Amai Lục Thị Lợi (28 thŭn) ti alŭ 6, să Čư̆ Kbang, kdriêk Êa Sup, čar Dak Lak dôk ba tian gưl tal 2 mâo leh 6 mlan. Amai Lợi brei thâo, ară anei amai suaih pral êdi, klei hdĭp aguah tlam jăk mơh, amâo msĕ hŏng gưl ba tian êlâo ƀuh suaĭ êmăn êdi. Êlâo anăn, hlăk ba tian anak tal êlâo, gŏ sang amai hdĭp ti pưk hlăm hma, huă ƀơ̆ng amâo djăp mnơ̆ng tŭ jăk, mă bruă ktrŏ. Amai kăn nao ksiêm mkă tian kyua anăn amai amâo thâo hbĭl hruê srăng kkiêng, kyua anăn ñu hlŏng kkiêng ti hma.Hlăk ruă tian kâo dôk ti hma, ung mă bruă kbưi mơh, knŏng amĭ ung ti sang ƀiădah ñu amâo thâo đĭ êdeh ôh kyua anăn amĭ ung kâo hlŏng brei kâo kkiêng ti sang yơh, ñu iêu mniê mă ƀuê hlăm ƀuôn hriê. Leh kkiêng dŭm hruê ĕ êngoh, ti msăt kbiă êa, bi ênah kyua anăn kâo ba ĕ kơ anôk bruă mdrao mgŭn ksiêm dlăng.
Amai Lợi brei thâo, leh mdrao hlao wĭt ti sang, ĕ kreh hia mlam, amâo čiăng mam, asei mlei awăt lehanăn amâo đĭ prŏng. Mâo phung mă bruă mdrao mgŭn hriê mtô mblang kơ hdră dlăng kriê klei suaih pral êlâo, êjai ba tian lehanăn klei huĭ hyưt tơdah kkiêng anak ti sang kyua anăn hlăm gưl ba tian tal 2 anei, amai Lợi amâo dôk ti hma ôh, knŏng mă bruă hdjul ti sang, 6 mlan ba tian, amai đĭ 6kg, amĭ anak suaih pral.
Čư̆ Kbang jing sa hlăm dŭm să ƀun êdi ti kdriêk Êa Sup, ênoh mnuih djuê ƀiă êbeh 80% ênoh mnuih. Klei hdĭp dleh dlan kyua anăn mnuih ƀuôn sang, boh nik phung mniê lehanăn phung hđeh amâo mâo klei găl dlăng kriê klei suaih pral. Phung mniê amâo dưi mkă dlăng tian hluê wưng kčah, ƀơ̆ng amâo djăp mnơ̆ng tŭ jăk lehanăn mă bruă ktrŏ ti pưk hma truh kơ hruê kkiêng. Đa mâo gŏ sang amâo brei phung mniê nao kơ anôk bruă mdrao mgŭn kkiêng anak kñăm mkiêt mkriêm prăk kăk.
Amai Lục Thị Hoa mă bruă mdrao mgŭn ti alŭ 5, să Čư̆ Kbang êbeh 10 thŭn hŏng anei. Amao brei thâo, bruă mtô mblang kơ mnuih ƀuôn sang hlăm hdră dlăng kriê klei suaih pral phung mniê ba tian dleh dlan êdi, noh nik čiăng bi mlih klei mĭn soh čhuai jing leh knhuah hdĭp, kma hlăm klei mĭn diñu. Amai Hoa brei thâo: “Bruă mtô mblang kơ mnuih ƀuôn sang tinei tuôm hŏng lu klei dleh dlan kyua mnuih ƀuôn sang kreh nao mă bruă kbưi. Phung mniê ba tian ƀơ̆ng amâo djăp mnơ̆ng tŭ jăk, đa amâo mâo mtam. Mâo phung hđeh mrâo kkiêng ti sang êa drao, truh hruê tal 2 kmha brei ƀơ̆ng mnơ̆ng leh, lač brei hđeh ƀơ̆ng ưm gơ̆ suaih, đĭ prŏng pral. Hluê klei bhiăn mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă tinei, phung mniê amâo mdei ôh, leh kkiêng ăt mă bruă mơh. Sĭt ba tian, dŭm mlan knhal tuič kăn dưi nao ksiêm mkă tian, amâo thâo hruê srăng kkiêng kyua anăn lu phung mniê kkiêng anak ti sang”.
Bruă gĭr mđĭ klei thâo săng hlăm hdră dlăng kriê klei suaih pral ti sang kơ phung amĭ, phung mniê ba tian, phung hđeh mrâo kkiêng hlăm êpul êya srăng đru bi hrŏ klei truh amâo jăk êjai kkiêng, đru mkra mđĭ hnơ̆ng tŭ jăk klei hdĭp mơ̆ng mnuih ƀuôn sang krĭng taih kbưi, krĭng mnuih djuê ƀiă./.
Kkiêng anak jing sa hdră bŏ hŏng dleh dlan leh anăn huĭ hyưt, boh nik ti krĭng taih kbưi, krĭng kbưi hŏng anôk mdrao mgŭn. Khădah snăn, klei anei ăt dôk mâo lu klei êdu kƀah, lu hlăm krĭng mnuih djuê ƀiă. Kkiêng anak ti sang, phung amĭ leh anăn hđeh điêt srăng tlă anăp hŏng ya klei huĭ hyưt? Aê mdrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Anôk bruă kơrŭ wĭt dŏng mdrao mjêč phung hđeh điêt, Sang êa drai prŏng krĭng Lăn Dap Kngư srăng wĭt lač kơ klei anei.
-Ơ Aê mdrao! Tơdah k’kiêng anak ti sang, si ngă klei huĭ hyưt amĭ leh anăn anak ĭ kreh tuôm?
Aê mdrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn: “K’kiêng anak ti sang amâo djŏ knŏng hmăi kơ klei suaih pral anak ĭ ôh ƀiădah lŏ hmăi truh kơ klei suah pral amĭ. Tinei, hlăm bruă mdrao mgŭn hmei kreh tuôm, anăn jing klei ruă anak ĭ bi hrŭt asei mlei. Kyuadah êjai k’kiêng ti sang, phung mă ƀuê amâo mâo klei hriăm ôh. Tal 2 jing mnơ̆ng yua mă ƀuê, khăt leh anăn kă prôč phŭn săt amâo mâo djŏ, klei bi doh kơ anak ĭ anăn kăn jăk leh, dôk mâo lu kman. Tinei, hlăm phung hđeh mâo klei bi hrŭt asei mlei, leh hmei ksiêm duah, lu jing kyua k’kiêng ti sang. Bi hŏng amĭ, kreh mâo lu jing klei kbiă êrah, djŏ ê’ăt, tơdah amâo mâo mdrao mgŭn, luč lu êrah, pô anăn srăng djiê mtam. Êngao kơnăn lŏ mâo klei hŭi hyưt mâo dŭm mta klei ruă mơ̆ng kman mkăn, drei thâo klă klei suaih pral mơ̆ng phung mniê mrâo k’kiêng amâo dưi msĕ hŏng phung mkăn ôh, asei dôk awăt êdi.”
-Si ngă klei jŭ jhat mơ̆ng klei bi hrŭt asei mlei hlăm phung anak ĭ ơ Aê mdrao?
Aê mdrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn: Phung anak ĭ mâo klei klei ruă bi hrŭt anei mlei, tơdah mmông hmao ƀuh klei ruă ƀiă klei ruă srăng kjham hĭn. Mâo hđeh dôk mdrao leh êbeh 1 mlan ƀiădah ăt dôk bi êwa hŏng masin. Ƀiădah, wăt kơ drei gĭr dŏng mdrao hđeh anăn dưn ƀiădah klei jŭ jhat ăt mâo. Klei jŭ jhat anăn ñu knap sơnăk, anăn jing asei mlei đĭ hriê kơ prŏng amâo mâo jăk, klei mĭn amâo mâo jăk, msĕ hŏng klei mluk mgu. Anei jing klei ktrŏ kơ gŏ sang hlăm bruă kriê dlăng leh anăn jing klei ktrŏ kơ yang ƀuôn.
- Ơ Aê mdrao, ya mta phung mniê ba tian leh anăn gŏ sang srăng mđing čiăng ñĕ đuê̆ kơ klei k’kiêng anak ti sang?
Aê mdrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn: Bi kơ klei anei, hluê si kâo mâo 2 mta msĕ sơnei. Tal êlâo jing phung ngă bruă mdrao mgŭn. Êpul anei srăng gĭr ngă jăk bruă hâo hưn, bi mguôp hŏng phung knuă druh ksiêm dlăng ênoh ƀuôn sang čiăng kơ mnuih ƀuôn sang thâo săng klei k’kiêng anak ti sang jing klei amâo mâo jăk ôh, klei anei hmăi truh kơ kleui suaih pral wăt kơ amĭ leh anăn anak ĭ. Tal 2 jing hŏng phung amĭ leh anăn gŏ sang, klei yuôm bhăn hĭn jing thâo săng klă nik. Êngao kơ bruă kriê dlăng bi mâo djăp mta jăk kơ asei mlei, klei huă ƀơ̆ng, mdei msăn, bruă nao mkă dlăng grăp tuôr jing yuôm bhăn sơnăk. Êjai dôk ba tian, tơdah ƀuh sa mta klei amâo mâo jăk, srăng nao sang êa drao mtam, amâo mâo nao kơ sang phung mă ƀuê ôh, kyuadah phung anăn amâo mâo klei hriăm, amâo thâo ktrâo lač kơ pô ba tian leh anăn gŏ sang ôh. Kâo hmăng hmưi bruă mđĭ hĭn klei thâo săng hŏng bruă hâo hưn jăk mơ̆ng phung ngă bruă mdrao mgŭn srăng bi hrŏ jih hnơ̆ng klei k’kiêng anak ti sang.
-Lač jăk kơ ih lu !
Viết bình luận