Mâo hŏng anei 2 3 thŭn, amâo mâo pô mĭn ôh ti krĭng lăn sah kba să Ea Riêng, kdriêk Mdrak dưi jing hĕ sa krĭng mkra mjing mrei dưn yua kdrăo mrâo mrang leh anăn mnia mblei. Ƀiădah ti thŭn 2020, knơ̆ng bruă Banana Brothers Farm ngă bruă pla giăm 150ha mjeh mtei Dhŭng Amarĭk hŏng hdră mrâo mrang leh anăn mâo mnơ̆ng dhơ̆ng hnơ̆ng tŭ jăk jing leh klei sĭt. Thŭn 2022, knơ̆ng bruă dưi ba čhĭ êlan phŭn truh kơ dŭm lăn čar Dhŭng Korea, China, Japon hŏng hnơ̆ng êbeh 6.500 tôn. Čiăng kơ mtei khua Dhŭng Amarĭk mâo ênŭm hnơ̆ng čuăn mnia mblei, aduôn Lê Thị Mỹ Hạnh, khua kiă kriê knơ̆ng bruă Banana Brothers Farm brei thâo, mơ̆ng klei ruah mjeh, kriê dlăng leh anăn hrui pĕ, knơ̆ng bruă ngă djŏ hŏng hdră bhiăn pla mjing, mkra mjing dar. Knơ̆ng bruă duh bi liê kdrăp masin mrâo mơ̆ng mơ̆ng bruă pla mjing kriê dlăng truh kơ mkra mjing.
“Mơ̆ng mphŭn kčưm hmei mkŏ mjing leh klei bi hmô pla mtei dưn yua kdrăp mrâo, ba mnơ̆ng dhơ̆ng hnơ̆ng tŭ jăk truh kơ phung blei ba yua. Ară anei mnơ̆ng dhơ̆ng mơ̆ng knơ̆ng bruă mâo China leh anăn dŭm knơ̆ng bruă mkăn yap yuôm bhăn.”
Hlăm bruă rông mnơ̆ng, dhar bruă lŏ hma čar Dak Lak ăt mtrŭt mđĭ bruă hluê ngă dŭm hdră êlan mlih mrô leh anăn dưn yua kdrăp mrâo mrang hlăm đang war. Dŭm kdrăp mrâo mrang anei đru leh kơ đang war, gŏ sang rông mnơ̆ng bi hrŏ ai mă bruă, mđĭ hnơ̆ng tŭ jăk mnơ̆ng dhơ̆ng leh anăn rơ̆ng klei doh kơ wăl hdĭp mda. Aduôn Nguyễn Thị Lan, sa gŏ sang rông mnơ̆ng hnơ̆ng lu, kyua kdrăp mdjiê kman krip ti să Hòa Thuận, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, čar Dak Lak brei thâo:
“ Dŭm kdrăp yua rông mnŭ, brei mnŭ ƀơ̆ng pô srăng mdjiê kman jih jing sa kdrêč hlăm đang war. Truh kơ mnŭ mŭt hlăm war pô srăng mgaih msir kơ tač. Sa hruê kăm kriê êa drao mdjiê kman sa blư̆, bi kơ nah êngao pô krih grăp hruê brei kơ êđăp ƀiă”.
Hluê si Vũ Đức Côn, K’iăng khua adŭ bruă lŏ hma leh anăn mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang čar Dak Lak, mkra mjing bruă lŏ hma hŏng hdră mrâo mrang, dưn kyua kdrăp mrô hlăm bruă lŏ hma jing hdră êlâo êdei. Bi hŏng čar Dak Lak, klei anei yuôm bhăn hĭn êjai bruă lŏ hma mâo 35% GDP hlăm čar, mâo truh 90% hnơ̆ng klei mnia mblei, mkŏ mjing bruă mă leh anăn hnư hrui wĭt kơ 65% mnuih ƀuôn sang alŭ wăl. Dŭm thŭn giăm anei Dhar bruă lŏ hma mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang čar Dak Lak ăt ba kdrăp mrô hlăm bruă dliê kyâo, pla mjing, rông mnơ̆ng…Dŭm anôk bruă mâo phần mềm dưi mkŏ mjing klei čih pioh, kiă kriê bruă mkra mjing. Vũ Đức Côn brei thâo:
“ Hmei mtô kơ ƀĭng ngă lŏ hma čih pioh bruă mkra mjing hŏng đĭng blŭ thâo mĭn leh anăn mkŏ hŏng dŭm mbah hâo hưn, hluê anăn phung hrui blei dưi ksiêm dlăng klei doh êƀăt leh anăn bđru ba čhĭ hmar hĭn, phung blei ba yua hơĭt hĭn, blei hŏng ênoh yuôm hĭn”.
Čiăng mđĭ kyar bruă lŏ hma kjăp, hlăm wưng kơ anăp, mbĭt hŏng bruă mtrŭt mđĭ bruă lŏ hma 4.0, čar Dak Lak lŏ dơ̆ng mkŏ wĭt bruă lŏ hma, mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo nao mbĭt hŏng bruă lŏ hma mrâo mrang, mlih mrâo hdră hưn mdah, kñăm iêo jak klei duh bi liê, mtrŭt mđĭ klei mnia mblei čiăng mđĭ hnơ̆ng boh mnga, hnơ̆ng tŭ jăk, mđĭ ênoh mnơ̆ng dhơ̆ng leh anăn hnư hrui wĭt kơ ƀĭng ngă lŏ hma…
Viết bình luận