Kă kjăp durian răng hlăm yan hjan

VOV4.Êđê - Čar Dak Lak klă sĭt mŭt hlăm yan hjan, yan dŭm mta ana boh kroh đĭ kyar. Hŏng ƀĭng lŏ hma pla durian, anei jing wưng bi mklă klei tŭ dưn kơ yan buh pla leh klei luč liê kyua yan adiê mđiă ngă sui. Ƀĭng lŏ hma dŭm krĭng pla durian ti čar mđĭ bruă kriê dlăng, gang mkhư̆ mnơ̆ng ngă luh boh hlăm yan hjan angĭn. Mnuih ƀuôn sang dôk gĭr răng kriê grăp boh durian truh kơ yan hrui pĕ.

 

Leh dŭm gưl hjan akŏ yan, dŭm boh durian ti đang pla mjing sang Y-Bliêng Hmŏk, ti ƀuôn Tara, să Hòa Đông, kdriêk Krông Pač prŏng hmar msĕ arăng ayŭ, lu boh durian prŏng mđơr hŏng čhiên êsei. Y-Bliêng dôk đĭ truh ti ƀrŏng kă grăp boh leh anăn grăp adhan leh anăn grăp kmrŭ. Ti kiêng đang pla mjing, sa phŭn durian dlăng msĕ mnơ̆ng ngă dưi pruê čur kô̆ wăt phŭn. Y-Bliêng brei thâo, klei không kƀah êa thŭn anei ngă kơ ana durian awăt hĕ, ênoh boh knŏng mâo mă mkra wah mkă hŏng thŭn êlâo, kyuanăn gŏ sang ngă bruă kriê dlăng, gang mkhư̆ klei brŭ boh kyua mnơ̆ng ngă amâodah joh adhan kyua hjan angĭn:

 “yan anei pô knŏng nao krih ana êa drao leh ka durian, kă hĕ dŭm adhan mâo boh ktrŏ huĭdah angĭn hjan bi joh hĕ. Luh dŭm boh ăt hơưi mơai”.

Hŏn dŭm gŏ sang mâo đang pla mjing điêt leh anăn dŭm pluh phŭn msĕ hŏng Y-Bliêng, dưi čŏng kriê dlăng đang pla mjing pô, ƀiădah dŭm gŏ mâo lu durian, boh nik jing durian sui thŭn, grăp thŭn srăng mưn mnuih mă bruă čiăng bi tiŏ êran angĭn hjan. Msĕ si Phạm Dần, ti alŭ Hoà Thành, să Hòa Đông, mơ̆ng krah mlan 5, êjai boh durian dôk điêt, ñu mưn leh 6 čô ngă bruă đĭ kă adhan, kă boh durian. Phạm Dần brei thâo, leh mâo hjan, boh durian srăng prŏng hmar sơnăk, mâo đa da adhan ktrŏ truh 50kg, kyuanăn gŏ sang srăng ngă hmar:

 “Yan hjan truh leh, pô amâo mâo mprăp amâo mâo hmao ôh. Kyua hjan lu leh anăn mâo angĭn. Mmông anăn boh durian prŏng leh, djŏ angĭn hlŏng joh yơh”.

Hŏng gŏ sang Nguyễn Đình Vượng, alŭ Hòa An, să Hòa Đông, bruă kriê dlăng durian lŏ mtluk mtlak hĭn. Đang pla mjing 18 thŭn, adhan lu êdi, mâo mmông čiăng kơ truh 10 čô mă bruă. Pô anei djah rơ̆k, pô dih pŭ giê msei nao dră ti dŭm anôk ñu ktrâo čiăng đru kơ boh durian mdrơ̆ng hŏng angĭn hjan. Phung mkăn đĭ kơ dlông čiăng kă adhan hŏng diê dră. Hluê si Nguyễn Đình Vượng, boh durian mơ̆ng đuôm boh truh kơ hruê pĕ sui hlăm brô 130 hruê, ară anei mâo êbeh leh 60 hruê. 70 hruê adôk, ƀĭng ngă lŏ hma srăng gĭr răng mgang grăp boh durian. Wăt phung mă bruă mưn leh anăn pô hma dlăng yuôm boh durian msĕ hŏng êa hŏ hang pô:

 “Ih dlăng kơ phŭn anei. kâo dôk ti gŭ lač kơ diñu đăm lŏ đĭ ôh ƀiădah diñu ăt đĭ mơh. Ti dlông ƀrŏng ăt mâo 2 boh. Tơdah amâo mâo kă hlŏng luh yơh. Angĭn sa blư̆ hlŏng joh yơh. Tơdah mâo dua boh anăn êbeh leh prăk pô mưn, wăt huă ƀơ̆ng ăt êbeh mơh, pô mkŏ mjing klei găl kơ diñu diñu hơ̆k mơak êdi”.

Hluê si Đỗ Văn Thưởng, khua êpul hgŭm ƀĭng ngă lŏ hma să Hòa Đông, yan bhang mrâo anei ktang phĭt êdi ngă truh luh boh lu ti lu đang pla mjing. Ƀiădah hŏng klei hriăm ti krĭng pla durian lu hĭn Dak Lak leh anăn klei hur har nao hriăm, kah mbha klei thâo mơ̆ng dŭm gưl ƀĭng ngă lŏ hma, lu đang pla mjing ti să ăt mâo klei hmăng hmưi rơ̆ng kơ boh mnga:

 “Truh kơ ară anei, ênoh boh luh ăt dôk hlăm klei pô tĭng mkă, dlông ana ăt adôk dŭm anăn. Arăng amâo mâo kriê dlăng jăk ăt dook luh mơh, ƀiădah hŏng phung kriê dlăng jăk ăt dôk đuôm mơh.”

Dak Lak jing čar pla durian lu hĭn hlăm lăn čar hŏng 32 êbâo ha. Bi kdriêk Krông Pač jing kdriêk pla durian lu hĭn ti čar Dak Lak hŏng giăm 10 êbâo ha. Ana durian amâo djŏ knŏng đru kơ lu gŏ sang ƀĭng ngă lŏ hma ti alŭ wăl jing pô mdrŏng prăk êklai, ƀiădah lŏ ba kơ krĭng lăn anei mta mnơ̆ng dhơ̆ng jăk yâo, jing knăm mơak durian Krông Pač, dưi mkŏ mjing dua thŭn sa blư̆. Mbĭt hŏng klei kreh kriăng, jih ia tiê, ƀĭng ngă lŏ hma pla durian ti să Hòa Đông, kdriêk Krông Pač, ăt msĕ mơh ti čar Dak Lak, dôk găn hgao dŭm klei dleh dlan mơ̆ng yan adiê, mđing truh kơ klei hơ̆k mơak hlăm knăm mơak durian Dak Lak gưl tal 2, mkŏ mjing ti mlan 9 kơ anăp.

Viết bình luận