Zên vặ chính sách căh muy băc pr’zớc lướt đh’rưah âng đhanuôr pazêng acoon coh, ting n’năc năc pr’đơợ zooi chính quyền coh đâu xay bhrợ cr’noọ bh’rợ pa dưr A Lưới gluh n’đăh xa nay chr’hoong đharựt. 

Nhâm mâng 1 t’ngay coh c’xêê, hân đhơ Chủ nhật căh cậ t’ngay đhêy lễ, pazêng apêê pa bhrợ coh Phòng Giao dịch - NHCSXH chr’hoong A Lưới tr’xăl chô ooy zr’lụ giao dịch đhị pazêng chr’val đoọng pay pa chô nợ lâng zooi đhanuôr vặ zên. Amoó Nguyễn Thị Tường Vân, manuyh pa bhrợ coh Phòng Giao dịch - NHCSXH chr’hoong truih, bấc zr’lụ coh da ding k’coong, zr’lụ ch’ngai bha dăh, vel đong zr’năh k’đhap, bêl c’xu ơy k’đhap, coh cr’chăl boo ngân, đhí ga măc, lướt chô lứch m’pâng t’ngay năc vêy tước. Zr’năh k’đhap năc k’noọ tước ooy đhanuôr lơi bh’rợ ha rêê đhuốch tước đương ađay, amoó Tường Vân năc ha vil lứch râu nhưh nhêện. Ting cơnh amoó Tường Vân, l’lăm ahay, đhanuôr Tà Ôi, Vân Kiều, Cơ Tu… coh A Lưới buôn vêy cr’noọ căh kiêng ma nợ căh pân vặ zên bhrợ cha… năc râu ha ul, đharựt đhơ vaih ta luôn. Tơợ t’ngay vêy zr’lụ giao dịch đhị chr’val lâng pazêng c’bhuh đoọng vặ zên đhị bhươl cr’noon, đhanuôr năc ơy mâng loom lâh mơ coh bh’rợ vặ zên đoọng t’bil lơi đharựt:“Đhị zr’lụ giao dịch chr’val, azi zooi lứch loom, prá xay ooy đhanuôr pazêng xa nay crêê tước ooy bha ar bha tơ vặ zên công cơnh pazêng chế độ, chính sách. Tơợ đêêc, đhanuôr công mâng loom lâh mơ coh bh’rợ văn zên pa dưr bh’rợ pa bhrợ liêm choom bhlâng. Bh’rợ bhrợ têng pazêng zr’lụ giao dịch đhị UBND pazêng chr’val tr’nơớp năc nhâm mâng râu liêm crêê ha đhanuôr; râu bơr cậ năc pa xiêr zên lướt chô ha đhanuôr, năc liêm buôn pa bhlâng đoọng ha đhanuôr coh bh’rợ bơơn vặ zên chính sách đhị vel đong”.

Anoo Nguyễn Hải Teo năc manuyh Tà Ôi ắt coh chr’val Quảng Nhâm. K’nặ 10 c’moo ahay, pr’loọng đong anoo năc muy coh pazêng pr’loọng đong đharựt. Pr’ắt tr’mông âng diic điêl lâng 2 p’nong k’coon k’tứi đương g’nưưm ooy ha rêê, tu cơnh đêêc buôn đương đớp trợ cấp âng vel đong. C’moo 2019, vêy cán bộ Tổ k’miah - vặ zên p’too pa choom, anoo Hải Teo năc vặ 50 ức đồng tơợ xa nay bh’rợ đoọng pr’loọng đong đharựt vặ âng Phòng Giao dịch NHCSXH chr’hoong A Lưới đoọng băn a ọc. Coh tr’nơớp bh’rợ công căh lâh liêm buôn năc tu zay bhrợ têng, zay chêêc ta mooh n’năl, đươi dua râu liêm choom âng kỹ thuật ooy bh’rợ b’băn, năc a ọc âng pr’loọng anoo doọ lâh crêê pr’luh cr’ăy, ting t’ngay rưah vaih bấc. Tơợ đêêc, pr’loọng đong anoo vêy phòng Nông nghiệp lâng Pa dưr bhươl cr’noon chr’hoong đoọng ting pâh đh’rưah băn a ọc hữu cơ lâng Tập đoàn Quế Lâm. Bh’rợ bhrợ cha âng pr’loọng đong anoo đươi tơợ đêêc năc liêm buôn lâh mơ. T’mêê đâu, anoo Hải Teo năc vặ p’xoọng 80 ức đồng âng NHCSXH đoọng bhrợ t’bhưah zr’lụ b’băn. Lâh đợ băn a ọc hữu cơ anoo Teo dzợ choh crâng lâng tơơm pay cha p’lêê đoọng pa dưr râu bơơn pay pa chô. Anoo Nguyễn Hải Teo xay truih, nac muy băn a ọc, zập c’moo pr’loọng đong anoo bơơn pay pa chô zên lãi k’nặ 200 ức đồng:“Xang bêl vặ p’xoọng 80 ức đồng tơợ NHCSXH acu bhrợ t’bhưah c’rol bh’năn; bhrợ g’roong đoọng b’băn lâng ch’choh. Năc muy cr’năn a ọc âng pr’loọng đong zi xoọc vêy lâh 100 p’nong coh muy ruuh, xang bêl pác lơi zên băn công bơơn pay pa chô k’nặ 200 ức đồng. Xoọc đâu, pr’loọng đong cu căh muy choom t’bil lơi đharựt ting n’năc năc pr’loọng đong z’zăng k’bhộ k’van coh bhươl cr’noon”.

Công đươi zên vặ NHCSXH, p’căn Lê Thị Si, đhanuôr Tà Ôi coh chr’val Hồng Thượng ơy zư lêy bh’rợ taanh Zèng cơnh ty đanh âng pr’loọng đong, ting bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng đoọng ha apêê ađhi amoó coh cr’noon. P’căn Si prá xay, năc lâh 70 c’moo, ađoo căh dzợ mặ bhrợ ha rêê đhuốch. Bh’rợ t’bhlâng zư lêy bh’rợ taanh n’đooh a’dooh âng lang ahay n’jưah zooi ha đoo vêy p’xoọng râu bơơn pay pa chô, n’jưah zư lêy bh’rợ tr’nêng ty đanh âng acoon coh đay. P’căn Si bhui har bêl t’cooh đhur năc dzợ mặ bhrợ bh’rợ liêm loom đoọng ha c’la đay lâng ha bhươl cr’noon:“C’moo 2021, acu vặ 50 ức đồng âng NHCSXH đươi bhrợ bh’rợ taanh Zèng, bh’rợ ty đanh âng đhanuôr Tà Ôi. Đươi zên vặ n’nâu acu căh muy vêy bh’rợ tr’nêng ting n’năc năc dzợ ting zư lêy râu chr’năp pr’hay văn hoá âng acoon coh đay”.

Tơợ bêl căh kiêng vặ zên, tước nâu cơy, bấc đhanuôr acoon coh đhị chr’hoong da ding k’coong A Lưới ơy lêy NHCSXH cơnh pr’zớc lướt đh’rưah, bhrợ t’vaih c’lâng đoọng ha đhanuôr t’bil lơi đharựt lâng t’bhlâng bhrợ t’vaih cr’van crêê cơnh coh đhăm k’tiếc âng vel đong. T’cooh Lê Quang Thắng, Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH chr’hoong A Lưới prá xay, tơợ lâh 20 c’moo xay bhrợ chính sách đoọng vặ zên đoọng ha pr’loọng đong đharựt, apêê chính sách ting cơnh NĐ 78 âng Chính phủ, đơn vị ơy, đơn vị ơy đoọng 15.900 pr’loọng đong đharựt, đăn đharựt zr’lụ đhanuôr acoon coh lâng da ding k’coong vặ lâh 437.990 ức đồng, t’đui đoọng ha pazêng chr’val, pr’loọng đong zr’năh k’đháp coh zr’lụ ch’ngai bha dăh. Coh đêêc, năc coh 5 c’xêê tr’nơớp c’moo đâu, đợ zên vêy ta đoọng vặ ting cơnh xa nay pr’loọng đong đharựt, đăn đharựt lâng pr’loọng đong t’mêê choom t’bil lơi đharựt năc lâh 256 tỷ đồng lâng lâh 5.700 pr’loọng đong vặ. Đươi ooy zên chính sách, lâh 3.400 pr’loọng ơy z’lâh đharựt, lâh 1.400 cha năc manuyh vêy bh’rợ nhâm mâng đhị đêêc lâng lướt pa bhrợ ooy k’tiếc k’ruung n’lơơng; k’nặ 650 pr’loọng đong bơơn bhr’lậ, bhrợ t’mêê đong ắt đoọng nhâm mâng đhị ắt mamông, bhrợ cha. T’cooh Thắng prá xay, đợ zên đoọng vặ chính sách pay đoọng đươi tơợ NHCSXH bha lâng năc crêê cơnh cr’noọ vặ, zooi pazêng pr’loọng đong đharựt, đăn đharựt lâng pazêng apêê chính sách pa dưr bh’rợ pa bhrợ, tr’câl tr’bhlêy, bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng, nhâm mâng pr’ắt tr’mông. Tơợ đêêc, chroi đoọng râu liêm choom ooy bh’nơơn xay bhrợ pazêng xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng âng k’tiếc k’ruung ooy bh’rợ pa xiêr đharựt nhâm mâng đh’rưah lâng bh’rợ bhrợ têng bhươl cr’noon t’mêê, ting pa dưr A Lưới choom gluh tơợ xa nay chr’hoong đharựt:“Đoọng zooi chr’hoong A Lưới gluh n’đăh chr’hoong đharựt, coh cr’chăl ahay, NHCSXH prá xay ooy Huyện uỷ, UBND lâng zập cấp chính quyền vel đong coh bh’rợ xay bhrợ xa nay tín dụng chính sách. Chr’năp bhlâng, bêl pazêng pr’loọng đong nhăn gluh tơợ xa nay đharựt, azi prá xay bh’rợ tr’nêng ooy zập cấp uỷ, chính quyền vel đong t’bhlâng k’rong pazêng c’rơ, pa bhlâng năc đợ tín dụng chính sách đoọng pr’loọng đong t’bhlâng pa dưr kinh tế pr’loọng đong. Ting n’năc, azi k’rong đh’rưah lâng Phòng Nông nghiệp bhrợ bh’rợ pa choom ooy bh’rợ b’băn, ch’choh đh’rưah lâng đợ zên vặ chính sách n’nâu đoọng pa dưr râu liêm choom bấc bhlâng”.

T’cooh Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong A Lưới prá xay, zập c’moo chr’hoong zêng đớc m’pâng tỷ đồng p’xoọng ooy zên vặ uỷ thác ha Phòng giao dịch NHCSXH, coh c’moo đâu năc k’nặ 1 tỷ đồng. C’moo 2021, đợ pr’loọng đong đharựt prang chr’hoong năc k’nặ 50% năc tước x’rịa c’moo 2023, tỷ lệ n’nâu ơy xiêr dzợ 24,3% (ting cơnh xa nay t’mêê) lâng t’bhlâng tước x’rịa c’moo đâu năc dzợ mơ 10% pr’loọng đong đharựt. T’mêê đâu, Hội đồng ch’mêệt lêy âng chr’hoong đharựt, chr’val pa bhlâng đharựt zr’lụ toor k’ruung, toor biển lâng hải đảo cr’chăl c’moo 2021 - 2025 ơy đớc phiếu mr’cơnh cr’noọ xa nay p’căh ooy Thủ tướng Chính phủ xay moon chr’hoong A Lưới gluh tơợ chr’hoong đharựt. T’cooh Nguyễn Văn Hải prá:“Rơơm kiêng tơợ c’rơ âng Xa nay bh’rợ cr’noọ cr’niêng âng k’tiếc k’ruung, c’rơ âng NHCSXH prá xay xang pazêng đợ zên vặ, ting n’năc năc râu t’bhlâng âng đhanuôr, rơơm kiêng đợ pr’loọng đong đharựt năc xiêr bấc bhlâng t’piing lâng cr’noọ xa nay Nghị quyết âng HĐND công cơnh Huyện uỷ prá xay. Xoọc đâu, pazêng cr’noọ xa nay âng chr’hoong A Lưới công z’zăng nhâm mâng gluh tơợ xa nay chr’hoong đharựt. Xoọc đâu, Hội đồng ch’mêệt lêy âng Trung ương công ơy mr’cơnh cr’noọ xa nay p’căh ooy Chính phủ xay moon chr’hoong gluh tơợ xa nay chr’hoong đharựt coh c’moo 2024”./.

20 NĂM ĐỒNG HÀNH VỚI ĐỒNG BÀO VÙNG CAO THOÁT NGHÈO

20 năm qua, từ nguồn vốn Ngân hàng Chính sách xã hội, gần 16 ngàn bà con vùng cao A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế đã được mở lối, vươn lên  thoát nghèo và làm giàu trên vùng đất khó. Tín dụng chính sách không chỉ là người bạn đồng hành của đồng bào các dân tộc thiểu số  mà còn là bệ đỡ giúp chính quyền nơi đây thực hiện mục tiêu đưa A Lưới thoát khỏi huyện nghèo. 

Cố định 1 ngày trong tháng, bất kể là Chủ nhật hay ngày lễ, các nhân viên Phòng Giao dịch-NHCSXH huyện A Lưới lại thay phiên nhau về điểm giao dịch tại các xã để thu hồi nợ và hỗ trợ người dân vay vốn. Chị Nguyễn Thị Tường Vân, nhân viên Phòng giao dịch -NHCSXH huyện kể, nhiều điểm ở vùng sâu, vùng xa, địa bàn hiểm trở, bình thường đi lại đã khó, những hôm mưa to, gió lớn, đi cả buổi mới tới nơi. Vất vả nhưng nghĩ đến bà con phải bỏ việc nương rẫy, háo hức chờ đợi mình, chị Tường Vân lại quên hết nhọc nhằn. Theo chị Tường Vân, trước đây, bà con dân tộc Tà Ôi, Vân Kiều, Cơ Tu…ở A Lưới thường có tâm lý e ngại nợ nần không dám vay vốn để làm ăn…nên cái đói, cái nghèo cứ đeo riết. Từ ngày có các điểm giao dịch tại xã và các tổ tín dụng vay vốn tại thôn, bản, bà con đã mạnh dạn hơn trong việc tiếp cận vốn vay để thoát nghèo: “Tại điểm giao dịch xã, chúng tôi tận tình hỗ trợ, tư vấn bà con những vấn đề liên quan đến hồ sơ, thủ tục vay vốn cũng như các chế độ, chính sách. Từ đó, bà con cũng mạnh dạn hơn trong việc vay vốn phát triển sản xuất rất hiệu quả. Việc tổ chức các điểm giao dịch tại UBND các xã thứ nhất là đảm bảo an toàn cho bà con; thứ 2 là giảm được chi phí đi lại, sẽ rất thuận tiện cho bà con trong việc tiếp cận nguồn vốn chính sách trên địa bàn”.

Anh Nguyễn Hải Teo là người Tà Ôi ở xã Quảng Nhâm. Gần 10 năm trước, gia đình anh còn là một trong những hộ nghèo khó nhất thôn. Cuộc sống của vợ chồng và 2 con nhỏ trông chờ vào mấy sào rẫy nên thường xuyên phải nhận trợ cấp của địa phương. Năm 2019, được cán bộ Tổ tiết kiệm - vay vốn động viên, anh Hải Teo mạnh dạn vay 50 triệu đồng từ chương trình cho vay hộ nghèo của Phòng Giao dịch NHCSXH huyện A Lưới để đầu tư nuôi heo. Lúc đầu công việc cũng không mấy thuận lợi nhưng nhờ chịu thương, chịu khó lại ham học hỏi, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào chăn nuôi, nên đàn heo của gia đình anh ít bị dịch bệnh, ngày càng phát triển. Từ đó, gia đình anh được phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn huyện chọn tham gia liên kết chăn nuôi lợn hữu cơ với Tập đoàn Quế Lâm. Việc làm ăn của gia đình nhờ đó càng thêm thuận lợi. Mới đây, anh Hải Teo quyết định vay tiếp 80 triệu đồng của NHCSXH để đầu tư mở rộng trang trại. Ngoài chăn nuôi heo hữu cơ anh Teo còn trồng rừng và cây ăn quả để tăng thu nhập. Anh Nguyễn Hải Teo khoe, chỉ tính riêng nuôi heo, mỗi năm gia đình anh thu lãi gần 200 triệu đồng: “Sau khi vay thêm 80 triệu đồng từ NHCSXH tôi tiếp tục mở rộng chuồng trại; xây tường rào để chăn nuôi và trồng trọt. Chỉ riêng đàn lợn thịt của gia đình hiện có hơn 100 con/1 lứa, sau khi trừ chi phí cũng được gần 200 triệu. Hiện tại, gia đình tôi không những thoát nghèo mà còn là hộ khá giả trong thôn bản”.

Cũng nhờ vốn vay NHCSXH, bà Lê Thị Si, dân tộc Tà Ôi ở xã Hồng Thượng đã giữ được nghề dệt Zèng truyền thống của gia đình, góp phần giải quyết việc làm cho một số chị em trong thôn. Bà Si tâm sự, ở tuổi ngoài 70, bà không còn sức làm rẫy. Việc đeo đuổi nghề dệt của tổ tiên vừa giúp bà có thêm thu nhập, vừa bảo tồn được nghề truyền thống của dân tộc mình. Bà Si thấy vui vì về già vẫn làm được việc có ích cho bản thân và cộng đồng: “Năm 2021, tôi vay 50 triệu đồng của NHCSXH để làm nghề dệt Zèng, nghề truyền thống của dân tộc Tà Ôi. Nhờ vốn vay này tôi không chỉ có việc làm mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình”.

Từ chỗ e ngại vay vốn, đến nay, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện vùng cao A Lưới đã xem NHCSXH  như người bạn đồng hành, mở lối cho bà con thoát nghèo và vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Ông Lê Quang Thắng, Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH huyện A Lưới cho biết, qua hơn 20 năm thực hiện chính sách tín dụng đối với hộ nghèo, đối tượng chính sách theo NĐ 78 của Chính phủ, đơn vị đã giải quyết cho gần 15.900 hộ nghèo, cận nghèo vùng ĐBDTTS và miền núi vay hơn 437.990 triệu đồng, ưu tiên các xã, hộ gia đình khó khăn ở vùng sâu, vùng xa. Trong đó, riêng 5 tháng đầu năm nay, dư nợ cho vay đối với chương trình hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo là hơn 256 tỷ đồng với trên 5.700 hộ dư nợ. Nhờ tín dụng chính sách, hơn 3.400 hộ đã vượt qua ngưỡng nghèo, hơn 1.400 người ổn định việc làm tại chỗ và đi xuất khẩu lao động; gần 650 hộ được xây mới, sửa chữa nhà cửa để an cư, lạc nghiệp. Ông Thắng cho rằng, nguồn vốn tín dụng chính sách giải ngân qua NHCSXH cơ bản đáp ứng nhu cầu vay vốn, giúp các hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách phát triển sản xuất, kinh danh, tạo việc làm, ổn định cuộc sống. Qua đó, đóng góp tích cực vào kết quả thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững gắn với xây dựng Nông thôn mới, góp phần đưa A Lưới thoát khỏi huyện nghèo: “Để giúp huyện A Lưới thoát khỏi huyện nghèo, thời gian qua, NHCSXH  tham mưu cho Huyện ủy, UBND  và các cấp chính quyền địa phương trong triển khai chương trình tín dụng chính sách. Đặc biệt, khi các hộ đăng ký thoát nghèo, chúng tôi tham mưu các cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung các nguồn lực, đặc biệt là nguồn tín dụng chính sách để hộ đó tập trung phát triển kinh tế gia đình. Đồng thời, chúng tôi phối hợp với Phòng Nông nghiệp tổ chức tập huấnvề cách chăn nuôi, trồng trọt lồng ghép vào nguồn vốn tín dụng chính sách này để phát huy hiệu quả cao nhất”.

Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện A Lưới cho biết, hàng năm huyện đều dành trên dưới nửa tỷ đồng bổ sung nguồn vốn ủy thác cho Phòng giao dịch NHCSXH, riêng năm nay là gần 1 tỷ đồng. Năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện là gần 50% nhưng đến cuối năm 2023, tỷ lệ này đã giảm còn 24,3% (theo chuẩn mới) và phấn đấu đến cuối năm nay còn dưới 10% hộ nghèo. Mới đây, Hội đồng thẩm định huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo giai đoạn 2021-2025 đã bỏ phiếu đồng ý trình thủ tướng Chính phủ cộng nhận huyện A Lưới thoát khỏi huyện nghèo. Ông Nguyễn Văn Hải nói: “Hy vọng từ nguồn lực của Chương trình mục tiêu quốc gia, nguồn lực của NHCSXH thông qua các nguồn vốn vay tín dụng, bên cạnh đó là sự nỗ lực của bà con nhân dân, thì hy vọng tỷ lệ hộ nghèo sẽ giảm mạnh hơn nữa so với chỉ tiêu Nghị quyết của HĐND cũng như Huyện ủy đề ra. Hiện nay, các chỉ tiêu, mục tiêu của huyện A Lưới cũng đã cơ bản đảm bảo thoát khỏi huyện nghèo. Hiện Hội đồng thẩm định của Trung ương cũng đã đồng ý trình Chính phủ công nhận huyện thoát khỏi huyện nghèo năm 2024”./.