Rơ̆ng bi mâo djăp mnơ̆ng ƀơ̆ng huă lehanăn mâo boh mnga pioh čhĭ kơ ala tač êngao

VOV4.Êđê- Ti Klei bi kƀĭn tal 25 mơ̆ng Dhar bruă gĭt gai Anôk bruă kƀĭn ala leh êgao, Khua phŭn bruă Lŏ hma mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang Lê Minh Hoan wĭt lač leh klei êmuh msĕ si bruă bi mlih mta kñăm ba yua, sua wĭt ênhă lăn pla mdiê, rơ̆ng mâo djăp braih, hdră ba čhĭ braih kơ ala tač êngao lehanăn mnơ̆ng ƀơ̆ng huă.

Ƀuh hlăm wưng giăm anei, braih đĭ yuôm, jing msĕ si klei găl mơh kơ klei Việt Nam čhĭ braih kơ ala tač êngao, hba wĭt klei mơak kơ mnuih pla mdiê. Siămdah, klei anei ăt jing klei dleh dlan kơ mnuih blei braih huă, lehanăn anăp jing ktrŏ kơ klei bi mnia mblei hŏng ala tač êngao, pô bi ala Lê Thị Song An, êpul Long An êmuh:

"Ênoh čhĭ mniê đĭ yuôm nanao, kyuanăn mâo leh đa đa alŭ wăl mâo klei hrui blei pioh mdiê braih lu snăk, ngă luič hnơ̆ng bi kna braih mdiê mâo ti đa đa anôk, ênưih duah bi mđĭ ênoh čhi yuôm hĭn, ba klei dleh dlan kơ mnuih blei braih huă. Klei anei ăt srăng ngă dleh kpăk mơh kơ bruă čhĭ braih kơ ala tač êngao, ka ƀuh ôh klei dưi bi hgŭm kjăp sĭt plah wah mnuih pla mdiê hŏng phung duh mkra mnia mblei. Kyuanăn, pô bi ala akâo kơ khua phŭn bruă mblang kơ hdră êlan srăng ngă čiăng bi hơĭt ênoh ênil mdiê braih, lehanăn mtrŭt bruă pla mdiê lu hĭn, mâo čhĭ braih kơ ala tač êngao hŏng klei hơĭt djŏ hŏng klei khua knŭk kna gĭt gai”.

Khua phŭn bruă lŏ hma Lê Minh Hoan brei thâo, mâo hŏng anei 10 thŭn snăn ênhă lŏ lăn čar drei êbeh 4 êklăk hecta. Ară anei ênoh ksiêm yap lăn lŏ knŏng adôk mă 3,93 êklăk hecta. Tui si hdră mtrŭn mơ̆ng anôk bruă kƀĭn ala lehanăn hdră mtrŭn mơ̆ng knŭk kna jing dưn yua jih lăn lŏ mâo truh 5 êklăk hecta lăn lŏ. Khua phŭn bruă bi mngač, duah djăp hdră čiăng bi mâo djăp êsei huă, mnơ̆ng ƀơ̆ng pioh duh kơ klei hdĭp mda ala ƀuôn, snăn jing brei bi mâo lăn lŏ hma. Khua phŭn bruă lŏ hma Lê Minh Hoan lač, klei čuăl mkă lăn lŏ hma dôk hlăm hdră čuăl mkă lăn ala mâo Phŭn bruă čuăl mkă lehanăn wăl hdĭp mda đua klam jing phŭn. Hlăm klei čuăl mkă mơ̆ng dŭm alŭ wăl mâo leh dŭm ênoh čuăn kơ ênhă lăn lŏ, lăn hma bi klă krĭng truăn kơ bruă pla mjing mdiê ktơr: 

"Hlăm klei mđĭ kyar klei hdĭp mda ala ƀuôn dŭm alŭ wăl bi tĭng mkă klei kơ lăn ala anôk pla mjing, tơdah rŭ jing anôk pla mdiê, snăn bi tĭng mơh hnơng boh mnga mâo, lehanăn hnơ̆ng hrui wĭt mơ̆ng mnuih pla mjing mdiê, ktơr... Phŭn bruă lŏ hma srăng gĭr mbĭt hŏng djăp alŭ wăl hlak mblang bi nik hbĭl srăng bi mlih, lehanăn si klei bhiăn srăng ngă bruă, lehanăn bi kna ênoh bruă knuă mơ̆ng anôk mđĭ kyar mbĭt hŏng bruă pla mnơ̆ng ƀơ̆ng huă”.

Mâo dŭm klei blŭ bi lač, klei duh mĭn bi mâo djăp mnơ̆ng ƀơ̆ng huă kơ lăn čar pô jing mđrĭng mbĭt hŏng bruă lŏ čuăl mkă krĭng pla mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, čuăl mkă bi kjăp čiăng kơ jih jang bruă ngă bi mâo boh tŭ dưn prŏng, rơ̆ng bi mâo djăp mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, mâo djăp mnơ̆ng tŭ jăk, lehanăn mâo mnơ̆ng ƀơ̆ng doh, snăn akâo kơ khua phŭn bruă mblang kơ si hdră srăng ngă? Wĭt lač klei anei, Khua phŭn bruă Lê Minh Hoan lač:

"Čiăng bi mâo djăp mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, jing amâo mâo djŏ knŏng braih mdiê đuič ôh, ƀiădah jih jang mnơ̆ng ƀơ̆ng tĭng mkă kơ hnơ̆ng tŭ jăk bi djăp ênŭm dơ̆ng mơ̆ng braih mkuê̆, êtak ktơr, djam mtam, čĭm kan, boh kroh jing bi mđing mĭn jih kơ bruă anei. Drei čiăng kơ mnuih ƀuôn sang lăn čar drei bi duh mĭn lŏ wĭt pla mjing jih jang mnơ̆ng lač anăn, mâo hdră êlan mă bruă hŏng klei kjăp. Tĭng mkă kơ ênoh dưi mâo ba wĭt, bi hơĭt klei hdĭp mda mnuih ƀuôn sang hŏng djăp hdră, boh nik msĕ si 3 mta bruă mơ̆ng lăn čar kñăm, lehanăn jih jang hdră êlan mơ̆ng phŭn bruă lŏ hma duh mĭn bi klă mngač kơ klei mnuih ƀuôn sang duh ƀơ̆ng, gŭ êyui krơ̆ng kñăm mđĭ ênoh mâo ba wĭt”.

Wĭt lač klei êmuh kơ hdră mjing klei bi hgŭm bruă duh mkra pla mjing hŏng klei čhĭ mnia boh mnga mnơ̆ng pla mjing, mơ̆ng pô bi ala Phạm Hùng Thắng, êpul Hà Nam, snăn khua phŭn bruă Lê Minh Hoan lač, ngă klei bi hgŭm jih jang bruă tui si hdră êlan mơ̆ng phŭn bruă lŏ hma tă leh jing amâo mâo lŏ pla mjing hliê hluôt ôh. Ƀiădah rŭ mkra alŭ wăl pla mjing prŏng hơĭt nao hlăm klei kjăp hlăm dŭm hrue tinăp. Anăp anei, phŭn bruă srăng mđrăm mbĭt hŏng dŭm alŭ wăl mkŏ mjing hdră êlan mă bruă mđrăm hlăm sa blư̆ hŏng lu klei bi hmô knhăk, lehanăn klă mngač hĭn mâo dŭm anôk bruă ksiêm duah, phung kreh knhâo, phung duh mkra bi hgŭm mbĭt mjing sa hdră êlan mă bruă mâo klei đĭ kyar kjăp hĭn. Blŭ klah čŭn ti anôk êmuh, lehanăn wĭt lač klei êmuh hlăm klei bi kƀĭn tal 25 mơ̆ng dhar bruă gĭt gai bruă kƀĭn ala, Khua bruă kƀĭn ala Vương Đình Huệ lač kơ lu bruă adôk kwăt, lehanăn lu klei mnuih ƀuôn sang dôk ăl čôñ, ka hmao mghaih msir lehanăn ksiêm dlăng mơh:

"Kâo đăo knang hŏng jih jang hdră mâo dŭm phŭn dhar bruă ƀuăn rơ̆ng leh, hŏng klei gĭr prŏng mơ̆ng knŭk kna, klei sa ai mơ̆ng bruă kƀĭn ala, snăn phung bi ala bruă kƀĭn ala, ngă hlăm dŭm bruă mơ̆ng Phŭn bruă hlue ngă klei bhiăn kčĕ srăng lŏ bi mnga lu hĭn, kñăm čhuang nao hlăm dŭm knhuang mrâo, klă mngač hĭn, bi mlih hĭn, djŏ hŏng klei jing sĭt, boh nik dôk dlăng hŏng klei hlăk hlê dôk čiăng ară anei tui si hdră mtrŭn mrô 27 mơ̆ng bruă Đảng gưl dlông; snăn bruă lŏ hma dôk găn lu klei dleh dlan, klei lông dlăng, čiăng lŏ jing atur knơ̆ng pioh mđĭ kyar jih jang bruă lŏ hma hlue hdră êlan ênuk mrâo, ñu kma hŏng tač êngao, lehanăn dưi mdrơ̆ng hŏng klei bi mlih yan adiê”./.

Viết bình luận