Hlăm dŭm klei bi huă mnăm akŏ yan mnga, lehanăn thâo dah dŭm mta bruă mâo mkŏ mjing kreh djŏ tuôm hŏng klei bi mnăm huă… snăn kreh amâo mâo kƀah ôh kpiê, biêr, lehanăn klei bi mnăm tơl êgao hnơ̆ng. Năng ai amâo mâo lu ôh mnuih mâo klei mđing uêñ ôh kpiê pô dôk mnăm anăn jing kpiê sĭt amâodah kpiê mgưt, thâo bĭt klă mơ̆ anôk mkra mjing amâodah hơăi. Tơl leh mnăm truh kpiê ruă čuă kma, kpiê ngă tơl ba đih kơ sang êa drao, mkă dlăng hnơ̆ng kpiê hlăm êrah tinăn kơh thâo kơ pô mnăm djŏ kpiê mgưt, kpiê bi lŭk hŏng mta kôl Methanol. Anei jing klei mơ̆ng sa čô mnuih kpiê ngă kyua mnăm djŏ kpiê jhat:

 “Êjai hlăm klei bi huă mnăm hơ̆k mơak, kâo lehanăn mbĭt hŏng phung ayŏng adei bi mnăm yơh. Amâo mâo sa čô mnuih mđing uêñ ôh kơ phŭn agha kpiê anăn. Leh mnăm, hlăm asei mlei bi êmăn, ruă kŏ ktang tĭt, kboh êran pral, măt ală mta. Găp djuê ba kâo kơ sang êa drao, leh mơ̆ng anăn kơh thâo jing hnơ̆ng kôl Methanol hlăm êrah jing 58mg/dL.”

Djŏ tuôm hŏng mta jhat kol Methanlol, mrâo anei hin, mâo dua čô mnuih mơ̆ng ala tač êngao djiê ti ƀuôn prŏng Hội An (Quảng Nam) kyua mnăm djŏ kpiê bi lŭk kôl bruă mdrao mgŭn. Amâodah msĕ si ti Hà Nội, mlan hrue 13/1, pô ruă jing Nguyễn Văn Cảnh 40 thŭn ba kơ sang êa drao Bạch Mai, mâo hnơ̆ng kôl Methanol jing 153 mg/dL, jing kdlưn hĭn êbeh dŭm pluh blư̆ mtam djăp kơ klei bi jhat jkơ asei mlei.  GHlăm dŭm thŭn giăm anei, phung nai aê mdrao anôk bruă mkhư̆ mdrao mta jhat, mơ̆ng sang êa drao Bạch Mai lač, mâo leh dŭm êtuh čô mnuih djiê kyua mnăm djŏ kpiê mgưt arăng mkra hŏng kôl Methanol, khădah jih ai tiê mdrao, kar êrah mnuih ruă ăt djiê.

Dôk bi ƀuh nanao klei mnuih rañ kpiê djiê kyua mnăm djŏ kpiê mgưt Methanol, nai prĭn, Aê mdrao Nguyễn Trung Nguyên, Khua anôk bruă mkhư̆ mdrao mta jhat, lehanăn mnuih ngă bruă hlăm anôk mkă dlăng mta ruă anôk bruă anei, hưn mâo djŏ pioh leh dŭm tŏ kôl Methanol kñăm čiăng pioh tơdah mâo klei găl hâo mdah hŏng phŭn bruă mdrao mgŭn lehanăn phŭn bruă kahan ksiêm kơ klei kpiê mgưt mâo kôl Methanol hlăk dôk jing pô phŭn ba klei djiê lu kơ mnuih rañ kpiê.

 “Anei jing giêt kôl mơ̆ng mnuih hlăm sang pô ruă djă ba, êjai ba mdrao mnuih ruă kpiê jhat ngă. Leh ksiêm dlăng hmei thâo kơ hnơ̆ng kôl Methanol kreh lu mơ̆ng 60%, lu mnuih ruă leh mnăm kpiê anei djiê sơăi. Ênoh anei jing ênoh ƀiă đuič, lu jing mnuih ruă amâo mâo ba hưn ôh”.

Ăngkol Methanol jing mnơ̆ng êa, kreh pioh yua hlăm bruă mkra mjing msĕ si pioh bi lŭk hŏng êa peinture, hŏng êa săng, êa pui diezel… lehanăn dưi thâo anei jing mta maâo klei jhat snăk tơdah djŏ hŏng asei mlei anak mnuih. Aê mdrao Hoàng Tiến Nam, Sang êa drao Nhân dân Gia Định, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh tuôm mdrao leh kơ lu mnuih kyua mnăm djŏ kpie emgưt mâo kôl Methanol, ñu lač:

 “Tơdah kôl Methanol mŭt leh hlăm asei mlei, ñu pral snăk kma hlăm êrah, đuĕ nao jing mta phoc-man-đê-hít, leh kơ anăn hlŏng jing axit phoc-mic, đĭ ksŭn hlăm dlô, ngă kơ asei mlei mnuih bi hrut, hwăt hwiêng, lehanăn truh kơ djiê. Mâo đa đa đĭ ngă truh hlăm ală, nga jhat truh kơ mmăt ala hlŏng bum hĕ”.

          Tơdah djŏ leh mta jhat mơ̆ng Methanol kyua mnăm djŏ êa ruă anei, amâodah hlei pô jing mnuih rañ kơ kpiê đei čŏng bi lŭk mă pô mkra kpiê mâo mta kôl Methanol lačdah čiăng mđĭ boh ktang kpiê. Snăn jing ênguôt snăk, klei anei jing bi mbŏ mta jhat hlăm êrah pô, hŏng mta kpiê mgưt mâo Methanol, klei anei lu mnuih ngă klei amâo mâo uêñ anăn hŏng asei mlei pô. Ñu êngeh, mâo mnâo kdrưh nik hŏng kpiê sĭt, lehanăn kpiê mgưt mâo mta Methanol dleh dưi thâo kral mơh. Hŏng ală dlăng, lehanăn mnâo mnañ ti jing kpiê sĭt lehanăn kpiê mgưt mâo kôl Methanol dleh dưi thâo kral.

Boh sĭt klei ênguôt êdi ară anei, kôl kơ bruă mdrao mgŭn ăt kreh tuôm hŏng klei arăng mnga mgưt mơh, hŏng klei diñu bi lŭk kôl mơ̆ng bruă pioh mkra mjing anăn jing  Methanol, lehanăn diñu čih lač anăn jing ăngkol pioh mkhư̆ mdjiê kman, lu mnuih mĭndah sĭt ba yua lač dah ănkol pioh mdrao mgŭn. Ăt mơ̆ng anăn mơh mâo lu mnuih čiăng kơ djăl mâo kpiê pioh čhĭ, čiăng ƀơ̆ng prăk mnga lu, snăn diñu mkra kpiê mgưt bi lŭk hŏng kôl Methanol, ba mtam yơh kơ klei jhat kơ hlei pô blei lehanăn mnăm kpiê mgưt anei. Nai prĭn, aê mdrao Nguyễn Trung Nguyên, Khua anôk bruă mkhư̆ mdrao mta jhat, mơ̆ng sang êa drao Bạch Mai mâo klei akâo:

 “Brei mâo klei kiă kriê, lehanăn ksiêm dlăng kjăp mta kôl Methanol. Mâo leh lu ala čar dlông rŏng lăn mtrŭn brei mtlaih mta êa mil dưm hlăm kôl Methanol čiăng ênưih thâo kral, msĕ si êa mtah mơ̆ng  mê-thy-len čiăng bi mâo êa mtah, đăm ôh msĕ si ară anei mta êa kôl Methanol êngheh mngač ênưih bi čhuai hŏng mta kpiê êngeh. Mbĭt hŏng anăn brei mâo klei kăp ksiêm bi kjăp hĭn anôk mkra mjing angkol kơ bruă mdrao mgŭn, čiăng đăm lĕ hlăm kngan phung ngă kpiê mgưt’.

Dŭm giêt ăngkol mơ̆ng bruă mdrao mgŭn mâo mta jhat Methanol tui si anôk bruă mkhư̆ mdrao mta jhat mơ̆ng sang êa drao Bạch Mai dôk djă pioh kñăm čiăng mtă mtăn kơ jih jang mnuih, ƀrư̆ hrue ƀrư̆ lu êjai, mnuih mnăm djŏ kpiê mgưt anei. Ƀiădah ya ngă truh kơ ară anei, ka mâo ôh dŭm anôk bruă djŏ tuôm mghaih msir, kñăm čiăng đru kơ mnuih ƀuôn sang thâo kral mta êa jing kôl Methanol, ƀiădah ka mâo hdră êlan mghaih msir bi ktang ôh, gang mkhư̆ klei mkra mjing angkol mgưt. Bi kdrêč kơ mnuih ƀuôn sang, čiăng đăm mnăm djŏ ôh mta kpiê mgưt mâo kôl Methanol, jăk hĭng knŏng mnăm lehanăn blei dŭm mta kpiê thâo bĭt klă phŭn agha anôk riă kpiê bi nik, lehanăn đăm rañ kơ kpiê êsei êgao hnơ̆ng đei ôh, knŏng ba klei jhat kơ asei mlei pô đuič./.