Pa dưr pa xơc choh crâng n’loong ga măc pa zưm lâng chứng chỉ k’đhơợng zư crâng nhâm mâng FSC căh mưy pa dưr chr’năp kinh tế crâng choh năc dzợ têêm ngăn zâp râu chr’năp zư lêy môi trường, zêl cha groong tr’xăl plêệng k’tiêc, lêy chô bhrợ pa dưr pa xơc lâm nghiệp nhâm mâng.

Nghe băng âm thanh:

Zâp chr’val cơnh Hiệp Đức, Phước Trà, Sơn Cẩm Hà, Lãnh Ngọc, Tam Mỹ, Đức Phú... năc đợ đhị vêy k’tiêc crâng choh ga măc, hân đhơ cơnh đêêc crâng n’loong ga măc bơơn chứng chủ FSC căh lâh bâc.

Cr’chăl hanua, Công ty Đầu tư lâng pa dưr pa xơc Lâm nghiệp Quảng Nam xoọc pa zưm lâng zâp ngành chuyên môn k’đươi moon đhanuôr ting pâh bhrợ bh’rợ choh crâng n’loong ga măc âng đơơng n’loong ooy doanh nghiệp. Công ty vêy bơơn bơr pêê dự án phi chính phủ zooi đoọng zên lâng trực tiếp zooi đoọng ha đhanuôr choh crâng nhâm mâng FSC. Đhị chr’val Sơn Cẩm Hà xoọc vêy 70 pr’loọng ting pâh, bhrợ pa dưr mưy zr’lụ pr’đươi keo n’loong ga măc lâh 130ha. T’cooh Nguyễn Minh Hùng coh vel Cẩm Tây, chr’val Sơn Cẩm Hà đoọng năl: “Tơợ c’moo tr’nơợp tươc c’moo thứ 4, pr’loọng đông mưy bil zên câl m’ma lâng c’rơ g’lêêh zư lêy. Tơợ c’moo thứ 5 tươc 10 năc doọ dzợ bil pa xoọng n’hâu. Cr’chăl nâu, acu lêy ta căt lơi đợ đoong bha lâng ting mơ 700 t’nơơm đhị mưy hecta đoọng pa dưr pa xơc crâng liêm choom lâh. K’noọ đợc 10 c’moo năc choom bơơn bhrợ lâng zên xoọc đâu pa câl dal lâh đhị lơơng”.

Tơợ zên lâh 17 tỷ đồng âng đơn vị zooi đoọng IKEA (i-kia), dự án lêy chô tươc bhiệc xăl 2.500ha crâng choh keo bhrợ n’loong k’tứi đoọng lêy choh bhrợ keo n’loong ga măc bơơn chứng chỉ FSC. Ooy cr’chăl 1, zâp đơn vị pa zưm xăl k’dâng 500ha crâng choh n’loong k’tứi đoọng choh n’loong ga măc bơơn chứng chỉ FSC. Ooy cr’chăl 2 tơợ c’moo 2027 tươc 2031 dự án xay bhrợ xăl choh pa xoọng 2.000ha crâng n’loong ga măc, pa dưr đợ mơ zên bơơn pa chô ha đhanuôr. T’cooh Đoàn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT Công ty Đầu tư lâng pa dưr pa xơc Lâm nghiệp Quảng Nam đoọng năl: “Ting pâh choh crâng n’loong ga măc, đhanuôr vêy pa dưr zên bơơn bhrợ. Bhiệc nâu k’đươi moon râu p’têêt pa zưm nhâm mâng âng doanh nghiệp lâng đhanuôr. Tu xang bêl bhrợ pa dưr zr’lụ pr’đươi pr’dua năc doanh nghiệp lêy t’bhlâng p’têêt pa zưm lâng câl pay pr’đươi ha đhanuôr”.

Ha dợ t’cooh MAX ROTH, Giám đốc Công ty Nông lâm nghiệp Unique Việt Nam moon: “Bh’rợ choh tơơm n’loong pr’đươi coh prng k’tiêc k’ruung xoọc choh ting cr’noọ bh’rợ t’bil ha ul pa xiêr đha rưt, hân đhơ cơnh đêêc căh ơy pa dưr zên bơơn bhrợ lâng đơơng chô chr’năp ooy mooi trường. Tu cơnh đêêc, dự án xay bhrợ ooy cr’chăl 10 c’moo, xang bêl bơơn bhrợ đơơng chô chr’năp kinh tế ha đhanuôr, zooi đoọng pa dưr pa liêm crâng k’coong”.

Ooy đợ c’moo hanua, đợ c’la crâng coh k’coong ch’ngai âng thành phố Đà Nẵng ơy lâng xoọc bhrợ t’bhưah bâc k’tiêc choh crâng n’loong ga măc lêy chô tươc bhiệc pa câl ooy k’tiêc k’ruung lơơng. Xang cr’chăl lêy choh lâng zư lêy, đợ đhăm crâng n’loong ga măc r’dợ dưr vaih. Nâu đoo năc râu lêy đợc k’miah zooi đoọng đhanuôr pa dưr chr’năp dal kinh tế đăh crâng./.

KỲ VỌNG TỪ NHỮNG CÁNH RỪNG GỖ LỚN

Các xã miền núi, trung du của TP Đà Nẵng có tiềm năng và lợi thế sản xuất kinh doanh rừng trồng, đặc biệt là rừng sản xuất gỗ lớn cung cấp cho các doanh nghiệp. Phát triển trồng rừng gỗ lớn gắn với chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC không chỉ tăng giá trị kinh tế rừng trồng mà còn đảm bảo các giá trị bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, hướng đến phát triển lâm nghiệp bền vững.

Các xã như Hiệp Đức, Phước Trà, Sơn Cẩm Hà, Lãnh Ngọc, Tam Mỹ, Đức Phú.. là những nơi có diện tích rừng trồng khá lớn, tuy nhiên rừng gỗ lớn đạt chứng chỉ FSC vẫn còn khiêm tốn.

Thời gian qua, Công ty Đầu tư và Phát triển Lâm nghiệp Quảng Nam đang phối hợp các ngành chuyên môn vận động nông dân tham gia mô hình trồng rừng gỗ lớn cung cấp gỗ cho doanh nghiệp. Công ty được một số dự án phi chính phủ tài trợ nguồn vốn và trực tiếp hỗ trợ cho người dân trồng rừng bền vững FSC. Tại xã Sơn Cẩm Hà hiện có 70 hộ tham gia, hình thành một vùng nguyên liệu keo gỗ lớn hơn 130 ha. Ông Nguyễn Minh Hùng ở thôn Cẩm Tây, xã Sơn Cẩm Hà cho biết: “Từ năm thứ nhất đến năm thứ 4, gia đình chủ yếu tốn tiền giống và công chăm sóc. Từ năm thứ 5 đến năm thứ 10 thì mình k phải tốn kém thêm nữa. Thời gian này, tôi chủ yếu tỉa thưa cây theo mật độ 700 cây/ha để phát triển rừng chất lượng. Dự kiến 10 năm là có thể khai thác với giá hiện rừng của địa phương cao hơn giá nơi khác”.

Từ nguồn kinh phí hơn 17 tỷ đồng từ đơn vị tài trợ IKEA (đọc là I kia), dự án hướng đến việc chuyển đổi 2.500 ha từ trồng rừng độc canh cây keo dăm gỗ sang keo dài ngày làm gỗ lớn đạt chứng chỉ FSC. Trong giai đoạn 1, các đơn vị phối hợp chuyển đổi khoảng 500 ha rừng trồng gỗ nhỏ sang gỗ lớn đạt chứng chỉ FSC. Trong giai đoạn 2 từ năm 2027 đến 2031 dự án triển khai chuyển hóa thêm 2.000 ha rừng gỗ lớn, nâng cao thu nhập cho nông dân. Ông Đoàn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT Công ty Đầu tư và Phát triển Lâm nghiệp Quảng Nam cho biết: “Tham gia trồng rừng gỗ lớn, người dân sẽ tăng được nguồn thu nhập. Điều này đồi hỏi sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người dân. Bởi sau khi tạo được vùng nguyên liệu thì doanh nghiệp phải tiếp tục kết nối và bao tiêu sản phẩm cho người dân”.

Còn theo ông MAX ROTH, Giám đốc Công ty Nông lâm nghiệp Unique Việt Nam: “Mô hình trồng cây nguyên liệu trên cả nước đang trồng hướng tới với mục đích xóa đói giảm nghèo nhưng chưa thể nâng cao được thu nhập và mang lại lợi ích cho môi trường. Do vậy, dự án triển khai thực hiện trong vòng 10 năm, sau khi thu hoạch mang lại lợi ích kinh tế cho người dân, giúp cải thiện môi trường thiên nhiên.”

Trong những năm qua, nông hộ, chủ rừng ở vùng cao, miền núi của thành phố Đà Nẵng đã và đang nhân rộng nhiều diện tích rừng gỗ lớn hướng đến xuất khẩu. Sau thời gian trồng và chăm sóc, những cánh rừng gỗ lớn dần hình thành. Đó là của “để dành” giúp đồng bào miền núi nâng cao giá trị kinh tế từ rừng./.