Rơ̆ng klei mjuăt mgô, gang mkhư̆ klei ngă soh hlăm phung êdam êra ngiêk

VOV4.Êđê- Hlăm klei bi kƀĭn tal 8, hruê kăm êgao, Bruă kƀĭn ala bi trông leh ti anôk bi kƀĭn kơ dŭm bruă adôk mâo lu klei blŭ mdê mdê mơ̆ng hră čih hdră bhiăn kơ phung ka truh êdam êra. Phung bi ala mtă brei ksiêm dlăng bi nik hdră kčah kơ klei bi kmhal ba yua hŏng phung ka truh êdam êra, rơ̆ng bi huĭ, gang mkhư̆ phung ngă soh, mđĭ klei jăk hlăm bruă msir mgaih phung ka truh êdam êra ngă soh.

Bi trông ti Sang bi kƀĭn prŏng kơ dŭm mta adôk mâo lu klei blŭ mdê mdê hlăm Klei čih mkra Hdră bhiăn hŏng phung êdam êra ngiêk, phung bi ala tŭ ư hlăk Klei čih mkra hdră bhiăn kčah mtrŭn bruă mjuăt bi hriăm ti Sang hră mjuăt mgô jing hdră mă bruă mrâo lehanăn kčah mtrŭn klă hŏng grăp čô mâo ba yua hdră anei. Pô bi ala Phạm Văn Hòa, êpul Đồng Tháp brei thâo:

"Hdră mjuăt mgô ti sang hră djŏ guôp hŏng klei mâo mơ̆ng ala čar drei ară anei, si srăng ngă hŏng phung hđeh ngă soh kjham amâo mâo ba nao krư̆ kđăl. Kyua tơdah krư̆ kđăl hlăm wưng anôk bruă djŏ tuôm ksiêm dlăng, kđil êmuh klei soh ăt mơ̆ng 9 – 12 mlan mơh, lehkơnăn ăt ba nao mjuăt mgô mơh, kyua anăn kâo mĭn tơdah phung hđeh anei dôk hlăm klei dưi brei nao msir mghaih hluê hdră mrâo, hlŏng ba nao anôk mjuăt mgô yơh.

Phung bi ala mtă brei ksiêm dlăng klă klơ̆ng dŭm klei kčah mtrŭn bi kmhal hŏng phung êdam êra ngiêk rơ̆ng dŭm klei bhiăn anei mâo klei mjuăt mgô, gang mkhư̆ klei ngă soh, mđing kơ klei thâo pap hlăm hdră msir kđi phung êdam êra ngiêk ngă soh. Mbĭt anăn brei mâo hdră mtrŭn čiăng kơ phung êdam êra ngiêk thâo săng kơ klei pô ngă soh, thâo mkra mlih, ƀuăn amâo lŏ ngă soh. Pô bi ala Nguyễn Tạo, êpul Lâm Đồng bi mklă:

"Klei bhiăn phŭn mơ̆ng klei čih mkra hdră bhiăn tal anei kñăm mjuăt mgô, đru kơ phung êdam êra ngiêk ngă soh, ƀuăn amâo lŏ ngă soh jing mnuih tŭ dưn kơ yang ƀuôn. Khă snăn, Mta 40 klei čih mkra anei ka bơ̆k bâo ôh kơ klei phung êdam êra ngiêk thâo săng kơ bruă ngă soh mơ̆ng pô, mâo klei kmhal, bi mlih, hƀlŏk, msir mghaih jih klei pô ngă soh. Tơdah ba yua hdră nao mjuăt mgô ti sang hră hŏng mnuih êdam êra ngiêk ƀiădah amâo mâo djăp mta klei dôk čiăng, mta klei mgrơ̆ng, srăng ngă kơ diñu lŏ lĕ hlăm klei soh. Snăn, drei amâo dưi mâo ôh mta kñăm mơ̆ng hdră bhiăn anei jing mjuăt mgô diñu jing mnuih tŭ dưn kơ yang ƀuôn.

Lu klei blŭ tŭ ư hŏng Klei čih mkra hdră bhiăn brei bi ktlah boh klei djŏ tuôm hŏng phung êdam êra ngiêk kñăm msir mghaih. Khă snăn, pô bi ala Lê Tất Hiếu, êpul Vĩnh Phúc lač snei, phung êdam êra ngiêk ngă soh hlăk hlê đĭ, lu boh klei mâo phung êdam êra ngiêk ba akŏ… Kyua anăn, tơdah ba phat mkra brei mâo klei hưn mdah jih mơ̆ng dŭm tĭng djŏ tuôm.

"Tơdah bi ksiêk wăt phung ngă soh jing hđeh ka bŏ prŏng êdam ngiêk lehanăn êdam êra, brei jih dua êpul anei nao sơaĭ. Boh nik, tơdah kđi soh anei bi msir kđi dŭm bruă sowil djŏ tuôm kơ klei ngă soh jhat. Hŏng klei kuan mmiă čiu hnô klei luič liê srăng msir kđi ti ya anôk? Anôk phat mkra phung êdam êra ngiêk amâo dah êdam êra leh? Mta 40 kčah mtrŭn tui hluê klei mâo, tơdah mâo djăp klei găl dưi bi ktlah snăn drei bi ksiêk, tơdah mâo mâo tui hluê klei mâo lehananăn mâo bi ktlah ôh.

Phung bi ala ba mdah leh klei bi kmhal kluôm snei: Amâo êgao 12 thŭn krư̆ kđăl hŏng mnuih ka djăp 14 thŭn truh kơ gŭ 16 thŭn lehanăn amâo êgao 18 thŭn hŏng mnuih mơ̆ng 16 thŭn truh gŭ 18 thŭn lehanăn ba yua hŏng grăp čô ngă soh. Klei kčah mtrŭn rơ̆ng klei bi mklă hdră msir kđi plah wah phung êdam ngiêk mâo 1 klei soh hŏng phung êdam ngiêk ngă lu klei soh; amâo bi ktrŏ klei đua klam msir mghaih mkă hŏng klei kčah mtrŭn hlăm Hdruôm hră bhiăn klei ngă soh jhat, amâo ngă mđĭ klei amâo thâo bi djŏ hlăm hdră phat mkra klei ngă soh./.

Viết bình luận