Mnuih mâo k’hưm ti Khánh Hòa đru kơ krĭng čư̆ čhiăng tlaih mơ̆ng ƀun

VOV4.Êđê- Knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar Khánh Hòa mrâo mơĭt hră mơar kơ Phŭn bruă mnuih mă bruă, kahan êka êkeh leh anăn ala ƀuôn bi mklă hưn mdah hŏng Khua knŭk kna ksiêm dlăng, bi mklă yap 2 kdriêk Khánh Sơn leh anăn Khánh Vĩnh jing kdriêk tlaih ƀun. Tlaih ƀun jing klei yuôm bhăn mơ̆ng krĭng čư̆ čhiăng čar Khánh Hòa, hlăm anăn, mâo klei đru mguôp mơ̆ng khua mduôn, phung mâo kơhưm ti alŭ wăl.

Khua mduôn Cao Dáng, djuê ana Raglay, ti ƀuôn A Xây êlâo dih tuôm ngă leh khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa, khua bruă Đảng să Khánh Nam, kdriêk Khánh Vĩnh jing sa alŭ wăl mâo truh 80% ênoh mnuih jing mnuih djuê ƀiă. Dŭm thŭn anăn, klei ư̆ êpa ƀun ƀin hin tap tiŏ kguê nanao mnuih ƀuôn sang. Cao Dáng ñu jhŏng bi mlih mơ̆ng bruă ngă hma hang, trŭn pla mdiê lŏ, klei ênao rông kan, pla kbâo, pla boh kruĕ dŭng… Ară anei gŏ sang ñu mâo leh truh 2 ha kbâo, 2 ha ana akasi djuê mrâo, 3 sào đang boh kruĕ dŭng klĭt mtah, dưi ba wĭt leh kơ gŏ sang ñu sa ênoh hơĭt. Ƀuh Cao Dáng mă bruă knuă mâo klei tŭ jing, lehanăn mnuih djuê ana pô hlăm ƀuôn hlăm să, dơ̆ng bi tui hriăm lehanăn hlue ngă, mơ̆ng anăn lu gŏ sang dơ̆ng mâo klei đĭ kyar mơh:

 “Mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn ƀuh lehanăn tui ngă, tui hriăm čiăng ngă. Pla mjing ana boh kroh bi mâo hbâo pruê, thâo bi mdoh đang hma, krih êa kơ mnơ̆ng pla čiăng bi đĭ jign jăk. Mnuih ƀuôn sang djuê ana Raglay diñu ƀuh pô ngă leh snăn diñu tui hriăm lehanăn hlue ngă mơh. Êlâo dih hlăm ƀuôn anei jing ƀiă, ƀiădah ară anei lu gŏ sang dơ̆ng bi pla mjing ana boh kroh, ngă đang hma”.

Knhal jih thŭn 2021, kdriêk Khánh Sơn adôk giăm 5.000 gŏ sang ƀun, gŏ sang giăm ƀun, jing êbeh 66% ênoh mnuih, bi kdriêk Khánh Vĩnh adôk êbeh 5.000 gŏ sang ƀun ƀin, truh giăm 60% ênoh mnuih. Kyuanăn anei jing dua ênoh hlăm 74 boh kdriêk ƀun hĭn hlăm kluôm ala wưng thŭn 2021-2025.

Hŏng klei gĭr čiăng atăt dua alŭ wăl pral tlaih mơ̆ng kdriêk ƀun, čar Khánh Hòa ktuh êyuh leh jih klei dưi ngă bruă mơ̆ng gưl dlông hlŏng kơ nah gŭ, lehanăn iêo jak klei bi mđru mkăn čiăgn mđrăm mbĭt ngă jih jang bruă mđĭ kyar klei duh mkra. Êngao kơ anăn čar Khánh Hòa čŏng duh bi liê jih jang bruă nah gŭ, mđing ngă dŭm mta bruă bi hmô hlăm klei duh ƀơ̆ng, kñăm mđĭ ênoh mâo ba wĭt mơ̆ng dŭm gŏ sang mnuih ƀuôn sang. Mkŏ mjing dŭm hdră pla mjing lehanăn rông mnơ̆ng truh hŏng grăp boh ƀuôn. Amâo mâo djŏ knŏng mjuăt bi hriăm hdră mă bruă, mkăp mjeh mjiêng, ƀiădah phung đảng viên, mnuih mâo k’hưm hlăm ƀuôn ngă êlâo, mjing bruă bi hmô jăk čiăng kơ mnuih ƀuôn sang ƀuh lehanăn tui hriăm hlue ngă. Phung mâo k’hưm lŏ gĭt hlăm bruă mtô bi hriăm, mtrŭt mjhar čiăng kơ mnuih ƀuôn sang mâo klei thâo săng, čŏng pô kpưn đĭ tlaih mơ̆ng klei dleh dlan. Khua mduôn Mấu Xuân Nghi, ti ƀuôn Dốc Gạo, wăl krah Tô Hạp, kdriêk Khánh Sơn, čar Khánh Hòa lač:

 “Klei mă bruă jing pla mjing ana boh durian, pla pluă hlăm đang mtei, pioh mâo mnơ̆ng čhĭ hlăm grăp hrue. Mnuih djuê ƀiă phŭn tal êlâo ka mâo lu klei thâo ôh. Hmei dôk đru diñu, mâo klei knŭk kna mđing hĭn mjuăt bi hriăm hdră pla mjing, ară anei mâo leh lu mnuih pla. Dah mnuih pla ƀiă hĭn mâo 200 phŭn, mâo mnuih pla dŭm ha, mâo gŏ sang đĭ kyar leh”.

 4 thŭn leh êgao, ngăn prăk mơ̆ng gưl dlông, lehanăn alŭ wăl mâo duh bi liê leh kơ kdriêk Khánh Sơn êbeh 600 êklai prăk. Truh knhal jih thŭn 2024, jing sa hlăm dŭm gru mngač mơ̆ng kdriêk snăn mâo leh dŭm ênoh čuăn čiăng tlaih mơ̆ng ƀun hrŏ leh pral adôk 31%. Hrui wĭt kah knar grăp čô mnuih mơ̆ng kdriêk djăp  36,12 êklăk prăk/čô/thŭn, đĭ giăm dua blư̆ mkă hŏng knhal jih thŭn 2020.

Truh kơ ară anei, Khánh Sơn tlaih leh mơ̆ng kdriêk ƀun, pral hĭn 1 thŭn mkă hŏng mta kñăm mơ̆ng hdră mtrŭn klei bi kƀĭn prŏng Đảng kdriêk, jing knơ̆ng yuôm bhăn pioh kdriêk bi leh mta kñăm jing kdlưn hĭn. Bùi Hoài Nam, Khua bruă Đảng kdriêk Khánh Sơn brei thâo, bruă lŏ hma jing bruă phŭn truh êbeh 70% hlăm bruă mkŏ wĭt klei duh mkra, ăt jing kliăng čiăng kơ kdriêk msir klei dleh dlan ƀun ƀin hŏng klei pral hlăm dŭm thŭn giăm anei, lehanăn mâo klei čang hmăng đru kơ mnuih ƀuôn sang lŏ bluh đĭ kdlưn hĭn, đuĕ nao kơ thâo mâo lehanăn mdrŏng sah.. kluôm kdriêk mâo 29 čô mnuih mâo klei mpŭ mni, hlăm anăn mâo truh 24 čô jing  đảng viên, jing leh êpul knơ̆ng pioh kdriêk čoh čuăn hdră kčah hlăm wưng tinăp. Bùi Hoài Nam lač:

Mđĭ hĭn bruă klam mơ̆ng mnuih mâo k’hưm hlăm ƀuôn sang, diñu jing mnuih thâo mâo kbiă hriê mơ̆ng dŭm hdră duh ƀơ̆ng mrâo ti kdriêk Khánh Sơn. Mơ̆ng anăn, lŏ dơ̆ng pŏk bi lar, mđĭ klei thâo răng mgang wăl hdĭp mda, mnuih ƀuôn sang kiă kriê lăn ala pô mâo bi jăk, duah klei hdĭp mda mơ̆ng lăn anăn. Anăp anei, kdriêk mâo leh ênoh čuăn dŭm gŏ sang dưi tlaih leh mơ̆ng klei dleh dlan hŏng klei kjăp, hnơ̆ng ênoh jing mdrŏng sah hlăm mnuih djuê ƀiă.

Nghiêm Xuân Thành, Khua bruă Đảng čar Khánh Hòa mâo leh klei mtă kơ dua kdriêk Khánh Sơn, Khánh Vĩnh leh mâo tŭ yap jing tlaih mơ̆ng klei ƀun ƀin, bi gĭr ktir đăm lŏ lĕ hlăm klei yap jing kdriêk ƀun ôh, ƀiădah bi ktưn đĭ jing kdriêk thâo mâo, kdriêk mdrŏng sah, hŏng ai tiê pô ngă bruă. Čiăng dưi bi sĭt klei anăn, dŭm alŭ wăl bi mklă ya mta buă săng duh bi liê, ya mta bruă jing mta phŭn pioh mđĭ kyar hlăm kdriêk. Tui si Nghiêm Xuân Thành, dŭm alŭ wăl bi mđing mđĭ kyar hlăm djăp mta, boh nik dŭm mta ana mâo ênoh tŭ dưn prŏng, mđĭ kyar kjăp, mguôp hŏng bruă răng mgang wăl hdĭp mda:

 “Đảng viên nao êlâo, ƀuôn sang tui tluôn kơ bruă mđĭ kyar đang hma, ngă bruă mâo klei tŭ jing, mâo ba wĭt leh klei mơak prŏng. Phung knuă druh bi hmô lu mta bruă, mâo klei mtrŭt mjhar mtă mtăn, mđĭ ai mnuih ƀuôn sang tui ngă msĕ. Phung mâo kưhưm hlăm ƀuôn sang jing phung ngă klei bi hmô êlâo. Anăn yơh jing gru mngač mơ̆ng čar Khánh Hòa nao hlăm bruă bi hrŏ ƀun, kpưn đĭ kơ sah mdrŏng. 2 boh kdriêk taih mơ̆ng ƀun êlâo kơ sa thŭn kčah, anei klă sĭt jing klei gĭr prŏng. Tlaih mơ̆ng ƀun jing klei yuôm bhăn êdi kơ klei hdĭp./.

Viết bình luận