Bi lar knhuah gru dhar kreh hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo ti krĭng mnuih djuê ƀiă čar Kon Tum

VOV4.Êđê- Thŭn 2023, kyua hdră iêu mtrŭt, mđĭ lar djăp ai dưi, klei mâo hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, ti krĭng mnuih djuê ƀiă hlăm čar Kon Tum mâo leh klu klei bi mlih jăk siam. Hŏng bruă klam phŭn hlăm hdră mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, lu êpul êya mnuih djuê ƀiă hlăm čar gĭr mă bruă duh mkra pla mjing, mđĭ hnư hrui wĭt lehanăn đru bi mlih jăk siam krĭng ƀuôn sang. Pô čih klei mâo Khoa Điềm mâo klei čih “Mđĭ lar klei mâo hlăm hdră dhar kreh djuê ana mơ̆ng đưm hlăm hdră mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo ti krĭng mnuih djuê ƀiă čar Kon Tum”.

Bi hŏng mnuih Sêdang ti ƀuôn Mô Bành 2, să Đăk Na, kdriêk Tu Mơ Rông, čar Kon Tum, klei tông čĭng; leh anăn mnơ̆ng ƀơ̆ng huă knhuah gru jing leh mnơ̆ng jăk yâo iêo jak phung tuê hiu čhưn ênguê. Kyuanăn, bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo ti ƀuôn Mô Bành 2 ăt mâo lu klei găl. Amai Nguyễn Thị Thiên Nga, mâo ama jing Yuăn, amĭ jing mnuih Sêdang ară anei dôk ngă K’iăng Khua kiă kriê Êpul bruă phung mniê să Đăk Na brei thâo, mnuih ƀuôn sang hơ̆k mơak kyua mâo thiăm sa bruă mă mrâo, mâo hnư hrui wĭt leh anăn dưi kriê pioh, bi lar knhuah gru dhar kreh djuê ana pô:

 

“Hlăm să Đăk Na mâo drai Siu Puông siam êdi, hnoh êa doh êngeh, mnuih ƀuôn sang mâo klei thâo săng răng mgang wăl dliê. Čiăng čhĭ kơ phung tuê hiu čhưn ênguê, mnuih ƀuôn sang kreh mkra mjing dŭm mta mnơ̆ng ƀơ̆ng knhuah gru mơ̆ng mnuih Sêdang msĕ si êsei brông, bêñ rup ki kbao, kan ăm đĭng đrao…mơ̆ng hruê dưi mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn, mnuih ƀuôn sang mâo klei jhŏng, mbruă lu hĭn”. 

                

Dak Na jing să krĭng mrô III jing să dleh dlan êdi leh anăn kbưi hŏng knhal krah kdriêk Tu Mơ Rông, čar Kon Tum hlăm brô 50km nao phă yŭ. Să mâo 12 alŭ, ƀuôn hŏng êbeh 3.000 čô mnuih ƀuôn sang, hlăm anăn lu jing mnuih djuê ana Sêdang hdĭp knang kơ bruă lŏ hma. Ti anăp boh sĭt klei hdĭp mơ̆ng mnuih ƀuôn sang adôk mâo lu klei dleh dlan, čiăng mkŏ mjing klei kdưn hĭn hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, bruă Đảng, bruă sang čư êa să Đăk Na bi klă kčưm mơ̆ng bruă iêo mthưr, bi lar ai dưi dhar kreh knhuah gru hlăm mnuih ƀuôn sang. Mơ̆ng klei tŭ jing mphŭn hlăm bruă mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn, mnuih ƀuôn sang mâo thiăm klei jhŏng hlăm dŭm mta bruă duh mkra mnia mblei. Klei tŭ jing mơ̆ng klei bi hmô pla, mkra mjing sâm hruê̆, sâm Ngọc Linh leh anăn bruă mnia mblei, amai Y Za Nhi, ti ƀuôn Mô Bành 1, sa Đăk Na jing sa gru hmô kơ gưl mda asei mnuih Sêdăng mbruă, jhŏng mĭn, jhŏng ngă:

 

“Phung mda asei čiăng mđĭ kyar klei hdĭp mda gŏ sang, kơ ƀuôn sang srăng mâo klei jhŏng hlăm klei mă bruă, djăp mtă bruă srăng gĭr mă truh hnơ̆ng. Tơdah drei mâo klei đĭ kyar, mâo klei jhŏng srăng bi bi mdrŏng ti ƀuôn sang pô mtam hŏng bruă pla ana sâm hruê̆ amâodah sâm Ngọc Linh. Ară anei dŭm mta ana êa drao ti Tu Mơ Rông dưi ba čhĭ jăk leh”.

Ƀuh mnuih Sêdang mâo klei thâo săng, mâo bruă đua klam hŏng yang ƀuôn, jing klei găl hlăm bruă mđĭ kyar klei bi hmô bruă duh mkra Êpul, mơ̆ng dŭm mta phŭn kmeh gơ̆ng, ti să Đăk Na dưi mkŏ mjing leh 3 êpul hgŭm bruă leh anăn 3 êpul bi mguôp. Bruă nao hgŭm hlăm dŭm êpul bi mguôp đru leh kơ mnuih ƀuôn sang dưi mlih klei mĭn hlăm klei mă bruă knuă. Võ Nguyên Sinh, Khua kiă kriê êpul hgŭm bruă hiu čhưn ênguê leh anăn ana êa drao mtah Siu Puông hŏng 43 čô hgŭm lu jing mnuih Sêdang brei thâo:

 

“Phung nao hgŭm hlăm Êpul hgŭm bruă diñu dưi bi mlih klei mĭn ngă bruă, klei mĭn mđĭ kyar klei hdĭp mda. Nao hgŭm hlăm êpul hgŭm bruă čiăng pla Sâm Ngọc Linh srăng dưi răng mgang dliê leh anăn mđĭ kyar kjăp. Kyua leh diñu dưi bi mlih klei mĭn, bruă ngă mơ̆ng anăn mkŏ mjing dŭm klei bi hmô bruă duh mkra mkăn. Wưng bhiâo jing pla sâm hruê̆, leh anăn rông mnŭ, rông ŭn čiăng đru kơ bruă hiu čhưn ênguê. Bi kơ wưng sui srăng pla Sâm Ngọc Linh. Diñu srăng mâo hnư hrui wĭt wưng bhiâo leh anăn wưng sui”.

Mơ̆ng bruă bi lar knhuah gru dhar kreh mbĭt hŏng dŭm boh tŭ dưn jăk siam hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, lu ƀuôn êlan mnuih Sêdang ti kdriêk Tu Mơ Rông, čar Kon Tum ară anei jing anôk hiu čhưn ênguê hŏng phung tuê. Lu êpul hgŭm bruă, êpul bi mguôp pla ana êa drao, mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê yang ƀuôn hŏng phung hgŭm jing mnuih Sêdang mă bruă tŭ dưn đru kơ mnuih ƀuôn sang mđĭ hnư hrui wĭt, bi hơĭt klei hdĭp.

 

Klei tĭng mkă mơ̆ng bruă sang čư êa kdriêk Tu Mơ Rông brei ƀuh hlăm thŭn 2023 mâo leh êbeh 10.000 gưl čô tuê hiu čhưn ênguê hriê ti kdriêk. Anei jing klei tŭ jing năng čih yap hŏng Tu Mơ Rông, kdriêk taih kbưi dleh dlan mơ̆ng čar Kon Tum hŏng 95% ênoh mnuih ƀuôn sang jing mnuih Sêdang. Võ Trung Mạnh, Khua bruă sang čư êa kdriêk Tu Mơ Rông brei thâo, ai dưi dhar kreh knhuah gru mâo kdriêk bi klă jing tur knơ̆ng kjăp hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo. Bruă iêo mthưr ai dưi anei čiăng mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo đru leh kơ mnuih ƀuôn sang mâo thiăm klei jhŏng, klei mbruă, mkŏ mjing klei iêo jak, klei mdê hĭn leh anăn dưi rơ̆ng bi hơĭt klei hdĭp, klei bi kna:

“Bruă Đảng kdriê, bruă sang čư êa kdriêk Tu Mơ Rông bi klă tur knơ̆ng mđĭ kyar bruă duh mra ala ƀuôn jing kriê dlăng, răng mgang dliê, pla ana êa drao, rông mnơ̆ng ti gŭ êyui dliê nao mbĭt hŏng bruă hiu čhưn ênguê jing hdră êlan kluôm. Hluê anăn kdriêk mâo leh lu hdră êlan, hdră ngăn bruă, čiăng ba yua dŭm klei găl, ai ktang, hlăm anăn čuăl mkă klă klơ̆ng dŭm anôk hiu čhưn ênguê, bi klă duh bi liê dŭm mta phŭn yuôm kñăm mâo phung tuê hiu čhưn ênguê čiăng, mơ̆ng anăn iêo jak phung tuê čiăng kơ mnuih ƀuôn sang tŭ lu klei jăk hlăm bruă hiu čhưn ênguê”.

Mbĭt hŏng klei bi râo, bi lar ai dưi dhar kreh knhuah gru, mnuih ƀuôn sang jing mnuih djuê ƀiă ti kdriêk Tu Mơ Rông leh anăn ti čar Kon Tum dôk ƀrư̆ hruê ƀrư̆ mbruă, čŏng pô hĭn hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo. Yap truh knhal jih thŭn 2023 mâo leh 32 alŭ ƀuôn krĭng mnuih djuê biă čar Kon Tum mâo ênŭm hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo, jih jang dŭm să hlăm čar mâo mơ̆ng 15 hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo kơ dlăng. Kluôm čar Kon Tum ară anei mâo 42 să ênŭm hnơ̆ng čuăn krĭng ƀuôn sang, hlăm anăn mâo lu să krĭng mnuih djuê ƀiă truh leh ti hnơ̆ng krĭng ƀuôn sang mrâo./.

 

Viết bình luận