Du he nuĭh ƀon lan kan lŏ mir mhe nti lĕ jrô 7 yơn hŏ njêng rlău 40 ntil máy tuch tăm, tăch n’gluh tât 15 dak lam ntŭr neh. Nô lah Phạm Văn Hát ƀon lan kan lŏ mir  n’gor Hải Dương. Nău nkoch mpeh nô dơi n’glăp tâm siƀŭt giáo khoa Tiếng việt jrô 4, tập 1 (ndrôm siƀŭt cách Diều) tâm nău nchih geh bôk moh “Phù thủy máy nông nghiệp”. 

          Ta nâm bri mih phŭ năm mhe, nô Phạm Văn Hát, thôn Kim Đôi, xã Ngọc Kỳ, nkuâl  Tứ Kỳ, n’gor Hải Dương nkoch mpeh jâng gung hvi- ntŭk pla mbrach máy móc. Ma mpang ti hăr blău, bôk rngok gĭt blău bah he, ăp mâng loih mô blău mpât n’glônh jêng ndơ dŏng ƀư jêng ăp ntil ndơ ƀă ma máy puh dak si ndrŭng, ƀă ma máy plôk ntô găr sen, máy rơih  rse điện, máy ƀư bánh tráng ...Nuĭh tơm bah ăp bôk máy uĕh êng dja ndrĭ ma chuat jâng lăp  tâm ngạch blău njêng mhe rlău 10 năm.

“Năm 2007-2010, gâp lah nuĭh lor bôk năp ta nkual miền Bắc ƀư tăm biăp kloh uĕh têh hvi, ŭch hăn mpă lor bôk năp, yơn he  ƀư ơm ir rđĭl đah nău ŭch geh dŏng, roh bơi 4 rmen prăk. Lôch roh dơm nê gâp n’glêh an hăn tât Isarel gay joi gĭt ndơ lơh dĭng he ƀư  mô geh nău dơi. Bôk năp lah bah sŏk prăk gay trok rnon, tâl 2 lah mĭn uănh kơt nti ndơ he mô hŏ gĭt”.

          Hăn Isarel, nô Phạm Văn Hát dơi nuĭh tơm ƀư tuch tăm jao nău kan poh phân an tơm  tăm. Trôk nar duh bah bri choih ja lưn Trung Đông geh âk rnôk hươi lĕ n’hâm suan.

          “Mbăt ăch djăr bu hŭr tâm nhih máy ndjôt luh dŭt duh, duh n’hôl tâm ban kơt mƀêt păt. Duh geh rnôk 49-50 độ C, geh nar gâp ngêt 8 rchŏk cô ca du lít n’gul. Lêt rgănh ri  kuăl nuĭh tơm mir luh, lah ŭch njêng máy. Gâp ntơm nơh hŏ  tă ƀư nău kan thợ hàn đŏng. Tâl 3  rlong geh nău dơi. Ri he ntŭk gĭt ngơi tiếng Anh, păng rpôt bôk he dơm, bôk păng lah same same. Nar bôk năp mô gĭt same same lah moh ndơ, ôp ăp nuĭh đại sứ quán khân păng lah, nê lah bu lah he n’hanh khân păng nău gĭt blău tâm ban nsum.”

Mâp đah nău kan tuch tăm têh blău mhe bah dak băl, rnôk mĭn tât ntơm  nơh, ân manh tât 40 nuĭh kan ma mô gĭt dŏng máy móc, công nghệ, nô Phạm Văn Hát joi nkô̆ nău mô dơi bah he.  Ndrĭ lah, nô  plơ̆  sĭt tay ƀon tơm lôch du năm, pơk xưởng cơ khí đah rnoh rnon  têh jâk kalơ bôk. Nkêh an êng du ding nău ntêh mpeh du hê ƀon lan kan  lŏ mir  nti lĕ jrô  7, tŭp rnon, sĭt ƀon tơm njêng nău kan, nar măng n’glăp săk he bah meng máy koh, máy hàn, nô Hát sŏk  ăp nău tă ơm gĭt ngăn ngăn ta mir ba gay trok lăp ăp nău hŭt mpeh jrô nti. Kêng dŭt ndơ geh ƀư  lor bôk  năp  lôch 2 năm mĭn rvê hŏ njêng luh- “Rô-bốt tăm găr” mô nchuăt ma điện ma geh 1 mô-tơ, 1 rvah sial dơm, rnoh huach dŏng 200W yơn rnoh ngăch srih  tăm găr rlău bar tơ̆  rđĭl đah máy ndrel ntil.

“Ndơ rô bốt tăm găr, mô tơ têh dĭng ngan dja dơm. Yơn geh ăp nar gâp ân hăn tât Hà Nôi 2-3 tơ̆. Yor lah rvăt ma sĭt mô blău dŏng ri pha lah hăn rgâl tay tâm nar dơm.  Djăt ma ncho ndeh honda hao tât chợ trời dơm. Păng ŭanh jê̆ kơt aơ dơm yơn geh khlay tât 3 rkeh prăk. Sĭt rlong ntrŭp mô  dơi, ndăn ndjôt mplơ̆ tay, gâp hao rgâl đŏng. Jêng nar bôk năp di ma ur kon ngơi ƀrôk đŏng, geh du rêl su lĕ tâm máy tăm găr. Lah păng mô dơi jêng pha lah dơm đŏng, ntlơi jăng dơm. Ndrĭ yơn tât aƀaơ păng nsĭt tay n’hâm suan he hŏ n’groh an luh”.

Lôch geh nău  dơi ƀư ndơ bôk năp, âk máy dŏng an nău kan tuch tăm “săk ntơ” “Hát njêng” dơi  tăch luh. Tâm nê máy chuh vaccine an kik djăr dơi du tập đoàn bah Đức đă ƀư đah nău ŭch rŏng njêng luh máy n’gơch jê̆, thuk lơn rđĭl đah ntil bah Đức geh rnoh khlay 35 rkeh prăk/mblâm. Ndrĭ yơn rnôk nô Hát an luh ntil  máy tâm  ban kơt nê ma prăk rvăt 1 rkeh dơm ƀư lĕ ma tập đoàn rhih rhâl ndal.

Nău lư tât ngai, aƀaơ ăp ndơ geh ƀư bah nô Hát hŏ dơi tăch luh tât 15 dak  lam ntŭr neh, n’hanh 63 n’gor,  nkual ƀon têh lam dak. Lah nuĭh way bên rvăt, nô Nguyễn Văn Bạo, xã Ngọc Kỳ, nkuâl Tứ Kỳ, n’gor Hải Dương nkoch: ăp máy móc n’hanh ndơ dŏng kan tuch tăm tă bah wa Phạm Văn Hát njêng mbra dơi dŏng dĭl yor păng tâm di đah ngăn ngăn tuch tăm.

“Ŭch geh máy móc dơh tâm nău kan tuch tăm ri ân hăn tât nô Hát mơ dơi đă ƀư. ntơm bah nău mĭn nê nô tĭng ƀư jêng ngăn ngăn dŭt uĕh.  Jêng mpôl hên way hăn tât ta aơ.”

N’gul khay bah năp Tết, xưởng bah nô Hát hŏ rlu  dơn siƀŭt đă ƀư mhe yor hŏ lăn âk ir. Tâm nău nteh lôk, nteh hàn rsĭk n’gôr mô dơi rngơt bah, nô Phạm Quang Hưng, công nhân bah xưởng rhơn yor năch nar lơn ma nsing nơm:

“Nău gân djăng ƀư  njêng mhe ndơ rhŏ dŏng an nău kan tuch tăm ri ntŭk nô Hát rgâl  tâm di đah tĭng nău ŭch geh bah nău kan tuch tăm, bah nuĭh ƀon lan kan lŏ mir”.

 Uănh treng ăp mblâm kon “nuih n’hâm” bah he, nô Phạm Văn Hát hôm dŭt âk nău nchrăp tâm năm Giáp Thìn. Suan njêng mhe, nău gân djăng tât nău kan ƀư njêng máy tuch tăm dôl chăt nar an ăp nău wơl geh nê mpăr lot ngai./.