Thŭn 2010, Klei bi kƀĭn prŏng Êpul gơ̆ng bruă hgŭm kƀĭn ala tar rŏng lăn (IPU) - 122 mkŏ mjing ti Bangkok, Thái Lan mâo bi mklă leh dŭm bruă yuôm bhăn kơ klei “Phung mda asei hgŭm hlăm bruă klei hnŭk êngiê”. Hŏng klei anei, hlăm thŭn 2013, IPU mâo mkŏ mjing leh êpul hgŭm phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei, kñăm bi trông kơ jih jang bruă kơ phung êdam êra, mđĭ klei thâo kơ phung êdam êra lehanăn k’hưm mơ̆ng phung khua kiă kriê mda asei. Sa thŭn êdei kơ anăn, IPU mâo mkŏ mjing leh klei bhiăn bi hgŭm hlăm tar rŏng lăn dưi mkŏ mjing jêñ jêñ klei bi kƀĭn truh ară anei mâo leh 8 blư̆ bi kƀĭn.

Thŭn 2014, Klei bi kƀĭn phung bi ala mda asei tar rŏng lăn gưl tal êlâo mkŏ mjing ti Giơ-ne-vơ, ala čar Switz, hŏng akŏ: “Klei phung mda asei hgŭm hlăm bruă kđi čar, lehanăn kơ klei hnŭk êngiê”, kñăm tui duah hdră mđĭ ai phung mda asei bi hgŭm, lehanăn mkŏ mjing dŭm hdră ngă bruă kơ phung mda asei hlăm bruă kđi čar.

Klei bi kƀĭn tal 2 mâo mkŏ mjing ti Tokyo, Japon thŭn 2015, hŏng “Klei êđăp ênang lehanăn mdrŏng sah”, jing sa atur kjăp mđĭ hĭn klei bi mguôp plah wah phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei hlăm bruă kđĭ čar, lehanăn tui duah hdră mrâo hŏng klei mbruă mơ̆ng phung mda asei rŭ mdơ̆ng yang ƀuôn mdrŏng sah, êđăp ênang, lehanăn ñu kma jăk.

Thŭn 2016, klei bi kƀĭn tal 3 mkŏ mjing ti Zambia, hŏng akŏ jing “Klei dăp hdră truh kơ thŭn 2030: Êdam êra ba anăp, amâo mâo sa čô mnuih kơ tluôn ôh”. Klei bi kƀĭn ƀuăn leh mđĭ hĭn bruă klam mơ̆ng êdam êra bi leh mta kñăm mđĭ kyar kjăp pia klah čŭn   (SDGs) kơ sa tar rŏng lăn êdei anăp.

Klei bi kƀĭn tal 4 mkŏ mjing ti Canada thŭn 2017, hŏng akŏ “Phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei jing boh kdrŭt kơ klei ñu kma”, mđing kơ 3 mta bruă phŭn anăn jing: Bruă kđĭ čar hlăm phung êdam êra; mbĕ anôk dôk lehanăn bi ñŭ kma hlăm yang ƀuôn; mđĭ hĭn bruă duh mkra kluôm. Hlăm klei lŏ mđĭ hĭn bruă thâo bi mguôp kjăp, klei bi kƀĭn iêo jak lu phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei bi trông lu kơ bruă ñŭ kma.

Thŭn 2018, klei bi kƀĭn tal 5 mkŏ mjing ti A-déc-bai-gian hŏng akŏ “Hyuă kjăp hĭn bruă răng mgang klei tŭ dưn kơ dŭm gưl êdei anăp”, ba hriê lu klei găl kơ klei bi đru, lehanăn klei thâo săng hĭn kơ bruă kñăm răng mgang klei mdrŏng sah lehanăn klei jăk jĭn kơ hđeh gưl êdei.

Thŭn 2019, klei bi kƀĭn tal 6 mkŏ mjing ti Pa-ra-oay hŏng akŏ “Bi sĭt mta kñăm mđĭ kyar kjăp (SDGs) lehanăn jao klei dưi kơ êdam êra hŏng djăp bruă tŭ dưn kơ yang ƀuôn”, kñăm pai mă djăp klei găl mrâo, ksiêm bruă jao klei dưi kơ êdam êra dơ̆ng mơ̆ng klei hdĭp jăk yâo hlŏng truh kơ klei kơrŭ kơ bruă hŏng klei pral bi sĭt jih jang mta kñăm mđĭ kyar kjăp.

Thŭn 2021, kyua găn hĕ klei ruă tưp Covid-19, klei bi kƀĭn tal 7 dưi mkŏ mjing hŏng hdră online hlăm akŏ jing “Klei êdam êra ngă bruă êdei kơ klei ruă tưp COVID-19”, kñăm ksiêm wĭt jih jang bruă klam gĭr kơrŭ wĭt êdei kơ klei ruă tưp, mâo klei ktrâo atăt klă mngač kơ bruă mjuăt bi hriăm, mjing djăp klei găl kơ phung êdam êra mâo bruă knuă, lehanăn bi mlih hdră êlan mdrao mgŭn hlăm djăp anôk.

Klei bi kƀĭn tal 8 mâo mkŏ mjing ti ƀuôn prŏng Sharm El-Sheikh djiêo hang ksĭ hrah lăn čar Êjip, iêo jak lu êdam êra bi kƀĭn kơ klei bi mlih yan adiê.

Wưng leh êgao, Bruă kƀĭn ala Việt Nam jih ai tiê leh hgŭm hŏng anôk bruă kƀĭn ala tar rŏng lăn, hlăm anăn mâo klei bi kƀĭn dŭm gưl klei bi kƀĭn phung ngă bruă mda asei tar rŏng lăn. Êpul mơ̆ng Việt Nam čŏng nao hgŭm, ngă leh klei bi mguôp đru bi kah mbha klei pô ngă leh bruă, boh nik dŭm hdră êlan mơ̆ng Việt Nam djŏ tuôm hŏng jih jang klei bi trông tui duah hdră êlan mđĭ k’hưm phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei hlăm klei mghaih msir djăp mta bruă dôk găn hlăm tar rŏng lăn.

Klei anôk bruă kƀĭn ala Việt Nam srăng mkŏ mjing klei bi kƀĭn phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei tar rŏng lăn tal 9 srăng lŏ bi êdah klei ngă bruă hŏng jih ai tiê, mâo klei đua klam mơ̆ng Việt Nam hlăm IPU; lehanăn brei ƀuh klei yuôm bhăn mơ̆ng Việt Nam hŏng phung mda asei kơ djăp mta bruă hlăm tar rŏng lăn ară anei. Martin Chungong, Khua knơ̆ng kiă kriê êpul hgŭm bruă kƀĭn ala tar rŏng lăn (IPU) mñă: “Kâo knang sĭt kơ klei bi kƀĭn phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei tar rŏng lăn tal 9 srăng đru kơ phung ngă bruă kƀĭn ala tar rŏng lăn mâo klei bi mlih hĭn čiăng bi leh hdră êlan mđĭ kyar kjăp. Hmei ƀuh klei thâo bi mguôp mơ̆ng anôk bruă kƀĭn ala Việt Nam êpul khua čih hră mơ̆ng Việt Nam, kñăm mkŏ mjing klei bi kƀĭn hŏng klei tŭ jing sĭt. Việt Nam tuôm kiă kriê tŭ jing leh lu klei bi kƀĭn prŏng hŏng ala tač êngao. Hmei mơak mâo lŏ hriê ti Hà Nội nao ti anôk bi kƀĭn phung ngă bruă kƀĭn ala mda asei tar rŏng lăn tal 9.”

          Klei bi kƀĭn tal anei mâo ba wĭt leh lu klei tŭ dưn hŏng Việt Nam kñăm mă klei hriăm kơ klei mđĭ kyar bruă kƀĭn ala hlăm wưng ênuk mrâo, hlăm anăn mâo klei bi mlih mrô, mlih mrâo hŏng klei mbruă, mđĭ kyar kjăp, hâo hưn, lar ƀar hŏng mah jiăng ala tač êngao thâo kơ knhuah gru dhar kreh, lăn čar, anak mnuih, hdră êlan hŏng ala tač êngao, lehanăn klei tŭ jing hlăm bruă mđĭ kyar duh mkra ala ƀuôn ti Việt Nam; mđĭ hĭn klei bi mguôp hŏng Việt Nam hŏng lu ƀĭng hgŭm yuôm bhăn, boh nik phung ngă bruă kƀĭn ala, gưl khua kiă kriê mda asei mơ̆ng dŭm ala čar./.