Čhuang hlăm thŭn 74, kahan hđăp Nguyễn Đức Thành, ti ƀuôn hgŭm Cheo Reo, wăl krah Ayun Pa, čar Gia Lai ăt dôk kjăp ai tiê mă bruă dlăng kriê truh giăm 1 héc ta đang hma ñu, lehanăn ñu mâo ba wĭt nanao mơ̆ng 130 - 150 êklăk prăk hlăm grăp thŭn. Đang hma ñu mbha ngă dŭm anôk rông mnơ̆ng, rông kan, pla ana boh kroh, mâo ba wĭt nanao prăk hlăm jih thŭn, kăn jăk hyưt rei hlăm klei bi mnia mblei. Tui si Nguyễn Đức Thành, hlăm duh ƀơ̆ng duah klei hdĭp kơ gŏ sang pô, diñu ăt gĭr răng kriê đang hma, kñăm đru mbĭt hŏng êpul bruă phung kahan hđăp hlăm să:
“msĕ si Awa Hồ tuôm lač leh, hđăp dưn ƀiădah ăt dôk rơ̆ng, snăn asei mlei ăt mâo nanao klei gĭr mkra đang hma, ngă war bưn. Pô mbĭt hŏng phung ayŏng adei kahan hđăp bi kpưn đĭ hlăm ƀuôn sang kơ klei duah ƀơ̆ng”.
Ăt thŭn msĕ snăn mơh mâo kahan hđăp Nguyễn Văn Tuyến ti ƀuôn hgŭm Hòa Bình, wăl krah Ayun Pa ăt dôk mâo nanao ênoh ba wĭt dŭm êtuh êklăk prăk grăp thŭn mơ̆ng kiê kngan ñu ngă bruă. Ƀuôn sang ti Hương Sơn, čar Hà Tĩnh, jing mnuih thâo rông hlô rang pioh mă ki mda. Ñu yăl dliê, rông hlô rang jing brei mâo klei thâo, bi mnơ̆ng mčiêm mâo leh, amâo mâo luič lu ai tiê tui duah ôh:
“Klei kâo rông hlô rang knŏng luič liê prăk gưl tal êlâo đuič, leh kơ anăn kâo knŏng duh kơ mnơ̆ng mčiêm, kâo gĭr jih ai tiê pla rơ̆k, duah hla khăt ba wĭt mčiêm hlô. Hlô ana sa thŭn mđai leh, sa drei, dah čhĭ êđai hlô ăt mâo mơh mơ̆ng 12 – 13 êklăk prăk. Bi hlô rang knô sa thŭn mâo uă ki mda dua blư̆, gưl tal êlâo mâo hlăm brô 700gram, gưl êdei giăm 300gram, snăn tĭng hlăm sa thŭn mâo leh 1kg”.
Klei "Phung kahan hđăp thâo bi hmô” amâo mâo djŏ knŏng mil hlăm bruă duah ƀơ̆ng kơ gŏ sang pô đuič ôh, ƀiădah lŏ mâo klei mĭng thâo bi đru “Boh nik hŏng phung ayŏng adei jing kahan hđăp đru bi hrŏ klei dleh dlan, gĭt duah ƀơ̆ng mđĭ klei hdĭp”; “Kahan hđăp sa ai tiê đru mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo”. Lu phung kahan hđăp thâo duh myơr lăn, đru mguôp hrue ai mă bruă, bi mkrum mbĭt hŏng keh yang ƀuôn hŏng ênoh prŏng mơh... msĕ si kahan hđăp Ksor Khoan, myơr êbeh 500m2 lăn pioh mkra êlan hlăm krĭng ƀuôn sang ti să Chư Băh, wăl krah Ayun Pa. Ñu mâo nanao klei thâo bi hmô čiăng kơ mnuih ƀuôn sang tui hriăm hlăm bruă mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo.
"Pô mưng hdĭp leh hlăm klei bhiăn kahan, snăn leh wĭt hŏng ƀuôn sang pô yơh ngă jăk jih jang klei mtă mtăn hŏng mnuih ƀuôn sang, brei thâo gĭr hlăm klei duh ƀơ̆ng, đru bi hrŏ ƀun kñăm mđĭ ênoh mâo hrui wĭt. Ngă djăp ênŭm bruă bi hgŭm, bi mdoh ƀuôn sang”.
Hŏng lu klei gĭr, klei "Phung kahan hđăp ngă klei thâo bi hmô” ti wăl krah Ayun Pa mâo ba wĭt leh lu klei tŭ dưn jăk: 100% êpul hgŭm mâo bi leh jăk nanao bruă čuăn, hnơ̆ng ênoh ƀĭng hgŭm ngă klei thâo bi hmô kdlưn hĭn kơ 90%, hnơ̆ng ênoh gŏ êsei dharr kreh djăp êbeh 85%. Nay Phong, Khua êpul hgŭm kahan hđăp wăl krah Ayun Pa, čar Gia Lai brei thâo, mbĭt hŏng jih jang bruă bi ktưn, ƀĭng hgŭm lŏ mđĭ hĭn klei thâo săng hlăm bruă kđi čar, dưn yua knhuah gru kahan Awa Hô hŏng grăp čô, čiăng kơ grăp čô kahan hđăp thâo dưn yua jih klei thâo pô:
“Hlăm wưng tinăp, lŏ dơ̆ng hlăm bruă bi ktưn, jing phung kahan hđăp thâo bi hmô jăk hlăm klei hriăm lehanăn hlue ngă knhuah mngač khua gĭt gai Hồ Chí Minh, mkŏ mjing êpul hgŭm kjăp ktang hlăm bruă kđi čar, lehanăn kơ klei mĭn. Mđĭ boh tŭ dưn kluôm dhuôm hlăm djăp mta bruă, ktưn bi leh ênoh čuăn kčah”.
Klei "Phung kahan hđăp ngă klei thâo bi hmô” jing leh sa klei mđĭ ai prŏng, mtrŭt phung ƀĭng hgŭm ti wăl krah Ayun Pa čar Gia Lai thâo gĭr hlăm klei duh ƀơ̆ng, nao hgŭm hlăm djăp bruă bi ktưn, bi êdah bruă klam pô hŏng klei hdĭp hlăm yang ƀuôn. Diñu ngă leh lehanăn hlăk lŏ ngă lu hĭn đru kơ ƀuôn sang Ayun Pa ƀrư̆ hrue ƀrư̆ mdrŏng sah, kreh dhar./.
Viết bình luận