Bài thứ 7 mự 29/2/2020

Hịt “ búa phàn tziu” hảu lan nọi ók máư - ngươn lang văn hoá khòng côn Dạo tiền Sơn La

          Toi côn Dạo tiền nẳng xã Vân Hồ huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, hịt búa phàn tziu đảy tay hươn dệt chơ lan nọi ók ma đảy 3 mự. Pi nọng va hịa chơ hê dệt hịt búa phàn tziu hư lan nọi hê mi chư, mi tên tục po hê đảy pảu pú mưa lang cụm cuôm. Pả Triệu Thị Mụi, dú  tiểu khù Sao Đỏ, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La va:

( Băng): “ Hịt búa phàn tziu đảy côn Dạo tiên đù đi. Lan nọi hính tốc phạ hư hê đảy pảu pú mưa lang nhẳn lỏ côn cuông hươn dảo va hê dệt hịt búa phàn tziu. Búa phàn tziu lẹo lan nọi chi đảy pảu pú mưa lang pảy chè, cụm cuôm cánh té nặn pên côn máư cuông hươn dảo.”

Pan dệt hịt búa phàn tziu mi 4 thuổi khảu, 4 thuổi lảu bạng, hay kảu nưng, tô cáy nưng tổm xúc cánh tô mù nưng đảy chua pẹk àu khửn mưa cá pan sơ. Cón chơ tinh páo cắp pảu pú hịa mi côn máư, ài mò tặp phú “cháo” 3 tưa khék pảu pú ma chứng mai hịt búa phàn tziu khong lụk lan. Lung Triệu Văn Toàn, bản Hang Chồng, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La hảu hụ:

( Băng): “ Mự nị mự đin vên chăn lụk lan mơi pảu pú ma pưa hươn dảo mi tứm côn máư, khạy lan đảy 3 mự lẹo, lụk tảu dệt hịt búa phàn tziu hảu lan, mơi pảu pú ma bấng đù hảu lụk lan ma pên lụk pên tảu cuông hươn dảo. Mong cong pảu pú cụm cuôm hảu lan hảo hăn, báu chếp hại sảy nào, kin chọng mả nháư văn pường. Khạy lan lỏ cáy mi khôn, côn mi chư tục po mong cong pảu pú ma nhẳn pên lụk lan khong hươn chảu.”

Lằng chơ ải mo tam búa phàn tziu lẹo, lan nọi đảy púk chư toi xiếp lặt lỏ xịa, mỉu, xịa pham, xịa lay va lan nhinh lỏ tỏn mỉu, tòn pham, tòn lai va lan trai ( tư va lan cốc, lan xong, lan xàm). Chơ lan nọi đảy púk chư cánh đảy pảu pú mưa lang nhẳn, hư cọ men chơ ải mò tam tưa thứ 2 biên họ sính, chư, mự ók vên sinh khòng lan nọi sáư sổ biên khòng họ xong hươn dảo cánh tống páo hảu pưng chu côn cuông hươn dảo hụ tục po chư, sính khòng côn máư. Lằng nặn êm da khòng lan nọi ủm lan ók pày càng khuống cắp va é tinh páo cắp phạ đin cọ đảy hên tà vên, xo phạ đin cụm cuôm hảu lan nọi dú hảo non yên. Ưởi Bàn Thị Thanh, bản Suối Khem, xã Phiêng Luông huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La va:

( Băng): “ Mự nị nọng muôn lài đảy ải pú, êm da dệt hịt búa phàn txiu hảu lan. Khạy lan cọ mi chư, mi tên tục po, đảy biên sáư sổ biên mai chu côn cuông họ xong, cựt pên côn máư khong hươn chảu, mong cong pảu pú lạn căm cum cuôm hảu lan bók phăng, hảo khặn.” 

Hịt búa phàn tziu khòng côn Dạo tiền nẳng Sơn La mi té chạu té lài ma. Măn mi ý nghịa tít tơn lụk lan đảy hụ phăng quam pú dà, tà nai, ải êm, đảy pảu pú mưa lang cụm cuôm chơ pên côn máư cuông hươn. Pưa xương nặn, ngươn lang văn hoá nị nhăng đảy pi nọng chự hiêm té chua pảu đơi pú ma tặm họt khạy.

                                                Thiều Nghiệp - Hạnh dịch