Tui si klei hâo mdah mơ̆ng Êpul khua kiă kriê bruă mdrơ̆ng hŏng klei ruă tưp, snăn mơ̆ng akŏ yan mâo klei ruă tưp truh kơ ară anei hlăm kluôm ala mâo êbeh 11,5 čô mnuih djŏ klei ruă tưp COVID-19, hlăm anăn 43.100 čô mnuih djiê. Hjăn mơ̆ng akŏ thŭn truh kơ ară anei, mâo hlăm brô 85.500 čô mnuih ruă, hrŏ leh truh 48 blư̆ mkă hŏng thŭn 2022; ênoh mnuih djiê ăt hrŏ mơh trŭn adôk 0,02%. Aê mdrao Nguyễn Lân Hiếu khua kiă kriê sang êa drao sang hră gưl prŏng Y Hà Nội brei thâo: Việt Nam mâo leh djăp 3 ênoh čuăn dưi yap jih klei ruă tưp Covid-19. Lehanăn ênoh mnuih ruă đuĕ nao kơ kjham mơ̆ng klei ruă tưp anei amâo lŏ mâo ôh. Bi ênoh mnuih djiê lu jing mnuih mâo leh klei ruă êlâo, klei ruă tưp anei ăt dôk bi mtưp mơh hlăm yang ƀuôn, ƀiădah amâo lŏ jing klei huĭ hyưt ôh.

Bi aê mdrao Nguyễn Trí Thức Khua kiă kriê sang êa drao Chợ Rẫy (Ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh brei thâo: Việt Nam mâo tlŏ leh vaccine păt čiăng djăp. Mâo leh truh 266 êklăk hnơ̆ng vaccine mâo tlŏ kơ mnuih êbeh 12 thŭn kơ dlông hŏng 2 aruăt, lehanăn aruăt tal 4 mâo tlŏ leh kơ mnuih 18 thŭn kơ dlông, lehanăn mnuih djăl lĕ hlăm klei ruă tưp. Êngao anăn, klei ruă tưp Covid-19 dlông rŏng lăn amâo jăk lŏ mâo ôh. Akŏ mlan 5-2023, Êpul hgŭm bruă mdrao mgŭn dlông rŏng lăn hưn klei ruă tưp Covid-19 amâo jing sa mta klei ruă tưp huĭ hyưt ôh hlăm tar rŏng lăn.

“Pral srăng lŏ ksiêm kñăm bi mklă hưn amâo lŏ mâo klei ruă tưp. Kyuadah Êpul hgŭm bruă mdrao mgŭn dlông rŏng lăn hưn leh, lehanăn ksiêm dlăng boh klei ti Việt Nam ară anei ăt hơĭt leh mơh. Mnuih ruă nao đih mdrao kơ sang êa drao ƀiă leh mơh. Dŭm anôk bruă mdrơ̆ng hŏng klei ruă Covid êlâo dih lehanăn ară anei pătdah amâo lŏ mă bruă ôh. Ară anei hưn bi êdah jih leh klei ruă tưp jing găl leh”.

Boh sĭt klei dôk găn ară anei hŏng klei ruă tưp, tui si phung thơ̆ng kơ bruă bi lač, Việt Nam năng leh yơh bi mlih klei ruă tưp Covid-19 anei mơ̆ng klei ruă yap jing ti hnơ̆ng A đuĕ nao kơ hnơ̆ng B. Sitôhmô ti hnơ̆ng dôk hlăm klei huĭ hyưt hĭn êdi, đuĕ nao hlăm êpul mta klei ruă tưp msĕ si dŭm klei ruă mkăn mơh. Kyuanăn êjai bi mlih mơ̆ng hnơ̆ng A đuĕ nao kơ hnơ̆ng B, snăn si klei bi mlih hlăm bruă gang mkhư̆ klei ruă tưp Covid 19 anei? Čiăng dưi gang mkhư̆ klei ruă tưp, snăn kơ mgi dih si drei srăng ngă? K'iăng nai prŏng, nai prĭn Phạm Quang Thái, Khua adŭ bruă tlŏ mgang kwar Dưr, hlăm anôk bruă ksiêm duah kơ klei ruă tưp gưl dlông lač: Jih hnơ̆ng A lehanăn hnơ̆ng B ăt jing klei ruă tưp huĭ hyưt sơăi, lehanăn hnơ̆ng ênoh mnuih djiê ăt lu mơh. Kyuanăn, kơ mgi dih, bi mâo hdră êlan gang mkhư̆ hŏng klei kjăp klei ruă tưp hlăm djăp mta klei.

“Kơ mgi dih brei drei hdơr, jing amâo lŏ hŏng klei kdjăt ôh, drei srăng mprăp yơh, mprăp hŏng bruă mkăp bi djăp ênoh vaccine, bi djăp êa drao mdrao, rơ̆ng hlăm bruă mkă dlăng, tui ksiêm bi nik klei ruă, tui duah phŭn agha, klei bi mtưp, lehanăn mprăp djăp mnơ̆ng mnuă, anôk mdrao mgŭn, đăm lŏ lui tơl klei ruă bluh đĭ ktang msĕ si êlâo, tơl luič truh 4; 5 thŭn kơ jh dưi mkhư̆ klei ruă hdrak. Hŏng klei ruă tưp Covid 19 kyua drei mâo leh vaccine tlŏ mgang leh hŏng klei tŭ dưn, kyuanăn amâo mâo truh kơ klei kjham ôh hŏng klei ruă anei. Kyuanăn jih jang bruă hŏng klei thâo răng srăng dưi mkhư̆ jih klei ruă tưp, đru drei mâo klei thâo mprăp hĕ mơ̆ng êlâo, kăp mdrơ̆ng hŏng djăp mta klei truh amâo mâo jăk”.

Klah čŭn klei bi kƀĭn tal 20 mơ̆ng dhar bruă lăn čar gang mkhư̆ klei ruă tưp COVID-19 hrue 3/6 leh êgao, Khua knŭk kna Phạm Minh Chính lač, hlăm wưng kơ anăp, klei ruă tưp anei ka jih ôh. Boh nik boh jhat mơ̆ng klei ruă tưp COVID-19 ăt adôk nanao sui. Kyuanăn hlăm bruă răng mgang jih jang djăp boh sang êa drao brei mâo klei kjăp ngă bruă, mprăp nanao bruă knuă, lehanăn mghaih msir boh mơ̆ng klei ruă tưp; lŏ dơ̆ng bi hơĭt klei hdĭp mda mnuih ƀuôn sang, boh nik mnuih tuôm găn leh klei jhat mơ̆ng klei ruă tưp COVID-19. Khua knŭk kna jao kơ phŭn bruă mdrao mgŭn ktrâo atăt dŭm phŭn dhar bruă, alŭ wăl mkŏ mjing bruă mdrơ̆ng hŏng klei ruă tưp COVID-19; lŏ ksiêm dlăng jih jang hră mơar djŏ tuôm hlăm klei bhiăn ngă bruă, kñăm lŏ mâo hdră bi mlih hŏng klei djŏ hlăm boh klei ară anei, lŏ dơ̆ng ngă dŭm bruă adôk ka leh, mkŏ mjing hdră êlan gang mkhư̆ hŏng klei kjăp klei ruă tưp COVID-19 hlăm gưl mrâo, lehanăn djăp mta klei ruă tưp mkăn huĭdah mâo.

Khua dhar bruă lăn čar kiă kriê bruă mdrơ̆ng hŏng klei ruă tưp COVID-19 mtă leh kơ dŭm phŭn dhar bruă lŏ dơ̆ng iêo jak, lehanăn ba yua jih ai dưi hlăm bruă mdrơ̆ng hŏng klei ruă tưp, lehanăn mghaih msir boh mơ̆ng klei ruă tưp   COVID-19; lŏ dơ̆ng duh mĭn kơ bruă bi hơĭt klei hdĭp mda ala ƀuôn, mâo klei hâo hưn mtă mtăn bi kjăp, čiăng kơ jih jang mnuih thâo săng lehanăn hlue ngă, mkŏ mjing klei ksiêm wĭt jih jang bruă mdrơ̆ng hŏng klei ruă tưp COVID-19 dôk hlăm knua, klei dưi, bruă čuăn mơ̆ng êpul pô, lŏ dơ̆ng mkŏ mjing klei tĭng tla đru ba, lehanăn mghaih msir bi jih dŭm bruă adôk ka leh djŏ tuôm si klei gưl dlông mơ̆ng knŭk kna mtrŭn leh./.