ꪤꪱꪙ ꪋꪲ ꫄ꪄꪥ  ꪶꪔ ꪋꪴ ꪮꪱꪙ

          ꪖꪱꪣ: ꪝꪲ ꪊꪱꪥ ꪄꪮꪥ ꪶꪊꪚ ꪹꪎꪱ ꪕꪚꪾ ꪔꪲ ꪵꪔ ꪹꪚꪙ 2 ꪜꪲ 2016, ꪼꪕ ꪹꪭꪙ ꪄꪮꪥ ꪁꪷ ꪵꪔꪣ ꫄ꪒꪙ ꪎꪷ ꫄ꪀ ꪀꪫꪱꪙ ꪶꪀꪉ ꪮꪱꪙ ꪵꪀ ꪼꪄ. ꪬꪱꪀ ꪫꪱ ꪹꪕꪱ ꪭꪮꪒ ꪹꪚꪙ 10 ꪜꪲ 2016 , ꪼꪕ ꪹꪭꪙ ꪄꪮꪥ ꪊꪉꪷ ꪐꪽ ꪼꪒ ꪀꪫꪸꪒ ꪓꪉꪲ ꪹꪚꪱ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ ꪋꪴ ꪮꪱꪙꪌ ꪼꪕ ꪹꪭꪙ ꪄꪮꪥ ꪁꪷ ꪜꪒꪴ ꪝꪮꪉ ꪹꪚꪱ ꪶꪎꪣ ꪻꪊ ꪹꪝ ꪼꪫ ꫄ꪬꪉ ꫃ꪭꪉ. ꪄꪮꪥ ꪖꪱꪣ, ꪥꪱꪙ ꪵꪀ ꪼꪄ ꪋꪴ ꪮꪱꪙ ꫜ ꪙꪚꪾ ꪵꪔ ꫄ꪋ ꪮꪮꪀ ꪀꪫꪒꪸ ꪓꪉꪲ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ ꪨꪷ ꪕꪷ ꪻꪒ ꪣꪳ? ꫛ ꫃ꪥꪒ ꫃ꪊꪚ ꪚꪱꪒ ꪻꪬ ꪝꪸ ꪋꪱꪥ ꪄꪮꪥ ꪋꪲ ꪼꪒ ꪐꪽ ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪹꪏꪉ ꪏꪳ?

          ꪕꪮꪚ:

          1, ꪕꪮꪥ ꪕꪒꪷ ꪜꪙꪴ ꪘꪉꪷ ꪒꪫꪥꪸ 103 ꪄꪮꪉ ꪶꪛ ꪩꪺꪒ ꪶꪔ ꪕꪉꪴ ꪬꪉꪲ ꪏꪳ ꪜꪲ 2003 ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪵꪀꪉ ꪥꪱꪙ ꪵꪀ ꪼꪄ ꪫꪀꪸ ꪜꪒꪳ ꪹꪜꪥ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ, ꪎꪷ ꪼꪫ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ ꪕꪮꪥ ꪕꪒ ꪜꪙꪴ ꪹꪏꪉ ꪨꪉꪷ:

          “ 1.1 ꫄ꪀ ꪀꪫꪱꪙ ꪒꪫꪸꪥ ꪊꪱ, ꪫꪙꪸ ꪀꪣꪸ ꪎꪱꪒ ꪣꪲ ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪐꪽ ꪕꪀꪴ ꪝꪷ ꪋꪴ ꪙꪱꪉ ꪁꪫꪱꪣ ꪜꪒꪳ ꪹꪜꪥ ꪹꪪꪱ ꪮꪮꪀ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ ꪼꪒ ꪕꪉꪳ ꫛ, ꫄ꪀ ꪀꪫꪱꪙ ꪵꪀꪉ ꪎꪷ ꪼꪫ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ ꪋꪴ ꪮꪱꪙ ꪵꪀꪉ ꪼꪒ ꫄ꪀ ꪀꪫꪱꪙ ꪹꪭꪙ ꪹꪘꪀ ꪋꪙꪸ ꪣꪱ. ꪫꪙꪸ ꪀꪣꪸ ꪎꪱꪒ ꪣꪸ ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪋꪙꪸ ꪼꪈ ꪙꪱꪉ ꪁꪫꪱꪣ ꪝꪒꪳ ꪹꪜꪥ ꪢꪱ ꪕꪱꪉ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ ꪵꪀꪉ ꪁꪫꪱꪣ ꪎꪷ ꪼꪫ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ ꪵꪀꪣ ꪼꪜ ꪕꪮꪥ ꪝꪉꪳ ꪊꪸ ꪩꪱꪥ ꪣꪲ ꪘꪺꪉ ꪝꪱꪙ ꪹꪊꪱ ꪐꪽ ꪻꪬ ꫄ꪀ ꪀꪫꪱꪙ ꪒꪫꪸꪥ ꪊꪱ ꪣꪲ ꪊꪀꪳ ꪁꪫꪙꪸ.

          1.2. ꪀꪺꪉ ꪤꪱꪙ 20 ꪣꪳ, ꪙꪚꪾ ꪵꪔ ꪣꪳ ꪐꪽ ꪼꪒ ꫄ꪒꪙ ꪎꪳ ꪜꪒꪳ ꪹꪜꪥ, ꪹꪫꪱ ꪮꪮꪀ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ , ꪎꪷ ꪼꪫ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ , ꫄ꪀ ꪀꪫꪱꪙ ꪒꪫꪥꪸ ꪊꪱ ꪀꪺꪉ ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪄꪮꪉ ꪹꪊꪱ ꪼꪒ ꪀꪣꪸ ꪊꪱ, ꪐꪽ ꪵꪥꪉ ꪙꪱꪉ ꪁꪫꪱꪣ ꪵꪀꪉ ꪀꪫꪒꪸ ꪓꪲꪉ ꪹꪚꪱ ꫄ꪄꪥ ꪶꪔ ꪋꪴ ꪮꪱꪫ ꪬꪉꪲ ꪏꪳ.

          ꪀꪺꪉ ꪫꪀꪸ ꪫꪱ ꪊꪺꪚ ꪜꪒꪳ ꪹꪜꪥ ꪹꪫꪱ ꪮꪮꪀ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ ꪹꪚꪱ ꪁꪷ ꪎꪷ ꪼꪫ ꪹꪮꪱ ꪮꪮꪀ ꪮꪱꪙ ꪣꪲ ꪨꪱꪥ ꪄꪴ ꪹꪚꪱ ꪁꪷ ꪼꪒ ꪀꪣꪸ ꪊꪱꪶ ꪐꪽ ꪵꪥꪉ ꪘꪉꪷ ꪨꪱꪥ ꪓꪸ ꪹꪠꪉ ꪭꪳ ꪥꪱꪙ ꪼꪫ ꪵꪀ ꪼꪄ ꪜꪒꪳ ꪹꪜꪥ ꪵꪀꪉ ꪹꪫꪱ ꪮꪮꪀ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ ꪣꪸ ꪹꪏꪉ ꪋꪲ ꫄ꪬꪉ ꪭꪲ ꪹꪏ ꪬꪱꪀ ꪫꪱ ꪹꪚꪱ ꪀꪱꪥ 2 ꪹꪚꪙ”.

          2, ꪹꪏꪉ ꪙꪽ ꪕꪮꪥ ꪕꪒꪷ ꪜꪙꪴ ꪹꪪꪱ ꪹꪘ , ꪤꪱꪘ ꪵꪔ ꫄ꪋ ꪐꪽ ꪼꪒ ꫄ꪒꪙ ꪎꪳ ꪹꪪ ꪱꪮꪮꪀ ꫛ ꪠꪒꪲ ꪶꪕꪥ, ꪎꪷ ꪼꪫ ꪁꪙꪸ ꪀꪱꪫ ꪹꪔꪱ ꪭꪮꪒ ꫄ꪋ ꪀꪫꪒꪸ ꪓꪉꪲ ꪹꪮꪱ ꪮꪮꪀ ꪮꪱꪙ ꪹꪚꪱ ꪁꪷ ꫄ꪄꪥ ꪢꪔ ꪋꪴ ꪮꪱꪙ ꪬꪉꪲ ꪏꪳ ꪨꪷ 20 ꪣꪳ, ꪫꪱ ꪨꪱꪥ ꪁꪷ ꪹꪚꪱ ꪀꪱꪥ 2 ꪹꪚꪙ.

          2.1, ꪕꪮꪥ ꪕꪒꪷ ꪜꪙꪴ ꪘꪉꪷ ꪒꪫꪸꪥ 104 ꪄꪮꪭ ꪶꪛ ꪩꪺꪒ ꪬꪉꪲ ꪏꪳ ꪭꪳ ꫛ ꪻꪒ ꪵꪙꪉ ꫃ꪥꪒ ꫛ ꪮꪙꪳ ꫃ꪊꪚ ꪚꪱꪒ ꪹꪚꪱ ꪁꪷ ꫃ꪥꪒ ꪭꪱꪥ ꪭꪮꪒ ꪝꪀꪷ ꪵꪭꪉ ꫛ ꪮꪙꪳ, ꫃ꪊꪚ ꪚꪱꪒ ꪵꪔ 11 ꪭꪮꪒ 30%  ꪹꪚꪱ ꪁꪷ ꪀꪮꪉ 11% ꪬꪱꪀ ꪫꪱ ꪵꪣꪙ ꪕꪮꪥ ꪕꪒ ꪜꪙꪴ ꫜ ꪀꪺꪉ ꪝꪉꪳ ꪘꪉꪷ ꪄꪫꪱꪙ 1 ꪒꪫꪸꪥ 104 ꪭꪳ ꪋꪲ ꪊꪺꪚ ꪋꪫꪲꪥ ꪀꪥꪲ  ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪬꪉꪲ ꪏꪳ.

          2.2. ꪫꪱ ꫃ꪭ ꪭꪮꪒ ꪢꪀꪳ ꪋꪫꪲꪥ ꪀꪫꪲ ꪵꪊꪀ ꪑꪣꪸ ꪬꪉꪲ ꪏꪳ ꪭꪳ ꫛ ꪙꪽ ꪋꪲ ꪊꪺꪚ ꪡꪱꪒ ꪻꪢ ꪵꪬꪉ ꪊꪉꪲ ꪕꪮꪥ ꪕꪒꪷ ꪜꪙꪴ ꪘꪉꪾ ꪒꪣꪸ ꪵꪯ ꪄꪫꪱꪙ 3 ꪜꪲ 2013 ꪄꪮꪉ ꪊꪉꪲ ꪠꪴ ꪕꪒꪷ ꪜꪙꪴ ꪡꪱꪒ ꪻꪢ ꪵꪬꪉ ꪊꪉꪲ ꪀꪺꪉ ꪫꪀꪸ ꫃ꪥꪒ ꪮꪱꪙ ꪙꪉꪲ, ꪕꪉꪸ ꪮꪱꪙ ꪚꪱꪙ ꪹꪣꪉ; ꪡꪮꪉ ꫄ꪊꪒ ꪼꪡ ꪼꪢ , ꪋꪳ ꪡꪮꪉ ꪕꪚꪾ ꪔꪲ ꪀꪽ ꪀꪺꪉ ꪹꪭꪙ ꪤꪱꪫ. ꪀꪱꪥ ꪙꪽ ꫛ ꪻꪒ ꪣꪸ ꪫꪀꪸ ꫃ꪥꪒ ꪠꪒꪲ ꪖꪀꪳ ꫃ꪥꪒ ꪬꪱꪥ ꪭꪮꪒ ꫛ ꪮꪙꪳ ꪹꪚꪱ ꪁꪷ ꪊꪱꪉ ꫛ ꪮꪙꪳ ꫃ꪥꪒ ꪭꪱꪥ ꪭꪮꪒ ꪝꪀꪾ ꪵꪭꪉ ꪄꪮꪉ ꫛ ꪮꪙꪳ ꪋꪲ ꪊꪺꪚ ꪡꪱꪒ ꫄ꪉꪘ ꪵꪔ 2 ꪋꪫꪥꪸ ꪭꪮꪒ 3 ꪋꪫꪥꪸ ꪢꪽ. ꪝꪲ ꪙꪮꪉ ꪣꪸ ꪹꪏꪉ ꫄ꪝꪉ ꪻꪎ ꪝꪉꪳ ꪕꪒꪷ ꪜꪙꪴ ꪹꪫꪱ ꪹꪘ ꪵꪀ ꪼꪄ ꪋꪴ ꪫꪀꪸ ꪄꪮꪉ ꪹꪭꪙ ꪹꪊꪱ.

                                                                    ꪵꪖꪉ ꪖꪫꪥꪲ - ꪵꪭꪉ ꪥꪀꪲ       

Dan chi khởi tổ chu án

          Tham: Pi trai khỏi sáu tặp ty té bươn 2 pi 2016, tay hươn khỏi cọ tẻm đơn xo cơ quan Công an kẻ khày. Hak va tạu họt bươn 10 pi 2016, tay hươn khỏi chắng nhẳn đảy quyết đinh báu khởi tố chu án. Tay hươn khỏi cọ pút pong báu xôm chàư pưa vạy hâng hênh. Khỏi tham, dan kẻ khày chu án nưng, nặp té chơ ók quyết định khởi tố lỏ to đàư mự? Côn dệt chếp bát hảu pi trai khỏi chi đảy nhẳn trách nhiệm xương  xư?

          Tóp:

          1, Toi tặt pun nẳng Điều 103 khong Bộ luật tố tụng hình sự pi  2003 trách nhiệm cán dan kẻ khày vịa pứt pươi  côn phít tội, xo vay khởi tố đảy tặt pun xương lăng:

          “1.1. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát mi trách nhiệm nhẳn tục po chu nang quam pứt pươi vạu ók côn phít tội đảy tựng côn, cơ quan cánh xo vay khởi tố chu cánh đảy cơ quan Hươn nước chiên ma. Viện kiểm sát mi trách nhiệm chiên ngay pưng nang quam pứt pươi ma tang côn phít tội cánh quam xo vay khởi tố kem pày toi pưng chỉa lai mi nuống pan chảu nhẳn hảu Cơ quan điều tra mi chức quyên.

          1.2. Cuông dan 20 mự, nặp té mự nhẳn đảy đơn xư pứt pươi, vạu ók côn phít tội, xo vay khởi tố, Cơ quan điều tra cuông trách nhiệm khong chảu đảy kiểm tra, nhẳn danh nang quam cánh quyết định khởi tổ báu cọ quyết định báu khởi tố chu án hình sự.

          Cuông vịa va chuốp pứt pươi vạu ók côn phít tội báu cọ xo vay khởi tố mi lai khù báu cọ đảy kiểm tra, nhẳn danh nẳng lai địa phương hư dan vạy kẻ khày pứt pươi cánh vạu ók côn phít tôi mi xương chi hâng hy xưa, hák va báu cài 2 bườn.”

          2. Xương nặn toi tặt pun vạu nừa, dan té chơ nhẳn đơn xư vạu ók côn phít tội, xo vay kiện cáo tạu họt chơ quyết định àu ók án báu cọ khởi tố chu án hình sự lỏ 20 mự, va lai cọ báu cài 2 bườn.

          2.1, Toi tặt pun nẳng Điều 104 khong Bộ luật hình sự hư côn đàư nanh dệt côn ứn chếp bát báu cọ dệt hại pặc hanh côn ứn, chếp bát té 11% họt 30% báu cọ cỏng 11% hák va men toi tặt pun nưng cuông pưng tặt pun nẳng khoản 1 Điều 104 hư chi chuốp truy cứu trách nhiệm hình sự.

          2.2. Va hê họt mức truy cứu trách nhiệm hình sự hư côn nặn chi chuốp phạt màư hành chính toi tặt pun nẳng điểm e khoản 3 Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ –CP mự 12 bươn 11 pi 2013 khong Chính phủ tặt pun phạt màư hành chính cuông vịa dệt an ninh, tiêng an bản mương; chự phong pưng khu báu đi nẳng bản mương; phong chất phay mảy, chự phong tặp ty căn cuông hươn dảo. Cài nặn, côn đàư mi vịa dệt phít thứk dệt hại họt côn ứn báu cọ chảng côn ứn dệt hại họt pặc hanh khong côn ứn chi chuốp phạt ngơn té 2 triệu họt 3 triệu mằn. Pi nọng mi xương pâng sáư pưng tặt pun vạu nừa vạy kẻ khày chu vịa khong hươn chảu./. 

                                                Thanh Thuỷ  - Hạnh dịch