ꪶꪔꪉ ꪜꪱꪫ ꪻꪬ ꪨꪱꪙ ꪙꪮꪥ ꪥꪉꪰ ꪀꪙꪲ ꪎꪀꪴ ꪎꪀꪲ ꪹꪝ ꫃ꪜꪙ ꫃ꪛꪉ ꪮꪉꪴ ꪗꪳ

          ꪎꪀꪴꪎꪀꪲ ꪨꪰ ꪔꪱꪉ ꪁꪾ ꪀꪙꪲ ꪵꪀꪫꪙ ꫄ꪅꪥ ꪄꪮꪉ ꪜꪙꪴ ꪜꪱꪙ ꪩꪱꪙ ꪘꪮꪣ ꪵꪀꪉ ꪼꪒ ꪜꪱꪥ ꪄꪱꪥ ꪘꪉꪰ ꪭꪣꪸ ꪕꪱꪉ ꪝꪉꪳ ꪚꪮꪙ ꪶꪔꪀ ꫄ꪋ ꪵꪁꪣ ꪹꪋꪉ ꪵꪮꪚ.

          ꪀꪺꪉ ꪎꪀꪴ ꪎꪀꪲ ꪣꪲ ꪤꪱꪫ 10% ꪨꪰ ꪹꪐ ꪊꪉꪲ, 30% ꪨꪰ ꪝꪲ ꪶꪔ ꪎꪒꪰ ꪎꪉꪲ, ꪘꪉꪰ ꪵꪀꪉ ꪹꪐ ꫃ꪜꪒ ꪹꪐ ꪼꪀ. ꪑꪉꪰ ꪕꪰ ꪻꪒ ꪨꪰ ꫄ꪊꪒ ꪓꪱꪣ ꫄ꪊꪒ ꪝꪲ,ꪝꪉꪳ ꫄ꪊꪒ ꪵꪕꪒ ꪕꪉꪸ ꪓꪱꪣ ꪁꪰ ꪹꪏꪉ ꪙꪾ ꪹꪥ ꪱꪵꪀꪉ ꪙꪾ.

          ꪶꪒꪥ ꪀꪚꪾ ꪠꪴ ꫃ꪜꪙ ꪮꪱꪥ ꫃ꪜꪙ ꫃ꪯꪣ, ꪯꪽ ꪨꪰ ꪁꪾ ꪀꪙꪲ ꪬꪱ ꪉꪱꪶꪶꪥ ꪚꪮꪙ ꪻꪒ ꪁꪰ ꪣꪲ ꪹꪏꪉ ꪙꪽ ꫄ꪩꪉ ꪻꪬ ꪩꪀꪴ ꪹꪊꪱ ꪀꪙꪲ ꪔꪣꪳ ꪙꪮꪀ ꪹꪝ ꪀꪙꪲ ꪊꪉꪲ. ꪬꪱꪀ ꪫꪱ ꪝꪉꪳ ꪠꪴ ꫃ꪜꪙ ꪮꪱꪥ ꫃ꪜꪙ ꫃ꪯꪣ ꪹꪚꪱ ꪭꪴ, ꪫꪀꪸ ꫄ꪩꪉ ꪀꪙꪲ ꪔꪱꪉ ꪁꪾ ꪀꪙꪲ ꪙꪲ ꪒꪱꪉ ꪁꪮꪥ ꪄꪱ ꪩꪀꪴ ꪹꪊꪱ.

          ꪕꪮꪥ ꪙꪱꪉ ꪁꪫꪱꪣ ꪻꪢ ꪊꪾ ꪙꪲ, ꪶꪔ ꪊꪀꪳ ꪯꪲ ꫃ꪔ ꫃ꪕꪉ ꪵꪠꪙ ꪒꪙꪲ - WHO ꪶꪔꪉ ꪜꪱꪫ

ꪫꪀꪸ ꪀꪙꪲ ꪨꪱꪥ ꪎꪀꪴ ꪎꪀꪲꪋꪲ ꫃ꪥꪒ ꪻꪬ ꪠꪴ ꫛ ꪣꪸ ꪹꪏꪉ ꪋꪲ ꫃ꪜꪙ ꫃ꪛꪉ ꪮꪉꪴ ꪗꪳ ꪄꪙꪳ ꪭꪮꪒ 18%, ꪵꪫꪒ ꪻꪎ ꫛ ꪀꪙꪲ ꪙꪮꪥ ꪹꪏ ꪹꪚꪱ ꫛ ꪹꪚꪱ ꪀꪙꪲ ꪔꪱꪉ ꪁꪾ ꪀꪙꪲ ꪙꪲ.

          ꪠꪰ ꪤꪱꪫ ꪏꪳ, ꪔꪙꪸ ꪎꪲ ꪈꪫꪙꪸ ꪥꪫꪲꪥ ꪗꪉꪲ, ꪫꪙꪸ ꪶꪀꪉ ꫃ꪉ ꪎꪉꪲ ꪭꪮꪀ ꪵꪀꪉ ꪶꪀꪉ ꫃ꪉ ꪗꪀꪳ ꫄ꪠꪣ, ꪓꪱꪥ ꪭꪮꪀ ꪵꪚꪀ ꪅꪫꪱ ꪭꪱ ꪶꪙꪥ ꪻꪬ ꪭꪴ, ꪝꪉꪳ ꫄ꪊꪒ ꪼꪫ ꪼꪜ ꪋꪳ ꪎꪀꪴ ꪎꪀꪲ ꪼꪫ ꫄ꪬꪉ ꪨꪰ ꪁꪱ ꪩꪲ sobarte ꪵꪀꪉ Nitrit. ꪝꪉꪳ ꫄ꪊꪒ ꪙꪲ ꫃ꪕꪉ ꪼꪜ ꪋꪳ ꫃ꪕꪉ ꪥꪒꪳ ꪋꪙꪳ ꪣꪱꪥ ꪵꪀꪉ ꫃ꪥꪒ ꪻꪬ ꪎꪀꪴ ꪎꪀꪲ ꪣꪲ ꪹꪢꪱ ꪵꪒꪉ. ꪪꪱ ꪎꪴ ꪨꪱꪥ ꪀꪱꪥ ꪀꪫꪱ, ꫄ꪊꪒ ꪙꪲ ꪋꪲ ꪁꪾ ꪔꪷ ꪀꪚꪾ ꪱꪮ ꪎꪒꪲ ꪮꪱ ꪣꪙꪲ ꪣꪲ ꪹꪢꪱ ꪵꪒꪉ. ꪪꪱ ꪎꪴ ꪨꪱꪥ ꪀꪱꪥ ꪀꪫꪱ, ꫄ꪊꪒ ꪙꪲ ꪋꪲ ꪁꪾ ꪔꪰ ꪀꪚꪾ ꪱꪮ ꪎꪒꪲ ꪮꪱ ꪣꪙꪲ ꪣꪲ ꪀꪺꪉ ꪻꪐ ꪼꪫ ꫃ꪥꪒ ꪮꪮꪀ ꪏꪱꪣꪙꪲ - ꪔꪱꪉ ꫄ꪊꪒ ꫜ ꫃ꪥꪒ ꫃ꪜꪙ ꪮꪉꪴ ꪗꪳ. ꪹꪝ ꪹꪏꪉ ꪙꪽ, ꪼꪫ ꫃ꪫꪙ ꪘꪀꪲ ꪹꪚꪱ ꪻꪬ  ꫃ꪜꪙ ꫃ꪛꪉ ꪩꪙꪳ ꪹꪏ ꪨꪰ ꪔꪱꪉ ꫃ꪛꪉ ꪮꪉꪴ ꪖꪳ, ꪝꪉꪳ ꪚꪱꪀ ꪎꪲ ꪶꪔꪉ ꪜꪱꪫ ꪒꪲ ꫄ꪐꪒ ꪨꪰ ꪹꪚꪱ ꫃ꪜꪙ ꪻꪬ ꪝꪉꪳ ꪨꪱꪙ ꪀꪙꪲ ꪎꪀꪴ ꪎꪀꪲ.

                                                                   ꪖꪴ ꪖꪫꪥꪲ - ꪵꪭꪉ ꪥꪀꪲ

Tống páo hảu lan nọi dặng kin xúc xích pưa pên bệnh ung thư

          Xúc xích lỏ tàng căm kin quén khơi khong pun pan lan nóm cánh đảy pải khài chu bón nẳng him tang, bón tốc chợ, kem trương ép.

          Cuông xúc xích mi dáo 10% lỏ nhứa chinh, 30% lỏ pi tô sắt sính, nằng cánh nháư pết, nhứa cáy. Nhăng to đàư lỏ chất đạm, chất pi, pưng chất tẹt tiêng đạm cọ xương nặm dau cánh nặm.

          Đối cắp pủ pên ải pên êm, ặn lỏ căm kin ngai, bón đàư cọ mi xương nặn lâng hảu lụk chảu kim tứm, nọk pựa kin chính. Hák va pưng phủ pên ải pên êm báư hụ, vịa lâng kin tàng căm kin nị đang coi khả báp lụk chảu.

          Toi nang quam máư chăm nị, Tổ chức Y tế Tênh phén đin – WHO tống páo, vịa kin lai xúc xích chi dệt hảu phủ côn mi xương chi pên bẹnh ung thư khửn họt 18%, vẹt sáư pưng côn kin nọi xưa báu cọ báu kin pưng tàng căm kin nị.

          Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học cánh Công nghệ thực phẩm, Đại học Bách khoa Ha Nội hảu hụ, pưng chất vạy pảy chự xúc xích vạy hâng lỏ Kali sobarte cánh Nitrit. Pưng chất nị tênh pảy chự tênh dệt chưn mai cánh dệt hảu xúc xích mi màu đanh. Va xủ lài cái quá, chất nị chi cặm tó cắp axit amin mi cuông nhứa vạy dệt ók samin – tang chất nưng dệt pên ung thư. Pưa xương nặn, vạy vện vík báu hảu pên bệnh, lưn xưa lỏ tàng bệnh ung thư, pưng bác sĩ tống páo đi nhất lỏ báu pên hảu pưng lan kin xúc xích.

                                                                   Thu Thuỳ KT - Hạnh dịch