Ti čar Gia Lai, hluê si klei bi klă hlăm klei kƀĭn trông, thŭn 2023 adôk mâo lu klei dleh dlan, ƀiădah čar mâo leh klei gĭr hluê ngă dŭm bruă klam mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn. Hluê anăn, kluôm ênoh duh bi liê yang ƀuôn đăo knăl mâo 42.000 êklai prăk, mâo ênŭm hnơ̆ng čuăn leh anăn đĭ 9,28% mkă hŏng wưng anei thŭn dih. Dŭm hnơ̆ng čuăn ênoh mnơ̆ng dhơ̆ng bruă lŏ hma, mnơ̆ng hlăm dliê – kan hdang, bruă tuh tia, mkŏ mkra, kluôm hnơ̆ng čhĭ hliê mnơ̆ng dhơ̆ng leh anăn lu hnơ̆ng čuăn mkăn dưi mâo leh anăn êgao hdră kčah. Khădah sơnăn ăt mâo 7 hnơ̆ng čuăn phŭn leh anăn 2 hnơ̆ng čuăn adhan amâodưi bi leh hluê si hdră kčah. Hluê anăn hnơ̆ng đĭ kyar mnơ̆ng dhơ̆ng mơ̆ng čar mâo 3,02%, hnư knŭk kna hrui wĭt mơ̆ng čar đăo tĭng mâo 5230 êklai prăk, mâo 88,5% mkă hŏng hdră mtrŭn. Klei brei čan duh bi liê bruă knŭk kna truh ti krah mlan 11/2023 knŏng mâo mă 37,2%. Êngao kơnăn, hnơ̆ng mrô klei bi ktưn gưl čar PCI thŭn 2022 hrŏ 19 gưl mkă hŏng thŭn 2021, dŭm hnơ̆ng mrô kơ klei mlih mrâo bruă ngă hră mơar knŭk kna leh anăn mđĭ ai dưi bi ktưn adôk mâo lu klei kƀah. Tô Văn Chánh, khua kiă kriê Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang kdriêk Krông Pa lač:

 “Klei năng ênguôt jing 7 hnơ̆ng čuăn phŭn leh anăn 2 hnơ̆ng čuăn kdrêč hlăm 24 hnơ̆ng čuăn amâo mâo dưi mâo. Kâo ƀih mâo 1 phŭn agha čiăng uêñ mĭn jing hlăm thŭn 2023, klei ñĕ dêč mâo lu êdi. Dŭm knơ̆ng, dhar bruă đru kčĕ kơ bruă sang čư êa čar dŭm boh klei ti nah gŭ hưn mdah, kâo, mâo klei kčĕ. Dhar bruă anei ktrâo kơ dhar bruă dih, djăp dhar bruă bi krơ̆ng kơ pô, amâo mâo pô jhŏng kčĕ, hưn mdah čiăng bruă sang čư êa čar gĭt gai ruh mgaih. Amâo mâo hmao ruh mgaih srăng mâo klei hmăi mtam.

Nao hgŭm bi trông kơ dŭm hdră êlan hlăm wưng kơ anăp, Đinh Hữu Hoà – Kiăng khua kiă kriê klam bruă knơ̆ng bruă hdră êlan leh anăn duh bi liê čar Gia Lai mñă sơnei:

 “Čiăng mtrŭt mđĭ klei đĭ kyar hlăm wưng kơ anăp, tal 1 čiăng lŏ dơ̆ng kñăm kơ dŭm boh tŭ pla mjing ana sui thŭn, bruă lŏ hma dưn yua kdrăp mrâo mrang, nao mbĭt hŏng dŭm mta ana pla mjing phŭn msĕ si tiu, kphê, mkŏ wĭt ana pla mjing nao mbĭt hŏng anôk mnia mblei msĕ si ana ƀơ̆ng boh, mnga, ana êa drao leh anăn sang măi mkra mjing. Tal 2 jing kñăm ba yua pui kmlă êran hŏng pil yang hruê ka dưi bi êran, kluôm hnơ̆ng pui kmlă êbeh 900 MWp”.

Ti čar Lâm Đồng, hluê si klei hưn mơ̆ng klei kƀĭn Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang, bruă duh mkra ala ƀuôn thŭn 2023 mơ̆ng čar Lâm Đồng adôk tuôm hŏng lu klei dleh dlan, 4 hlăm 18 hnơ̆ng čuăn ka dưi bi leh msĕ hŏng hdră kčah. Khădah bruă duh mkra rơ̆ng hnơ̆ng đĭ kyar 5,63% ƀiădah ka mâo klei hơĭt leh anăn kjăp. Bruă tuh tia – bruă mkŏ mkra đĭ kyar ƀiă, bruă mkra mjing, mnia mblei mơ̆ng mnuih ƀuôn sang amâo mâo prăk mnga kyua hmăi mơ̆ng klei prăk luč ênoh, ênoh mnơ̆ng dhơ̆ng đĭ yuôm. Bruă hrui wĭt prăk knŭk kna ăt tuôm hŏng lu klei dleh dlan, hlăm anăn dŭm ênoh hrui wĭt mơ̆ng prăk jia, tla hnô knŏng mâo mă 87,8%, hnư hrui wĭt mơ̆ng sang dôk, lăn yua knŏng knar mă 85,8% klei tĭng mkă alŭ wăl. Bruă mlih mrâo klei ngă hră mơar knŭk kna, bi hơĭt wăl duh bi liê mnia mblei ka djăp ôh hŏng hnơ̆ng čuăn. Trần Đức Quận, Khua bruă Đảng čar, khua kiă kriê Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang čar Lâm Đồng lač, dŭm klei dleh kpăk hlăm bruă gĭt gai, ktrâo lač, mkŏ mjing hluê ngă bruă klam mơ̆ng đa đa dhar bruă, alŭ wăl ngă truh klei hmăi kơ bruă mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn, mkra mjing, mnia mblei leh anăn klei hdĭp mnuih ƀuôn sang. Anei jing klei kpăk čiăng lŏ ksiêm wĭt, bi klă kluôm leh anăn mă klei hriăm čiăng ƀư̆ mkra hlăm wưng kơ anăp. Trần Đức Quận, mñă klă:

 “Mñă kơ phung bi ala Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang čar bi lar ai tiê bruă klam, ksiêm duah klă grăp mta phŭn, hlăk mblang bi klă kluôm, kpă ênô dŭm klei bi trông, tăng mgăl, ktrâo klă phŭn agha mơ̆ng grăp boh tŭ dưn dưi mâo ăt msĕ mơh dŭm klei dleh kpăk dôk mâo. Đru mguôp lu klei blŭ jih ai tiê, êlam, mâo hnơ̆ng tŭ jăk. Mbĭt anăn, ba mdah dŭm hdră êlan, boh nik jing hdră êlan kdlưn hĭn čiăng bi hluh dŭm anôk kpăk hlăm klei mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn, djŏ hŏng klei hmăng hmưi mơ̆ng phung bi ala leh anăn mnuih ƀuôn sang dŭm djuê ana hlăm čar”.

Klei hưn mơ̆ng klei kƀĭn Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang čar Dak Lak, hnư knŭk kna hrui wĭt thŭn 2023 mơ̆ng čar Dak Lak đăo knăl luč giăm 2000 êklai prăk, knar hŏng luč giăm 23% mkă hŏng hdră kčah, ƀiă hĭn 14,7% mkă hŏng thŭn 2022. Phŭn agha kyua lu knơ̆ng bruă hlăm čar tuôm hŏng lu klei dleh dlan hlăm bruă mkra mjing mnia mblei, mâo wăt dŭm anôk bruă duh mkra mâo hnơ̆ng đru mguôp lu kơ ngăn prăk knŭk kna. Hluê si Bùi văn yên, Khua knơ̆ng bruă ngăn prăk čar Dak Lak, hnư hrui luč wĭt lu hĭn mơ̆ng čar jing luč prăk yua lăn, kyua anôk mnia mblei sang lăn toh hroh êgao hnơ̆ng mĭn tĭng:

 “Ênoh luč anei lu jing hdră êlan ngăn prăk. Hlăm anăn klă anăp jing hrui mă klei dưi yua lăn mkŏ mkra lu hĭn mkă hŏng đăo tĭng gưl dlông jao. Gưl dlông jao knŏng 1600 êklai prăk, ƀiădah čar mkŏ mjing leh hnơ̆ng hrui truh kơ 3900 êklai, đăo tĭng thŭn anei knŏng mâo mă 1700 êklai prăl. Prăk lăn luč leh êbeh 2000 êklai prăk. Sa mta mkăn jing hnư hrui mơ̆ng bruă mnia mblei luč thiăm hlăm brô 300 êklai prăk, jih dua hnư hrui wĭt anei luč êbeh 2000 êklai prăk mkă hŏng hnơ̆ng čuăn”.

Khădah boh tŭ dleh dlan, amâo mâo djăp hnơ̆ng čuăn, ƀiădah hlăm klei kƀĭn mơ̆ng dŭm alŭ wăl ti krĭng Lăn Dăp Kngư, phung bi ala Êpul gơ̆ng bruă ƀuôn sang dưi kñăm hlăk mblang, đru mguôp lu klei blŭ hnơ̆ng tŭ jăk, kñăm kơ dŭm boh klei mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn ti alŭ wăl. Lu klei blŭ mguôp mơ̆ng phung bi ala tŭ ư bi klă, hlăm wưng klei dleh dlan mbĭt mơ̆ng lăn čar, boh tŭ dưn dưi mâo năng mđĭ ai, brei ƀuh klei uêñ mĭn mơ̆ng dŭm gưl, dhar bruă hlăm klei gĭt gai, ktrâo lač hluê ngă dŭm mta kñăm, bruă klam mâo leh. Thŭn 2024, čiăng lŏ dơ̆ng mâo dŭm hdră êlan ktang phĭt đru hluê ngă tŭ jing dŭm mta kñăm, bruă klam mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn hlăm thŭn kơ anăp ăt msĕ hŏng wưng thŭn 2021 - 2025.