Mjhĭt m’uăt klei čhĭ mnia boh durian akŏ yan ti Gia Lai

VOV4.Êđê- Ƀĭng ngă lŏ hma čar Gia Lai dôk mŭt hlăm yan hrui êmiêt boh durian thŭn 2025. Khădah mâo lu klei hưn srăng tlă anăp hŏng klei dleh dlan hlăm bruă ba čhĭ kơ ala tač êngao, ƀiădah kyua rơ̆ng hnơ̆ng tŭ jăk, phung đang war ăt dưi ba čhĭ hŏng ênoh jăk, jing sa klei bi êdah jăk lehanăn tŭ dưn kơ yan boh durian thŭn anei.

Video Player is loading.
Current Time 0:00
/
Duration 0:00
Loaded: 0%
Progress: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -0:00
 
1x

Ti alŭ Vinh Hà, să Ia Blang, kdriêk Chư Sê, đang boh durian prŏng truh 7ha mơ̆ng Nguyễn Trọng Dũng kčưm dơ̆ng mâo ƀơ̆ng. Ñu brei thâo, kyua ba yua hdră dlăng kriê mrâo, jing hdră doh, ñu mkă tĭng năng ai srăng mâo truh 80 tôn boh, đĭ 30% mkă hŏng wưng anei thŭn dih. Klei ñu mơak hĭn anăn jing, hnơ̆ng jăk boh durian đĭ hĭn:

“Boh durian gŏ sang kâo thŭn anei jăk siam, phung ghan mnia hriê blei truh hlăm đang mtam. Wưng anei mnuih pla mjing kruak leh lu ênoh, hŏng ênoh 65.000 prăk truh kơ 70.000 prăk. Ƀiădah lŏ dôk guôn hlăm dŭm hrue tinăp, srăng čhĭ amâodah hơăi, leh truh kruak ênoh knhhal tuič hlŏng nao khăt boh čhĭ yơh”.

Rơ Châm Uy ti ƀuôn Phung, să Ia Mơ Nông, kdriêk Chư Păh pla 100 phŭn ana boh durian mjeh Ri6 lehanăn mjeh Thái tui si ênoh čuăn VietGap 3 thŭn leh. Klei năng mơak êdi jing hlăm yan pĕ tal êlâo mâo kruah ênoh čhĭ jing 65.000 prăk/kg, hŏng ênoh srăng mâo hlăm brô 3 tôn boh. Leh kah hĕ jih kơ ênoh bi liê, Uy srăng mâo prăk mnga hlăm brô 140 êklăk prăk.

"Kâo pla mjing boh durian hlue ênoh čhuăn VietGAP, mâo mjuăt bi hriăm hdră dlăng kriê, ba yua hbâo brŭ, lehanăn krih êa drao sinh amâo lŏ yua hóa học ôh, jing jăk kơ wăl hdĭp mda lehanăn kơ klei hdĭp anak mnuih. Khădah mrâo kčưm pĕ thŭn tal êlâo, ƀiădah klei čang hmăng ti thŭn êdei mboh hĭn, lehanăn boh srăng jăk hĭn, srăng čhĭ mâo ênoh mơh”.

Ti đang boh durian Quốc Ân, hlăm alŭ Phú Mỹ, să Ia Băng, kdriêk Čư̆ Prông, klei bi blei mnia boh durian dŭm hrue anei mjhĭt m’uăt êdi. Dương Ái Quốc, khua đang boh brei thâo:

“Mơ̆ng đang boh durian sa hrue mâo khăt mơ̆ng 15 - 20 tôn boh, dŭm đang boh jăk mâo ênoh čhĭ mơ̆ng 65.000 truh 72.000 prăk/kg. Bi đang boh amâo mâo siam ôh snăn bi kpleh mơ̆ng 55.000 truh 65.000 prăk. Ară anei mjeh boh durian Thái Lan ti Gia Lai jing hơĭt êdi, hŏng ênoh mâo čhĭ msĕ si ară anei snăn jih đang hma srăng mâo ba wĭt lu”.

Ară anei, kluôm čar Gia Lai mâo hlăm brô 8.200ha đang boh durian, lu hlăm dŭm kdriêk Ia Grai, Čư̆ Sê, Čư̆ Pưh, Đak Đoa, Mang Yang, Čư̆ Prông, Đức Cơ… Mboh kah knar 14,8 tôn/ha. Hŏng dŭm đang war dlăng kriê jăk snăn ênoh anăn srăng mâo hlăm brô 20 - 30 tôn/ha. Hlăm ênoh anăn, hlăm brô 5.000ha dôk mâo pĕ, tĭng hlăm kluôm čar mâo 75.000 tôn.

 Boh nik, Gia Lai mkăp leh 54 mrô knăl krĭng pla mjing hŏng ênhă giăm  1.300ha, đru kơ boh durian mơ̆ng čar dưi ba čhĭ truh kơ lu ala čar China, Mi, New Zealand, lehanăn Ausralia. Truh thŭn 2030, čar tă leh êlan lŏ pŏk phai anôk pla mjing đang boh durian truh 10.000ha, hŏng mta kñăm mkŏ mkra mrô knăl krĭng pla mjing kơ grăp anôk 10ha lehanăn dưn yua ênoh čuăn GlobalGAP kñăm djăp ênoh čuăn čhĭ kơ ala tač êngao. Trần Xuân Khải, Khua anôk bruă pla mjing lehanăn răng mgang mnơ̆ng pla mjing čar Gia Lai lač:

“Leh ksiêm dlăng đang boh durian ti Gia Lai ka djŏ kma mta jhat ôh. Anei yơh jing klei jăk kyua krĭng lăn mrâo pla mjing. Ăt jing klei găl prŏng, ƀiădah brei thâo răng lehanăn mđing uêñ. Bruă đang boh durian srăng lŏ mâo klei bi hgŭm kjăp hŏng dŭm anôk bruă djŏ tuôm, mguôp hŏng dŭm anôk bruă truăn kơ bruă boh durian, mâo nanao klei kăp ksiêm dŭm krĭng pla mjing, hlŏng mkŏ mjing anôk đŭng hruh hlăm čar, mơ̆ng anăn mâo klei ktrâo atăt, đru kơ dŭm êpul bruă lehanăn mnuih mă bruă rơ̆ng kơ klei doh êƀăt, djăp ênoh čuăn ba čhĭ kơ ala tač êngao thâo dah čhĭ hlăm ala čar pô, hŏng hnơ̆ng doh thâo bĭt kla phŭn agha anôk pla mjing”./.

Viết bình luận