Bơr c’moo lăm ahay, pr’loọng đông t’coóh Lâm Khel lâng p’căn Sơn Thị Nê, cóh vel Trà Lây 2, chr’val Thuận Hưng, chr’hoong Mỹ Tú ơy âng đơơng m’ma chr’gơơng tơợ tỉnh Tiền Giang đơơng chô băn. Tr’nơợp, pr’loọng đông băn 14 p’nong, ooy đâu vêy 2 p’nong chr’gơơng conh, dzợ ha mơ nắc chr’gơơng căn r’rứah. Ooy cr’chăl băn lâng zư lêy, t’nooi chr’gơơng dưr váih liêm choom. Tước đâu, chr’gơơng căn ơy rứah, 2 p’nong chr’gơơng conh cung váih t’ghêy ơy pay pa câl 2 chu. Ting cơnh p’căn Sơn Thị Nê, zâp ký t’ghêy pa câl mơ 13 tước 15 ực đồng, zâp c’moo vêy pa câl mơ 2 chu. Hơnh déh bhlâng bêl t’ghêy nâu cóh vel đông lâng doanh nghiệp gr’hoót moon câl pay zêng, nắc k’rêệm loom. Xọoc đâu, pr’loọng đông t’coóh Nê ơy vêy 16 p’nong chr’gơơng acoon, rơơm vêy đơơng chô thu nhập dal, têêm ngăn. P’căn Sơn Thị Nê đoọng năl: “Băn râu xong nâu nắc doọ lấh ga lêếh, zên pa glúh đươi cung m’bứi, xong nâu mưy cha bhơi k’tang, prí, pa néh... Mưy t’ngay cha 3 chu, đenh đenh bhrợ pa liêm cóh c’roọl bh’năn mưy chu, doọ lấh zư lêy bấc cơnh”.

T’coóh Phạm Minh Tú, Trạm trưởng Trạm b’băn lâng Thú y chr’hoong Mỹ Tú đoọng năl, băn chr’gơơng nắc mưy bh’rợ bhrợ cha t’mêê. Xọoc đâu, đhanuôr lâng chính quyền vel đông ơy pa dưr pa xớc 3 bh’rợ băn chr’gơơng đơơng chô thu nhập. Ting cơnh t’coóh Phạm Minh Tú, bh’rợ nâu zăng liêm glặp lâng pr’đơợ plêệng k’tiếc cóh vel đông. Đhanuôr Mỹ Tú choom lêy pay đươi đợ pr’đươi pr’dua ơy váih cóh đông đoọng bhrợ ch’na ha chr’gơơng, pa xiêr zên câl bh’năn. Bh’rợ nâu liêm choom, vêy chr’nắp kinh tế lâng bơơn đơn vị âng đơơng m’ma gr’hoót moon câl pay, liêm buôn zư lêy: “Lâng râu bh’năn nâu cung doọ lấh buôn váih cr’ay, bhiệc zư lêy, băn zư cung doọ bil bấc cr’chăl t’ngay, lấh mơ chr’nắp pa câl cung dal. Ting cơnh hợp đồng nắc tước đâu, công ty câl pay mơ 10-12 ực đồng đhị mưy ký. Lêy mơ 2 c’moo nắc ahêê choom bơơn bhrợ t’ghêy nâu 3 chu, ha dang cơnh đêếc, đhanuôr t’bhlâng zư lêy, băn zư liêm choom nắc bh’rợ nâu vêy đơơng chô bh’nơơn liêm dal”.

Đoọng zooi đhanuôr bơơn lêy băn chr’gơơng nâu, Phòng Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl chr’hoong Mỹ Tú ơy bhrợ bấc g’lúh prá xay, pa choom lâng bhrợ bấc g’lúh pấh lêy bấc đhị băn bhrợ. Chr’hoong Mỹ Tú dzợ zooi đoọng zâp pr’loọng đhanuôr đắh m’ma chr’gơơng, moon pa choom đắh bhiệc băn zư, chấc lêy đhị pa câl.. T’coóh Phạm Minh Túm, Trạm Trưởng Trạm b’băn lâng Thú y chr’hoong Mỹ Tú đoọng năl cớ: “Zâp bh’rợ vêy nhà nước zooi đoọng váih 4 p’nong, nhà nước zooi đoọng 50% zên câl m’ma. Ooy cr’chăl băn nắc azi t’bhlâng lêy cha mêết cung cơnh zooi đoọng đắh băn zư đoọng bhrợ ha cơnh đoọng manứih b’băn bơơn liêm choom, cr’chăl nâu nắc azi vêy xay moon bh’nơơn bh’rợ đoọng bhrợ t’bhứah ooy cr’chăl nâu a’tốh cóh vel đông”./.

TRIỂN VỌNG TỪ MÔ HÌNH CHĂN NUÔI HƯƠU SAO SINH SẢN VÀ LẤY NHUNG Ở SÓC TRĂNG

Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông nghiệp. Đây là một giải pháp để giúp người dân xây dựng mô hình hiệu quả, cải thiện thu nhập. Tại tỉnh Sóc Trăng, ngành nông nghiệp địa phương đang triển khai mô hình chăn nuôi hươu sao sinh sản và lấy nhung với kỳ vọng loại vật nuôi mới này sẽ cho giá trị kinh tế cao, giúp người dân phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.

Hai năm trước, gia đình ông Lâm Khel và bà Sơn Thị Nê, ở ấp Trà Lây 2, xã Thuận Hưng, huyện Mỹ Tú đã đưa giống hươu sao từ tỉnh Tiền Giang về nuôi. Ban đầu, gia đình nuôi 14 con, trong đó có 2 con hươu đực, còn lại là hươu cái sinh sản. Qua quá trình nuôi và chăm sóc, đàn hươu phát triển tốt. Đến nay, hươu cái đã sinh sản, 2 con hươu đực cũng đã cho nhung và đã thu hoạch được 2 lần. Theo bà Sơn Thị Nê, mỗi ký nhung có giá từ 13-15 triệu đồng, mỗi năm có thể thu hoạch 2 lần. Mừng nhất là sản phẩm nhung được địa phương và doanh nghiệp cam kết bao tiêu nên rất yên tâm. Hiện, gia đình bà Nê đã phát triển được đàn hươu 16 con, kỳ vọng sẽ mang lại nguồn thu nhập cao, ổn định. Bà Sơn Thị Nê cho biết: “Nuôi con này thì nó khoẻ hơn, chi phí ít tốn kém, con này chỉ ăn cỏ, chuối, mít… Một ngày thì ăn 3 cữ, lâu lâu thì mình vệ sinh một lần thôi, ít công chăm sóc”.

Ông Phạm Minh Tú, Trạm Trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện Mỹ Tú cho biết, nuôi hươu sao là mô hình kinh tế mới. Hiện, người dân và chính quyền địa phương đã phát triển được 3 mô hình nuôi hươu sao cho thu nhập bước đầu. Theo ông Phạm Minh Tú, mô hình này tương đối phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu của địa phương. Người dân Mỹ Tú có thể tận dụng các phụ phẩm nông nghiệp sẵn có làm thức ăn cho hươu sao, giảm chi phí chăn nuôi. Mô hình này rất có tiềm năng, cho giá trị kinh tế cao và được đơn vị cung cấp giống cam kết bao tiêu sản phẩm, hươu sao cũng rất dễ chăm sóc: “Đối với loại vật nuôi này nó cũng rất là ít bệnh, khâu chăm sóc, nuôi dưỡng cũng không tốn nhiều thời gian, đặc biệt giá trị kinh tế tương đối cao. Theo như hợp đồng thì đến nay, công ty thu mua lại từ khoảng 10-12 triệu đồng/kg. Theo lý thuyết thì 2 năm là chúng ta có thể thu hoạch nhung hươu này 3 lần, nếu như vậy, bà con mình mà chăm sóc, nuôi dưỡng tốt thì mô hình sẽ đạt hiệu quả cao”.

Để hỗ trợ người dân tiếp cận mô hình nuôi hươu sao, Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Mỹ Tú đã tổ chức các cuộc hội thảo, tập huấn và tổ chức nhiều chuyến tham quan thực tế. Huyện Mỹ Tú còn hỗ trợ các hộ dân về giống hươu sao, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, tìm đầu ra sản phẩm... Ông Phạm Minh Túm, Trạm Trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện Mỹ Tú cho biết thêm: "Mỗi mô hình (được nhà nước hỗ trợ) có 4 con, nhà nước hỗ trợ 50% chi phí mua con giống. Trong thời gian nuôi thì chúng tôi tiếp tục theo dõi cũng như là hỗ trợ kỹ thuật để làm sao mà cho người chăn nuôi đạt được hiệu quả, bên cạnh đó thì chúng tôi sẽ có đánh giá kết quả để mà nhân rộng trong thời gian tới trên địa bàn"./.