Klei čang hmăng đĭ kyar mkra mjing kđeh čĭm êmô ƀhu hŏng mđiă ti Gia Lai

VOV4.Êđê- Mơ̆ng lu thŭn hŏng anei, kđeh čĭm êmô krô dưi dlăng jing mnơ̆ng jăk yâo mơ̆ng kdriêk Krông Pa, alŭ wăl lu mđiă ƀiă hjan ti čar Gia Lai . Lu ƀĭng ngă lŏ hma tinei amâo djŏ knŏng dưi mkŏ mjing anăn knăl kđeh čĭm êmô krô, ƀiădah lŏ mđĭ kơhưm mta mnơ̆ng anei jing bruă duh mkra mơ̆ng grăp gŏ sang, đru mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn hlăm alŭ wăl.

Mkra mjing pra ƀhu ti tal dlông čuôr sang anôk mâo yang hruê mtrang, jing klei ênưih thâo ƀuh hlăm klei mkra mjing kđeh čĭm êmô ƀhu sa tal mđiă mơ̆ng anôk bruă mkra mjing Tuấn Hậu, wăl krah Phú Túc, kdriêk Krông Pa. Dŭm pŏk kđeh čĭm êmô prŏng mđơr hŏng plat kngan dưi ruah mơ̆ng kdrêč jăk hĭn, kđeh dlông, amâo prăĭ ôh, leh tram hŏng mnơ̆ng bi mƀăt hlăm brô 60 mnĭt (mâo hra, êsŭn, toi, ƀrêč leh anăn kplăng), srăng ba ƀhu ti pra mơ̆ng 3-4 mmông.Trần Quang Tuấn –  Khua nôk mkra mjing kđeh čĭm êmô ƀhu hŏng mđiă Tuấn  Hậu brei thâo, grăp hruê adiê mđiă siam, nu ƀru tua blư̆, mơ̆ng 9h - 12h leh anăn mơ̆ng 12h - 3 mmông tlam. Tuấn brei thâo, mơ̆ng sa mta djam mnuih djuê ƀiă Jrai tinăn mtam, čĭm êmô ƀhu hŏng mđiă Krông Pa ară anei dưi ba čhĭ hlăm alu anôk:

 “Mnơ̆ng anei mphŭn mơ̆ng mnơ̆ng ƀơ̆ng djuê ana Jrai, mơ̆ng anăn mnuih ƀuôn sang mă mkra mjing ƀơ̆ng ƀơ̆ng kơ phung blei hlăm wưng êlâo. Hjăn kơ klei tram hŏng mnơ̆ng bi mƀăt snăn hmei tram hlue sii klei thâo gŏ sang, amâo djŏ msĕ hlăm anôk ba čhĭ ôh. Grăp sa  gưl mâo mkŏ mjing knăm mơak kơ mnơ̆ng dhơ̆ng phung ngă lŏ hma snăn gŏ sang hgŭm. Mâo knăm rang mdah iêô pô nao snăn pô srăng nao mơh čiăng hưn mdah mnơ̆ng dhơ̆ng anei kơ phung blei yua jăk hĭn”.

Mbĭt hŏng anôk mkra mjing Tuấn Hậu, lu gŏ sang ti kdriêk Krông Pa ăt hgŭm mkra mjiing kđeh čĭm ênô ƀhu hŏng mđiă, mâo leh anăn knăl jăk leh anăn mâo bi mklă jing mnơ̆ng dhơ̆ng OCOP ti alŭ wăl. Hồ Thị Mười –  Khua anôk bruă mkra mjing Mười Đức wăl krah Phú Túc, kdriêk Krông Pa mâo leh klei thâo giăm 30 thŭn mkra mjing kđeh čĭm êmô ƀhu 1 tal mđiă. Mười brei thâo, grăp hruê, anôk bruă ñu mkra mjing hlăm brô 50 kg kđeh  čĭm êmô mtah. Wưng giăm tết mâo hruê mkra mơ̆ng 5 truh 5 tạ kđeh čĭm êmô čiăng mkăp ba čhĭ kơ dŭm anôk mkra mjing, ba wĭt ênoh hrui wĭt lu.

 “Ară anei snăn gŏ sang ăt dôk mâo 3 mtŭ gưl kdriêk leh anăn anăp anei kdriêk ăt srăng kčĕ kơ pô đĭ truh 4 mtŭ, mnơ̆ng dhơ̆ng pô mâo klei jăk siam hĭn ti êngao, ƀơ̆ng ăt jăk mơh, čiăng pioh ba čhĭ leh anăn pô ăt mâo 4 mtŭ čiăng hmao hlăm anôk ba čhĭ kluôm ala. Kyua klei suaih pral phung blei yua pô ăt mđing kơ bruă doh êƀăt mnơ̆ng ƀơ̆ng leh anăn dŭm mta mnơ̆ng dhơ̆ng jăk hĭn”.

Amai Hoàng Thị Minh Châu, dôk ti wăl krah Phú Cần, kdriêk Krông Pa ăt jing mnuih khăng blei kđeh čĭm ênô ƀhu sa tal mđiă  brei kơ gŏ sang ti ƀuôn hlăm gưl Tết truh.

 “Kâo khăp ƀơ̆ng čĭm ênô ƀhu sa tal mđiă ti Krông Pa, Gia Lai, kyua kđeh čĭm êmô tinei mâo mnâo mmih, ƀâo mngưi, kđeh kjăp, dưi ƀhu hŏng hnơ̆ng mđiă ktang, ƀơ̆ng mâo mnâo mdê hjăn. Grăp thŭn giăm Tết jing kâo khăng blei dŭm kg wĭt brei kơ gŏ sang, găpp djuê, aduôn aê, amĭ ama, ayŏng adei.”

Kluôm kdriêk Krông Pa mâo hlăm brô 30 anôk mkra mjing kđeh čĭm êmô ƀhu sa tal mđiă. Hlăm ênoh 29 anôk mkra mjing mnơ̆ng dhơ̆ng OCOP tti kdriêk, mâo 20 mnơ̆ng dhơ̆ng dưi mkra mjing mơ̆ng čĭm êmô msĕ si aruăt čĭm êmô krô, êmô tal, čĭm êmô ƀhu ti pra pui…Nguyễn Đình Nhung - Khua Êpul hgŭm ƀĭng lŏ hma kdriêk Krông Pa brei thâo: čiăng đru kơ mnuih ƀuôn sang mđĭ kyar pŏk mlar mkra mjing leh anăn anôk ba čhĭ, êpul hgŭm ƀĭng lŏ hma kdriêk bii hgŭm hŏng dŭm anôk bruă, alŭ wăl mđĭ hâo hưn mtô kơ mnuih ƀuôn sang hgŭm hlăm hdră OCOP mjing klei găl kơ phung mâo klei găl hưn mthâo mnơ̆ng dhơ̆ng pŏk mlar anôk ba čhĭ.

 “Grăp thŭn snăn êpul hgŭm ƀĭng lŏ hma ăt mâo hdră mkŏ mjing dŭm hdră, boh nik hlăm bruă ba mnơ̆ng dhơ̆ng nao hlăm dŭm gưl knăm rang mdah mnơ̆ng dhơ̆ng lŏ hma kyua êpul hgŭm ƀĭng lŏ hma čar mkŏ mjing, leh anăn dŭm kdriêk mkăn mkŏ mjing ăt msĕ mơh. Gĭt gai êpul hgŭm ƀĭng lŏ hma nah gŭ mkŏ mjing kơ dŭm gŏ êsei mkra mjing mnia blei mbruă, boh nik jing dŭm gŏ êsei mâô mnơ̆ng dhơ̆ng OCOP, mnơ̆ng dhơ̆ng mnia blei online”.

Hŏng ênoh êpul êmô mâo êbeh 64 êbâo drei, hlăm anăn lu jing êmô đđiêt, Krông Pa dôk mđĭ lar klei găl leh anăn phŭn mkăp mnơ̆ng dhơ̆ng pioh mkra mjing jăk. Klei bi mguôp plah wah klei găl čŏng mâo găl jăk, hdră mnêč mkra mjing mdê hjăn leh anăn hdră êlan knŭk kna đru, đru leh kơ bruă mkra mjing kđeh čĭm ênô ƀhu sa tal mđiă jing bruă ba wĭt ênoh yuôm  bruă duh mkra kơ mnuih ƀuôn sang ti alŭ wăl.

Ară anei drei hmư̆ klei blŭ hrăm hŏng Võ Ngọc Châu, Khua adŭ bruă lŏ hma leh anăn mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang kdriêk Krông Pa čiăng thâo klă hĭn kơ klei găl, hdră tă mđĭ kyar bruă mkra mjing kđeh čĭm êmô krô ti alŭ wăl hlăm wưng kơ anăp:

-Lač jăk kơ ih Võ Ngọc Châu, Khua adŭ bruă lŏ hma kdriêk Krông Pa hriê hlăm klei bi blŭ hrăm hrue anei. Akâo kơ ih brei thâo klah čŭn kơ bruă mkra mjing kđeh čĭm êmô ƀhu sa mđiă ti alŭ wăl pô?

-Võ Ngọc Châu: Kđeh čĭm êmô ƀhu sa mđiă ti Krông Pa jing leh mnơ̆ng hing ang mơ̆ng kdriêk Krông Pa. Jing mnơ̆ng mâo mkra mjing hlue hŏng anăn knăl êmô Krông Pa, Gia Lai. Mâo knơư̆ng bruă kiă kriê klei mĭn tŭ yap hŏng mrô 1319237 hrue 18/3/2022, anăn jing kđeh čĭm êmô mâo mkra mjing hlăm ênoh anôk rông êmô prŏng truh 64 êbâo drei, ba akŏ hlăm čar Gia Lai, lu jing mjeh êmô djuê ana drei pô, rông hŏng hdră phưi hiu ƀơ̆ng hlăm alŭ wăl kdriêk, snăn dưi mâo leh anăn knăl kơ pô. Mơ̆ng anăn mơh kđeh čĭm êmô mâo mnâo mnañ jăk, kđeh čĭm jăk, mbĭt hŏng yan adiê krĭng anei hlơr , lŏ mjing klei găl jăk hĭn hlăm bruă mkra mjing kđeh čĭm êmô, mjing kđeh čĭm ƀâo mngưi, mâo klei jăk anôk mkăn amâo dưi mâo. Ară anei hlăm kdriêk Krông Pa ƀrư̆ mâo klei găl hĭn dưi mkra mjing truh 30 mta mnơ̆ng mơ̆ng kđeh čĭm êmô, hlăm anăn mâo dua mta djăp leh ênoh čuăn OCOP mâo tŭ yap 4 mtŭ mơ̆ng čar. Mơ̆ng anăn anei ăt jing k'’ưm kơ klei mđĭ klei hing ang mơ̆ng anôk bruă mkra mjing hŏng klei bi mnbia mblei mơ̆ng kdriêk Krông Pa.

-Snăn tui si ih, ya mta klei ba hriê klei jăk mơ̆ng kđeh čĭm êmô sa mđiă ti Krông Pa anei?

-Nguyễn Ngọc Châu:Klei jăk lehanăn klei mdê hĭn mơ̆ng kđeh čĭm êmô sa mđiă mơ̆ng Krông Pa jing klei jăk mơ̆ng kđeh čĭm, mdê hĭn êdi hŏng anôk mkăn. Tal êlâo jing mơ̆ng mjeh êmô rông tinei, jing êmô djuê pô dưi phưi tha rông hlăm kdrăn hiu ƀơ̆ng djăp mta rơ̆k mâo hlăm krĭng, krĭng anei adiê thu krô, lehanăn mđiă lu. Klei anei đru kơ êmô hdĭp suaih, kđeh jăk hgăl, mkra mjing kđeh čĭm dăl, lehanăn ƀâo mngưi. Hlăm klei mkra mjing ƀhu kđeh čĭm êmô, jing mkra mjing hlue klei bhiăn pô mơ̆ng đưm jing knŏng ƀhŭ mă sa mđiă đuič, dôk djă pioh mnâo mnañ čŏng mâo mơ̆ng kđeh čĭm, lehanăn dlăng kđeh čĭm dôk siam juăt mtah. Hdră mkra mjing anei, đru kơ kđeh čĭm ƀhu djăl thu, krơ̆ng hnơ̆ng h’ăp, klei ñuôt đrêč mnâo mnañ dôk jăk jĭn mơ̆ng kđeh čĭm êmô ƀhu sa mđiă mkă hŏng alŭ wăl mkăn. Êngao anăn, anei jing knhuah bhiăn mưng ngă leh mơ̆ng mnuih ƀuôn sang kơ anei, jing jiă hŏng knhuah bhiăn mâo mă leh klei hriăm mơ̆ng mphŭn dô mâo mjing leh kđeh čĭm êmô sa mđiă Krông Pa, bi knăl kơ klei jăk hdră mkra mnơ̆ng ƀơ̆ng huă kơ mnuih mưng ƀơ̆ng huă tinei. Dŭm klei anei, đru leh hlăm bruă mjing kđeh čĭm êmô jăk, jing leh mnơ̆ng hing ang kơ dŭm krĭng kwar thâo.

 -Snăn si bruă sang čư̆ êa lehanăn anôk bruă djŏ tuôm srăng đru kơ alŭ wăl mđĭ kyar hĭn bruă mkra mjing kđeh čĭm êmô sa mđiă hlăm wưng tinăp?

- Nguyễn Ngọc Châu: Grăp thŭn, Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk gĭt gai leh dŭm dhar bruă djŏ tuôm mkŏ mjing dŭm klei rang mdah mnơ̆ng dhơ̆ng čhĭ mnia mơ̆ng kdriêk mâo, čiăng hưn mthâo kơ kđeh čĭm êmô sa mđiă. Grăp thŭn, kdriêk tiŏ nao leh dŭm anôk bruă mâo klei tŭ dưn mơ̆ng OCOP hiu nao čuă dŭm anôk bruă mâo anăn knăl hing ang hlăm alŭ wăl, êngao čar lehanăn ƀuôn prŏng mkăn. Kñăm hưn mdah kơ anăn knăl kđeh čĭm êmô sa mđiă mơ̆ng pô hŏng dŭm alŭ wăl mkăn thâo . Čiăng kơ bruă anei mâo klei đĭ kyar kjăp, kdriêk tă leh hdră đru kơ hdră mkra mjing bi djăp ênoh čuăn kñăm čiăng dưi krơ̆ng nanao anăn knăl pô hlăm anôk čhĭ mnia, lehanăn mâo hdră êlan bi hgŭm dơ̆ng mơ̆ng bruă rông rêmô truh kơ bruă mkra mjing kđeh čĭm êmô pioh čhĭ. Kđeh čĭm êmô sa mđiă Krông Pa amâo mâo djŏ knŏng jing mnơ̆ng hing ang ti alŭ wăl đuič ôh, ƀiădah ñu lŏ jing leh mnơ̆ng mđĭ kyar klei hdĭp mda, hưn mdah klei jing hlăm bruă duh mkra mơ̆ng kdriêk.

-Lač jăk kơ ih lu!

Viết bình luận