêêng ha dum tr’cuôl cóh phố ty Hội An, tỉnh Quảng Nam k’dâng lêy công cơnh “ t’đui loom t’mooi” dưr váih liêm  đh’hi lấh. Hr’lúc đh’rứah lâng tr’ang bhưưng ang tơợ đèn lồng, râu liêm la lay âng phố ty Hội An nắc cha gâr, chiing đhưưng xí lâng tân tung da dặ âng apêê đha đhâm c’mâr Cơ Tu tước tơợ chr’hoong Nam Giang. T’mooi k’rong zấp n’đắh lâng n’đhơ nắc đha nuôr phố Hội an, r’dợ chô glụ k’rong bấc ơl cóh muy zr’lụ âng zr’lụ Bhươn tượng An Hội, đhị apêê đha đhâm c’mâr Cơ Tu xoọc tân tung da dặ. tước đâu, t’mooi cắh muy bơơn lêy tân tung da dặ nắc dzợ bơơn ting pấh tân tung da dặ, giao lưu chụp cha nụp lâng diễn viên. Pr’zớc Phan Hoàng Anh Thư, t’mooi tước tợơ Đà Nẵng xay moon:

           Acu tước Hội An bấc chu âi. T’ngay đâu lêy g’lúh cha ớh liêm pr’hay la lay. Pr’hay cắh choom lấh n’nắc dzợ.

             A moó Vũ Thị Minh – t’mooi tước tơợ tỉnh Hải Dương đoọng năl:

            Acu lêy, muy đhị vêy muy cơnh liêm la lay, ting zr’lụ, ting c’bhúh đha nuôr acoon cóh. Moon pa zum lêy apêê diễn viên cha ớh cơnh đâu vêy bơơn lêy pr’đơợ văn hóa Việt Nam ting t’ngay ting dưr k’rơ lấh mơ.

           Cắh muy t’mooi tước tơợ apêê tỉnh ch’ngai bha dắh n’đhơ nắc đha nuôr phố Hội công lêy liêm pr’hay tu râu t’mêê âng ha dum tr’cuôl n’nâu. Pa bhlâng nắc, đợ xa nập Cơ Tu cơnh lâng x’rắ lâng pr’hoọm, a rắc bơơn bhrợ t’váih tơợ tr’pang têy z’hai g’lăng âng apêê a mế, a dích t’đang t’pấh râu p’ghít lêy âng đha nuôr. A moó Nguyễn Thị Lê xay moon:

           Acu lêy xa nập âng apêê diễn viên pa bhlâng liêmn. Ma nứih cóh đâu nắc muy xấp áo dài, n’đoóh, quần… ha dợ xa nập âng apêê diễn viên pa bhlâng liêm la lay, tơợ pr’hoọm, văn hóa bêl múa lêy pa bhlâng liêm.

         Cắh muy pa cắh muy đhị a năm, apêê diễn viên Cơ Tu dzợ n’jứah ta tooi lướt, n’jứah da dặ tân tung đhị apêê acoon c’lâng cóh phố ty tơợ zr’lụ bhườn tượng An Hội lướt tước bảo tàng c’kir lâng x’ría nắc đhị zr’lụ đhêy ặt Anantara Hội An. Đoọng đơơng tước ha t’mooi đợ g’lúh tân tung da dặ liêm pr’hay, apêê diễn viên âi vêy râu k’rong ra văng liêm ghít tơợ chơớih pay diễn viên, cr’chăl pa choom l’lăm đêếc, tu zr’lụ tân tung da dặ la lay, kiêng vêy râu ting pấh bhrợ liêm, doó u tr’toọt, râu tr’xăl bhlưa apêê diễn viên tơợ phố n’nâu tước phố n’lơơng cơnh lâng đhăm bhứah nắc xiên xoon. Ga lêếh ga lêêng nắc cơnh, n’đhơ cơnh đêếc apêê diễn viên zêng lứch loom ting pấh, pa bhlâng nắc apêê a đhi a moó hắt bêl vêy pr’đơợ bơơn xiêr phố ting pấh. a moó Zơ râm Bót, tước tơợ chr’hoong Nam Giang moon:

        Acu lêy pa bhlâng pr’hay tu hắt bêl vêy bơơn ting pấh la lêy cơnh đâu. Công muy bơr chu acu bơơn lướt la lêy cơnh đâu. G’lúh l’lăm acu dzợ bơơn lướt Tam Kỳ cha ớh.

        A đhi Đỗ Trọng Phúc c’moo đâu đhêêng 17 c’moo, nắc diễn viên k’tứi bhlâng c’bhúh tân tung da dặ chr’hoong Nam Giang đoọng năl, nâu đoo g’lúh tr’nợợp bơơn ting pấh bh’rợ n’nâu. N’đhơ cha ớh ga lêêng, n’đhơ cơnh đêếc a đhi rơơm kiêng bơơn ting pấh lâng apêê a đhi a moó cóh bấc râu bh’rợ cơnh đâu dzợ:

       Nâu đoo g’lúh tr’nơợp bơơn cha ớh cơnh đâu cóh Hội An, acu pa bhlâng yêm loom. A cu bơơn lướt biểu diễn lâng apêê a dêy, a noo cơnh đâu mr’hal cắh cơnh.

        “ Ha dum văn hóa Cơ Tu” cóh ha hum tr’cuôl c’xêê 5 ha nua, nắc g’lúh biểu diễn tr’nơợp tước tơợ chr’hoong Nam Giang. Đợ ha dum tr’cuôl t’tun nắc vêy âng c’bhúh Đông Giang lâng Tây Giang tr’xăl pa cắh. Lấh bh’rợ biểu diễn tân tung da dặ, apêê c’bhúh dzợ chô đơơng tước zr’lụ pa cắh apêê bh’nơơn ha rêê đhuốch, a lắc, tợt t’taanh âng Cơ Tu… bh’rợ xa nay bơơn zooi đoọng âng tổ chức FIDR Nhật Bản, nhiếp ảnh gia Rehanhn, zr’lụ đhêy ặt Anantara Hội An lâng Công ty Cổ phần tàu lướt đơớh An Di…

          Bhriu Thương, Giám đốc HTX Du lịch z’nươr ooy vel bhươl Cơ Tu lâng k’đhơợng bhrợ hiện trường tổ chức FIDR đhị chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam đoọng năl:

          “Ha dum văn hóa Cơ Tu” âng apêê c’bhúh múa tước tơợ 3 chr’hoong Nam Giang, Đông Giang lâng Tây Giang nắc bêl xay trúih tước t’mooi ooy văn hóa, chr’nắp ty đanh âng ma nứih Cơ Tu. Nâu đoo công nắc bêl đoọng apêê xay trúih pa cắh du lịch, pa choom đoọng đha nuôr ng’cơnh bhrợ du lịch liêm choom bhlâng. Lấh n’nắc, đhị chr’hoong Nam Giang, tổ chức FIDR cắh muy zooi đọong ha đha nuôr bhrợ têng apêê bh’nơơn ha rêê đhuốch, bh’rợ taanh dzắc ty đanh… nắc ting bhr’dzang zooi đha nuôr pa dưr tr’mông tr’mêếh liêm choom./.

VĂN HÓA CƠ TU VỀ PHỐ HỘI

         Sôi động với vũ điệu dân vũ Tân tung da dặ, rực rỡ đa sắc màu từ những bộ trang phục thổ cẩm đẹp mắt, cùng nụ cười thân thiện của các diễn viên Cơ Tu đến từ huyện miền núi Nam Giang đã tạo ấn tượng tốt đẹp và sự mới lạ cho du khách và người dân phố Hội khi đến với khu Vườn tượng An Hội trong đêm rằm vừa qua. Đây là chương trình do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam phối hợp với thành phố Hội An tổ chức với chủ đề “Đêm văn hóa Cơ Tu”, nhằm quảng bá văn hóa Cơ Tu và giới thiệu tiềm năng du lịch miền núi phía Tây Quảng Nam. Kim Cương, PV Đài TNVN phản ánh.

            Khác hẳn với nắng, nóng oi bức ban ngày của miền Trung, tiết trời đêm rằm ở phố cổ Hội An, tỉnh Quảng Nam nhường như cũng “chiều lòng du khách” trở nên mát mẻ hơn. Hòa chung với ánh sáng rực rỡ từ lồng đèn, nét đặc trưng của phố Hội là tiếng trống, chiêng rộn rã và vũ điệu dân vũ Ta tung Da dặ của những chàng trai, cô gái Cơ Tu đến từ huyện Nam Giang. Du khách thập phương và cả chính người dân phố Hội, dần kéo về đông đúc ở một góc của khu Vườn tượng An Hội, nơi các chàng trai Cơ Tu đang trình diễn điệu múa dân vũ “dâng trời” của mình. Đến đây, du khách không chỉ được xem biểu diễn mà còn được múa, giao lưu và chụp ảnh kỷ niệm với các diễn viên thân thiện. Bạn Phan Hoàng Anh Thư, du khách đến từ Đà Nẵng cảm nhận:

        Mình đến Hội An nhiều lần rồi. Hôm nay, mình thấy màn trình diễn rất là độc đáo, hay lắm và có gì đó hấp dẫn nữa.

           Chị Vũ Thị Minh – du khách đến từ tỉnh Hải Dương cho biết:

         Mình thấy, mỗi nơi có một cái hay riêng, từng vùng, từng dân tộc khác nhau. Nói chung là nhìn thấy các diễn viên trình diễn như thế này mới thấy được nền văn hóa Việt Nam mình ngày càng nảy nở, phát triển hơn rất nhiều.

         Không chỉ du khách đến từ các tỉnh xa xôi mà ngay cả chính người dân phố Hội cũng cảm thấy cuốn hút, ấn tượng bởi sự mới lạ của đêm rằm lần này. Đặc biệt, những bộ trang phục thổ cẩm nổi bật với những hoa văn, màu sắc, hạt cườm đính trực tiếp vào sợi chỉ được tạo ra từ những đôi tay tài hoa của các mẹ, các bà thu hút sự chú ý của người dân. Chị Nguyễn Thị Lê thích thú cho biết:

         Tôi thấy trang phục của các diễn viên rất là đẹp. Người dưới xuôi chỉ mặc áo dài, váy, quần… còn trang phục của các diễn viên rất đặc biệt, từ màu sắc, hoa văn khi múa nhìn vô cùng đẹp.

          Không chỉ trình diễn tại một điểm cố định, các diễn viên Cơ Tu còn vừa diễu hàng, vừa biểu diễn qua các con đường trong phố Cổ từ khu Vườn tượng An Hội qua Bảo tàng Di sản và kết thúc tại khu nghỉ dưỡng Anantara Hội An. Để mang đến cho du khách màn trình diễn Tân tung Da dặ đặc sắc, các diễn viên đã có sự đầu tư kỹ lưỡng từ khâu chọn lọc diễn viên, thời gian tập luyện trước đó, bởi không gian biểu diễn khác lạ, cần có sự phối hợp nhịp nhàng, không ngắt quãng, sự luân chuyển giữa các diễn viên từ phố này đến phố khác với diện tích có phần bó hẹp. Vất vả là thế, nhưng các diễn viên đều hết sức nhiệt tình, hồ hởi tham gia, nhất là các chị em ít có cơ hội được xuống phố tham quan. Chị Zơ Râm Bót, đến từ huyện Nam Giang nói:  

          Tôi thấy rất là hay vì ít khi có dịp được đi tham quan như thế này lắm. Cũng vài lần, tôi được đi tham quan như thế này lắm. Lần trước tôi cũng được đi Tam Kỳ chơi nữa.

        Em Đỗ Trọng Phúc năm nay mới 17 tuổi, là thành viên nhỏ tuổi nhất đoàn Tân tung Da dặ huyện Nam Giang cho biết, đây là lần đầu em được tham gia sự kiện này. Mặc dù trình diễn khá mệt, nhưng em mong muốn được tham gia với các anh chị trong nhiều sự kiện như thế này hơn nữa:

            Đây là lần đầu tiên được đi biểu diễn như thế này ở Hội An, em rất là vui. Em thích được đi biểu diễn cùng với cô chú, anh chị như thế này.  

        “Đêm văn hóa Cơ Tu” trong đêm rằm tháng 5 vừa qua, là buổi trình diễn đầu tiên đến từ huyện Nam Giang. Những đêm rằm tiếp theo sẽ do đoàn Đông Giang và Tây Giang thay phiên nhau trình diễn. Ngoài chương trình biểu diễn Tân tung Da dặ, các đoàn còn mang đến gian hàng trưng bày các loại hàng nông sản, rượu, biểu diễn dệt thổ cẩm truyền thống của người Cơ Tu…Chương trình được sự hỗ trợ của tổ chức FIDR Nhật Bản, nhiếp ảnh gia Rehanhn, khu nghỉ dưỡng Anantara Hội An và Công ty Cổ phần tàu cao tốc An Di….

Bhríu Thương, Giám đốc HTX Du lịch dựa vào cộng đồng Cơ Tu kiêm nhân viên điều phối hiện trường thuộc tổ chức FIDR tại huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết:

          “Đêm văn hóa Cơ Tu” do các đoàn múa đến từ 3 huyện Nam Giang, Đông Giang và Tây Giang là cơ hội giới thiệu đến du khách về văn hóa, giá trị truyền thống của người Cơ Tu. Đây cũng là cơ hội để các địa phương quảng bá du lịch, hướng dẫn bà con cách thức làm du lịch cho hoàn thiện nhất. Ngoài ra, tại huyện Nam Giang, tổ chức FIDR không chỉ hỗ trợ cho bà con sản xuất các mặt hàng nông sản, nghề đan lát truyền thống…. nhằm từng bước giúp bà con phát triển kinh tế hiệu quả./.