Siă suôr hŏng bruă mdrao mgŭn nah gŭ êbeh 20 thŭn, gru jơ̆ng amai Nguyễn Thị Hiền kđăm hlăm jih 13 alŭ, ƀuôn să Ea Kiêt, kdriêk Čư̆ Mgar. Hdră bruă hâo hưn, mtô mblang mnuih ƀuôn sang mđĭ klei thâo gang mkhư̆ klei ruă tưp, hdơr hruê tlŏ mgang, hgŭm gang mkhư̆ klei ruă êngoh bi ktư̆, êngoh ƀlĕ êrah, mtrŭt mjhar amâo kkiêng anak tal 3… mâo lu blư̆ ba lu klei jăk mơak, ênguôt hnĭng kơ ñu.
“Thŭn anăn jing thŭn 2004, truh mlan 6 adiê hjan nao tlŏ mgang ti ƀuôn Hmông suăi snăk, hlăk anăn nao hlăm dliê djă huôm vaccin, thŭn anăn găn êa hnoh mĭndah hlŏng djiê leh, nao êjai bi mĭn êjai ya ngă pô ngă bruă anei, ƀiădah pô mĭn mnuih ƀuôn sang digơ̆ đăo knang kơ pô, digơ̆ čang guôn pô anăn jing anôk čiăng kơ pô leh anăn pô ƀuh ai tiê pô kơrŭ wĭt leh anăn dŭm klei hdĭp dleh dlan anăn dưi găn jih. Mơ̆ng anăn pô ƀuh pô jing mnuih suăi êmăn ba klei mơak kơ anôk dleh dlan hĭn kơ pô anăn ƀuh mơak snăk.”
Hŏng klei mĭn bruă aê mdrao jing bruă yuôm bhăn leh anăn kdrưh kơăm, anăn hŏng phung ruă, amai Hiên dlăng msĕ si găp djuê hlăm sang, jĕ giăm, êmuh hrăm leh anăn mđing kah mbha. Kyua anăn, lu mnuih ƀuôn sang Ea Kiêt ruah Anôk mdrao mgŭn să jing anôk ksiêm mkă, mdrao mgŭn tal êlâo; thâo săng kơ bruă kriê dlăng, răng mgang klei suaih pral ăt grăp knhuang dưi mđĭ, knhuah hdĭp mnuih ƀuôn sang tinei dưi bi mlih grăp hruê. Amai H’Luôr Byă, ti ƀuôn Ya Wăm A, să Ea Kiết brei thâo:
“Kyua klei kčĕ mơ̆ng phung amai hlăm Anôk bruă mdrao mgŭn, boh nik amai Hiền jih ai tiê kčĕ kơ hmei kơ hdră kriê dlăng kơ phung hđeh mơ̆ng hlăk kâo ba tian truh kơ leh kâo kkiêng anak. Mơ̆ng anăn kâo mâo thiăm klei thâo kơ hdră răng mgang leh anăn kriê dlăng anak čiăng kơ anak pô đĭ kyar hlăm ai tiê klei mĭn leh anăn asei mlei”
Ti anăp klei bi mlih mrô, mniê Khua anôk mdrao mgŭn gĭr ba yua kdrăp mrô kơ bruă knuă. Ñu lŏ tui hriăm, mbŏ klei thâo brei păn kjăp kñăm duah hdră msir hâo hưn, mtô mblang bi jăk kơ mnuih ƀuôn sang. Hlăm bruă ngă jing khua Anôk bruă mdrao mgŭn, ñu mâo klei mbha klă mngač, djŏ guôp hŏng bruă grăp čô mnuih kñăm ngă tŭ dưn hdră gang mkhư̆ leh anăn kčĕ, ksiêm mkă mdrao klei ruă. Mbĭt anăn ñu ăt mđing kơ klei mkŏ mjing klei bi hgŭm, siă suôr hlăm anôk bruă, mjing klei găl kơ amai adei mniê hdơ̆ng đĭ kyar.
Aê mdrao H’Pim AYun, K’iăng Khua anôk bruă mdrao mgŭn să Ea Kiêt, pô mâo leh 14 thŭn hrăm mbĭt hŏng amai Hiền hlăm bruă ksiêm mkă mdrao klei ruă kơ mnuih ƀuôn sang ti alŭ wăl kah mbha:
“Hlăk hriê ti anôk mdrao mgŭn mâo sa čô amai msĕ snăn ăt đru kơ pô lu, hlăk amâo thâo ôh snăn êmuh ñu jih ai tiê wĭt lač snăn pô ăt mâo thiăm klei thâo, mâo thiăm klei mđĭ ai gĭr ktưn”.
Jing să krĭng taih kbưi, kbưi hŏng wăh krah kdriêk Čư̆ MGar 25km, Ea Kiết mâo giăm 1/3 ênoh mnuih jing mnuih djuê ƀiă, klei hdĭp adôk lu klei dleh dlan. Čiăng bi mlih klei mĭn hdră ngă mnuih ƀuôn sang hlăm bruă kriê dlăng klei suaih prak, amai Hiền kčĕ kơ gưl bruă Đảng, bruă sang čư̆ êa leh anăn dŭm êpul hgŭm să mkŏ mjing klei hâo hưn, mđĭ klei thâo săng, răng mgang klei suaih pral kơ êpul êya; mđing kơ bruă bi doh wăl hdĭp mda. Boh nik hlăm wưng mâo klei ruă tưp Covid 19 mơ̆ng thŭn 2019 truh thŭn 2022, ñu ngă leh jăk bruă đru kčĕ kơ gưl bruă Đảng, bruă sang čư̆ êa mkŏ mjing dŭm hdră gang mkhư̆ klei ruă tưp tŭ dưn. Trần Trung Hiếu, K’iăng Khua Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să Ea Kiết, kdriêk Čư̆ M’Gar lač kơ mniê khua anôk mdrao mgŭn Nguyễn Thị Hiền:
“Kyua kbưi kơ anôk bruă mdrao mgŭn anăn bruă klam mơ̆ng Anôk bruă mdrao mgŭn să jing yuôm bhăn snăk, ngă bruă ksiêm mkă tal êlâo kơ mnuih ƀuôn sang. Tinei, Khua anôk bruă mdrao mgŭn mđĭ lar leh bruă đru kčĕ kơ Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să ăt msĕ mơh bruă đảng rơ̆ng phŭn mkăp êa drao čiăng ksiêm mkă mdrao mgŭn kơ mnuih ƀuôn sang. Truh ară anei să ăt ngă leh jăk bruă ksiêm mkă mdrao mgŭn anăn ênoh kdjuôt kdjing asei mlei phung hđeh ăt msĕ si phung amĭ dôk ba tian leh anăn dŭm hdră êlan mkă dưi rơ̆ng jăk leh anăn Anôk mdrao mgŭn grăp thŭn djăp hnơ̆ng čuăn mdrao mgŭn ala čar kơ bruă mdrao mgŭn.”
20 thŭn hơô ao blouse kô̆, ñu mâo lu klei tŭ dưn hŏng hră pah mni hlăm bruă knuă, ƀiădah năng ai klei pah mni prŏng hĭn hŏng amai Nguyễn Thị Hiền jing klei mnuih ƀuôn sang đăo knang hŏng Anôk bruă mdrao mgŭn să Ea Kiêt. Klei anei ba thiăm kơ ñu klei mơak, klei mđĭ ai čiăng jih ai tiê hŏng bruă knuă./.
Viết bình luận