Ting cơnh đhanuôr, đươi vêy Đảng, Ava Hồ, đhanuôr năc vêy chr’na cha, xa nấp xấp, pr’ắt tr’mông k’bhộ ngăn bhui har. Tu cơnh đêêc, học tập lâng xay bhrợ cơnh p’rá p’too pa choom âng Ava Hồ năc bh’rợ ta luôn âng đhanuôr Cơ Tu coh đâu.

Anh Bhriu Nhi ắt coh cr’noon Bhơ Hôồng, chr’val Sông Kôn năc Chủ tịch Hội Cựu chiến binh chr’val Sông Kôn. Anoo Bhriu Nhi prá xay, ơy ng’bhrợ cán bộ năc ng’bhrợ choom năc vêy choom ng’p’too pa choom đhanuôr. Bhriu Nhi năc manuyh l’lăm coh bhươl cr’noon cher đoọng lâh muy pâng héc ta k’tiếc bhươn đoọng bhrợ c’lâng lướt coh bhươl cr’noon. Ting xay bhrợ cơnh anoo, đhanuôr coh bhươl cr’noon công ma ting bhrợ têng. Lâh n’năc, anoo năc dzợ muy cha năc manuyh xay bhrợ k’rơ bh’rợ p’too pa choom đhanuôr zâl cha groong p’niên đơơh pay k’diíc k’điêl, tr’pay diic điêl coh bhuh xoọng; zooi bh’rợ bhrợ cha, zooi hội viên pa dưr kinh tế, t’bil ha ul pa xiêr đharựt; bhrợ pa dưr quỹ hội đoọng bhrợ đong ắt liêm loom, đoọng pr’hêl ha apêê hội viên lum pr’ắt tr’mông pa bhlâng zr’năh k’đhap…

Lâng bh’rợ bhươn ch’choh, a bọc, b’băn, choh crâng coh xoọc đâu, zập c’moo pr’loọng đong anoo bơơn pay pa chô k’nặ 100 ức đồng. Anoo Bhriu Nhi xay truih: “Coh cr’chăl ha y năc acu t’bhlâng bhrợ tr’xăl bh’rợ tr’nêng âng Hội Cựu chiến binh chr’val Sông Kôn h’cơnh choom liêm choom lâh mơ. Ting n’năc, t’bhlâng pa dưr kinh tế pr’loọng đong, zooi apêê hội viên Cựu chiến binh n’lơơng đh’rưah pa dưr kinh tế, ting t’bil ha ul pa xiêr đharựt đhị vel đong”.

Xa nay bh’rợ ta đang moon học tập lâng xay bhrợ cơnh boóp p’rá p’too pa choom âng Ava Hồ ting t’ngay ta bhrợ bhưah lâh mơ coh đhanuôr Cơ Tu đhị chr’hoong Đông Giang, coh đêêc apêê t’cooh bhươl, manuyh vêy bấc ngai chăp ta luôn năc đợ manuyh bha lâng đoọng zập ngai ting lêy xay bhrợ. Tr’haanh bhlâng coh pazêng apêê t’cooh bhươl năc vêy t’cooh bhươl A Râl Cước, 70 c’moo, ắt coh Tổ Dân phố A Dinh, thị trấn Prao.

Năc ơy t’cooh ta ha ha dzợ t’cooh bhươl A Râl Cước ta luôn lướt tước ooy pazêng pr’loọng đong đhanuôr, prá xay, p’too pa choom đhanuôr xơợng đươi c’lâng xa nay, chính sách âng Đảng lâng Nhà nước, cơnh: căh choom tal crâng bhrợ ha rêê, t’bil lơi j’niêng cr’bưn căh liêm crêê, bhrợ pa dưr pr’ắt tr’mông văn hoá t’mêê… Lâng râu chr’năp âng đay, t’mêê đâu ađoo ơy bhrợ bh’rợ pr’liêm liêm choom xa nay đhanuôr tr’zeng k’tiếc coh bhươl cr’noon, bhrợ pa dưr bhươl cr’noon đoàn kết. Căh muy ta béch coh bh’rợ p’too pa choom đhanuôr, t’cooh bhươl A Râl Cước năc dzợ manuyh cher đoọng lâh 1 héc ta k’tiếc bhrợ đhăm ắt mamông, c’lâng p’rang. Lâh choh lâh 10 héc ta quế lâng keo, pr’loọng đong đoo năc dzợ băn c’roóc, băn a ọc lâng pa câl hàng tạp hoá. Xang bêl pác lơi zên bhrợ têng, zập c’moo pr’loọng đong t’cooh bhươl A Râl Cước dzợ xưa lâh 200 ức đồng. T’cooh bhươl A Râl Cước prá: “Acu ta luôn p’too pa choom đhanuôr năc ng’đoàn kết, chr’năp bhlâng năc ng’đoàn kết, xang bêl đoàn kết năc t’bhlâng pa dưr kinh tế, zư nhâm mâng râu têêm ngăn coh bhươl cr’noon. Kiêng đhanuôr xơợng đươi p’rá xa nay, ađay năc chăp đhanuôr, tơợ đêêc năc đhanuôr công chăp ađay, cơnh đêêc pazêng bh’rợ tr’nêng vêy ta bhrợ liêm choom. Coh ha y, t’bhlâng p’too pa choom đhanuôr căh choom đương g’nưưm, năc ma t’bhlâng bhrợ têng h’cơnh choom t’bil lơi đharựt, bhrợ t’bhưah k’tiếc choh keo, quế, tơơm zơ nươu.”

Lâh 75% dân số âng chr’hoong da ding k’coong Đông Giang, tỉnh Quảng Nam năc đhanuôr Cơ Tu. Xay bhrợ cơnh p’rá xa nay p’too pa choom âng Ava Hồ, đhanuôr Cơ Tu nâu cơy năc doọ dzợ đương g’nưưm ooy Nhà nước. Đhị chr’hoong ting t’ngay n’leh bấc bh’rợ kinh tế liêm choom cơnh: choh prớ A riêu, ra deh, băn chr’gơơng, choh crâng, choh tơơm zơ nươu… đh’rưah lâng n’năc, bhrợ t’vaih HTX pay câl r’veh r’đoong anag đhanuôr; bh’rợ du lịch đh’rưah lâng zư lêy văn hoá âng đhanuôr Cơ Tu. Tu cơnh đêếc, pr’ắt tr’mông âng đhanuôr Cơ Tu ting t’ngay vêy ta pa liêm pa crêê, đợ pr’loọng đong đharựt coh chr’hoong xiêr r’dợ coh zập c’moo. T’cooh Đỗ Hữu Tùng, Phó Chủ tịch UBND chr’hoong Đông Giang prá xay: Coh c’moo 2023, chr’hoong ơy bơơn pa xiêr lâh 500 pr’loọng đong đharựt. Coh pazêng c’moo ha y, chr’hoong t’bhlâng xay bhrợ pazêng bh’rợ tr’nêng đoọng zooi đhanuôr pa dưr bh’rợ pa bhrợ, pa xiêr đharựt nhâm mâng: “Truyền thống liêm pr’hay bhuôih cha nụp Ava Hồ âng đhanuôr Cơ Tu năc ơy u vaih tơợ đanh đươnh lâng tước nâu cơy năc dzợ vêy ta bhrợ coh pazêng pr’loọng đong. Lâng tơợ đêêc năc ting zooi ooy xa nay bh’rợ xay bhrợ liêm choom ooy học tập lâng xay bhrợ cơnh cr’noọ xa nay, pr’ắt bh’rợ âng Ava Hồ lâng xa nay ta đang moon pazêng đhanuôr đoàn kết bhrợ pa dưr bhươl cr’noon t’mêê, đô thị liêm pr’hay. Coh cr’chăl ha y, chính quyền chr’hoong Đông Giang t’bhlâng ta đang moon đhanuôr zư lêy truyền thống bhuôih cha nụp Ava Hồ đoọng bhrợ t’vaih c’rơ chr’va k’rơ lâh mơ cr’noọ xa nay học tập lâng xay bhrợ cơnh boóp p’rá âng Ava Hồ coh đhanuôr Cơ Tu”./.

Đồng bào Cơ Tu ở Đông Giang làm theo lời Bác

Trong mỗi ngôi nhà của đồng bào Cơ Tu ở huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, hình ảnh Bác Hồ được đặt ở nơi trang trọng nhất. Theo bà con, nhờ có Đảng, Bác Hồ, người dân có cơm ăn, áo mặc, cuộc sống ấm no hạnh phúc. Vì thế, học tập và làm theo lời Bác là việc làm thường xuyên của đồng bào Cơ Tu nơi đây. Đó cũng là cách mà đồng bào Cơ Tu bày tỏ lòng biết ơn với Bác.

Anh Bhriu Nhi ở thôn Bhờ Hôồng, xã Sông Kôn là Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Sông Kôn. Anh quan niệm, là cán bộ thì phải làm được mới nói cho dân được. Bhriu Nhi là người đầu tiên trong thôn xung phong hiến hơn nửa ha đất vườn để làm đường giao thông nông thôn. Noi gương anh, bà con lối xóm cũng tự nguyện làm theo. Ngoài ra, anh còn là một tuyên truyền viên tích cực trong phòng phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; hỗ trợ sinh kế, giúp hội viên phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo; xây dựng quỹ hội để dựng nhà tình nghĩa, tặng quà các hội viên hoàn cảnh đặc biệt khó khăn…

Với mô hình VACR hiện có, mỗi năm gia đình anh thu nhập gần 100 triệu đồng. Anh Bhriu Nhi nói: “Thời gian tới tôi tiếp tục đổi mới phương thức hoat động của Hội CCB xã Sông Kôn làm sao đạt được hiệu quả cao nhất. Đồng thời, tích cực phát triển kinh tế hộ gia đình, hỗ trợ các hội viên CCB khác cùng phát triển kinh tế, góp phần vào công tác xoá đói giảm nghèo ở địa phương”.

Cuộc vận động học tập và làm theo lời Bác ngày càng lan toả sâu rộng trong đồng bào Cơ Tu ở huyện Đông Giang, trong đó các già làng, người có uy tín luôn là tấm gương sáng để mọi người học tập và noi theo. Tiêu biểu trong số đó có già làng A Râl Cước, 70 tuổi, ở Tổ Dân phố A Dinh, thị trấn Prao.

Đã ở tuổi xưa nay hiếm nhưng già làng A Râl Cước vẫn thường xuyên đi từng ngõ, gõ từng nhà, hỏi thăm, tuyên truyền, vận động bà con chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, như: không đốt rừng làm rẫy, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn hóa mới … Với uy tín của mình, mới đây ông đã đứng ra hòa giải thành công vụ tranh chấp đất đai trong tổ, xây dựng cộng đồng đoàn kết. Không chỉ giỏi làm dân vận, già làng A Râl Cước còn tiên phong hiến hơn 1 ha vườn để mở đường giao thông. Ngoài trồng hơn 10 ha quế và keo lá trạm, gia đình ông còn nuôi bò, heo bản địa và kinh doanh hàng tạp hoá. Sau khi trừ chi phí, mỗi năm gia đình già làng A Râl Cước còn dư ra hơn 200 triệu đồng. Ông cho biết: “Tôi thường xuyên nhắc nhở bà con cần phải đoàn kết, quan trọng nhất là cần có sự đoàn kết, sau khi đoàn kết rồi thì tích cực phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh trật tự ở địa phương. Muốn cho bà con nghe theo, bản thân phải tôn trọng bà con, ngược lại bà con sẽ tôn trọng lại mình, và như vậy mọi công việc được thực hiện có hiệu quả. Thời gian tới, tiếp tục vận động bà con phấn đấu không trông chờ ỷ lại, phải tự lực, tự cường, bà con phải cố gắng làm sao thoát được nhiều hộ nghèo, mở rộng diện tích trồng keo, quế, cây dược liệu.”  

Hơn 75% dân số của huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam là đồng bào Cơ Tu. Làm theo lời Bác, đồng bào Cơ Tu ngày nay không còn trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước. Trên địa bàn huyện xuất hiện ngày càng nhiều mô hình kinh tế cho hiệu quả kinh tế cao như: mô hình ớt A riêu, chè dây, nuôi hươu sao, mô hình trồng rừng, cây dược liệu… Cùng với đó, hình thành các HTX thu mua nông sản của bà con; mô hình du lịch gắn với bảo tồn văn hoá của dân tộc Cơ Tu. Vì thế, cuộc sống của đồng bào Cơ Tu ngày càng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện giảm theo từng năm. Ông Đỗ Hữu Tùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Giang cho biết: Riêng trong năm 2023, huyện giảm được hơn 500 hộ nghèo. Những năm tới, huyện tiếp tục tăng cường các giải pháp giúp người dân phát triển sản xuất, giảm nghèo bền vững: “Truyền thống tốt đẹp thờ ảnh Bác Hồ của đồng bào dân tộc Cơ Tu đã có từ rất lâu và đến nay vẫn còn duy trì ở các hộ gia đình. Và qua đó đã góp phần vào cuộc vận động triển khai thực hiện tốt về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh. Thời gian tới, chính quyền huyện Đông Giang tiếp tục vận động nhân dân bảo tồn lưu giữ truyền thống thờ ảnh Bác nhằm tạo động lực lan toả mạnh mẽ hơn nữa tinh thần học tập và làm theo lời Bác trong đồng bào Cơ Tu”./.