Ti anôk êmuh, snăn phung bi ala mâo lu klei êmuh nao phŭ klă hlăm dŭm mta bruă dôk mâo lu klei kă djŏ mơ̆ng bruă ngă 3 mta lăn čar kñăm kơ bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo; mđĭ kyar klei duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă lehanăn krĭng čư̆ čhiăng; msir klei ư̆ êpa bi hrŏ klei ƀun knap hŏng klei kjăp. Pô bi ala Mai Văn Hải, êpul mơ̆ng Thanh Hóa êmuh:

 “Leh êbeh 2 thŭn hlue ngă hdră lăn čar kñăm mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă lehanăn krĭng čư̆ čhiăng 2021-2025 mâo ba wĭt leh dŭm boh tŭ dưn jăk. Mbĭt hŏng anăn mâo dŭm hdră ngă bruă, kơ klei bi liê prăk adôk êmưt, lehanăn mâo lu klei gun kpăk hlăm klei bhiăn kiă kriê. Snăn akâo kơ khua phŭn bruă brei thâo ti anôk jing klei dleh dlan, klei gun kpăk, lehanăn si srăng mghaih msir jih klei anăn. Lač jăk kơ khua phŭn bruă”.

         Khua phŭn bruă, khua dhar bruă djuê ana brei thâo, hdră lăn čar kñăm kơ klei mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă jing dleh dlan snăk. Kyuadah bruăk nuă jing prŏng, lehanăn dôk hlăm dŭm krĭng dleh dlan. Jih jang dŭm mta bruă mâo duh bi liê, dŭm hdră êlan mâo ngă mâo bi mguôp hlăm klei mkŏ mjing mâo wăt dŭm hdră êlan dôk ngă leh mơ̆ng gưl êlâo ăt dôk dưi djă yua:

 “Klei dôk bi mĭn prŏng êdi ară anei anăn jing bruă dôk ngă hlăm alŭ wăl mâo dŭm mta bruă prŏng truh hlăm grăp boh ƀuôn, grăp boh sang. Tui si klei bhiăn jih jang hră mơar ktrâo atăt mâo mtrŭn leh djăp ênŭm, khădah amâo mâo tlaih ôh kơ klei amâo mâo djŏ, kyuanăn yơh. Gưl dlông srăng lŏ mđĭ hĭn klei ksiêm, klei mtrŭt mjhar, lehanăn ktrâo atăt klei ruh mgaih bi pral jih jang klei dleh dlan, klei gun kpăk hlăm alŭ wăl. Hŏng dŭm anôk mâo leh hră mơar ktrâo atăt srăng dưi mbha gưl tơl jih hnơ̆ng kñăm ngă bruă bi leh”.

        Ăt hlăm klei êmuh anei mơh, Khua phŭn bruă, khua anôk bruă djuê ana Hầu A Lềnh wĭt lač kơ jih jang klei dleh dlan, klei gun kpăk hlăm hdră êlan djuê ana djŏ tuôm hŏng bruă mbha kdriêl să, ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă, krĭng čư̆ čhiăng;

 “Dŭm boh să, ƀuôn mâo 15% jing mnuih djuê ƀiă kơ dlông, snăn să amâodah ƀuôn anăn yap jing să lehanăn ƀuôn mnuih djuê ƀiă. Tal dua să ƀun, ƀuôn ƀun jing dŭm să mâo 15% hnơ̆ng ênoh mnuih djuê ƀiă hdĭp mda tinei dôk hlăm klei ƀun ƀin kơ dlông yap jing să ƀun. Bruă mbha kdriêl anei tui si klei jing êjai bi klă să ƀun, ƀuôn ƀun, snăn adôk dŭm boh să, ƀuôn mâo ênoh gŏ êsei ƀun kgŭ 15% snăn să anăn, ƀuôn anăn amâo lŏ yap jing să ƀun amâodah dleh dlan ôh, snăn klei bi mkă tĭng anei bŏ hŏng klei dleh dlan êdi”.

        Djŏ tuôm hŏng bruă mtô bi hriăm hđeh mnuih djuê ƀiă, pô bi ala Nguyễn Lân Hiếu, êpul Bình Định êmuh:

         “Mâo klei čiăng êmuh êpul bruă mâo lĕ mơ̆ klei nao ksiêm kơ hnơ̆ng ênoh lŏ lĕ hlăm klei amâo mâo thâo hră hlăm mnuih djuê ƀiă, mơ̆ng hđeh điêt hlŏng truh kơ mnuih prŏng. Khua phŭn bruă mâo lĕ mơ̆ hdră êlan bi djŏ hŏng bruă mặt trận lehanăn phŭn bruă sang hră mơar čiăng mghaih msir klei anei”.

        Khua phŭn bruă Hầu A Lềnh wĭt lač:

        "Tui si ênoh mâo yap truh kơ ară anei, hmei thâo mnuih djuê ƀiă ka thâo raih ôh klei yuăn hlăm brô 15%, anei ăt dôk jing klei bi mĭn lu mơh. Drei srăng hgŭm hŏng phŭn bruă sang hră mơar čiăng dưi mâo dŭm hdră êlan ngă bruă mâo hră mơar klă mngač wưng mjăt bi hriăm tinăp, kñăm čiăng kơ jih jang mnuih djuê ƀiă thâo săng klei yuăn sơăi, boh nik jing 6 hdră mtrŭn mơ̆ng phŭn bruă kđi čar kơ klei mđĭ kyar 6 krĭng duh mkra. Hlăm anăn mâo bruă čuăn mđĭ kyar bruă mtô bi hriăm mâo bơ̆k bâo leh kơ klei anei, srăng ksiêm duah lehanăn mâo dŭm hdră êlan msir klei amâo mâo thâo hră kơ mnuih djuê ƀiă”.

Pô bi ala Vũ Thị Lưu Mai, êpul ƀuôn prŏng Hà Nội mtă kơ khua phŭn bruă bi mngač kơ bruă bi liê ngăn prăk mơ̆ng hdră lăn čar kñăm ƀiă dhiă snăk mil 4.634 êklai prăk jing knar 51% đuič. Êjai anăn, sa kdrêč amâo mâo djŏ điêt ôh brei bi liê kơ anôk bi kƀĭn, kơ anôk mjuăt bi hriăm. Năng mđing êdi, jing bi liê kơ klei bi kƀĭn klei mtăp mđơr êkei mniê 64 êklai prăk. Kčê̆ đru kơ klei bi dôk ung mô̆ truh 102 êklai prăk. Ksiêm dlăng bruă bi trông truh 88 êklai prăk. Hlăm anăn rŭ mkra anôk bruă mdrao mgŭn nah gŭ truh 38 êklai prăk.  Khua phŭn bruă, Khua dhar bruă djuê ana Hầu A Lềnh lač: Bruă anei mâo bi liê hlăm wưng anei jing 2.382 êklai prăk kơlu mta bruă, hlăm anăn mâo bruă mjuăt bi hriăm, bruă hâo hưn. Kyuanăn yơh ênoh ngăn prăk đru kơ phung mniê, kơ êpul bruă mniê mâo bi liê leh hlăm klei mjuăt bi hriăm êlâo, lehanăn dŭm bruă mkăn srăng lŏ ngă hlăm wưng tinăp”.

        Ti anăp anôk bruă kƀĭn ala, K’iăng khua knŭk kna Trần Lưu Quang bi êdah klei awăt kƀah ti anăp bruă kƀĭn ala, lehanăn hŏng mnuih ƀuôn sang hlăk dôk hdĭp hlăm krĭng mnuih djuê ƀiă, krĭng čư̆ čhiăng êmưt hĕ hlăm klei knŭk kna hlue ngă bruă mđĭ kyar duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă lehanăn krĭng čư̆ čhiăng. Truh hrue 31/5/2023, ênoh prăk mơ̆ng thŭn 2022 kơ bruă anei knŏng djăp 58% prăk duh bi liê mđĭ kyar, prăk kơ thŭn 2023 knŏng djăp mă 17% prăk duh bi liê mđĭ kyar. Êjai anăn knŏng adôk mă 2 thŭn mkrah brei bi leh gưl tal êlâo bruă knuă, êgao hĭn kơ anăn, mâo lu mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă dưi dưn ênoh bruăngă anei hlăk hdĭp hlăm krĭng taih kbưi knông lăn, jing mnư̆ mnang kơ lăn čar, hlăk dôk tuôm hŏng klei dleh dlan, êjai čiăng đru răng kriê klei hnŭk ênang lăn čar, klei hrông hrĕ knông lăn. K’iăng khua knŭk kna bi êdah klei awăt kƀah êjai dôk ngă dŭm bruă anăn, kyua jih jang hră mơar mtrŭn adôk mâo lu klei mtŭk mtŭl, mđĭ mđal, ba klei dleh dlan hlăm bruă bi liê ngăn prăk mơ̆ng gưl dlông. K’iăng khua knŭk kna mñă hlăm wưng kơ anăp lŏ dơ̆ng bi pral hĭn ruh mgaih klei dleh dlan, bi leh klei bhiăn ngă bruă hŏng klei kjăp jih jang hdră êlan mơ̆ng knŭk kna kñăm pral mâo bi liê ngăn prăk djŏ hŏng bruă:

         “Klei yuôm bhăn jing, drei ngă mtam klei mbha gưl kơ alŭ wăl čiăng kơ diñu čŏng ngă bruă tui si ya mta bruă jing djŏ hĭn. Boh nik jing bi mâo klei thâo gĭr čiăng mghaih msir jih jang bruă, sĭt yơh amâo mâo tlaih ôh djăp mta klei dleh ktrŏ ăt srăng lŏ tuôm nanao êjai ngă bruă, khă bi mghaih msir bruă knuă hŏng klei djŏ, djŏ hŏng klei bhiăn mtrŭn, djŏ hŏng klei jih jang mnuih dôk čang hmăng”.

        Bi ruĕ bruă êmuh hlăm boh klei djuê ana, Khua bruă kƀĭn ala Vương Đình Huệ čih pioh, lehanăn lač bruă ngă anei hŏng klei klă mngač, jih ai tiê, bruă klam, lehanăn hlăm klei bi mkŏ mjing. Bi êdah klă mngač ya mta bruă adôk awăt kƀah, boh nik klei êmưt hlăm bruă hlue ngă hdră êlan lăn čar kñăm. Mâo dŭm hră mơar mtrŭn dôk êmưt, lehanăn amâo mâo bi sa hnơ̆ng, ka klă mngač, ka mâo ôh ênoh čuăn kjăp. Khua bruă kƀĭn ala lŏ mta hlăm wưng tinăp lŏ dơ̆ng ngă hŏng jih ai tiê, mâo dŭm hdră êlan jăk djŏ bi leh jih jang bruă pral ênŭm tui si hdră mtrŭn, kñăm bi leh hdră êlan djuê ana kơ wưng thŭn   2021-2030. Iêo jak jih ai dưi, klei ktang pioh kơ bruă duh bi liê mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă lehanăn krĭng čư̆ čhiăng, hlăm anăn mđing hĭn êdi kơ alŭ wăl dleh dlan, dŭm djuê ana dleh dlan, dŭm gŏ sang dleh... Ngă bi tŭ jing hdră êlan đru lăn dôk, lăn pla mjing, lehanăn rơ̆ng bi răng kriê dŭm ênhă dliê adôk, lehanăn lăn mâo čuăl mkă pioh kơ bruă mđĭ kyar dliê hlăm dŭm anôk lăn mâo phăn jao kiă kriê, amâodah brei mưn lăn dliê dưi jing pô dliê sĭt êmĭt./.