Mnuih djuê ƀiă ti kdriêk K’Bang mđĭ kyar klei hdĭp hŏng bruă pla dliê

VOV4.Êđê- Bi lar klei găl lăn dliê, mnuih djuê ƀiă ti kdriêk taih kbưi Kbang, čar Gia Lai pla leh dŭm êbâo ha dliê, amâo djŏ knŏng mđĭ hnơ̆ng luôm êyui leh anăn răng mgang wăl hdĭp mda ƀiădah lŏ mđĭ hnư hrui wĭt.

Mơ̆ng thŭn 2009, Đinh Văn Bới mnuih Bahnar ti ƀuôn Đăk Kjông, să Lơ Ku, kdriêk Kbang, čar Gia Lai tuh êyuh jih ai tiê hlăm bruă pla 4 ha ana aksi. Ñu lŏ čan mâo 50 êklăk prăk mơ̆ng knơ̆ng prăk đru ba bruă yang ƀuôn kdriêk Kbang pla  5 ha ana mtŭk. leh lu thŭn dlăng kriê, ñu dưi uă druôm ana aksi ñu lehanăn čhĭ mâo 85 êklăk prăk/ha. Đinh Văn Bới brei thâo, mơ̆ng bruă pla dliê đru leh gŏ sang ñu mâo djăp êsei huă djam ƀơ̆ng mnơ̆ng pioh:

“Pla dliê jing bruă amâo mâo dleh ktrŏ ôh, lehanăn mâo ba wĭt hơĭt mơh. Pla ktơr amâo lŏ mboh snăn lăn anăn pla ana kyâo aksi, sĭt yơh ana kyâo anei jing sui thŭn, ƀiădah leh truh thŭn druôm hŏng hơĭt yơh. Hdră dlăng kriê wiê ênăk ăt kan suăi rei, knŏng blei mjeh tal êlâo, blei êa drao muôr, jah rơ̆k hlăm grăp thŭn dŭm anăn yơh.”

 Phùng Văn Minh djuê ana Mường ti alŭ mrô 2, să Lơ Ku, kdriêk Kbang, čar Gia Lai ăt kpưn đĭ čiăng bi hơĭt klei hdĭp mda hŏng bruă pla dliê mơh. Mphŭn tal êlâo mơ̆ng thŭn 2010, leh ñu nao hlăm bruă pla dliê mâo knŭk kna duh bi liê dưi đru mjeh kyâo amâo mâo liê prăk ôh. Hŏng 3 ha ana akasi tal êlâo ñu mâo druôm hlăm thŭn 2016, gŏ sang ñu tla jih nư klei lehanăn adôk prăk lŏ duh kơ bruă mrâo.  Phùng Văn Minh mơak lač, dliê đru bi mlih leh klei hdĭp hmei:

“Pla dliê amâo mâo huĭ kơ luič liê ôh. Dŭm thŭn hŏng anei, mâo ba wĭt mơ̆ng dliê hơit nanao, mă bruă ênang mơh. Dah leh mâo čhĭ kyâo sĭt mơh tloh blei êdeh ô tô pioh mdiăng kyâo ba kơ sang mkra mjing kyâo. Hrue êlâo pla mjing ana ƀiă hrue knŏng djăp kơ klei huă ƀơ̆ng, čan prăk knŭk kna nanao. Ƀiădah mơ̆ng leh pla dliê, snăn klei hdĭp mdul hĭn leh”.

Mơ̆ng thŭn 2021 - 2023, kdriêk Kbang mâo pla leh giăm 3.200ha dliê. Hjăn să Lơ Ku mâo êbeh 700ha dliê, hlăm anăn mâo mkrah đang hlăk hlê man druôm kyâo pioh čhĭ leh. Trần Xuân Nam – Khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să Lơ Ku, kdriêk  Kbang, brei thâo alŭ wăl hgŭm leh hŏng knơ̆ng prăk đru ba bruă yang ƀuôn pioh đru mnuih ƀuôn sang mâo čan prăk pioh blei mjeh kyâo, lehanăn pioh dlăng kriê dliê. Lŏ mđĭ ai mnuih ƀuôin sang pla pluă dŭm mta ana ƀiă hrue msĕ si hbei ƀlang, ktơr, êtak kñăm lŏ mâo mnơ̆ng pioh yua hĭn. Bruă pla dliê amâo mâo djŏ knŏng mjing bruă knuă mă kơ mnuih ƀuôn sang đuič ôh, ƀiădah lŏ đru krơ̆ng lăn mơ̆ng klei klưh hroh, lehanăn đru mđĭ ênoh mâo ba wĭt mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, boh nik hŏng mnuih djuê ƀiă. Trần Xuân Nam brei thâo.

“Grăp thŭn, să bi hgŭm hŏng adŭ bruă lŏ hma, lehanăn anôk bruă mprăp kơ klei pla mjing kdriêk Kbang mkŏ mjing dŭm boh adŭ mjuăt bi hriăm hdră pla dliê, lehanăn dlăng kriê dliê. Mâo klei ktrâo atăt kơ mnuih ƀuôn sang jah waih rơ̆k rung, lehanăn dlăng kriê kyâo hlăm grăp wưng thŭn”.

Gia Lai ară anei mâo êbeh 723.000 héc-ta lăn yap jing lăn dliê, hlăm anăn mâo truh 152.470ha dliê pla. Hnơ̆ng luôm dliê truh leh 47%. Nguyễn Văn Hoan – K’iăng khua knơ̆ng bruă lŏ hma čar Gia Lai – brei thâo, hlue ngă hdră mtrŭn mrô 06- NQ/TU thŭn 2017 mơ̆ng bruă Đảng čar Gia Lai kơ bruă mđĭ kyar dliê hŏng klei kjăp, lehanăn mdrơ̆ng hŏng klei bi mlih yan adiê wưng thŭn 2021-2030, truh

“Hmei ƀuhmâo ai tiê mơ̆ng yang ƀuôn jing yuôm bhăn snăk čiăng bi leh jih jang hdră mtrŭn. Hmei iêo jak mnuih ƀuôn sang, dưn yua jih ai tiê dôk dưi mă bruă, lehanăn ba yua jih lan huông duôr čư̆ kla, bi pla kyâo hŏng klei kjăp čiăng bi hơĭt klei hdĭp mnuih ƀuôn sang. Dŭm anôk bruă djŏ tuôm mâo jao leh ênoh čuăn klă mngač mơh kñăm mđĭ kyar bruă dliê hŏng klei tŭ dưn”.

Kyua hdră êlan mă bruă jăk djŏ guôp hŏng bruă mđĭ kyar dliê, mnuih ƀuôn sang djăp djuê ana ti Gia Lai ngă leh lehanăn hlăk dôk siă suôr hŏng dliê, đru bi răng mgang wăl hdĭp mda, đru bi hơĭt kơ klei hdĭp đĭ kyar hĭn./.

Viết bình luận