Bi trông kơ klei čih mkra hdră bhiăn lăn ala lŏ mlih mrâo, pô bi ala Lê Thị Song An, êpul mơ̆ng Long An akâo lŏ bi hrŏ hĭn wưng hưn mthâo kơ klei hrui mă lăn. Kyuadah tui si wưng kčah hŏng mnuih tuôm hŏng klei hrui mă lăn, pô ngăn dŏ djŏ tuôm hŏng lăn, pô mâo klei dưi lehanăn bruă čuăn brei thâo ƀiă êdi jing hlăm 90 hrue hŏng lăn lŏ hma, lehanăn 180 hrue êngao kơ lăn lŏ hma jing djŏ guôp hĭn:
“Wưng hưn mthâo anăn jing sui đei, êjai mta kñăm kơ bruă hưn mthâo hrui mă lăn jing čiăng kơ mnuih yua lăn thâo klei dưi kơ pô djă yua lăn anăn srăng sua wĭt, pioh ngă dŭm mta bruă mkăn. Bruă bi tai hrue hưn mthâo amâo mâo klei tŭ dưn ôh čiăng kơ mnuih yua lăn tŭ ư hŏng hdră êlan sua mă lăn anăn. Knơ̆ng hlăm brô 45 hrue, hŏng lăn lŏ hma lehanăn lăn mkăn msĕ mơh”.
Bi pô bi ala Mai Văn Hải, êpul mơ̆ng Thanh Hóa, amâo mâo jăk ôh čoh čuăn kơ klei čuăl mkă lăn ala ti gưl kdriêk čiăng bi djŏ hŏng hdră bhiăn klei čuăl mkă. lehanăn čiăng bi mngač hĭn mơh jih jang hdră êlan čuăl mkă lăn ala:
“Klei čuăl mkă jing tui hlue hŏng hdră êlan mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn kluôm, ƀiădah klei tăh dră êlan djă yua lăn ăt adôk ka klă mngač, kă truh kơ klei amâo mâo kjăp hlăm klei čuăl mkă, lĕ hlăm klei mtŭl mtŭl. Ênoh cuăn tui si klei čuăl mkă mơ̆ng gưl kdriêk, gưl să bi čuăl mkă djŏ hŏng hdră êlan mơ̆ng čar bi mâo klei bhiăn ngă bruă mbĭt, boh nik hŏng dŭm anôk ala jing lăn pla mjing, lăn rông mnơ̆ng lăn rŭ mdơ̆ng”.
Pô bi ala Sùng A Lềnh (hlăm êpul Lào Cai) mñă, mơ̆ng klei ksiêm dlăng ti alŭ wăl brei ƀuh, klei knŭk kna čoh čuăn bruă klam ka klă mngač ôh, kyuanăn yơh êjai hlăm klei ngă bruă adôk tuôm hŏng klei mnuih ƀuôn sang bi mlih mta kñăm klei djă yua lăn, bruă mkăp hră lăn, mâo klei kơh snăn dŭm dhar bruă djŏ tuôm mơ̆ng knŭk kna ngă bruă. Sùng A Lềnh lač anei jing anôk k’hư mơ̆ng klei ngă bruă lĕ hlăm klei tui si akâo duah ngă tui si mĭn mă, lĕ hlăm klei bi sun ngăn, bi ƀơ̆ng ngăn ti dŭm alŭ wăl, boh nik ti dŭm anôk kreh mâo klei duah mčhua hŏng klei dưi duah klei tŭ dưn hjăn kơ pô. Pô bi ala čang hmăng lŏ bi mâo hdră êlan ngă bruă kjăp hĭn, čiăng kơ jih jang anôk bruă mơ̆ng knŭk kna mă bruă hŏng klei djŏ, mbĭt anăn mâo klei hâo hưn mtô mblang čiăng kơ jih jang mnuih nao ngă hră mơar răng kơ klei sun ngăn, klei ƀơ̆ng ngăn, ngă soh hŏng klei bhiăn klei kơ lăn ala.
Phung bi ala ăt bi lač, klei lŏ wĭt sua mă lăn ala kyua ngă soh hŏng hdră bhiăn klei kơ lăn ala, msĕ si hlăm klei čih mkra klei bhiăn ka klă mngač, snăn năng lŏ bi ksiêm duah kñăm mâo mta mtrŭn klă mngač hĭn. Pô bi ala Nguyễn Đại Thắng, êpul Hưng Yên bi mklă hĭn hnơ̆ng klei djă yua lăn hlăm dŭm bruă rŭ mkra ƀuôn prŏng, rŭ mkra anôk bruă duh mkra mnia mblei, pioh hrui mă:
“Dŭm anôk rŭ mkra ƀuôn prŏng, rŭ mkra anôk čhĭ mnia mâo boh prŏng mơ̆ng 100 hecta kơ dlông čiăng kơ knŭk kna sua wĭt lăn, anôk anei amâo mâo dưi ngă tui si klei bi tŭ ư dua nah ôh. Tơdah hlue ngă tui si klei bi tŭ ư dua nah, snăn bi mâo klei bhiăn kjăp kăp ksiêm kơ klei bi tŭ ư. Knŭk kna mâo bruă klam ƀuăn rơ̆ng klei tŭ dưn kơ mnuih ƀuôn sang tuôm hŏng klei sua wĭt lăn ala Ƀiădah mbĭt anăn ăt mâo bruă klam mbĭt hŏng knŭk kna jang lăn pô kơ bruă knŭk kna rŭ mdơ̆ng pioh mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn, bruă lĭng kahan, bruă răng mgang klei êđăp ênang lăn čar’.
Ti anôk bi kƀĭn, K’iăng khua knŭk kna Trần Hồng Hà lač, hlăm wưng leh êgao, bruă mkŏ mjing mă klei blŭ mơ̆ng mnuih ƀuôn sang mâo ngă leh hŏng klă klă mngač, djŏ hŏng klei kreh knhâo, rơ̆ng dưi ba wĭt klei tŭ dưn, hŏng lu hdră ngă mdê mdê, hlŏng jing leh bruă kđi čar, yuôm bhăn. Leh giăm 1 êklăk 700 êbâo gưl čô mnuih mâo êmuh kơ klei čih mkra hdră bhiăn. Snăn lu klei blŭ mđing êdi kơ klei čiu hnô, klei đru, klei mkŏ wĭt anôk dôk mrâo, klei jao lăn, brei mưn lăn, lehanăn klei kơ ngăn prăk hŏng lăn ala, ênoh ênil lăn ala...
Knŭk kna mâo leh hră mtrŭn mtă kơ mnuih ƀuôn sang đru mguôp klei blŭ kơ bruă čih mkra hlŏng truh ti mmông mâo bruă kƀĭn ala bi mklă knhal tuič, kñăm čiăng bi djăp ênŭm, lehanăn jăk hĭn.
Klei hâo mdah mơ̆ng Phŭn bruă ngăn dŏ wăl hdĭp mda ăt brei thâo, kơ klei hrui mă lăn pioh kơ bruă mđĭ kyar bruă duh mkra ala ƀuôn, mâo đru mguôp leh klei blŭ, anôk bruă čih mkra mâo leh klei bi mlih ti mta mrô 75 tui si hdră êlan hrui mă lăn pioh kơ bruă rŭ mkra klei duh mkra ala ƀuôn, kyua klei tŭ dưn kơ lăn čar, kơ yang ƀuôn, kñăm mđĭ hĭn klei dưn yua lăn ala, mđĭ bruă nah gŭ hlăm klei duh mmkra ala ƀuôn, răng mgang kjăp wăl hdĭp mda, lehanăn kriê pioh knhuah gru dhar kreh./.
Viết bình luận